Tíminn - 07.07.1971, Blaðsíða 7

MIÐVIKUDAGm 7. jiih' W71
TÍMINN
7
Louis Armstrong:
„EG HEF ALLTAF UFAD
FYRIfi AHEYRENDUR MlNA“
SB-Reykjavík, þriðjudag.
Hhm heimsfrægi jazzleikari og
söngvari Louis Armstrong lézt í
dag að heimili sínu í New York,
71 árs að aldrL „Satchmo“ cins
og hann var löngum kallaður,
hafði verið aivarlega veikur fyrr
á árrnu, en útskrifaðist af sjúkra-
húsinu og hugðist byrja að leika
á trompettinn sinn á ný, þegar
honum versnaði skyndilega aftur.
Louis Armstrong fæddist á þjóð
hátíðardegi Bandaríkjanna 4. júlí
árið 1900 í fæðingarborg jazzins,
New Orieans. Hann ólst upp föður
laus, því faðirinn yfirgaf fjölskyld
una, skömmu eftir fæðingu Louis.
Hann seldi kol, safnaði tuskum og
seldi blöð til að hjálpa móður
sinni að halda Bfmu í þeim. Móðir
hans vann við að þvo þvotta fyrir
hvítar fjölskyldur. Þannig ólst
Louis upp í sárustu fátækt, en
hann hefur aldrei vorkennt sjálf-
um sér fyrir það, því þannig
kynntist hann lifinu. New Orieans
iðaði af tónlist á þessum árum,
eins og endranær og þegar jazz-
inn var leikinn, við jarðarfarir
og alls kyns samkomur, reyndi
Louis að vera nærri, til að hlusta
því hann elskaði þessa tónlist.
Átrúnaðargoð hans var Joe „King“
Oliver, sem siðar átti eftir að
verða kennari hans.
Tólf ára stofnaði Louis Arm-
strong fyrstu hljómsveit sina —
það var söngkvartett. Þeir urðu
vinsælir á þeim stöðum, sem þeir
komu fram, en það voru langt frá
Lovis Armstrong ásamt konu sinm, Lucile.
því að vera „fínir“ staðir. Lítið
fengu þeír i aðra hönd, en þetta
var hálft Iíf þeirra.
Fyrir tilviljun og næstum sak-
laus, var Louis handtekinn eitt
sinn á gamlárskvöld, þegar hann
var um fermingu og sendur á
vandræðaheimili. Þetta varð hon-
um þó til góðs, því þarna byrjaði
hann feril sinn. Forstöðumaður
heimilisins tók Louis í drengja-
hljómsveit og þegar trompetleik-
arinn veiktist, var Louis settur
í hans stað og fljótlega var hann
orðinn aðalmaðurinn. Eftir hálft
annað ár fékk „Satchmo“ eins og
hann var þá kallaður, að fara
hcim. Skömmu síðar rakst hann
á gamlan trompet hjá veðlánara
og fékk lánaða 10 dollara til að
kaupa sitt fyrsta hljóðfæri.
Reyndir jazzleikarar í New
Orleans fóru sniátt og smátt að
taka eftir þessum músikalska
unglingi og það varð til þess, að
King Oliver tók hann að sér —\
dag nokkurn kallaði hann á Louis
og rétti honum trompettinn sinn.
— Heyrðu góði minn, sagði
Oliver, — mér verður illt af að
sjá þig með þennan beyglaða
trompett. Rexnd.u,l?sþgnnan stað-
Louis vissi varla í hvern fotinn
hann átti að stíga, oglhann
gleymdi aldrei þessu vinarbragði.
Mörgum árum síðar rakst Louis
á Oliver i Savannah, þar sem hann
stóð, einmana og gleymdur í fata-
löfrum á torginu og seldi græn-
meti. Hann var heilsulaus og átti
ekkert. Louis gaf honum í það
Skoðanakönnun í Noregi:
Meirihluti
andvígur EBE-aðiM
enn
Fylgismönnum aðildar fer þó fjölgandi
NTB-Osló, þriðjudag.
Norska Gallup-stofnunin gerði
í fyrra'mánuði skoðanakönun um
afstöðu Norðmanna til aðildar að
Efnahagsbandalagi Evrópu. Sam-
kvæmt niðurstöðum skoðanakönn-
unarinnar eru 36% Norðmanna
andvígir aðild, en 33% fylgjandi
henni. Þá tóku 22% ekki afstöðu
í könnuninni, 5% vildu bíða
átekta og fylgjast með þróun
markaðsmála í Evrópu, og loks
voru 4% fylgjandi aukaaðild Nor-
egs að bandalaginu.
Hans Borgen, formaður norsku
þjóðarhreyfingarinar gegn EBE-
aðild, sagði um niðurstöður könn-
unarinnar, að enn væri tryggur
meirihluti norsku þjóðarinnar á
móti aðild að EBE og ekki væri
nein ástæða til að ætla, að staðan
breyttist. Hann kvað það athyglis
vert, að mjög stór hluti Verka-
mannaflo'íksins væri andvígur
EBE-aðild á sama tíma og flokks-
forystan virtist einróma samþvkk
henni. Borgen kvaðst ekki
áhyggjufullur — enn væri meiri-
hlutinn tryggur og engin merki
um það, að aðild að Efnahags-
bandalaginu ykist fylgi í Noregi.
Per Kleppe, viðskiptamálaráð-
herra, sagði liins vegar í dag, að
‘af niðurstöðunum væri ljóst, að
sífellt fleiri og fleiri Norðmenn
fylgdu aðild að Efnahagsbanda-
laginu. Hann kvað skoðanakönnun
ina sýna, að þeir, sem andvígir
eru aðild að EBE, fylgdúst yfir-
leitt lítið með þeim viðræðum,
sem nú standa yfir milli Norð-
manna og Efnahagsbandalagsins
um hugsanlega inngöngu Noregs
í bandalagið. Þeir, sem eru fylgj-
andi aðildinni, virðast hins vegar
íylgjast betur með. Ráðherrann
taldi því andstæðingana óstöðug-
an hóp, fórnarlömb þeirra litlu
upplýsinga, sem norskur almenn-
ingur hefur hingað til fengið um
þetta stórmál. Kleppe kvað stjóm
ina mundu bæta úr þessu þegar
í stað. Þá kvað hann andstæðing-
ana mjög óraunsæja, er þeir úti-
lokuðu öli tengsl við Efnahags-
bandalagið, hvort sem Bretar og
Danir gengju í bandalagið eða
ekki.
Samkvæmt fyrrgreindri skoðana
könnun hefur fylgismönnum EBE-
aðildar farið fjölgandi í Noregi
upp á síðkastið. Andstæðingarnir
eru þó mun fjölmennari, séu þeir,
sem vilja bíða átekta, eða eru
fylgjandi aukaaðild, taldir í hópi
andstæðinga. Það verður einnig
; j athuga, að samkv. skoðanakönn
uninni er % hluti norsku þjóðar
innar enn óráðinn í afstöðu sinni
til EBE-aðildar og endanleg af-
staða þessa fjölmenna hóps getur
ráðið úrslitum í þjóðaratkvæða-
greiðslu um aðild Noregs að Efna-
hagsbandalaginu.
_______ Sk - Hs W mmsmmmmm
Þessi mynd af Louis Armstrong er tekin árið 1938, er hann var nýorðinn
heimsfrægur.
sinn alla þá peninga, sem hann
hafði á sér og hélt áfram að
hjálpa honurn. Skömmu síðar lézt
Oliver.
Þarna á milli hafði margt drifið
á daga Louis Armstrong. Hann
var orðinn frægur og talinn einn
bezti jazzleikari í New Orleans.
Yfirvöld í borginni létu loka
gömlu skemmtihverfunum og
flestir jazzleikararnir fluttust til
Chicago, scm átti að verða hin
nýja háborg jazzins. King Oliver
var búinn að koma sér þar fyrir,
þegar hann sendi eftir Louis.
Hann fór með trompettinn sinn
norður óg innan skamms var hann
búinn að sigra Chicago.
Þar hitti hann mann að nafni
Joe Glaser, sem rak veitingastað-
inn ,,Sunset“. Þau kynni urðu ef
til vill eins mikilvæg fyrir Louis
og að kynnast Oliver. Dag nokk-
urn setti Glaser upp spjald sem
á stóð: „Louis Armstrong — mesti
trompetleikari heims“. Þar með
var hann orðinn konungur jazz-
ins — tekinn við af Joe „king“
Oliver.
Árið 1929 fór Louis til New
York og þá var jazzinn orðin geysi
vinsæll þar. Þar lék Louis mest
í hljómsveitum, en kunnastur varð
hann fyrir sínar eigin hljómsveit-
ir „Hot five“ og „Hot seven“ og
þar að auki lék hann inn á fjölda
ódauðlega hljómplata. Louis réð
Joe Glaser sem umboðsmann sinn
og átti hann stóran þátt í frægð
Louis, því hann var fæddur
„showman“.
Síðan fór Louis að ferðast um
Evrópu og þar lék hann í konungs
höllum og á stærstu leiksviðun-
um .Fólk fékk það sem það vildi
og brátt var Louis elskaður um
allan heim fyrir sitt góða skap og
þann máta að fá alla til að vera
með af lífi og sál, nokkuð, sem
enginn þótti geta nema „Satchis£>“
Eftir stríð var Louis sendur um
allan heim á vegum bandaríska
utanríkisráðuneytisins til að
skemmta hermönnum. Hann var
fyrstijazz-tónlistarmaðurinn, sem
fór í slík ferðalög og alls staðar
var honum tekið opnum örmum.
Jafnframt söng hann og lék inn
á piötur, sem seldust í milljóna-
upplögum. Þegar menn fyrir fáum
árum sögðu, að nú væri Louis
kominn „á toppinn“ og kæmist
ekki hærra, söng hann „Hello
Dolly“ sem vai'ð vinsælli cn allt
annað, sem til þessa hafði frá
honum komið.
—- Ég hef alltáf lifað fyrir
áheyrendur mína, sagði Louis
Armstrong í blaðayiðtali skömmu
áður en hann veiktist. — Lista-
maður getur ekki lifað eftir nokk
urri annarri heimspeki. Það þýðir
ekki að sitja og spila inni í sinni
eigin skel. Það þarf að ná sam-
bandi. Við hverja? Auðvitað þá
sem lilusta. Tónlist þín er aldrei
betri en þær móttökur sem hún
fær hjá áheyrendum . . .
IGNIS BYÐUR URVAL OG &
12 stærðir við allra hæfi, auk þess flestar fáanlegar í viðarlit. ★ Rakagjafi er tryggir
langa geymslu viðkvæmra matvæla. ★ Sjálfvirk afhríming ér vinnur umhugsunariaust
Djúpfrystir, sérbyggður, er gefur + 18° 25° frost. ★ Ytra byrði úr harðplastir er ékki
gulnar með aldrinum. ★ Fullkomin nýting alls rúms vegna afar þunnrar einangrunar.
Kæliskáparnir með stílhreinum og fallegum línum ★ IGNIS er stærsti framleiðandi á
kæli- og frystitækjum i Evrópu. ★ Varahluta- og viðgerðaþjónusta.
RAFIÐJAN SÍMI: 19294 RÁFJDJRG SIMI: 26660
'