Frjáls þjóð - 11.07.1968, Qupperneq 6

Pað hefur vafalaust ein-
hverjum orðið á að spyrja
daginn sem Nató-ráðstefn-
an var sett í Háskóla ís-
lands og hópur hernáms-
andstæðinga settist þar á
tröppur: Hvar eru íslenzk-
ir stúdentar? Því að þeir
létu tæplega sjá sig á þess
um stað og var þeim þó
málið skyldast. Víst er um
að erlendir stéttarbræður
þeirra hefðu fæstir látið
svo gullvægt tækifæri til
mótmælaiðkana renna sér
úr greipum. Þeir hefðu
flykkst á staðinn og mót-
mælt af öllum kröftum. En
íslenzkir stúdentar höfðu
öðru að sinna þennan mánu
dagsmorgun. Og vafalaust
hefur einhver hugsað sem
svo, ekki er að spyrja að
deyfðinni yfir þessum bless
uðum Háskóla.
íslenzkir stúdentar eru
friðsamur hópur. Þeirra á
meðal er fátt pólitískra
öfgamanna, lítið um póli-
tískar umræður, nema helzt
ómerkilegt flokkaþref, lít-
ill áhugi á róttækri endur-
skoðun þjóðfélagsins, eng-
in Rudi Dutsche eða Daniel
Cohn-Bendit.
Ástæðurnar fyrir því að
hreyfinga á borð við þær
sem við þekkjum frá Þýzka-
landi og Frakklandi gætir
ekki meðal íslenzkra stúd-
enta, og er sennilega alls
ekki að vænta úr þeirra
hóp eru margar. Veiga-
mesta atriðið er þó líklega
hversu samofnir íslenzkir
stúdentar eru íslenzka þjóð-
félaginu og efnahagskerf-
inu. Vegna þess að þeir fá
ekki fullnægjandi fjárhags-
aðstoð frá opinberum að-
ilum verða þeir að stunda
aukastörf með námi. Þann-
ig eru íslenzkir stúdentar
fljótlega orðnir virkir þátt
takendur þjóðfélagsins og
jafnvel búnir að eignast hús
eða bíl löngu áður en
námi þeirra lýkur. Þeir
hafa þannig hagsmuna að
gæta í þjóðfélaginu og eru
ekki líklegir til að halda
uppi gagnrýni á grundvall-
arforsendur þess eins og
starfsbræður þeirra víða er
lendis gera.
En íslenzkir stúdentar
eru nokkuð klókir og þeir
heyja sína baráttu á sinn
hátt. Þannig notuðu þeir
ráðstefnumálið til þess að
knýja fram fimm milljón
króna styrk til byggingar fé
lagsheimilis. Og rétt nýlega
var verið að afhenda þeim
hús undir barnaheimili.
Það skyldi þó ekki vera að
sá óvenjulegi skilningur
sem málefni íslenzkra
stúdenta hafa mætt hjá
stjórnarvöldum landsins
uppá síðkastið sé í ein-
hvers konar tengslum við
virka baráttu stúdenta um
heim allan. íslenzkir stúd-
entar ættu að íhuga það
vandlega hvort þeir eiga er-
lendum starfsbræðrum sín-
um ekki eitthvað upp að
inna.
Stúdent.
* JÚLlFERÐIR
Ms. Gullfoss
REYKJAVÍK — LEITH
— KAUPMANNAHÖFN
6. og 20. júlí.
&
Ms. Krp. Frederik
REYKJAVÍK—THORSIIAVN
— KAUPMANNAHÖFN
11. og 29. júlí.
Verð farmiða:
Til Thorshavn
Til Leith
Til Kaupmannahafnar
frá kr. 1313.00
frá kr. 1869.00
frá kr. 2742.00
Fæði, þjónustugjald
og söluskattur
innifalið í verðinu
FÁEINIR FARMIÐAR ÓSELDIR
Nánari upplýsingar í farþegadeild og hjá umboðsmönnum félagsins.
Hf. Eimskipafélag íslands
Sími 21460
B L A Ð S J Á
I AlþýcSublacSiS, þritSju-
daginn 9. júlí ritar Ólafur
Jónsson athyglisverða grein
um forsetakosningarnar þar
sem hann ræðir m. a. um
pólitískan >leiSa og stöðu
þjócSþings gagnvart lýð-
ræði:
„Stundum er talacS um
„pólitískan leiða“ eins og
hann væri tilfallandi sjúk-
dómur.
LeicSi á pólitík getur staf
acS af því að menn finni til
þess acS þeir hafi sjálfir, al-
mennir og óbreyttir kjósend
ur, svo sem engin áhrif á
hina pólitísku baráttu sem í
æ ríkara mæli virðist sjálf-
virk flokkastreita, sérhyggin
valda- og hagsmunapólitík
flokkanna sjálfra og einna
án þess að á þeim sé raun-
verulegur málefnalegur mun
ur. Pólitískur leiði getur
sprottið af því að mönnum
leiðist pólitík, vircSist hún
lí.tilsvercS og niðurlægjandi
-ÆÍns og aS henni er staðiö,
kjósi aS firrast alla þátttöku
í henni. Slíkur pólitískur
leiSi getur búiS lengi um sig
án þess hans gæti aS marki
í almennum kosningum í
landi sem er gegnsósa af
flokkapólitík þar sem póli-
tískir flokkar hafa búið jafn
kirfilega um sig og hér á
landi, með því ofurvaldi á-
róSurs og sefjunar sem er til
þess búið aS knýja menn á
kjörstaS í kosningum, til aS
kjósa, kjósa einhvern flokk-
inn, bara einhvern, sama
hver er. En þegar hann brýzt
út getur orðiS sprenging. Þó
ekki væri nema svo sem
þriSjungur af fylgi Kristj-
áns Eldjárns, af 'slíku tagi
óánægSra kjósenda, leiSra
á hinni hefSbundnu flokka-
pólitík, væri það sameigin-
lega umtalsvert pólitískt afl.
Áreiðanlega á sá flokkur,
nýr eSa gamall, allt aS vinna
sem náS gæti þessum kjós-
endum á sitt band. Ekki til
þess eins að kjósa sig hang-
andi hendi á kjördag held-
ur til raunverulegrar mála-
fylgju, sameiginlegra skoS-
ana og hugsjónabaráttu.
i LýSræSislega kjörið þjóS
þing er aS réttu lagi eins
konar þverskurSur, spegil-
mynd þjóSarviljans, al-
mennra viðhorfa samfélags-
ins við hverju máli. ÞingiS
er þaS líffæri þjóðarlíkam-
ans sem annast sameiginleg-
ar ákvarSanir hans, kristall-
ar skoSanamyndun samfé-
lagsins í beinum ákvörðun-
um um tiltekin málefni. Þing
ið „hefur vit fyrir“ þjóSinni
— en ,,vit“ sitt sækir þaS
hvergi annars staSar en til
þjóSarinnar. Ef einangrað
þing stjórnmálamanna tek-
ur aS reyna að hafa vit fyrir
þjóðinni þvert ofan í vilja
fólksins, án þess aS þekkja
hann eSa hirSa um hann, er
einhver lasleiki kominn upp
í hinu lýðræSislega skipu-
lagi. ESa blandast nokkrum
hugur um hvernig forseta-
kjör hefSi fariS ef það hefSi
verið á verksviSi alþing-
is? — ÓJ.“
í Suðurlandi 6. j#Ií hef-
ur Guðmundur Daníelsson
viðtal við Einar Oddgeirs-
son, sýslumann V-Skaffcfell-
inga. Hefur Guðxntmdur
viðtalið á mjög eirðœnm-
legan hátt með því að Iýsa
tryggð sinni yfir úrsStmn
MEÐAL EFNIS
í NÆSTA BLAÐI:
£ Æska og þjóðemi
eftir Gísla Gunnarsson
• Upphaf greinarflokks
um mótmælaaðgerðir
á íslandi.
Viðskiptin aukast
þegar auglýst er í Frjálsri þjóð.
6
Frjáls þjóð — Fimmtudagur 11. júlí 1968