Mánudagsblaðið


Mánudagsblaðið - 17.11.1952, Blaðsíða 5

Mánudagsblaðið - 17.11.1952, Blaðsíða 5
Mánudagur 17. nóv. 1952 MÁNUDAGgBLAÐIÐ 5 Drenguriim urraði þegar hann talaði Hann var glæpamannafor- ingi og' hafði sérstaklega ljót- an glæpaferil að baki sér. Hann var ekki nema 18 ára, og kæra lögreglunnar gegn honum sýndi að hann var þroskaður í glæpunum. Hann var sendur til Borstal til geymslu og lærdóms, en jafn- skjótt sem hann kom þangað, gerðist hann þrjózkur og ofsa fehginn. Menntun virtist of mannúðleg fyrir hið afvega- leiddá hugárfar hans. Gestur frá Borstal nefndinni lét sér mjög annt um hann —. aðal- lega af því að hann var svo áflogagjam drengur og hafði barizt gegn öllum tilraimum Borstalkennaranna til að bæta hann. Hann varð harð- vitugt og erfitt viðfangsefni. Og það var eins og hann urraði, þegar hann talaði. Eft- ir margar heimsóknir og við- tal í Borstal komst gesturinn að því að drengurinn hafði ó- venjulega mikið hatur á stúlk- um. Gesturinn hélt, að þetta kynni að standa í einhverju sambandi við það að dreng- urinn hafði ljótt skarð í efri vörinni, sem afskræmdi hann mjög í framan, og málrómur- ínn varð eins og urr, þegar hann talaði. Nú gæti það verið að dreng- urinn fyndi til þess, að hann var ljótur og viðbjóðslegur í augum stúllcna á hans reki. Fáar stúlkur fóru út með hon- nm og með hinni miskunnar- lausu hreinskilni æskunnar hlógu flestar stúlkur að hon- um. Svo kom tilviljunin. Einn daginn datt gestinum í liug, að drengnum kynni að langa til að láta laga á sér andlitið. Hann ætlaði alveg að sleþpa sér, bölvaði og ragnaði og barði í loftið. Bersýnilega var þetta djúpstætt ör. Þegar hann varð rólegri, töiuðu þeir um fyrir honiun, og þótt hann væri ófús á það þá féllst hann á áð reýna lækningu einu sinni. Þegar hann fór frá Borstal fimm mánuðum síðár, höfðú verið gerðir á honum þrír skurðir í vörina og síðán grædd húð á sárin. Loks \”ar honum sleppt af spitalánum. Hánn kom ekki út af spítal- anum ljómandi af heilö'gu þakkkvf i, en það fyrstá sem áberandi Var, var það að hann bað úm vinnu, en. það háfði háiin áldrei gcrt fyrr. Hami fékk vinúuna. Eftir því sem árin líðá hefur ofðið stöðug bréyting- á svip haús og ihn- ræti. Nú er hann kvongaður og á eitt báfn. Oft heimsækir hann vini síná í Bofstal og héfv.r ágætt órð á sér fýrir vinmi ’sína, því há'nn ér at- vinhubílstjóri, en það ér vinna fem full ér áf fiéistinguín. Að ftsvgá sér vél. Þáð hafá vérið rriörg Irk ‘tækifæri, þár séin Iíkámsíýti háfá vafkið ándþjöðfélágúlég- HEBLBRIGÐISMAL: 2. grein. NYTT UTLIT. NYTT LIF. Hvernig skurðlæknár gefa bjargað andlegu og líkamlegu fffi fólks heyfði ég "fólkið segja, íhikiði ósköp er að sjá á henni and- litið.“ Það var ekki mér að kenna, ég var svona fætfcL Eg> gat ekki að því gert. Eg fór ús vagninum næst þégar Jiannt nam staðar.“ i vísindum halda því ekki fram, að þótt þessx líkamslýti séu læknuð, , þá lækni það spill- ingu hugarfarsins en að öðl- ast plastlækningu, gefi þó sjúklingnum möguleika til að haga sér eins og heilbrigður maðui’. Til þess að gefa sjúk- lingnum sem allra bezt tæki- færi, þá vilja læknar nú byrja plastlækninguna þegar börnin eru ung, áður en nokkur and- leg spjöll hefur af lýtunum leitt. í nokkur ár hef ég séð nokkuð af þessum plastisku lækningum og áhrif þeirra á börnin, sem læknuð eru. Eitt sjúkdómstilfelli gnæfir þó hæst í huga mínum. Bai’nið var munaöarlevsingi, því að foreldi’ar þess voru horfnir og hafði því verið komið fyrir hjá miður góðu frændfólki sínu. í fyrsta sinn er ég sá hana á leikvelli góðs nýtízkú skóla noi’ður í landi, þá var liún ein- angruð í einu horni vallarins. Hún gat ekki tekið þátt í leiknum, af því að hún gat ekki endurtekið köllin eins og fljótt og hin börnin. En í þess stað sat hún þegjandi og ein og var að lesa í bók. Eg sá hana aftur inn í bekk, það var munnlegur kennslutími og kennarinn var að spyrja nem- enduma um sögu sem þau höfðu verið að lesa. Kannski að litla stúlkan hefði getað svarað, þó húh væri fremur dauf andlega, en hún hi’ökk frá þessari sær- andi tilraun að segja það, sem hún þurfti eða átti að segja, frammi fyrir öllum bekknum. Hún var ekki mállaus, en var holgóma og með skarð í vörinni. höfðu heilsu og menntun og fór til borgarinnar. Hún bar-nanna með höndum, sem tóku hana að sér, og í þeirra Þetta var tvöföld vansköp- un. Henni Var naéstum ómögu- legt að talá, og vörin sem var klofin upp áð nefi, var mjög ljót . „ Þessi vansköpun, sem úti- lokáði telpuna frá götunni og leikvellinum, getur verkað á tvennan hátt. Ef hún snýst inn á Við, þá getur sál bai-ns- ins orðið ákafléga ímyndunar- rík ðg gi’éindin aukizt um ald- urfrám. En það gágnstæða getur líka komíð fyrir. Ba rníð getúr orðið séihþroská, datift og ó- ÍuixðaVlegt, hvöi’tt\æggja þétía ér jafn hættulegt. Síðára éstandið hafði köfn- io fvrir þetta barn. Hún Var grónví íund, ög dágar hénnal’ Vofu sóíarláúsir. Hún háfði énga un-íönúun eða sáú’na lieiúíiliftást. Þkð voru émbæít;- hópi voru menn sem höfðu tíma og mannúð til að helga þessu vesalings banii. Spítalar fullir. Vinna þeirra var áuðvitað framkvæmd eftir stranglega séttúm i’eglum. Én þetta voru dugandi yfirvöld og líká fús til áð fórná sér eins og beztu föfeldrár fyrif bam sitt. Og skólameistarinn reið á váðið. Hann vissi, hvað illa henni gekk í bekknum og áð það var að kennar hennár hræðilegu vansköpún. Hánn séndi skýrslu til heilbrigðis- og menntamálayfirvaldanná. Þeir vissu brátt, að þetta mundi valda mörgum upp- skurðum, og þeir vissu líka að spítalarnir sem þessar að- gerðir urðu að fara fram á, voru jcfirfullir. En þeir héldu áfram, og loksins komu þeir barninu í plastspítala. Læknisaðgerð- irnar voru langar, erfiðar og ákaflega kvalafullar, fyrir 9 ára gamalt barn. Læknar vilja gera læknisaðgerðina áður en gómurinn og beinið harðna í þessum vansköpuðu stellingum og áður en barnið er sér þess meðvitandi að það er ólíkt öðrum börnum. Aðgerðirnar tókust vel. Eins og oft vilí til þegar um holgóma börn er að ræða, var beinbyggingin á milli aftara hluta munnsins og nefsins vansköpuð og várð að skafa þetta, hreinsa og ummynda. Þegar þetta er gróið, er nýr gótnur láinn koma í staðinn og hljómborð fyrir rétt tal. Én hérmeð er ekki öllu Iok- ið. Af því að barnið hafði reynt að talá með vansköp- uðum góminum og í’éynt að knýja hljóðið í gegnum nefið staðinn fyrir í gegnum kom aftur seinna um daginn með stói’an pakka. Barnið sem var óvinveitt og tor- tryggið er pakkinn var opnað- ur, en nú sá hún fallegan kjól með silkiböndurn .... Barnið beið, Já, hún átti að eignást þennan fallega kjól þegar henni batnaði. Barnið brosti, og fór að reyna að segja „Þakka þér fyrir“. Bamið hafði aldi’ei átt falleg föt eða þekkt góðgjamt fólk, sem gaf því gjafir. Hún fékk löngun til að láta sér batna, og vera í þessum fal- lega kjól, og umfram allt reyndi hún að segja frá því. Hún fyrirvai*ð sig ekki framar Vlðhslda æskú sinni met* morgunæíingum vil j opinn glugga j Áhugasamur Reykrikingúff um heilsux’ækt hefur tekið sér fyrir héndur að koma á. fratti* færi við íslendiriga 'æfmga» kerfi, sem ættáð er lárigt að, allá léið austári frá IndiandL Það er Bjarrii Svéirissðn.. sém þýtt hefur kehnsiúbók í líkámsæfirigum, senx hlötið hafa ‘mikla útbreiðslu utún. Indlánds fyrst nú síðústú árin. Hrejriingár þessara iíkáYSs* æfingá era þó engán vegiúnt nýjai’ af nálinni, því Hindúar hafa notað þær í tvö þúsiiúdt ár, sumir segja séx þúsurid ár. Iþróttafrömúðir Vestúrlarida an liug. Sérfræðingár í lækriá- ismenriií’híú a staðhúiú, semJ munninn. Aðgei’ð lærði’a mál- lækna vár því nauðsýnleg. Aðgerðin fókst vel líkam- lega. Barniá átti enga ætt- ingjá ér heimsóttu hana, og þegar öðrum börnum vóru géfnar gjafir, þá fékk hún ékkert. Éiíúnanáskapui’mn jök á gréfnju líéntíar. Húri rieitáði að borðá, húri neitaði áð íútá stúnda sig, og umfram allt néitaði iiúh að 'gefa fra sér no'kkui’t li'Ijóð. Þáð var áivar- Iegásti háskinri. Ein af kommurfi sérn hafði tékið fnálið að sér kotri að ridrðan, til að kthugá baihið a sþítaiánuín. sa Þegár að plastik skurðlækn- árriir höfðu lokið verki sínu, eftir fáa mánuði, þá mundi hún ekki lengur verða ljót, tála slitrótt eða vera gremju- full. Hún mun geta haldið á- frám æskulífi sínu án þess að fyrirverða sig. Þesi vanskapn- aður og gallar vekja einskon- ar meðvitund um skömm og hræðslu hjá börnum. Þau læra brátt að þau eru öðruvísi en önnur börn. Um það leyti sem þau verða 18 ára, verða þau ofsafengin og óstöðug í rásinni. Eða þáu bara láta undan óvissu sinni og- hvei’fa iriri í hugárheim ímyndunar sinnar. Ung stúlka var á plastiska spítalanum í Londoii sem var að því komin að fá gert að valbrá á andliti sínu. Valbrá- in náði yfir alía vinstri hlið andlitsins, allt frá enni og nið- ur á höku. Aiidlitið var heil- brigt á að líta og éftir aðgerð sem tók 4 ár, var það ber- sýnilegt að heilbrigð húð mundi koma í staðinn fyrir valbráná. Hún vár hæg er Við hana var talað. Aðgerðin liafði vérið mjög erfið fyiir hana, og hún vildi ógjarnan um haria tala. Þetta var auðsjáanlega nokk- ur hluti ástæðunnar — en aðeiris íiokkur. TVenrit var það sem kom heiirii til áð fljótt og eðlilega. Hún vár gift, ög er húri 'Vár gpurð,; hvað maðurinli hénttkr héldi ttm 'þetta ttýjá attdlit henfíar, svaraði hún: „Hann fékkst ekkert um hveniigég leit út. Hann giftfet. ttTér éins og "ég; vár, ög táíaði aldrei um það,“' skgði 'hún rneð nokkúrri á- hérziu í röddinni. ttúti Var þá spurð, hvort það væri iiokkuð Sem húii rriyiidi eftir áð hafi sært liahu. kVáJð; Vat áð,; -„Eg Var í sþofva'ghi, og þá' kjmntust þessum æfirigum þar, og komu þeim á frern- færi hér í álfu. Eittkúiú eru þessár æfitigár notaðar af kottúna og tlúa margar þeirra þvi, kci> þær haidi sér ungum f ram ef t- ir öllum aidri með þesstím 5 mín. æfingum á clag fýrir ópnum glugga, sem helzt á hð Sttúa rnóti sól, svo að Ííksminn rijóti góðs af hvörú tvéggjá.,, lofttnu og sólinHi imi Térð og hreyfingarnar faT’á frárri. Hér skai ekki fúllyrt fieiti: um það, 'hve léri'gi konttr géta háldið á'Sku'sinni'íneð þesátfin íéfirigtritt, étt víst er þáð, áð tiúin é.i'n fær mikíu áörkáð í þessu efni sem öðra. ÍkS. Indvei’ska náfnlð á. æfitigákeríihu ér ..SUEtIA :NAkí.ÁS'kÁltS“ ‘sem þýHír: „K\Vðjá fil sólárinnar.“ kélrf- íð er sett samán úr ýfhStím. réfingtim í Vttgá iíkámsrriákt- árikérfinú dg ’þrér g-érðái éittiii'sMttftdhfiákéíK.

x

Mánudagsblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Mánudagsblaðið
https://timarit.is/publication/313

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.