Tíminn - 14.02.1970, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
LAUGARDAGUR 14. febróar 1970
meirihluta
Þlórðar Rjöi'nsson, yfirsakadiótn-
ari, hafði með hðndum dómsrann
sófcn í máli þessu. Eftir útgáfu
ákaeru 22. september 1909 bafa
þrfr dótnarar farið með málið skv.
3. ml. 5. gr. 1. 82/1961, Þórður
Björnsson sem dómsformaður og
sakadómararnir Gunnlaugur Briem
og Halldór Þorbjörnsson.
Dómsformaður tók upphaflega
saman atvikalýsingu dóms þessa,
og eru dómendur allir sammála
um hana, eins og hún er rakin í
köflum I-VTI hér að fráman.
Dómararnir Gunnlaugur Brie n
og Halldór Þorbjörnsson eru sam
mála um eftirfarandi niðurstöður
og dómsorð.
a) Akæra fyrir brot gegn 211
gr. eða til vara gegn 211. sbr. 22.
gr. almennra hegningarlaga:
Gunnar Sigurður Tryggvason
var skotinn til bana í bifreið sinni
á Laugalaek hér í borg aðfaranótt
fimmtudagsins 18. janúar 1968.
' Þegar litið er til framburðar
1 vitna, bæði um það hvenær síð
; ast spurðist til ferða Gunnars Sig
urðar um nóttina og um það hve
niær menn urðu varir við bifreið
hans á Laugalæk um morguninn,
jOg hliðsjón jafnframt -höfð af
sftöðu gjaldmælis í bifrei'ð hans,
sem enn var í gamgi um morgun
inn, er Gunnar Sigurður fannst ör-
endur, má telja víst, að dauða
hans hafi borið að höndum á tíma
bilinu frá því fclukkan nokkuð yf-
ir fimm og þar til kl. nofckru fyr.
'ir sex um nóttina. Er ekki ólík-
legt að það hafi verið nærri miðju
þessa tímas-keiðs.
Morðvopnið.
Gunnar Sigurður beið bana af
skoti, sem hleypt hefur verið í
hnafcka hon-um og telja verður,
að komið hafi úr skothylki, sem
fannst á góifi bifreiðarinnar. Af
rannsókn alríkisrögreglunnar í
Bandarífcjunum, sem lýst hefur
verið, þykir sannað, að sfcoti
þessu hafi verið hleypt úr Smith
& Wesson-skammbyssu þeirri, sem
fannst í bífreið ákærða R-15612
hinn 6. marz 1969. Engin um-
merki í bifreiðinni bentu til þess,
að þar hefðu neins fconar átök
orðið, áður en skotinu var hleypt
af. Af öllum aðstæðum fá ráða,
að það h-afi verið -gert að Gunnari
Sigurði óviðbúnum, og að ekki
hafi verið um voðaskot að ræða,
h-eildur hafi Gunnar Sigurður ver-
ið ráðinn af dögum af ásetningi.
Skammbyssa sú, sem hér er
um að ræða, var eign Jóhannesar
Jósefssonar og hafði horfið úr
vörzlum hans árið 1965. Frá því
rannsókn sú hófst, sem beindist
að ákærða Sveinbirni sem grun
úðum, eða í marz 1969, og allt
fram til 28. júní 1969, neitaði
ákærði því með öllu, að hann
hefði tekið byssuna frá Jóhann
esi, heldur hefði ihann fundið hana
í bifreið sinni rétt ef-tir miðjan
janúar 1969, og væri sér ófcunnugt
urn, hvernig hún hefði þang-að
komizt. Hinn 28. júní breytti hann
framburði sínum og kannaðist nú
við, að 'hann hefði tekið byssuna
heima hjá Jóhannesi árið 1965.
Hins vegar neitaði h-ann en-n, að
h-ann hefði haft vörzlur hennar
í janúar 1968. Hefði hann, lífcle-ga
vorið 1966, tekið byss-una með sér
ti-1 þess að sýna hana vin-nufélaga
sínum og gleymt henni í mæla
borðshólfi bi-freiðarinn-ar R-1402,
er hann sikilaði henni til -geyimslu að
lofcinni vinnu um Ifcvöldið, en n-æsta
dag hefði hann orðið var við, að
byssan var horfin. Eftir það hefði
hann ekkert til henn-ar spurt, fyrr
en hún befði komið í ljós í bif
reiðinni R-15612 í ja-núar 1969.
Hefur ákærði síðan ha’dið f-ast við
þennan framburð um feril byss-
unnar og umráð sfn yfir henni.
Byssan fullhlaðin.
Þegar byssan kom í Ijós í marz
1969 v-ar hún samkvæmt vætti
Magnúsar Helg-asonar og Snæ-
bjöms Magnússonar fullhlaðin 7
skotum af gerðinni Smith & Wes-
son cal. 35 og báru skotin stafinn
U í miðri hvellh-e-ttu. Eitt slíkt
sfcot fannst í læstum peninga-
fcass-a við leit á heimili ák-ærð-a, án
þes-s að hann hafi gefið sikýrinigu
á því, hverníg það hafi þangað
komizt eða hvaðan. Á heimili
Jóh-annesar Jósefsson-ar reyndust
í febrú-ar 1968 vera til u-m 140
skot af þessu tagi. Við rannsókn
málsins kom í Ijós, að áfcærði
hafði á ly-fclakippu sinni útidyra
lykil að húsi Jóhannesar Jósefs
son-ar. Efcki hefur hann getað
sfcýrt, hvernig á því ritandi.
Á hvell-hettu skothylkis þess,
sem fannst í bifreið Gunnars Sig
urðar Tryggvasonar, var pinn-afar
í miðju, en annað pinn-afar utar
á hvelillhiettunni. Á fjórum af sfcot-
um þeim, sem voru í by-ssunni, er
hún fannst í bifreið áfcærð-a, voru
einni-g pinnaför utan við miðju
á hvellhettunni. Lítur út fyrir, að
reynt hafi verið að skjóta skotum
þessum úr annarri byssu, en skot
ið efcki sprun-gið. Grunur leikur
á, að hér hafi verið um -að ræða
-byssu af Mauser-gerð, sem áfcærði
átiti og s-eldi vi-nnufélaiga sinum
árið 1986, en ra-nnsókn hefur þó
eigi sannað, að það sé s-ú byss-a,
sem reynt hefur verið að skjóta
skotunu-m úr.
S-kot af gerðinni S&W 35 með
bófcstafnum U í miðri hvellhettu
hafa ekfci verið framleidd eftir
árfð 1925. Við ran-nsókn málsins
komu skot af þess-ari gerð í.ljós
á tveimur stöðum hér í borginni,
aufc þeirra sem áður var iýst, þ.
e. í verzluninni Goðaborg, þar
sem reyndust vera tveir pakkar
með slíkum skotum, og hjá Bjarna
Þór Guðmundssyni, sem hafði und
ir höndum 37 skot. E-fcki hefur
tekizt að rekj-a slóð þess-ara skota.
Framburður áfcærða u-m það,
að byssan hafi horfið úr bifreið
inni R-1402 árið 1966, og að hún
h-afi komizt aftur í vörzl-ur h-ans
í janúar 1969, er all-ur með hin
um rnestu ólífcindum. Vaknar s-terk
ur grunur u-m að framburður þessi
sé ran-gur, og haifi margnefnd
byssa verið í vörzlum ákærða eða
-á hans vegum, er Gunnar Si-g-urð
ur var ráðinn af dögu-m. Hafi
ákærði annað hvort unnið veilk
ið sjáifur eð-a einhver annar með
vilj-a hans eða vitund. Verða nú
tilgreind fleiri atriði, er styrkja
þann gruin.
Þorði ekki að tilkynná
um byssuna.
Samfcvæmt frásögn áfcærða liðu
5—7 vikur frá því hann fann
-byssuna í bifreiðinni R-15612 og
þar til hann missti vörzlur bif-
reið-arinnar otg byssan fcom þar
í ljós. Ákærði ski-laði lögreglu ekki
byssunni né tilkynnti um hana.
Á þessu tfmabi-li hitti ákærði að
-m-áli lögre-gl-umennina Lárus
Salómonsson og Njörð Snœhólm,
en lét byssunnar þó ekki getið
við þá. Akærði kannast við það,
að það h-afi hvarflað að sér að
hér væri komin byssa sú, sem
Gunnar Si-gurður Tryggvason var
sfcotinn til bana með. Ákærði
hef-ur en-gai sennilegar skýringar
getað gefið á því, hvers vegna
hann lét undi-r höfuð 1-eg.gja-st, g,ð
sldi-a byssunni eða tilkynna um
h-ana. Fyrst bar hann því við, að
hann hefði gert ráð fyrir, að sá
sem skilið hefði byssuna eftir,
mundi spyrj-a eftir henni. Síðar
hefur áfcærði sagt, að hann bafi
ekki tilkynnt fund byssunnar -af
ó-tta við, að hann yrði þá bendl
aður við d-auða Gunnars Si-gurðar
Ti-yggvason-ar.
Sá framburður ákærð-a, að hann
hafi gleymt byssunni í bifreiðinni
árið 1966, er hann t-elur hana hafa
horfið, þykir mjög tortryggileg
ur, og rannsókn hefur ekkert leitt
í I-jós til styrktar þvf, að hún
fcunni að hafa verið tekin úr
-geymsluhólfi bifreiðarinnar, eins
og ákærði vi-11 vera láta.
Áfcærði telur sig hafa fundið
byssuna undir framsæti bifreið
ar sinnar, er hann var að ræsta
h-an-a. Af athugunum, sem gerð
ar h-af a verið, er sen-nilegt að byssa
sem komið væri fyrir undir fram
sæti bifreiðarinnar mundi fljót
lega færast til við afcstur og kom-a
í ljós út und-an sætinu.
Viðbrögð ákærða og orð þau,
-se-m hann lét sér um munn fara,
eftir að -byssan gekk honum úr
greipum 6. marz 1969 og eftir að
hann hafði verið handtekinn næs-ta
dag, benda fremur til sektar
áfcærða en sakleysis.
Enn má ge-ta þess, að framburð
ur ákærðs um ýmis önnur atriði,
sem fram hafa fcomið í rannsókn
inni, svo sem það, hvernig hann
sé fcominn að kvikmyndaspóluim,
er fundust í vörzlum hans, er í
meira lagi vafasamur. Bendir
þeitita sásamt fleira ti-1 þess, að
valt -sé að treysta framburði
ákærða.
Ilefur ákærði fjarvistar-
sönnun?
Á hina bóginn verður að líta
til atriða, er draga úr lífcum að
þvl, að ákærði hafi orðið Gunnari
Sigurði Tryggvasyni að bana.
Ákærði telur sig hafa verið
h-eima hjá sér alla aðfaranótt 18.
janúar 1988. Hafi -hann komið
heim upp úr miðnætti og farið á
fætur á venjulegum tíma um
morguninn og ekið dóttur sinni
til vinnu laust fyrir kl. hálf átta.
Er þessi fram-burður studdur vætti
konu áfcærða og dóttur. Sönn-ur
hafa raunar ekki verið færð-ar
á það, að ákærði hafi v-erið heima
hjá sér á þeim tíma, er Gúnnar
Si-gurður var skotinn til bana.
Hins vegar hef-ur ekkert komið
fram, er bendi til þess, að hann
hafi þá verið utan heimilis síns.
Hefur þó farið fram mjög víð-
tæk rannsófcn til könnunar á
þes®u. En-ginn þeirra fjölmörgu
sem skýrsla hefur verið tekin af
kveðst þó ‘hafa orðið var við
ákærða á ferli u-mrædda nótt.
Enginn þeirra, er hittu ákærða
að máli að morgni 18. janú-ar
1968 eða áttu tal við hann næstu
d-aga á eftir, telur sig haía orð
ið var við neitt óeðlilegt í fari
bans.
Ekkert hefur komið fram, þrátt
fyrir rækilega könnun, sem bend
ir til þess, að eins konar kynni
eða tenigsl hafi verið milli ákærð-a
og Gunnars Si-gurðar Tryggvason
ar. Er ek-ki hægt að leiða neinar
sennilegar getur að því, hvað
ákærða ætti að hafa gengið til
að svi-pta Gunnar Sigurð lífi-
Gunnar Si-gurður var maður frið-
samur og óáleitinn, var vel lát-
inn af þeim, sem kynni höfðu af
honum og átti sér ekki, svo vitað
væri, nei-nn óvildanmann. Af göign
um þeim, sem fyrir lig-gja um
Gunmar Sigurð og pensiónui-eiga hagi
hans, er efcki hægt að gera sér
grein fyrir, hvaða hivaitir hafi
stýrt hendi banamanns han-s, hver
svo sem hann hiefur verið.
Þegar metin eru í heild atriði
þau, sem nú hafa verið talin, verð
ur að vísu að telj-a, að verulegar
lí-kur hafi verið leiddar að þvi,
að áfcærði hafi orðið Gunnari Sig
urði Tryggvasyni að bana, en
þó varhugavert að telj-a í refsi
máli, að það sé sannað með full
nægjandi hætti.
Kemur þá til úrlausnar vara
krafa á-kæruvalds um refsiábyrgð
á hend-ur ákærða fyrir hlutdeild
í oroti gegn 211. gr. alm. hegnin-g-
arla-ga.
Ekki sakfelldur fyrir hlutdeild.
Áður var frá því greint, að frá
sögn ákærða um hvarf byssunnar
og endurfund hennar væri mjög
fjarstæðukennd. Kæmi til greina
að hafna henni með öllu og álykta
að ákærði hefði haft umráð byss
unnar á þeim tíma, er morðið
var fra-mið. Hefði það þá, ef
áfcærði framdi það efcki sjálfur,
verið unnið af einhverjum öðr
um, sem fengið hefði skotvopnið
hjá ákærða. En þótt ályktað væri
á þessa leið, yrði ákærða ekki refs
að, nema s-annað þætti, að hug
læg refsiskilyrði væru fyrir
hendi, þ. e. að hann he-fði látið
Dóm&tóllinn sem fjallaði um mál Sveinbjörns Gíslasonar. í mi'öju er Þóröur Björnsson, formaöur dómsins.
Hægra megln vtö hann sftur Halldór Þorbjörnsson og h ins vegar Gunnlaugur Briem. Til vinstri er réttarrharinn.
hyssun-a í té til þess að hún yrði
notuð í þessu skyni, eða að hann
hefði að minnsta kosti vitað eða
mátt búast við, að svo yrði. Um
þessi atriði er hi-ns vegiar alllt á
huldu, og verður ektoent am þau
fu-llyrt. Þyfcir ákærði þvi efcfci
verða sakfelldur fyrir bluitdeild í-
því, að Gunnar Sigurður Tryiggva-
son var sviptur lífi.
Áfcærði verður þannig sýknaður
af áfcæru fyrir brot gegn 21-1. gr.
almennra hegningarl-aga og af
ákæru um hlutdeild í slí'ku broti.'
b) Ákæra fyrir brot gegn 244.
gr. alm. hegningarlaga.
Akærði ték árið 1965 skamm'
byssu með leynd á heimili1
Jóhannesar Jósefssonar og sló -
eign sinni á hana í auðgun-ar-,
-sfcyni. Er hér um að ræða verfcn
að, sem refsing er við lögð í 244.
gr. alm. hegnin-garlaga. Sfcv. 2.
m-gr. 256. gr. alm. hegningarlaga
sbr. 69/1964 sk-al ekki höfða opin
bert mál út af þjófnaðarbroti, ef,
tjón af brotinu nemur ekki yfir
3000 kr. og eni&in sérstök atvik
auka saknæmi þess og sökunaut
ur hef-ur ekki áður gerzt sekur
um auðgun-arbrot, nem-a sá krefj
i-st þess, sem misgent var við.
Áfcserði hafði ekki fyrr reynzt sek
ur um auðgunarbrot .Um verð-
mæti skotvopn-s þess, sem ákærð
ur tók, er nokfcur vafi, en í banda
rískum verðlista (Shootens Bible)
frá 1964 er verð byssu af þessu
tagi talið 30 Bandaríkjadollarar,
þ. e. um 1300 kr. íslenzfcar miðað
við skráð gengi árið 1965. Þegar
-þeissa er -gætt, þykir, -þótt hafðar
séu í huga gildandi regltrr um
tolla á skotvopnum, ósannað að
verðmæti byssunnar hafi farið
fram úr 3000 fcr. Engin sérstök
atriði í framkvæmd þessa brots
þykja auka á refsinæmi þess.
Krafa um málshöfðun út af byssu,
stuldinum kom efcki fram. Ber
þannig að vísa þessu ákæruatri'ði
frá dómi.
c) Ákæra fyrir brot gegn reglu>
gerð. 105/1936.
M-eð því að hafa skotvopn í
fórum sínum án tilsfcilins leyfis,
hefur ákærði brotið gegn 3. -gr.
reglugerðar 105/1936, sem sett er
með heimild í 1. 69/1936. Hefur
ákærði með broti þessu unnið skv.
3. gr. 1. 69/1936 sbr. 1. 14/1948
til ref-singar, er ákveðin verður
10.000 króna sekt til ríkissjóðs,
en sekt þess-a telst áfcærði hafa
þeg-ar afplánað áð fullu með 10
dögurn af giæzliuivarðhialdsviist
sin-ni.
Þar sem ákærði er einungis sak
felldur fyrir smávægilegan þátt
ákærunnar, þykir rétt að ákveða ’
að allur sakarkostnaður greiðist^
úr ríkissjóði, þar á meðal máis
varnarl-aun sfcipaðs verjanda
ákærða, Björns Sveinbjörnssonar
hæstaréttarlögmanns, er ákveðin
verða kr. 120.000.00.
i
Dómsorð:
Ákærði Sveinbjörn Gfsiason
skal vera sýkn af ákærum fyrir -
brot -gegn 211. gr. og fyrir brot •
gegn 211. sbr. 22. gr. almennra
-hegningarlaga nr. 19/1910.
Ákæru fyrir brot gegn 244. gr.
alm. hegningarlaga er vísað frá
dómi.
Ákærði sæti fyrir brot gegn 3.
gr. regiugerðar 105/1936 10.000
króna sekt til ríkissjóðs, en sekt
in telst þegar afplánuð með 10
dögum af gæzluvarðhAldsvLst
ákærtra.
Allur kostnaður sakarinnar
greiðist úr ríkissjóði, þar með tal
in mál-svarnarl-aun skipaðs ven
anda ákærða, Björns Sveinsbjörns
sonar hæstaréttarlögmanns, kr.
120.000,00.