Fréttablaðið - 29.07.2003, Blaðsíða 2

Jóhannes Páll páfi II:
Hvetur til
friðar
ÍTALÍA, AP Jóhannes Páll Páfi II hvat-
ti í gær uppreisnarmenn í Líberíu
til að leggja niður vopn sín. Páfi
sagði að aðeins þannig gæti al-
þjóðasamfélagið komið þjóðinni til
hjálpar, en þúsundir óbreyttra
borgara eru á flótta og matar- og
vatnsskortur er farinn að segja til
sín í Monróvíu, höfuðborg Líberíu.
Í ávarpi sem Charles Taylor, for-
seti landsins, flutti á laugardag,
hvatti hann þjóðir heims til að
senda friðargæslulið til landsins og
sagðist hverfa úr embætti þegar
það kæmi til Líberíu. Yfirlýsingum
forsetans er þó tekið með fyrir-
vara, þar sem slík loforð hafa verið
gefin áður. ■
2 29. júlí 2003 ÞRIÐJUDAGUR
„Nei, við höfðum ekki samráð við
olíufélögin en við ráðfærðum okkur
við neytendur.“
Atlantsolía hefur í hyggju að fara inn á bensín-
markaðinn í samkeppni við hin olíufélögin. Stefán
Kjærnested er þar í forsvari.
Spurningdagsins
Stefán, höfðuð þið ekki samráð við
olíufélögin áður en þið ákváðuð að
fara að selja eldsneyti?
MONRÓVÍA, AP Stjórnvöld í Nígeríu
tilkynntu í gær að fyrstu friðar-
gæsluliðarnir sem sendir verða til
Líberíu haldi að líkindum af stað í
dag. Leiðtogar Efnahagssam-
bands Vestur-Afríkuríkja sátu á
rökstólum í gær
vegna málsins en
þeir hafa verið
gagnrýndir harð-
lega fyrir að bregð-
ast seint við hörm-
ungunum í Líberíu.
Ætlunin er að
senda 1.300 manna herlið til Lí-
beríu og að auki rúmlega 3.000
manna friðargæslulið.
Blóðugir bardagar hafa geysað
í Monróvíu, höfuðborg landsins,
milli uppreisnarmanna og her-
sveita Charles Taylors, forseta
landsins að undanförnu.
Byssugeltið og sprengjugnýrinn
hefur vart þagnað síðustu níu sól-
arhringa og hafa hátt í þúsund
óbreyttir borgarar fallið í átökun-
um. Þá er talið að allt að 250.000
borgarar séu á flótta. Sprengjum
hefur rignt yfir flóttafólk í íbúða-
hverfum, skólum og kirkjum í
höfuðborginni. Drykkjarvatn og
matur eru á þrotum og óttast er að
kólera og aðrir smitsjúkdómar
breiðist út.
Leiðtogar Efnahagssambands
Vestur-Afríkuríkja hafa ítrekað
lofað aðstoð frá því bardagarnir í
Monróvíu hófust í júní. Deilur um
hver skuli bera kostnað af friðar-
gæslu í landinu hafa hins vegar
tafið fyrir. Nígeríumenn segjast
ekki hafa efni á að borga brúsann
og hafa leiðtogar Afríkuríkja biðl-
að til Bandaríkjanna. Þau reiddu
fram 10 milljónir Bandaríkjadala
eða rúmar 760 milljónir íslenskra
króna. Það dugar þó ekki nema til
nokkurra daga friðargæslu í Lí-
beríu.
Fyrir helgi skipaði Bush
Bandaríkjaforseti þremur banda-
rískum herskipum að sigla til
strandar Líberíu. Bush segir að
enginn Bandarískur hermaður
stígi fæti á land í Líberíu fyrr en
átökum í landinu linnir, þeim sé
ekki ætlað að taka þátt í styrjöld-
inni.
Brotthvarf Charles Taylor úr
forsetastóli er forsenda þess að
friður komist á í Líberíu. Stjórn
Nígeríu hefur boðið honum hæli
en Taylor neitar að fara fyrr en
friðargæslulið er komið á staðinn.
Friðurinn gæti því verið í augsýn
í Líberíu þar sem nígerskir friðar-
gæsluliðar verða væntanlega
komnir til landsins á næstu dög-
um.
the@frettabladid.is
VIÐSKIPTI Burðarás ehf., Sjóvá-Al-
mennar tryggingar hf. og Kaup-
þing Búnaðarbanki hf. eiga í við-
ræðum um hugsanlegt yfirtökutil-
boð vegna hlutabréfa í Skeljungi.
Þetta var tilkynnt í Kauphöllinni í
gær. Ef af yfirtökutilboði yrði
væri það á genginu 15,9, en ekki
er vitað hvernig það yrði útfært.
Burðarás á nú 23,35 prósent hluta-
fjár, Sjóvá-Almennar tryggingar
hf. eiga 25,02 prósent hlutafjár í
Skeljungi og Kaupþing Búnaðar-
banki hf. á um 39,2 prósent hluta-
fjár eftir að hafa keypt grimmt
undanfarna mánuði.
Athygli vekur að þarna sam-
einast Kaupþing og þau fyrirtæki
sem kennd eru við Kolkrabbann.
Kaupþing hefur undanfarið leynt
og ljóst stefnt að yfirtöku á Skelj-
ungi og er nú stærsti einstaki
hluthafinn í fyrirtækinu. Viðræð-
ur um yfirtöku snúa þó aðeins að
minni hluthöfum en boða engin
tímamót í því stríði sem staðið
hefur um Skeljung eða hvernig
því mun lykta.
Rannsókn á því sem fram fór á
verðbréfamarkaðnum þann 30.
júní stendur enn. Þar er horft til
þess hvort lög um innherja hafi
verið brotin þegar Sjóvá-Almenn-
ar og Burðarás tilkynntu ekki
strax um kaup þeirra á 21. pró-
sents hlut Shell Petroleum í Skelj-
ungi. Þá er til skoðunar hvaða að-
ilar hafi selt bréf í Skeljungi á
þeim tíma sem leið fram að til-
kynningu. Þar er samkvæmt
heimildum Fréttablaðsins sér-
staklega horft til Landsbankans
og Íslandsbanka. ■
Unglingalandsmót:
Vínbúðin
með viðbúnað
VIÐSKIPTI Mikill viðbúnaður er á
Ísafirði vegna Unglingalands-
móts UMFÍ. Fréttavefurinn bb.is
segir frá því að búist er við að
lager vínbúðarinnar á Ísafirði
verði þre- eða fjórfaldaður fyrir
komandi helgi. Vitnað er í versl-
unarstjóra vínbúðarinnar á Ísa-
firði sem segir að vitað sé að 100
prósent aukning hafi orðið í sölu í
Stykkishólmi í fyrra. Verslunar-
stjórinn segir að áhersla verði
lögð á að bæta við lagerinn bjór
og léttvíni, svokölluðu útilegu-
víni.
Búist er við þúsundum manna
til Ísafjarðar um helgina. ■
MORÐINGINN
Magnus Gaefgen rændi ellefu ára syni
þýsks bankamanns og myrti hann. Síðar
krafðist Magnus milljón evra lausnargjalds.
Fégráðugur laganemi :
Kæfði
11 ára dreng
FRANKFURT, AP Magnus Gaefgen, 28
ára laganemi í Frankfurt, var
dæmdur í lífstíðarfangelsi fyrir
að ræna og myrða 11 ára son
þýsks bankamanns.
Gaefgen játaði verknaðinn við
réttarhöldin. Hann lýsti því
hvernig hann lokkaði drenginn
inn í íbúð sína í september síðast-
liðnum og kæfði hann með því að
líma fyrir vit hans. Gaefgen vafði
lík drengsins í plast og faldi loks
undir bryggju við nálægt stöðu-
vatn.
Að þessu loknu fór Gaefgen
fram á milljón evrur í lausnar-
gjald, en lögregla handtók hann
þegar hann sótti lausnargjaldið
sem faðir drengsins reiddi af
hendi.
Mál Gaefgen vakti mikla at-
hygli í Þýskalandi þegar í ljós
kom að lögregla hafði hótað hon-
um líkamsmeiðingum ef hann ját-
aði ekki verknaðinn og vísaði á
drenginn. Lögreglumenn sögðust
hafa gert þetta i þeirri trú að
drengurinn fyndist á lífi. ■
MEMICI, AP „Þetta er trúlega
stærsta fjöldagröf sem fundist
hefur í Bosníu. Það mun taka
okkur meira en mánuð að grafa
upp öll líkin,“ sagði Murat Hurt-
ic, yfirmaður kennslanefndar
Bosníumúslima.
Réttarlæknar byrjuðu í gær
að opna fjöldagröf í Bosníu þar
sem talið er að nokkur hundruð
fórnarlömb stríðsglæpanna í
ríkjum fyrrum Júgóslavíu séu
grafin. Gröfin fannst fyrir rúmu
ári, nærri bænum Memici, norð-
austur af Sarajevó. Talið er að í
gröfinni sem nær yfir 250 fer-
metra svæði, séu allt að 700 lík,
þeirra á meðal lík múslimanna
sem drepnir voru í Srebrenica
árið 1995.
Allt að 8.000 múslimar voru
drepnir í þjóðernishreinsunum
Serba 1995. Þetta er eitt mesta
grimmdarverk sem framið hefur
verið í Evrópu frá lokum síðari
heimsstyrjaldarinnar. ■
Stríðið um Skeljung stendur enn:
Yfirtökutilboð til smærri hluthafa
SKELJUNGUR
Hart er barist um yfirráð í þessu stærsta
olíufélagi á Íslandi.
Stærsta fjöldagröf í Bosníu opnuð:
Allt að 700 lík í gröfinni
STÆRSTA FJÖLDAGRÖFIN
Réttarlæknar undirbúa opnun grafarinnar
sem fannst fyrir rúmu ári. Talið er að allt
að 700 lík liggi í gröfinni.
Friðargæslulið
á leið til Líberíu
Friður gæti verið í augsýn í Líberíu. Fyrstu friðargæsluliðarnir sem Ní-
geríumenn hyggjast senda þangað halda af stað í dag. Að minnsta kosti
þúsund óbreyttir borgarar hafa fallið í átökum í landinu síðustu daga.
HARÐSTJÓRINN SEM ALLT SNÝST UM
Charles Taylor, forseti Líberíu, segist fara þegar friðargæslulið kemur til landsins. Nígerskt
lið leggur trúlega af stað í dag og friður ætti því að vera í augsýn í Líberíu.
■
Deilur um hver
skuli bera
kostnað af frið-
argæslu í land-
inu hafa hins
vegar tafið fyrir.
Bob Hope:
Látinn 100
ára að aldri
ANDLÁT Bandaríski skemmtikraft-
urinn Bob Hope lést í fyrrakvöld
rúmlega 100 ára að aldri.
Hope var fæddur á Englandi en
bjó lengst af í Bandaríkjunum og
var einn vinsælasti skemmtikraft-
ur og gamanleikari síðustu aldar.
Ferill hans nær yfir sjö áratugi en
Hope lék í 55 kvikmyndum. Þá kom
hann fram á sviði, í skemmtiþátt-
um, útvarpi og sjónvarpi og var
kynnir oftar en nokkur annar við
Óskarsverðlaunaafhendinguna, eða
20 sinnum alls. Þá hlaut Bob Hope
fimm sinnum heiðursverðlaun
kvikmyndaakademíunnar en sjálf-
an Óskarinn fékk hann aldrei.
Hope lést í svefni á heimili
sínu í Toluca Lake, Kaliforníu.
Banameinið var lungnabólga. ■
PÁFINN
Jóhannes Páll
Páfi II hvatti
til friðar
í Líberíu.