Frjáls þjóð - 16.07.1960, Blaðsíða 8

FRAMSÓKNARFLOKKURINN Á BATAVEGI
Undanfarnar vikur hefur Tíminn, málgagn Fram-
SÓknarflokksins, birt ýmsar athyglisverðar greinar um
herstöðvamál, bæði innlendar og erlendar, sem benda
til þess, að forystumenn Framsóknar séu að átta sig á,
að viðhorfin til herstöðva Bandaríkjamanna á Islandi
hafa gerbreytzt við tilkomu vetnisvopna og langdrægra
■eldflauga. Það væri stórsigur fyrir hernámsandstæð-
jnga, ef framsóknarmenn viðurkenndu, að í herstöðv-
unum er engin vernd heldur kalla þær háskann yfir
okkur.
Stefnubreyíing.
Hin opinbera stefna Fram-
sóknarflokksins í hermálinu
undanfarin ár hefur í stuttu
máli verið þessi: Bandaríkja-
menn eru hér til þess að verja
okkur. Á friðartímum gerist
þess ekki þörf og þá eiga þéir
að fara heim, en dragi bliku á
loft í heimsmálum skulu þeir
koma aftur hið snarasta okkur
til varnar.
Þessi framsóknarstefna hefur
raunar í eðli sínu verið ólík
stefnu Sjálfstæðis- og Alþýðu-
flokksins. Þá sjaldan að hægri
flokkarnir tveir ræða hermál-
ið, hafa „varnir fslands“ verið
taldar híekkur í varnarkeðju
vestrænna þjóða er ekki megi
rjúfa o. s. frv. (Sem sagt ekki
varnir íslands heldur varnir
Bandaríkjamanna, þar eð allir
vitá, að ísland yrði óbyggilegt
sökúm eyðileggingar og mann-
fæðar að kjarnorkustríði
loknu.) Framsóknarmenn hafa
ihins vegar lagt á það aðalá-
herzlu, að Bandaríkjamenn
væru ómissandi á striðstímuny
til þess að verja íslendinga. Af(
þessu má draga þá ályktun, að
þegár framsóknarmenn hafa|
Joks fallizt á, að engin vörn sé
til, en einungis háski stafi af,
flugvelli eins og þeim sem er í
Keflavík, hljóti þeir að sam-
þykkja að láta herinn fara.
Nú hefur það skeð, að til-
gangsleysi herstöðva er játað
hvað eftir annað á síðum Tím-
ans að undanförnu. Þar við bæt-
ist einnig, að Tíminn hefur
haldið uppi sókn gegn varnar-
liðinu seinustu dagana, vegna
afskiptaleysis verndara okkar
við árásum brezkra herskipa í
landhelginni. Það verður því
ekki gengið fram hjjá þeirxú
gleðilegu staðreynd, að fram-
sóknarmenn eru á bátavegi -í
hermálinu og stefna þeirra virð-
ist vera að breytast
Hér á eftir verða örfá dæmi
tekin af síðum Tímans, sem
benda til þess, að viðhorfn séu
breytt.
Rússar hafa
ekki áhuga.
Á sunnudag sl. stóð þessi
klausa á baksíðu Tímans:
„Bandarískir herfoi’ingjar eru
sagðir fussa yfir þeirri skoðun,
sem nú hefur skotið upp koll-
inum, að Rússar vilji koma upp
herbækistöð á Kúbu. Segja þeir,
að slíka herstöð fengju Rússar
aldrei varið, ef til átaka kæmi,
og auk þess ráði þeir nú yf'ir
flugskeytum, sem hæft geti í
mark hvar sem er, þótt skotið sé
frá Sovétríkjunum."
í þessari klausu eru tvær at-
hyglisverðar játningar:
1) Vörn er ekki til, hvoi’ki á
Kúbu eða íslandi,
2) Rússar hafa ekki hernaðar-
legt gagn af litlu landi á
yfirráðasvæði Bandaríkja-
manna. Þeir geta ekki hald-
>ið því til lengdar og ekki
vai’ið það, og þetta gildir
auðvitað jafnt um Kúbu og
ísland.
Sem sagt: áróður hernáms-
sinna, að Rússar muni hertaka
landið, ef Bandaríkjamenn fari
héðan, er stimplaður þvætting-
ur af Bandaríkjamönnum sjálf-
Hlutleysí
skynsamlegast.
í stórmerkri grein eftir
Bandaríkajmanninn Walter
Liþpman, sem birtist á sunnu-1
,dag í Tímanum, er sett fram sú
kenning, að herstöðvar Banda-
ríkjámanna erlendis hafi misst
tilgang sinn og nú sé þörf á að
I endurskoða utanríkisstefnu
þeirra með róttækar breyting-j
ar í huga. Hér verða aðeins til-
fæi’ð tvö dæmi af mörgum at-.
hyglisvei’ðum í þessari grein:!
„Við neituðum að horfast í
augu við þá nöktu og óhaggan-j
legu staðreynd, að rikin um-
Framh. á 6. síðu. '
Laugardaginn 16. júlí 1960
Verkfræöingar á
njósnaskóla
Frá þvd að Keflavíkurgangan
var farin fyrir tæpum mánuði
hafa yfii’ihenn Bandaríkjahers
hér á landi verið óvenju ötulir
við að koma á auknum sam-
skiptum milli íslendinga og
Amerikumanna. Stórhátíð var
haldin á ílugvellinum og þang-
að boðið ungum sem gömlum,
en áhugakonur um slysavarnir
voru kalíaðar sUður á völl til
þess að kynna sér heryarhir.
Nú hefur ísienzkum verk-
fræðingum verið stefnt til
fundár við Bandaríkjamenn á
flugvéllinum og segir í tilkynn-
ingu, að fundurinn hefjist á
vellinum kl. 18,30 hinn 14.
júlí „með hanastéli og sameig,-
inlegu borðhaldi“, en síðan
muni H. Col. Richard Conrad
flytja erindi urn gerð og bygg-
ingu radai’-stöðva á Grænlarxdi
og sýna skýringarmyndii’.
Flestir munu minnast þess,
að fyrir rúmum mánuði, voru
einkénnilegar óg grunsamlegar
ferðir .rússnésks. togara 5 kring-
um radarstöðvar Bandai’íkja-
manna á Hornströndum og
Snæfellsnesi taldar vera njósnir
af íhaldsbiöðúnum og þóttu hið
svívirðilegasta athæfi. Enginn
veit ennþá, hvort togarinn var
að rnjósnum eða ekki, þar sem
hánn dólaði undan landi í nokk-
* urra kilómetra jjíarlægð. Hitt
!,er víst, að Bandaríkjaher legg-
ur á það svo mikia áherzlu að
koma á Uánu sambandi við ís-
, lendinga, að hann vill glaður
fórna helgustu leyndarmálum
Morgunblaðsins og jafnvel
j stofna opinbei’an njósnaskóla,
ef hann fær unnið hylli íslend-
inga á þann hátt.
Á 3. síðu blaðsins er stutt
grein um áhrif radargeisla á
menn og dýr.
Bílakirkjugarðar - Nýtt fyrirbrigði á Islandi
LÍTIÐ FRÉTTABLAÐ
Laugardaginn í 13. viku sumars.
Vantar skriflegt
umboð
Það kom fyrir í
einu úthverfi bæjar-
ins nýlega, að nokkr-
ir verkamenn voru
látnir koma upp sand-
kassa á leikvelli fyrir
börn. Þessi framtaks-
Sémi var bæjaryfir-
völdum að þakka,
Alþýðublaðs-
gleði
Nýlega var dregið í
happdrætti Alþýðu-
blaðsins, og kom
fólksvagninn á miða
númer 1277. Bíllinn er
því enn í eigu blaðs-
Ins, en í næsta sinn
eiga bílarnir að verða
tveir.
Jón Axel Pétursson,
einn af leiðtogum Al-
þýðuflokksins, hefur
átt miða númer 1277
í seinustu happdrætt-
um. Þegar hann var
siðast beðinn að end-
urnýja harðneitaði
Jón, — hafði vist les-
ið Siggu Viggu-fyndni
I Alþýðublaðinu um
morguninn og var í
vondu skapi.
En á Alþýðublaðinu
ríkir almenn gleði
xneð þessi málaiok,
svo sem við- mátti bú-
ast. Það hefnir sín að
;vérá úrillur á morgn-
fcriá.
enda var sent úrvals-
lið i framkvæmdirn-
ar. Mennirnir negldu
saman fjórum tréfjöl-
um, síðan kom vöru-
bíll og sturtaði sandi
ofan í hólfið. Þá upp-
götva verkamennirn-
ir sér til skelfingar,
að sandurinn er alltof
mikill, hólfið er kúf-
fullt og vel það. Hvað
á nú að gera við
þennan sand?
Eftir stutta ráð-
stefnu var ákveðið að
moka helmingnum
upp á bílinn aftur.
Var nú hafizt handa
og mokað rösklega.
Þá kallar húsmóðir
úr glugga í næsta
húsi og spyr, hvort
ekki sé gáfulegast, að
þeir fái sér tvær spýt-
ur í viðbót og stækki
sandkassann. Hann sé
hvort eð er alltof lít-
ill. Þeim félögum leizt
Ijómandi vel á þessa
hugmynd en svöruðu |
þó, að til þess að fá
þessar tvær spýtur1
þyrfti eitthvert plagg,
— héldu svo áfram að
moka. En húsfreyja
gafst ekki upp. Hún
benti þeim á, að leik-
völlurinn væri holótt-
ur og þyrfti nauðsyn-
lega ofaníburð. Vant-
ar skriflegt umboð,
svöruðu hinir. —
Ódáftahraun
Ólafs Thors
Sá vegur, sem einna
fjölfarnastur mun
vera hér á landi er
Suðurnesjavegurinn.
Hann liggur um kjör-
dæmi Ólafs Thors
þvert og endilangt,
en þingmaður þess
hefur Ólafur nú ver-
ið í tugi ára. — Ein-
hvern tíma mun for-
sætisráðherra hafa
kallað veg þennan Ó-
dáðahraun íslenzkra
vega, og aldrei þessu
vant þá mun hann
hafa haft lög að
mæla, því að þessi fjöl-
farni vegur er með
slíkum endemum, að
viða er aðeins eftir
ber klöpp og djúpar
holur, enda mun búið
að skafa allan ofaní-
burð burt fyrir löngu.
Ef gert er ráð fyrir,
að Ólafur aki oft um
kjördæmi sitt, þá er
Þarna kannski fund-
in skýringin á því,
hví hár hans rís svo
tignarlega og hefur
verið kallað sjálf-
stæðasta hár á ís-
landi.
Hringdu niður á bæj-
arskrifstofu, biddu
um tvær spýtur og
bíl með sandi, þá
færðu það. Svo mok-
uðu þeir á bílinn og
óku brott.
Fyrr á árum, þegar Islendingar þurftu að losna við
gömul skip, voru þau seld Færeymgum. íslendingar
voru ánægðir með þessa sölu og seldu frændum sínum
alla þá riðguðu togara, sem þeir gátu losnað við. —
Nú erum við hættir að selja og farnir að kaupa. Banda-
ríkjamenn hafa uppgötvað, að á íslandi geta þeir selt
ónýta bíla.
Bandarískir starfsmenn munu
hafa náð sér í drjúgar aukatekj-
ur að undanförnu með því að
flytja inn hálf-ónýta bíla, fá á
þá númer og aka þeim lítillega,
en selja þá því næst getuliðs-
nefnd varnai’liðseigna. Vegna
þess hve verð á bílum er hér
óeðlilega hátt, getur setuliðs-
íslenzkir
braskarar.
Það mun hafa tíðkast nokkuð 1
meðal bílabraskara í seinni tíð,
að keyptir væru til landsins not-
aðir bílar frá Ameríku, einkum
svonefndir yellow-cab (gulir
leigubílar), sem eru gerðir hér
upp, málaðir og seldir fyrir stór-
fé. Innflutningsleyfi fyrír bílum
þessum eru yfirleitt fengin eft-
ir krókaleiðum, en sökum þess
(hve tollar og skattar á bílum svona skrjóðar í sundur á fáum
eru háir hér á landi, er verðið arum.
ótrúlega mikið og langt yfir
sannvirði. Það mun vera nokk-
uð misjafnt, hversu endingar-
góðir bílarnir reynast, enda eru
slíkir bálar í mjög lágu verði á
■
Erlendir
braskarar.
Miku alvarlegra mál er þó sá
meginlandinu, og þar eru þó innflutningur, sem á sér stað í
vegir sléttir, en hér hristast gegnum Keflavíkurflugvöll.
nefndin leyft sér að kaupa bíla
þessa á sæmilegu verði. Það eru
Bandaríkjamennirnir, sem
græða hins vegar á því, að bíla-
skattur er hér hærri en nokkurs
staðar annars staðar.
Þurfum hvorki lúxuskerrur
eða ónýta skrjóða.
Fáar þjóðir hafa jafn mikla
þöi’f fyrir bíla og íslendingar.
Fámennið, landslagið og veður-
farið, allar aðstæður gera þörf-
ina fyrir góð ökutæki brýnni en
yfirleitt er í öðrum löndum. En
við íslendingar þurfum ekki að
kaupa stórar og rándýrar lúxus-
kerrur, eins og nú tíðkast mest
til að fullnægja þörfinni, og við
þurfum heldur ekki að kaupa
hálf-ónýta skrjóða, sem útlend-
Frh. á 6. síðu.