Tíminn - 27.10.1973, Blaðsíða 9

Laugardagur 27. október 1973
TÍMINN
9
(Jtgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar: Þór-
arinn Þórarinsson (ábm.), Jón Helgason, Tómas Karlsson.
Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrif-
stofur i Edduhúsinu við Lindargötu, simar 18300-18306. Skrif-
stofur i Aðalstræti 7, simi 26500 — afgreiðslusími 12323 — aug-
lýsingasimi 19523. Áskriftagjald 360 kr. á mánuði innan lands,
i lausasölu 22 kr. eintakið.
Blaðaprent h.f.
>■■■■ .....- .... .................v
Stjórnarandstaðan
1 umræðunum um stefnuræðu forsætisráð-
herra vék Vilhjálmur Hjálmarsson nokkuð að
málflutningi stjórnarandstæðinga. Vilhjálmur
sagði m.a.:
„Efnahagsþróunin, verðbólgan, er stjórnar-
andstæðingum löngum kært ádeiluefni. En hér
er nú við óvenju ramman reip að draga, þvi að
auk innlendrar þenslu, sem engum hefur
raunar enn tekizt að hefta, koma nú til utanað-
komandi og óviðráðanleg atvik. Áætluð verð-
hækkun innflutnings i erlendri mynt verður t.d.
i ár 10%, en áratuginn 1960-1970 breyttist inn-
flutningsverðlag svo að segja ekki neitt. Kær-
komin verðhækkun helztu útflutningsvara
okkar verkar lika til aukinnar eftirspurnar og
hækkandi verðlags innanlands. Vestmanna-
eyjaáfallið hefur enn verkað mjög verðbólgu-
aukandi i þjóðfélginu. Rikisstjórnin hefur haft
forustu um ýmsar aðgerðir til viðnáms og m.a.
leitað samstarfs við aðila vinnumarkaðarins,
og eru ekki hvað sizt bundnar vonir við þann
þátt viðnámsins.
Stjórnarandstæðingar ræða jafnan margt
um skattamál. Þeir skildu þannig við, að
skyndibreyting var óhjákvæmileg þegar á
fyrsta þingi eftir stjórnarskiptin. Að öðru leyti
situr nú enn við sömu lög.og þeir létu eftir sig.
Við samanburð milli timabila verður auðvitað
að lita á heildarmyndina, en ekki að slita úr
samhengi einstaka þætti. Tekjuölfunarkerfið
allt er nú i endurskoðun, og ber að leggja
megináherzlu á sem réttlátasta skattheimtu og
svo á það, að skattheimtan dragi ekki úr vilja
skattborgaranna til verðmætamyndunar.
Það er ekki vandaður málflutningur að býsn-
ast yfir hækkun fjárlaga, en geta þess að engu,
að tryggingagjöld einstaklinga og sveitarfél-
aga koma nú i gjaldabálk fjárlaga og að fram-
kvæmdaáætlun rikisins er núna i fyrsta sinni
innbyggð i fjárlög. Þessi málflutningur táknar
i raun og veru blekkingar i milljörðum og
dæmir sig vitanlega sjálfur. Hitt er svo stað-
reynd, að athafnasöm rikisstjórn, sem hefur
mörg járn i eldi, þarf jafnan á háum fjárlögum
að halda”.
Byggðamálin
í lok ræðu sinnar vék Vilhjálmur Hjálmars-
son að byggðamálunum og sagði m.a.:
,,Það er einkennandi fyrir málefnastöðuna á
hálfnuðu kjörtimabili, hvað viða hefur verið
tekið til hendi, svo að um munar, og mörgu
þjóðþrifamáli komið á rekspöl. Gildir það ekki
sizt um byggðamálin, og má þar enn minna á
nokkur atriði.
Opnun hringvegar umhverfis landið mun
marka timamót. Ný hafnalög, heilbrigðislög-
gjöfin og lög um dvalarheimili aldraðra
ákvarða stóraukna þátttöku rikisins i mann-
virkjagerð og innihalda merk skipulagsleg
ákvæði.
Breiðholtsáætlunin jók ójafnvægi i
ibúðabyggingum. Lög um leiguibúðir sveitar-
félaga eru aðeins fyrsta skref af mörgum, sem
stiga þarf i jafnvægisátt.
Byggðasjóður var strax efldur og hefur þeg-
ar veitt atvinnulifi margra byggðarlaga mik-
ilsverðan stuðning”.
Þannig hefur tilkoma núverandi rikis-
stjórnar valdið þáttaskilum i byggðamálum. —
Þ.Þ.
ERLENT YFIRLIT
Keppinautarnir fró
Oxford og Cambridge
Eban og Zayyat þykja góðir fulltrúar landa sinna
AÐ UNDANFÖRNU hefur
athygli manna á vettvangi al-
þjóðamála mjög beinzt að
tveimur utanrikisráðherrum,
sem þar hafa af eðlilegum
ástæðun; mjög látið til sfn
taka, en þeir eru Abba S.
Eban, utanrikisráðherra tsra-
els, og Mohammed Hassan el-
Zayyat, utanrikisráðherra
Egyptalands. Það hefur ekki
dregið úr þessari samkeppni,
að þeir hafa hlotið menntun
sina við þá tvo háskóla Bret-
lands, sem frá fornu fari hefur
verið talsverður metingur á
milli, en það eru Oxford og
Cambridge. Eban lærði i
Cambridge, en Zayyat i Ox-
ford. Þetta verður þó ekki
merkt á ræðum þeirra, þvi að
fáir eru taldir flytja betur
ræður á svonefndri Oxford-
ensku en Eban. Hennar gætir
að visu einnig sterklega hjá
Zayat, en hann er hins vegar
ekki eins fljúgandi mælskur og
Eban, sem á siðari áratugum
hefur verið einn mesti eða
mesti ræðusnillingur á vett-
vangi S.þ. Báðir eru glöggir og
rökfastir i málflutningi. Eban
kryddar stundum ræður sinar
með tilvitnunum i Shakes-
peare, Cicero og Voltaire, en
Zayyat bregður hins vegar
fyrir sig kimni og er oft ágæt-
lega orðheppinn. Þótt Eban sé
honum jafnsnjall eða snjallari
við ræðuborðið, bætir Zayyat
það upp i samtölum. Hann
þykir mjög viðræðugóður og
þægilegur i umgengni, en
Eban þykir þurr og fráhrind-
andi.
ÞEIR Eban og Zayyat eru
nokkurn veginn jafnaldrar.
Eban er fæddur 2. febrúar
1915, en Zayyat 12. febrúar
sama ár. Báðir lögðu þeir út á
sömu menntabrautina, þ.e.
nám i Austurlandamálum, og
hugðu báðir á kennslustörf.
Zayyat er sagður tala fimm
tungumál reiprennandi, eða
persnesku og urdu, auk ara-
bisku, ensku og frönsku. Eban
talar hins vegar hebresku,
arabisku, persnesku, grisku
og latinu, auk ensku og
frönsku.
EBAN fæddist i Suður-
Afriku, en fluttist ungur til
Bretlands og óx þar upp. Hann
stundaði nám við Cambridge,
eins og áður segir, og likaði
þar lifið vel. Hann tók mikinn
þátt i kappræðufundum stú-
denta og þótti skara þar fram
úr. Hann hóf kennslustörf að
námi loknu og ætlaði sér að
dveljast áfram i Bretlandi.
Kunningjar hans frá þessum
tima segja, að hann hafi þá
miklu fremur litið á sig sem
Breta en Gyðing. Hann gekk i
herinn, þegar siðari heims-
styrjöldin hófst, og hafði hlotið
majórsnafnbót, þegar hanni
lauk. Arið 1944 var hann send-
ur til Palestinu til að vinna við
höfuðstöðvar Breta þar. Þar
komst hann fyrst að ráði i
kynni við baráttu Zionista, og
varð það til þess, að hann gekk
i mótspyrnuhreyfingu þeirra,
og var brátt einn helzti samn-
ingamaður þeirra. Eftir að
Israel varð sjálfstætt riki,
starfaði hann i utanrikisþjón-
ustunni. Hann var i ellefu ár,
eða frá 1948-1959, aðalfulltrúi
Israels hjá Sameinuðu þjóðun-
um og jafnframt sendiherra
tsraels og gegndi þar ýmsum
ráðherrastörfum. Oft er gizk-
að á, að það hafi verið gert til
að undirbúa hann sem for-
sætisráðherraefni. Eban vann
sér hins vegar ekki nægilega
Eban
Zayyat
nylli heima fyrir og þvi var
hann skipaður utanrikisráð-
herra 1965,og hefur hann gegnt
þeirri stöðu siðan. Hann hefur
þannig um langt skeið verið
einn helzti talsmaður Israels
út á við.
ZAYYAT ER fæddur og
uppalinn á stórum búgarði i
Nilardalnum. Hann var ungur
settur til mennta og lagði
stund á Austurlandamál og
bókmenntir i Cambridge. Eft-
ir heimkomuna kenndi hann
Austurlandamál við háskól-
ann i Alexandria. Arið 1950
fékk egypzka stjórnin hann til
að ganga i utanrikisþjónust-
una, og var hann skipaður
menningarráðunautur við
sendiráð Egyptalands i
Washington. Siðan hefur hann
gegnt margvislegum störfum
á vegum utanrikisþjónustunn-
ar, en flest hafa þau verið
tengd málefnum Araba og
Gyðinga. Eftir júnistyrjöldina
1967 skipaði Nasser hann
blaðafulltrúa rikisstjórnar-
innar, og þótti hann reynast
svo vel i þvi starfi, aðhann var
1969 skipaður aðalfulltrúi
Egyptalands hjá Sameinuðu
þjóðunum. Sadat skipaði hann
svo utanrikisráðherra i febrú-
ar 1972. Zayyat vann sér góðar
vinsældir á vettvangi Samein-
uðu þjóðanna,meðan hann var
aðalfulltrúi Egypta þar, og
hefur hann notið þess, siðan
hann varð utanrikisráðherra.
Hann hefur hlotið það orð að
vera sérlega laginn samn-
ingamaður að tjaldabaki.
Hann segir bæði i gamni og al-
vöru, að hann sé bóndi að upp-
runa og sé þvi hlynntur gróðri
og þróun, þótt stundum gangi
hægt. Þetta móti afstöðu hans
sem samningamanns.
Þ.Þ.