Tíminn - 14.10.1972, Blaðsíða 3

Laugardagur 14. október 1972.
TÍMINN
3
Bókaflóðið að byrja
Minningar- og heimildarrit í meirihluta hjá flestum forlögum
Nú fara jólabækurnar aö
streyma á markaðinn og goö-
sögnin um bókaþjóöina vaknar til
lifsins, eins og alltaf á þessum
árstima. „Þaö er margt i bókun-
um”, sagði konan og er vist um
þaö. Alltént þurfa menn ekki aö
kviöa skorti á iesefni um þessi
jólin og er gott til þess aö vita, þvi
skammdegið á þaö til aö leggjast
mönnum þungt á heröar.Hér
koma svo upplýsingar um útgáfu-
bækurnar i ár frá nokkrum for-
lögum.
Frá Setbergi kemur bók eftir
Arna Öla, Aldaskil, frásagnir
tuttugu manna og kvenna um lifiö
um siöustu aldamót. Sveinn
Sæmundsson skrifar bók, sem
heitir Einn i ólgusjó,lifssigling
Péturs sjómanns Péturssonar.
Vötnin ströng, heitir ný bók eftir
Björn J. Blöndal og fjallar eins og
margar fyrri bækur hans um
veiðiskap og náttúruskoðun, en
inn i hana fléttast frásagnir af
mönnum og atburöum, og ein
minningabók til er væntanleg frá
forlaginu, Byggðin i hrauninu,
minningar Stefáns Júliussonar
frá bernskuárum hans i Hafnar-
firöi. Setberg gefur út fyrstu
ljóðabók Hjartar Pálssonar, en
ljóö eftir hann hafa aö
undanförnu birzt i blööum og
timaritum og vakið athygli. Loks
ber að geta tveggja unglingabóka
frá forlaginu, Anna Heiða átján
ára eftir Rúnu Gisladóttur,
siðasta bókin i þeim flokki og
Röskir strákar i stórræðum eftir
Ragnar Þorsteinsson kennara.
Isafold gefur i ár út tvær nýjar
skáldsögur eftir islenzka höf-
unda. Folda eftir Thor Vilhjálms-
son ber undirtitilinn Þrjár skýrsl-
ur. Hún skiptist i þrjá tengda
kafla, en ekki vildi útgefandi
ræða efni hennar nánar, taldi
hana þó næsta ólfka fyrri skáld-
sögum höfundarins. Járnblómið
er ný skáldsaga eftir Guðmund
Danielsson nútimasaga, sem ger-
ist á timabilinu frá siðasta striði.
tsafold gefur einnig út aðra bók
eftir Guðmund og nefnist hún

Guömundur Danielsson
Einvigi aldarinnar i réttu ljósi, en
Halldór Pétursson myndskreytir.
Bókinni fylgja skákskýringar en
ekki er ákveðið, hver sér um þann
hluta bókarinnar.
Af öðrum bókum tsafoldar má
nefna Fornar byggöir á hjara
heims eftir fyrrverandi þjóð-
minjavörð Dana Poul Nörlund, og
fjallar hún um byggðir norrænna
manna á Grænlandi. Dr. Kristján
Eldjárn þýðir bókina, en hún hef-
ur verið þýdd á mörg tungumál,
m.a. grænlenzku. Þá kemur út
sjálfsævisaga Sigfúsar M. John-
sen fyrrum bæjarfógeta i Vest-
mannaeyjum. tsafold heldur
áfram að gefa út þjóðsögur Jóns
Arnasonar, 1 ár koma tvö bindi,
Útilegumannasögur og Drauga-
sögur. t bókaflokknum Menn I
öndvegi kemur út bók um
Brynjólf biskup Sveinsson eftir
Loft Guttormsson sagnfræðing.
Þá er forlagið að hefja nýja
útgáfu á verkum hins vinsæla
höfundar Stefáns Jónssonar,
Einar Bragi sér um þá útgáfu.
Hjá Almenna bókafélaginu eru
nýkomin bók eftir Ólaf Briem
menntaskólakennara — Islend-
ingasögur og nútiminn. Væntan-
legar eru Blöð og blaöamenn eftir
Vilhjálm Þ. Gíslason, saga blaða-
mennsku á tslandi, skrifuð að til-
hlutan Blaðamannafélags ts-
lands. Séð og lifað sjálfsævisaga
Indriða Einarssonar endurútgeí-
in og Útverðir Islenzkrar menn-
ingar eftir dr. Richard Beck,fjall-
ar um menn, sem haldið hafa
merki Islenzkrar menningar á
lofti i Vesturheimi, eru báðar
væntanlegar á næstunni.
Jón R. Hjálmarsson hefur þýtt
bók eftir brezka sagnfræðinginn
H.R. Trevor Roper,Siðustu dagar
Hitlers, sem gefin hefur verið út á
fjölmörgum tungumálum. t fylgd
með Jesú, leiðsögn um Nýja
testamentiö I máli og myndum
heitir myndskreytt bók frá sögu-
slóðum testamentisins. Aðfara-
orð ritar herra Sigurbjörn
Einarsson biskup, en sr. Magnús
Guðmundsson þýddi meginmál
Hjörtur Pálsson
bókarinna. Þá kemur bók eftir
Sviann dr. Nils C. Jacobson Er lif
eftir dauðann.
Af þessari upptalningu má sjá,
að heimildarrit og fræðirit eru
áberandi hjá AB i ár. En nokkur
skáldverk eru einnig væntanleg.
Heiðarharmur Gunnars
Gunnarssonar kemur út i nýrri
útgáfu félagsins, af verkum hans
áður eru komnar Svartfugl og
Vikivaki. Umrenningar eftir Knut
Hamsun kom út i september og er
annað bindiö væntanlegt á næsta
ári.
Sex ljóðabækur koma á þessu
ári frá AB. Þegar er komin bókin
Mörg eru dags augu eftir
Matthias Johannessen. A
næstunni koma fjórar nýjar bæk-
ur i ljóöabókaflokki AB en þær
eru Hlátur þinn skýjaður eftir
Þuriði Guðmundsdóttur, Dægur
og ár eftir Ingólf Kristjánsson,
Getur lifið dáið eftir Birgi
Bjarnason, og úrval trúarlegra
ljóða ungra skálda, sem þeir
Erlendur Jónsson og Jóhann
Hjálmarsson hafa tekið saman.
Siðasta ljóðabók ársins verður
safn ljóða Guðfinnu Jónsdóttur
frá Hömrum. Kristján Karlsson
annast útgáfuna og ritar formála.
Bókaforlag Odds Björnssonar á
Akureyri gefur m .a. út eftirtaldar
bækur: Fjóröa bindið af Vestur-
tslenzkum æviskrám eftir sr.
Benjamin Kristjánsson, Daga
Magnúsar frá Grund skrifaða af
Gunnars M. Magnúss., Þrilæki,
nýja ljóðabók eftir Kristján frá
Djúpalæk, tslandsferð 1862 eftir
Shepheard i þýöingu Steindórs
Steindórssonar frá Hlöðum og
tvær Islenzkar skáldsögur, ört
rennur æskublóð eftir Guðjón
Sveinsson og A miðum og Mýri
eftir Rögnvald Möller, en það er
fyrsta bók höfundar.
Af barnabókum gefnum út af
forlaginu má nefna Sumar I sveit,
eftir Jennu og Hreiðar, Hönnu
Mariu og pabba eftir Magneu frá
Kleifum og tvær bækur eru gefn-
ar út i annað sinn hjá forlaginu,
Flugferðin til Englands eftir Ar-
Thor Vilhjálmsson
Þuríður Guðmundsdóttir
mann Kr. Einarsson og Strákur á
kúskinnsskóm eftir Gest
Hansson. Loks er að geta þýddrar
skáldsögu eftir Slaughter, Siðasta
augnablikið.
Tvær félagsbækur eru væntan-
legar frá forlagi Máls og
menningar. Lazarus frá Tormes,
spænsk skáldsaga frá 16. öld þýdd
af Guðbergi Bergssyni, og
Franska byltingin eftir Henri
Mathisse 1 þýðingu Lofts
Guttormssonar. Þetta er fyrra
bindi bókarinnar, sem mun vera
sú fyrsta, semútkemur á islenzku
um þann atburö mannkynssög-
unnar, sem meira hefur verið
fjallað um en flesta aðra. Seinna
bindið er væntanlegt á næsta ári.
Frá Heimskringlu koma á næst-
unni siöara bindi skáldsögu
Vésteins Lúövikssonar, Gunnar
og Kjartan, Norræn ljóð, safn
ljóða frá Noregi, Danmörku, Svi-
þjóð og Finnlandi þýddum af
Hannesi Sigfússyni skáldi og loks
er væntanleg ný Ijóðabók eftir
Þorstein frá Hamri, Veðrattjálm-
ur. Er það sjötta ljóðabók hans.
Þorsteinn frá Hamri
Fóstureyðing frjáls
NTB-Kaupmannahöfn
Danska stjórnin mun á
næstunni leggja fram tillögu um
að fóstureyðingar verði frjálsar í
landinu. Búizt er við hörðum
deilum um málið, bæði á þjóð-
þinginu og utan þess.Fulltrúar í-
haldssama þjóðarflokksins og
vinstri eru sagðir vilja þjóöarat-
kvæðagreiöslu um málið.
Axel Nielsen, dómsmálaráð-
herra mun leggja fram tillöguna
um breytingu á fóstureyðingalög-
gjöfinni og búizt er við, að lögin
gangi i gildi 1. april eða 1. júli á
næsta ári.
Ljósmyndasýning í Grjótaþorpi
Stp-Reykjavik
Ungur listamaður Markús Jó-
hannsson að nafni heldur næsta
hálfa mánuðinn, þ.e. 14. til 29.
oktober, ljósmyndasýningu i
Galleri Grjótaþorpi. Sýningar-
timi verður 17 til 22 á laugardög-
um og sunnudögum, en 14 til 22
aðra daga.
Á sýningunni eru 58 ljósmyndir
sem allar eru til sölu. Dýrasta
verkið (tvær myndir) er á 7000 kr,
en það ódýrasta á 1000 kr. Að sögn
listamannsins eru þetta myndir
úr hversdagslifinu, uppbyggð
mótiv og stúdiómyndir. Sýningin
ber nafnið Undir hálfu tungli og
skiptist i tvo hluta. Myndirnar
bera ýms nöfn, sem bera það meö
sér, að hér er eitthvað nýstárlegt
og athyglisvert á ferðinni. Skulu
hér nefnd nokkur nöfn til að gefa
fólki nokkra hugmynd um
sýninguna. Lóð undir verksmiðju.
Hann komst af. Aumingja
maðurinn. tslendingurinn.
Fimmtiu. Part.ur af Paradis. Það
sem fór i lakið. Breiða bakið.
Dauður hestur. Kaffitimi 6. 5.
1881. Skugginn af gamla Ford.
Sex. Jarðfræöingurinn. Frænka
14 ára. Eiturbikarinn.
Verkalýðsleiðtoginn féll
Undir þessari fyrirsögn birti
Mbi. eftirfarandi frétt siöastl.
miövikudag:
„Fyrir skömmu fór fram
kosning fuiltrúa á flokksþing
Alþýðuflokksins i Alþýðu-
flokksfélagi Reykjavikur. Úr-
slit kosningarinnar vakti
nokkra athygli innan Alþýðu-
fiokksins, bæði vegna at-
kvæðamagns þess, sem ein-
stakir forystumenn Alþýðu-
flokksins fengu og eins af
þeirri ástæðu, að sameining
Alþýðuflokksins og SFV er á
döfinni og skiptar skoöanir
innan Alþýðuflokksins um það
mál. Atkvæöi greiddu um 200
manns. Einn helzti verkalýðs-
leiðtogi Alþýðuflokksins um
áratugaskeið, Jón Sigurðsson,
forseti Sjómannasambands
tsiands, náði ekki kjöri á
flokksþingið og er hann 4.
varamaöur. Varaformaður
flokksins, Benedikt Gröndal,
varð sjötti I rööinni og fékk að-
eins um 60% greiddra at-
kvæða. Gylfi Þ. Gislason, for-
maður Alþýðuflokksins varð
nr. 2 i röðinni. Atkvæði
skiptust á þennan veg meöal
þeirra, sem flest atkvæði
hlutu:
1. Eggert G. Þorsteinsson,
aiþm. 161 atkv. Björgvin Vil-
mundarson, bankastjóri, 135
atkvæði, 3. Gylfi Þ. Gislason,
alþm. 133 atkv. 4. Emilia
Samúelsdóttir 122 atkv. 5.
Björgvin Guðmundsson
borgarfulltrúi 121 atkvæði. 6
Benedikt Gröndal, alþm. 118
atkv. 7.Sigurður Ingimundar-
son, fyrrv. alþm. 116 atkvæöi.
8. Arni Gunnarsson, frétta-
maöur, 114 atkvæði. 9. Eiður
Guðnason fréttamaöur 112
atkv. og 10. Sigurður E. Guö-
mundsson, formaður Alþýðu-
flokksfélags Reykjavikur 110
atkvæði. Óskar Hallgrimsson,
fyrrverandi borgarfulltrúi var
i 15 sæti en 35 aðalfulltrúar
voru kjörnir og Pétur Péturs-
son alþm., i 19. sæti. Njöröur
P. Njarðvik, formaður út-
varpsráðs, var i 48. sæti og
hlaut 39 atkvæði. Hann náði
ekki kjöri sem varafulltrúi á
flokksþingið.
Úrslitin eru engin augljós
visbending um, hvernig linur
muni skiptast á flokksþinginu
um sameiningarmáliö.Eggert
G. Þorsteinsson mun vera I
forystu fyrir þeim hópi, sem
er andvigur sameiningu
a.m.k. eins og að henni hefur
verið staðið. Hann hlaut lang-
flest atkvæði, enda lengi veriö
vinsæll I röðum Alþýðuflokks-
manna. Hins vegar er hlutfall
hans af greiddum atkvæðum
ekki eins hátt og oftast áður.
Benedikt Gröndal, varafor-
maður flokksins er talinn einn
helzti forystumaöur sam-
einingarmanna og fékk hann
ekki ýkja mikla traustsyfir-
lýsingu i kosningunni. Gyifi Þ.
Gislason hefur jafnan átt I
erfiöieikum innan Alþýöu-
flokksins og þess vegna
kemur það i sjálfu sér ekki á
óvart, að hann hafnaði i þriðja
sæti. Gylfi hefur reynt að
sigla á milli i sameiningar
málinu og iagt áherzlu á, aö
sameining verði á þann veg,
að Alþýðuflokkurinn verði
ekki beinlinis lagöur niður,
heldur verði um einhvers
konar kosningasamtök að
ræða, ef til vill i iikingu við
skipuiag brezka verkamanna-
flokksins. Yfirleitt má segja,
að eldri Alþýðuflokksmenn
séu á móti sameiningu en hinir
miðaldra og yngri henni
hlynntari.”
Gunnar vann
Þjóðviljinn birti eftirfarandi
frétt i gær:
„Nýlega komu saman 20
forystumenn ungra sjálf-
stæðismanna i Skiða-
skálanum i Hveradölum. Var
tilefnið að ræða vetrarstarfið.
Frh. á bls. 15