Vísir - 31.12.1964, Blaðsíða 8
VlSIR . Fimmtiidagur 31. desember 1964.
Utgetandi: Blaðaútgatan VISIB
Ritstióri: Gunnar G Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjórar: Þorsteinn Ó Thorarensen
Björgvin Guðmundsson
Ritstjómarskrifstofur Laugavegi 178
Auglýsingar og afgreiðsla Ingólfsstræti 3
Áskriftargjald er 80 kr. a mánuði
1 lausasölu 5 kr. eint. - Simi 11660 (5 línur)
Prentsmiðja Vísis — Edda h.t.
Viö áramót
Jylting hefur orðið á lífsháttum og afkomu íslenzku
i jóðarinnar á síðasta áratug. Sú bylting er ekki sízt
því að þakka, að þjóðin hefur á undanfömum árum
s íokkið alsköpuð, ef svo má að orði kveða, inn í nýja
ekniöld. Orfið og ljárinn eiga nú senn heima á byggða-
söfnum og fiskjarins er ieitað og hann fundinn með
íbeina rafeindatækni. Ekki sízt einkennir þessi bylt-
i ig það ár, sem í aldanna skaut í kvöld gengur. Fyrir
ild hennar hefur það verið gjöfulla en öll önnur, sem
pp hafa runnið á þessu landi. En tæknin og tækin ein
em ekki nóg. Til þess að láta vísindin létta störfin og
; uka hagsæld þjóðarinnar þarf grundvallarmenntun
! ennar mjög að aukast á þessum sviðum. Þess vegna
verður það eitt stærsta verkefnið á því ári sem í hönd
íer að taka alla æðri menntun þjóðarinnar til gagn-
erðrar endurskoðunar, ekki aðeins menntaskólanám-
5 heldur og háskólamenntunina. Hina æðri menntun
arf að laga að nýjum tíma og gjörbreyttu þjóðfélagi,
rájþví sem áður var. Færi vel á því á nýju ári, að kalla
aman þing skólamanna og fulltrúa atvinnuveganna
íí þess að marka höfuðlínumar í þessum efnum.
/ísindi og tækni eru heldur ekki einhlít til þess að
fla hagsæld þjóðarinnar ef þá samheldni og skynsemd
kortir, sem er grundvöllur framfaranna. Hér á landi
ru stéttirnar sterkari og sundarþykkja meiri en víð-
st hvar annars staðar. Ekki þarf nema nokkra golu
J þess að þjóðarskútan beri af réttri leið. Þess vegna
n- það forsenda sæmilegs mannlífs á þessu landi, að
nenn í öllum stjórnmálaflokkum viðurkenni þá stað-
eynd að einungis með samvinnu stéttanna tekst að
ryggja þá framfarasókn, sem allir æskja. Hvergi í
iífunni eru grundvallar staðreyndir efnahagsmála að
aín litlu hafðar sem hér á landi. Vel væri, ef því tæk-
ist að breyta á hinu nýja ári. Um það lofa heildar
samningar síðasta sumars allgóðu. Samt stendur þjóð-
in í dag frammi fyrir þeim vanda, að eitt bezta aflaárið
ógna verkföll sjómanna afkomu hennar. í vor þarf
aítur að ganga að samningaborðinu. Þá veltur á miklu
að ekki takist verr til en í sumar. Ríkisvaldið þarf að
hafa forgöngu um að launþegar hljóti maklegar hags-
hætur og réttláta hlutdeild í aukningu þjóðartekna,
án þess að það verði með þeim afleiðingum að enn á
ný hrikti í öllum máttarviðum þjóðfélagsins. Því kerfi
barf að koma á hér á landi, sem bæði í Bretlandi og
rakklandi tíðkast, að kaupgjald hækki átakalaust um
íkveðinn hundraðshiuta á ári hverju, en verðlag standi
stað. Þá fyrst verður um raunhæfar kjarabætur að
æða.
'VIeð þá ósk í huga, að á því ári sem nú gengur í garð,
;iegi skilningur vaxa á því að þjóðin er ekki sundur-
vkkir hópar, heldur ein heild, óskar Vísir öllum les-
endum sínum, nær og fjær,
GLEÐILEGS ÁRS.
HAKOTS
|^ins og allir vita hefur landiS verið skinnhandritalaust að
kalla síðan Arneus var þá á ferðinni og plataði skinn-
bótina af móður Jóns Hreggviðssonar á Rein og galt með
nóbelsverðlaunasetningunni frægu: „Á hverju lúra ekki vor-
ar göfugu kellingar“. Hefur sá leiði skortur verið okkur allt
eins mikið mein og sú sívaxandi ofgnótt pappírshandrita,
sem allt ætlar að kæfa, svo að jafnvel menningarvitar vorir
koma ekki frá sér geislum nema á skakk. Nú hefur hins
vegar gerzt sá óvænti atburður, að eitt merkilegt skinn-
handrit er komið í leitirnar — þó að ekki væri að því leit-
að, og sízt þar sem það fannst ,en það er vélritað á rang-
hverfuna á gærufóðri í nælonúlpu, keyptri í verzlun hér í
bæ fyrir nokkrum árum, og er fundur þessi talinn furðu-
legastur hér á landi síðan Egilsstaðafundurinn. Fer hér á eftir
stutt spjall við úlpueigandann, núverandi eiganda handritsins:
ég segja þér. Hélt helzt að þetta
væri eitthvert bríerí — já, eða
einhverjar notkunarreglur, sem
dilkskepnan hefði gengið með inn
an á skjátunni . . . já, við hverju
má ekki búast, þegar þessir
meistarar eru komnir í stað hrút-
anna? En þegar ég kallaði svo á
konuna mína, þá sá hún srax hvað
var, hún er sko sjálf alltaf að
skrifa skilurðu, síðan við byrjuð-
um að koma upp þessum kofa.
Hún sagði strax að þetta væri
stórmerkilegt.
Mér skilsí á manni yðar, að
þér fáist við ritstörf, húsfreyja?
— Ég mundi segja það. Byrjaði
á minni fyrstu bók, þegar við
fengum jarðýtuna hérna í grunn
inn, en lauk við þá fimmtu, þeg-
ar kofinn var orðinn fokheldur og
verð, samkv. lauslegri kostnaðará
ætlun búin með þá tíundu er allri
innréttingu er lokið. Þá eru eftir
húsgögnin og he'imilistækin ætli
það verði ekki einar fimm bækur
— við erum að hugsa um að hafa
þetta almennilegt fyrst við fór-
um út í það.
Það var lán, að þið skylduð
ekki fara út í að byggja háhýsi —
ég á við — þér sáuð strax að
þarna var um merkilegt handrit
að ræða?
' i HO - 4
— Já, en þó ekki hve óskaplega
merkilegt það var, sérfræðingar
fullyrða að það muni vera eina
vélritaða skinnhandritið í veröld-
inni, hvorki meira né minna. Þetta
er sem sagt svonefndur Hákots
annáll, sem fróðir menn höfðu að
vísu grun um að einhvern tíma
hefði verið skráður, en meira
vissu þeir ekki . . . ekki fyrr en
nú.
Þetta var semsagt stutt tal við
þau hjóriin, finnendur Hákots-
annáls í frumhandriti, að því talið
er. Fer hér á eftir dálítið sýnis-
horn af þessum merkilega annál,
þeim eina í veröldinni, sem fyrir
finnst í vélrituðu skinnhandriti og
er oss það mikil ánægja, að geta
kynnt lesendum vorum efni hans.
Jjér hafið átt þessa úlpu lengi,
er ekki svo?
— Úlpuskrattann, jú, ein fjögur
ár. Og aldrei kunnað við hana,
skal ég segja þér. Alltaf þessi ekki
sen fiðringur og kláði í bakið, ein-
mitt þar sem þetta, hvað þeir nú
kalla það, var skrifað á holdros-
ann.
Merkilegt. Svo að þér vissuð þá
af þessu, þó að þér hefðuð elcki
hugmynd um það?
— Hræddur um það, lagsm. Hef
alltaf verið næmur fyrir öllu dul-
rænu og verið fljótur að finna á
mér. Og svo núna, þegar gekk í
kuldann. og ég fór varla úr úlpu-
fjandanum, þá fór þetta svoleiðis
í taugarnar, að mér datt í hug að
fara að skoða innan í fóðrið, hvur
déskotinn gæt'i hafa komizt þar á
milli laga — afturgenginn minkur
eða rukkunarseðill frá gjaldheimt-
unni ,
Einmitt það, já. Og hvernig
varð yður svo við, þegar þér sá-
uð með hvað þér genguð þarna á
bakinu?
— Eiginlega engan veginn, skal