Morgunblaðið - 17.10.2005, Blaðsíða 24

24 MÁNUDAGUR 17. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ SigursteinnGuðsteinsson
fæddist í Reykjavík
3. apríl 1924. Hann
lést á hjúkrunar-
heimilinu Eir að
morgni 3. október
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
hjónin Guðsteinn
Eyjólfsson, klæð-
skerameistari og
kaupmaður í
Reykjavík, f. í
Krosshúsum í
Grindavík 1890, d.
1972 og Guðrún Jónsdóttir, f. í
Miðhúsum í Hvolshreppi 1893, d.
1942. Systkini Sigursteins eru: 1)
Hólmfríður Marín, f. 1914, 2) Jón
Óskar, f. 1916, 3) Eyjólfur, f.
1918, 4) Kristinn, f. 1921, 5) Vil-
borg, f. 1927, 6) Ársæll, f. 1928 og
7) Málfríður, f. 1931. Aðeins tvö
systkinanna eru nú á lífi, þau Vil-
borg og Ársæll. Sigursteinn
kvæntist 1948 Freyju Guðrúnu
Erlendsdóttur, f. í Reykjavík 3.
júlí 1928. Foreldrar hennar voru
Sigurlilja Ástrós Bjarnadóttir og
Erlendur Erlendsson, húsgagna-
og húsasmíðameistari, sem starf-
aði einnig sem blaðamaður. Börn
Sigursteins og Freyju eru: 1) Ella
Lilja, f. 4. ágúst 1948. Börn henn-
ar eru: a) Gréta Sandra Dav-
idsson, f. 13. mars 1973, sonur
hennar Magnús Már
Guðmundsson, f. 24.
ágúst 1994, b)
Freyja Andrea Dav-
idsson, f. 3. júní
1976, synir hennar
Breki Eiríksson, f.
5. febrúar 1997, d.
13. ágúst 2001, og
Jan Gunnar Reynis-
son, f. 15. janúar
2000, og c) Sigríður
Birna Sigurbergs-
dóttir, f. 20. mars
1986 2) Guðrún S.
Birgis, f. 12. febr-
úar 1951.
Fyrir átti Sigursteinn Guð-
rúnu, f. 5. maí 1946. Börn hennar
eru: Inga Brá Vigfúsdóttir, f. 9.
apríl 1971, gift Ingólfi Ágústs-
syni, f. 16. mars 1974 og Sigur-
steinn Freyr Vigfússon, f. 10. júlí
1974.
Sigursteinn ólst upp hjá for-
eldrum sínum í Reykjavík og út-
skrifaðist sem bifreiðasmiður frá
Iðnskólanum í Reykjavík árið
1948 og vann næstu 10 árin hjá
Kristni Jónssyni vagnasmið. Þá
hóf hann störf hjá Steypustöð
B.M. Vallá og starfaði þar við
verk- og framkvæmdastjórn allt
fram til ársins 1993.
Útför Sigursteins verður gerð
frá Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 15.
Nokkur orð til þín, elsku pabbi.
Það er svo margt sem vekur upp
góðar minningar um þig og þá daga
sem við áttum saman. Með fáeinum
orðum viljum við systurnar minnast
þess sem stendur ofarlega í huga
okkar.
Þú varst nú mjög sérstakur og
sennilega nokkuð óhefðbundinn fað-
ir, þegar hugsað er til baka. Við vor-
um þess aðnjótandi að fá að alast
upp innan um stóra fjölskyldu á
Laugaveginum – systkini þín flestöll
og börn þeirra bjuggu öll í sama um-
hverfi og sambandið var kært og ná-
ið. Afi Guðsteinn hélt verndarvæng
yfir hópnum og fylgdist grannt með
öllu.
Nýársboðin hjá afa á afmælisdegi
hans 1. janúar voru hápunktur
jólanna og mjög glatt á hjalla enda
mjög stór hópur frændsystkina.
Pabbi, já einstakur faðir að svo
mörgu leyti. Þú deildir með okkur
dætrunum þínum hjartkærustu
áhugamálum þínum jafnvel og þau
ættu þá mun betur við drengi en
sumt var bara gert fyrir dætur …
Við vorum ekki háar í loftinu þeg-
ar þú færðir okkur í jólagjöf þá fal-
legustu dúkkuvagna sem okkar augu
höfðu litið. Þessa vagna hafðir þú
smíðað sjálfur á vinnustað þínum hjá
Kristni vagnsmið og allt handbragð
á þeim var flottara en á fínasta Jagú-
arinum í bænum. Þeir voru stopp-
aðir og bólstraðir með fínasta leðri
þannig að Silvercross vagnarnir
urðu feimnir þegar við birtumst með
vagnana okkar á Laugaveginum.
Skömmu síðar komu svo skíðasleð-
arnir og að sama skapi betri og flott-
ari en áður hafði sést.
Á þessum tíma var háð barátta á
milli barna sem bjuggu á Grettisgötu
og Laugavegi. Grettisgötubörnin
voru skæð – og við urðum fyrir
barðinu á þeim – hjólum okkar stolið
o.s.frv. Þú tókst til skjótra ráða svo
að við gætum varið okkur og smíð-
aðir þessi ótrúlegu trésverð og við
fengum einnig kennslustund í hvern-
ig ætti að nota þau. Við fórum aðeins
of geyst af stað með þessi nýju vopn
og þar af leiðandi hurfu þau jafn-
skjótt og þau birtust.
Við systurnar fengum mátulega
kristilegt uppeldi, sendar í sunnu-
dagaskóla að vetri til og þá síðar
sama dag keyrðar í kvikmyndahús
með vasapening fyrir nægilegu sæl-
gæti og ef til vill einu „Andrésar
Andar“ blaði.
Á sumrin var dagskráin önnur. Á
sunnudögum var haldið af stað út úr
bænum með fulla brúsa af kaffi og
heitu súkkulaði, einnig stútfulla
kassa af smurðum samlokum. Það
var komið við á Hafravatni, Þing-
vallavatni, Soginu eða Meðalfells-
vatni og rennt fyrir silung og viti
menn að aflinn var bara dágóður oft
á tíðum.
Þú og mamma fóruð einnig án
okkar í veiðitúra og komuð heim í
eitt sinn með nokkra sprelllifandi ála
sem var komið fyrir í baðkerinu
heima á Laugaveginum. Þessi nýju
gæludýr voru hrífandi, við potuðum í
þá með trésleifum, heilluðumst af
þessum slöngum og nærðum þá á
rækjum og öðru góðgæti en þetta
stóð ekki lengi yfir – það þurfti að
nota baðið og álarnir hurfu á ein-
hvern undarlegan hátt.
Þú varst heimsins mesti sælkeri,
komst alltaf heim í hádegismat og
kvöldmat. Þetta var alltaf vel und-
irbúið, matseðillinn vandlega valinn í
náinni samvinnu með móður okkar.
Kvöldmáltíðin var nú ekkert af verra
taginu en eftir kvöldmat vorum við
oft sendar út í sjoppu til Eyfa
frænda til að kaupa kók, prince polo
og ís.
Við vorum með sjónvarp, „kana-
sjónvarpið“, mörgum árum áður en
íslenska sjónvarpið kom til sögunn-
ar. Þetta var stór hluti af okkar lífi,
það voru ekki aðeins við heldur bestu
vinir okkar og ykkar sem komu og
fylgdust reglulega með ýmsum
spennandi þáttum eins og Bonanza.
Plötusafnið þitt var mjög stórt og
samanstóð af 78, 33 og 45 snúninga
plötum ásamt CD-diskum. Þetta var
öll flóran í músík, sígild, óperur,
söngleikir og dægurlög og allt jafn-
vel metið. Þú varst þó sérstaklega
hrifinn að Mario Lanza og Jussi
Björling.
Þú áttir marga góða vini og
elskaðir að halda veislur og boð. Af-
mælisveislur þínar eru eftirminni-
legar, heimili ykkar mömmu troð-
fullt af gestum, vinum og góðum
veitingum.
Mamma og þú voru ávallt reiðubú-
in að taka á móti óvæntum gestum í
mat án nokkurs fyrirvara, vinum
okkar og ykkar.
Vinna þín sem verk- og fram-
kvæmdastjóri hjá B.M. Vallá var
mikil en samt gafst þú þér tíma að
rækta þína vini, félagarnir þínir í
bridgeklúbbnum komu mánaðarlega
til okkar, þeir Ottó, Leifur og Bald-
ur. Við fylgdumst stundum með ykk-
ur í laumi og höfðum gaman af en
höfðum mjög hljótt um okkur og
ekkert sjónvarp það kvöld.
Þú og mamma nutuð þess að vera í
laxveiði með ykkar bestu vinum sem
margir unnu einnig náið með þér,
pabbi. Þar fara fremst í flokki Svein-
björn og Helga, Kristinn í Björgun
og Gyða og Fúsi og Heiða. Þá höfðuð
þið mikið yndi af utanlandsferðum
ýmist til okkar systranna eða með
góðum vinum um allar heimsálfur.
Við erum einnig þakklátar fyrir
þínar ferðir á skyttirí, góðgætið úr
þeim ferðum er ógleymanlegt. Ekki
leyfist okkur að gleyma nánum vini
þínum og okkar honum Bensa, stofn-
anda að BM Vallá, en hann kom
reglulega heim í mat með þér og var
oft hin síðari ár ævi sinnar velkom-
inn gestur á jólunum hjá okkur.
Við systurnar bjuggum erlendis
frá 1972 en ég, Ella Lilja, flutti aftur
heim til Íslands árið 1982. Mér er
sérstaklega minnisstæð heimsókn til
Íslands um páska með fjölskyldu
minni. Pabbi kom heim úr vinnu dag-
inn fyrir skírdag og hafði þá komið
við hjá Gunnari á Vallá og birtist
heima á Lindarbrautinni með fullan
kassa af nýútunguðum hænuungum
Þetta voru „ekta páskaungar“ og
sprelllifandi.
Ungunum var vel fyrirkomið í sól-
stofunni heima hjá ykkur en það
gafst ekki mikill tími til svefns hjá
dætrum mínum Söndru og Andreu,
þær gátu ekki yfirgefið ungana í eina
mínútu. Hrifning þeirra var engu lík.
Í öðrum heimsóknum var ávallt
tekið vel á móti okkur með útbreidd-
an faðminn, það voru veiðiferðir, há-
fjallaferðir og svo margt, margt ann-
að eftirminnilegt.
Ég, Guðrún, mun minnast með
söknuði að hafa ekki fengið að sjá þig
hér og hafa ekki verið nær þér, elsku
pabbi, við hina hinstu stund. Ég vil
þakka þér, elsku pabbi minn, fyrir
þær dásamlegu móttökur sem þú
veittir mér í heimsóknum mínum til
Íslands.
Það voru ógleymanlegar veiðiferð-
ir, háfjallaferðir og uppáhaldsmatur
minn ávallt á boðstólum. Þú ókst
með mér um öll nýjustu byggingar-
hverfin á höfuðborgarsvæðinu og
varst svo stoltur af þróun bygging-
ariðnaðarins á Íslandi. Þú útskýrðir
gaumgæfilega það nýjasta í fram-
vindu stjórnmála á Íslandi og reynd-
ir að sannfæra mig um að það væri
ekkert betra land í heimi.
Í síðustu heimsókn þinni til mín í
Kanada varstu undrandi yfir öllu
þessu steinhöggi hjá mér og spurðir
háalvarlega hvort ég hefði gaman af
þessu? Við jákvæðu svari mínu ljóm-
aðir þú og varst ánægður.
Þegar litið er yfir farinn veg, elsku
pabbi, getum við báðar sagt að við
erum tilbúnar að ganga sömu braut
aftur og enn aftur með þér.
Takk, elsku pabbi, þínar dætur,
Ella Lilja Sigursteinsdóttir
og Guðrún Sigursteinsdóttir
Girgis.
Elsku afi, nú er hvíldin komin og
allir erfiðleikar horfnir.
Brátt vakir þú yfir okkur öllum
sem unnum þér svo heitt, þú færir
okkur nær hvert öðru og gerir okkur
sterk í sorginni. Við munum ætíð
minnast þín með þakklæti fyrir allt
sem þú gerðir og gafst af þér og ég
veit að við komum til með að hittast
aftur.
Guð blessi þig, elsku afi minn,
saknaðarkveðja,
Greta Sandra.
Kveður í hvítum klæðum
friðsæll út í nóttina ferð.
Ferð í hæstum hæðum
því friðinn finnur og sérð.
Fyrir lífinu þú barðist
svo mikill lífskraftur
alveg til þú lagðist
var ekki snúið aftur
Sterkt var þitt hjarta
fram að síðustu nótt
nú átt þú fortíð bjarta
og færð að sofa rótt
Nú finnur þú ró og frið
afmælið mætir ei seinn,
hjá þínum besta vin,
mætir fínn og tandurhreinn.
Sigríður Birna
Sigurbergsdóttir.
Það var sumarið 1961 sem ég hitti
Sigurstein Guðsteinsson í fyrsta
sinn, ég þá nýráðinn sumarmaður á
skrifstofu steypustöðvar Benedikts
Magnússonar frá Vallá á Kjalarnesi,
eins og B.M. Vallá ehf. hét þá eftir
stofnandanum Benedikt Magnús-
syni.
Fyrstu dagana í starfi heyrði ég
eingöngu talað um hann sem „Sigga
Guss“ án þess að ég hitti hann sjálf-
an. Ekki leið svo dagur að ekki væri
minnst á hann og hans verk og ég
var þess strax fullviss að fátt gerðist
markvert hjá fyrirtækinu án þess að
hann væri potturinn og pannan í því
ásamt stofnandanum, „þjóðsagna-
persónunni“, á þeim árum Bensa á
Vallá. Því var það orðin allnokkur
eftirvænting hjá mér að hitta hann
þá loks ég kom í fyrstu heimsókn
mína frá skrifstofu okkar, þá á
Laugavegi 176, í ríki hans upp fyrir
Elliðaár á Krossamýrarblett eins og
Bíldshöfðinn hét þá, en þar var að-
setur okkar þá sem í dag.
Þeir tveir, „Bensi og Gussi“, voru
á þessum árum mótorinn í fyrirtæk-
inu. Á þessum ævintýratíma í bygg-
ingarsögu höfuðborgarsvæðisins
eftir 1960 var Ísland að losna úr læð-
ingi hafta- og skömmtunarkerfa sem
ráðið höfðu ríkjum um tæplega þrjá-
tíu ára skeið. Á þeim nýju tímum
þegar einstaklingar fengu á ný að
beita kröftum sínum til að byggja
sér eigin húsnæði með auknu fram-
boði lóða samhliða frelsinu sprakk
íslenski byggingariðnaðurinn út svo
að segja á einni nóttu með slíkum
ógnarkrafti að vinnudagurinn varð
nánast allur sólarhringurinn til að
mæta þessari eftirspurn og þá var
stundum hamagangur í öskjunni.
Steypustöðvar þess tíma voru og
svolítið aðrar en þær eru í dag.
Gálgabílar sem blönduðu á staðnum
og tunnubílar keyptir í Bandaríkj-
unum eins og gálgabílarnir, tækni
sem hélt innreið sína í kjölfar stríðs-
ins og tengsla okkar við Bandaríkin.
En þau voru ekki ný þessi tæki og
það kostaði stundum hugann að
herða að halda þeim gangandi dag-
inn langan, í þeim efnum var Siggi
snillingur engum líkur.
Hjá honum var dagskipunin alltaf
„strax“, í einum hvelli, á morgun er
of seint. Á þessum árum var vakið
upp um miðjar nætur í helstu vara-
hlutaverslunum bæjarins eins og
Fálkanum, SKF eða Poulsen og á
Vélaverkstæðum eins og Þ. Jónssyni
og Kistufelli ef á þurfti að halda þeg-
ar framleiðslutækin biluðu og þótti
sjálfsagt. Þjóðin var að byggja yfir
sig. Þetta var fyrir hvíldartímaregl-
ur nútímans. „Eign handa öllum“ var
slagorð Sjálfstæðisflokksins á þess-
um tíma og fólk lét sitt ekki eftir
liggja í húsbyggingum til að eignast
þak yfir höfuðið. Þetta voru spenn-
andi tímar. Siggi Guss var í essinu
sínu á þessum árum og kraftur hans
og fyrirhyggja í rekstri tækjaflota
fyrirtækisins var slík að afköst og
árangur voru oft á tíðum lyginni lík-
ust og þó ekki því skipulagshæfileik-
ar hans og fyrirhyggja voru þeir
þættir sem skiptu hér sköpum um
árangur.
Ég var grunlaus um það þetta
sumar árið 1961 að kynni mín af
Sigga yrðu slík að hann ætti eftir að
verða örlagavaldur í mínu lífi. En
þannig skipaðist málum í árslok árið
1970 við andlát Benedikts Magnús-
sonar að hann linnti ekki látum fyrr
en ég, nýútskrifaður lögfræðingur-
inn, í starfi sem framkvæmdastjóri
fulltrúaráðs Sjálfstæðisfélaganna í
Reykjavík við kosningaundirbúning
fyrir kosningarnar 1971, féllst á það
að koma og stjórna með honum B.M.
Vallá ehf.
Þá hófst samstarf okkar að nýju á
sama vettvangi og fyrr en nú með
nýjum formerkjum, nú var bygging-
ariðnaðurinn að taka breytingum, í
framhaldi af „selvbyggeri“-stefn-
unni var nú að halda innreið sína sú
fjöldaframleiðsla verktaka og bygg-
ingameistara sem í dag ræður ríkj-
um á þessum markaði. Sú þróun
framkallaði nýja tíma með nýrri
tækni þar sem fullkomnar blöndun-
arstöðvar leystu gömlu gálgabílana
af hólmi og kranar og seinna steypu-
dælur sendu steypuhjólbörurnar á
byggðasöfnin.
Þessir tímar voru í raun önnur
tæknibylting á þessum bygginga-
markaði sem kom til að svara kalli
nýrra krafna þessara viðskiptavina
um stóraukin afköst við styttri
vinnutíma. Hér var hann enn á ný á
heimavelli, gaumgæfði og gjörkynnti
sér hina nýju tækni sem var að halda
innreið sína á þessum árum og var
enn á ný afrakstur stríðins, en í þetta
sinn tækni sem þróuð var í Þýska-
landi vegna uppbyggingar þess eftir
heimsstyrjöldina síðari. Þangað
sækjum við enn í dag þá stórkost-
legu tækni sjálfvirkra blöndunar-
stöðva, fullkominna steypubíla og af-
kastamikilla steypudæla sem
afkasta á einum degi því sem árið
1960 þurfti vikuna til og var Sigur-
steinn potturinn og pannan í því
verkefni að leiða inn þessa nýju
tækni í fyrirtækinu á þessum árum
og munaði um minna.
Saga hans er á svo margan hátt
samofin byggingarsögu höfuðborg-
arsvæðisins. Hann óx úr grasi í
Reykjavík sem náði rétt upp fyrir
Snorrabraut og lauk starfsferli sín-
um í Reykjavík sem ásamt ná-
grannasveitarfélögum náði að
Köldukvísl í Mosfellsbæ í norðri suð-
ur fyrir Straumsvík og að sjálfsögðu
öllum nýjum hverfum borgarinnar
austan Snorrabrautar.
Á þessum árum var Sigursteinn
tengiliður fyrirtækisins við þúsundir
húsbyggjenda og ekki er ofsögum
sagt að í þeim samskiptum hafi hann
aukið veg og hróður fyrirtækisins
svo um munaði, hann mótaði stefnu
um öfluga og góða þjónustu og skildi
best nauðsyn þess að hlaupast aldrei
undan vandamálunum heldur leysa
þau þótt það kynni að kosta fjár-
muni. Viðskiptavininum bar sitt,
hvað sem það kostaði, og ekki spillti
fyrir sá eiginleiki hans sem gerði
hann stærstan í mínum augum, mikl-
ir persónutöfrar og góð kímni, eig-
inleikar sem stækkuðu hann og
stækkuðu fyrirtækið um leið í eig-
inlegri merkingu.
Á kveðjustund sem þessari eru
ótal minningar sem sækja að um
samstarf okkar Sigursteins og væri
að æra óstöðugan að reyna að ná ut-
an um þær hér. Mér er fyrst og
fremst í huga það lán sem mér hlotn-
aðist að fá að starfa með slíkum snill-
ingi í mannlegum samskiptum sem
„Gussinn“ var. Ég veit að þar mæli
ég jafnframt fyrir hönd allra okkar
samstarfsmanna sem kveðjum í dag
einstakan samstarfsmann sem við
„óðum eld og brennistein“ fyrir í
störfum okkar. Það er eingöngu gert
fyrir mann með stórt hjarta, sem
kunni að leyfa „sólinni að skína“
jafnt á allan hópinn. Mann sem skildi
betur en flestir að samstilltur hópur
er ávallt öflugri en einstaklingurinn
og kunni jafnframt að þakka mönn-
um góðan árangur. Hans stjórnun-
arhæfileikar voru honum eðlislægir
og meðfæddir.
Við samstarfsmenn Sigursteins
sendu Freyju og fjölskyldunni allri
okkar bestu kveðjur og biðjum þeim
allra heilla. Við yljum okkur á þess-
ari kveðjustund við tilhugsunina um
það ævintýralega og skemmtilega
samstarf sem við áttum við hann og
þess erum við vissir að ef „himneska
steypustöð“ er að finna þá er hann
kominn á fullt að steypa þar.
Víglundur Þorsteinsson.
Góður vinur og velgerðarmaður er
látinn. Ég kynntist Sigga hjá
B.M.Vallá fyrir tæpum fimmtíu ár-
um. Ég var þá ungur námsmaður í
Háskóla Íslands og var í sumarvinnu
hjá Bensa á Vallá. Ók vörubíl og sótti
steypuefni í „Álfsnesmöl“ á Kjalar-
SIGURSTEINN
GUÐSTEINSSON
Minningarkort
Krabbameinsfélagsins
540 1990
krabb.is/minning