Tíminn - 02.08.1974, Blaðsíða 5

Föstudagur 2. ágúst 1974.
TÍMINN
5
HAGFRÆÐILEGT RIT UM
ÁHRIF OPINBERRA AÐ-
GERÐA Á ATVINNULÍFIÐ
Opinberar aðgerðir og atvinnu-
lifið 1950-1970 nefnist nýútkomið
rit, sem samið var á vegum
Félags ísl. iðnrekenda og Lands-
sambands iðnaðarmanna, og er
unnið af Hagvangi h.f. undir yfir-
umsjón Sigurðar R. Heigasonar,
hagfræðings. Segja má, að ritið sé
hagsaga þess tfmabils, er það nær
yfir, en þarna er safnað saman á
einn stað upplýsingum um at-
vinnulffið og könnuð áhrif opin-
Sveinn Einarsson
látinn
Sveinn Einarsson, bóndi á
Reyni i Mýrdal, andaðist að
heimili sínu 31. júli.
Sveinn fæddist að Reyni 11.
marz, 1895, sonur Einars
Brandssonar, bónda þar og Sig-
rlðar Brynjólfsdóttur, konu hans.
Hann varð gagnfræðingur frá
Flensborg 1916 og stundaði
kennslu um langt skeið ásamt bú-
skapnum. Hann var bóndi á
Reyni frá 1926-1953 og átti þar
lögheimili alla ævi. Um árabil fór
hann til vers á vetrum.
Sveinn Einarsson gegndi fjöl-
mörgum trúnaðarstörfum um
dagana. Hann átti sæti i stjórn
Búnaöarsambands Suðurlands
frá 1939, i stjórn Mjólkursam-
sölunnar, i sóknarnend Reynis-
kirkju og var organisti þar. Þá
má og geta þess, að hann var
fréttaritari Timans um langt
árabil. Sveinn kvæntist 3. júll
1926 eftirlifandi konu sinni. Þór-
nýju Jónsdóttur frá Ásólfsskála
undir Eyjafjöllum, og eiga þau
fjögur börn.
berra aðgerða á þaö.
Að þvi er forráðamenn þeirra
stofnana, sem að útgáfunni
standa, sögðu á fundi með blaða-
mönnum, er ástæöan til að I þessa
útgáfu var ráðizt einkum sú, að
þeim finnst hlutur iðnaðarins fyr-
ir borð borinn af opinberum aðil-
um miðað við þá fyrirgreiðslu,
sem sjávarútvegur og landbúnað-
ur hafa notið, en erfitt hefur verið
að sanna, hver staða iðnaðarins
hefur raunverulega verið og er, I
atvinnulífinu, þar sem óyggjandi
gögn hafa ekki verið handbær, en
nú er bætt úr þvl.
1 niðurstööum ritsins kemur
fram, að hið opinbera hefur mik-
inn fjölda tækja til að hafa áhrif á
atvinnulífið og að naumast hefur
nokkru þeirra tækja verið beitt,
þannig að sjávarútvegur og land-
búnaður hafi ekki notið þeirra
meira en aðrir atvinnuvegir, og
hafi verið forgangsatvinnuvegir
gagnvarthinu opinbera. A nefndu
tímabili hefur dregið úr beinum
afskiptum hins opinbera, sem
hefur orðið til hagsbóta fyrir þá,
sem ekki hafa notið forgangs.
Bent er á, að hlutur iðnaðar sé
verri en annarra framleiðsluat-
vinnuvega, sérstaklega hvað við
kemur lánsfjármálum, en skiln-
ingur á mikilvægi iðnaðar hafi
farið vaxandi á tlmabilinu.
Þar sem bókin er unnin sem
visindarit, er ekki lagður dómur
á, hvort opinberar aðgerðir hafi
veriö réttar eða rangar, heldur
leitazt við að sýna aðeins hverjar
þær hafa verið og hver áhrif
þeirra hafa verið.
Bókinni er skipt I átta kafla.
Fjallar sá fyrsti um tilgang þeirr-
ar athugunar, sem birt er I bók-
inni, auk þess sem gerð er grein
fyrir helztu niðurstöðum. 1 öðrum
kafla er gerö grein fyrir helztu
tækjum hins opinbera, til að hafa
áhrif á framleiðslu og aðstöðu at-
vinnuveganna. Má þar nefna
fjárlög, lánastefnu, gengi, tæki til
beins eftirlits og breytinga á opin-
berri umgjörð efnahagslifsins,
svo sem skattakerfi.
Þriðji kafli fjallar um þróun
efnahags- og atvinnullfs á árun-
um 1950 til 1970. Er fjallað þar um
þróun þjóðarframleiöslu og
tekna, fjárfestingar og fjármagn,
mannafla og launaþróun, fram-
leiðni og framleiðniþróun.
Við lokum vegna
sumarleyfa
til 12. ágúst
HEILDVERZLUN ANDRESAR
GUÐNASONAR
Klettagörðum 11-13 — Sími 8-63-88.
ibúð
óskast úti á landi
Ungt par með eitt barn óskar eftir að
kaupa 2ja til 3ja herbergja íbúð úti á landi
Upplýsingar i sima 36909 frá kl. 8-10 á
kvöldin.
Þá koma fjórir kaflar, þar sem
fjallað er Itarlega um iðnað,
sjávarútveg, landbúnað og
verzlun. 1 hverjum kafla er fjall-
að fyrst um sögulega þróun við-
komandi atvinnuvegar, þá skýrt
frá opinberum aðgerðum gagn-
vart atvinnuveginum á tímabil-
inu, og loks teknar saman niður-
stöður. Hverjum kafla fylgja
ýmsir viðaukar.
í áttunda kafla er gerð saman-
tekt á aðgerðum hins opinbera og
áhrifum þeirra á atvinnuvegina. í
bókinni eru um 130 töflur og línu-
rit. Efnisyfirlit er mjög ítarlegt,
sem léttir mjög notkun bókarinn-
ar sem uppsláttarrits.
Margir menn hafa unnið að
gerð bókarinnar á vegum Hag-
vangs hf. Auk þess hefur verið
lögð áherzla á, aö menn úr at-
vinnulífinu læsu handritið yfir, og
gerðu við það athugasemdir.
Hafa þeir gefið margvislegar
ábendingar, sem auka gildi rits-
ins.
Mikil vinna hefur fariö I gagna-
söfnun í rit þetta, þar sem lltið
var um heillegar heimildir um
þetta mikla breytingatlmabil I
sögu þjóðarinnar. Rit þetta er þvl
undirstöðuverk um hagsögu
þessa tlmabils.
Loclckeed
L
Stýrisendar í brezkar
vöru- og fólksbifreiðar
og dráttarvélar
J
@DIH[L.D[j3@
Höggdeyfar
í flestar
gerðir
bifreiða
frá Japan
og Evrópulöndum
IXLOSSI!
Skipholti 35 • Sfmar:
8-13-50 verzlun -8-13-51 verkstæöi • 8-13-52 skrifstofa
Hefja dtti víðtæka
leit — þegar maðurinn kom fram
Gsal—Rvik. — Leitað var I gær-
dag að miðaidra Hollendingi i
Austur-Skaftafeilssýslu. Hafði
maðurinn dvalizt I sumarhótelinu
i Nesjaskóla, Nesjum og ætiaði
hann til Reykjavikur i gærmorg-
un, en hafði ekki látið i sér heyra
frá þvi um klukkan hálf þrjú dag-
inn áður.
ARBOK
SVFÍ
-hs-RvIk. ÍJt er komin Árbók
Siysavarnafélags tslands 1974,
sem í eru jafnframt starfs-
skýrsiur ársins 1973. Er þetta
hið vandaðasta rit með fjölda
greina og prýtt mörgum
myndum.
Meðal efnis I árbókinni má
nefna tvær minningagreinar,
um frú Gróu Pétursdóttur og
frú Iðunni Eiriksdóttur: af-
mæliskveðju til forseta SFVÍ,
Gunnars Friðrikssonar og
sagt er frá vlgslu Gróubúðar á
Grandagarði.
Siöan kemur skýrsla SVFl
og sagt er frá fyrstu dögum
eldsumbrotanna I Vestmanna-
eyjum og þátt SFVl I
björgunarstarfinu. Þá eru frá-
sagniraf 16. landsþingi félags-
ins I Reykjavik 1973, þrekraun
á áraskipi um aldamótin, frá
ísafirði o.fl. Ennfremur. má
nefna grein um ófremdar-
ástand I öryggismálum smá-
báta.
Þá eru skýrslur um slysfarir
og björgunarstörfáslðasta ári
sagt frá frækilegum björgun-
um og ýmislegt fleira mætti
nefna um efni ritsins. Arbókin
er hátt I 200 blaðsiður að
stærð, prentuð á vandaðan
pappir.
Þegar maðurinn fór frá sumar-
hótelinu hafði hann sagzt ætla upp
að Almannaskarði. Atti hann bók-
að hótelherbergi á Höfn næstu
nótt og áætlunarferð til Reykja-
vikur um morguninn. Þegar hann
hafði ekki komið fram I gærmorg-
un gerðu lögreglan og Björgunar-
félag Hornafjarðar þegar ráð-
stafanir til undirbúnings leitar.
Höfðu þessir aðilar frengir af
manni sem hefði sézt stiga upp I
bil á norðurleið við Almanna-
skarð og ennfremur fleiri fregnir
sem þeir létu kanna gaumgæfi-
lega.
Þyrla Slysavarnarfélags Is-
lands og Landhelgisgæzlunnar
Gná, var stödd á Hornafirði, og
var hún send til leitar. Flaug hún
að Vestrahorni og upp á Lóns-
heiði, en varð ekki mannsins vör.
Þegar hér var komið sögu voru
gerðar ráðstafanir til viðtækrar
leitar, en i sama mund og leitar-
menn ætluðu að leggja af stað,
kom Hollendingurinn I leitirnar.
Hafði hann farið inn i Bergársdal
og lagzt þar til svefns, enda var
veður gott.
Maðurinn varvelbúinn og varð
ekki meint af.
' i bygginga
4/öruna^®
Skeiian 4 • Simi 8-62-10
0
Iðnaður
vefstól, og er það vel til fundið að
kynna vefnaðinn, þar sem vað-
mál var nær eini útflutningur ís-
lendinga fyrstu aldir byggðar á
íslandi.
Þá er skemmtileg sýning á
keramikbrennslu, sem er sérstæð
blanda handverks og verksmiðju-
framleiðslu, sem náð hefur
mikilli útbreiðslu hérlendis, og
eru íslenzkir skrautmunir eftir-
sóttir.
Prentlistin á að vonum slna
fulltrúa þarna, og eru til sýnis
fornar myndamótaskreytingar úr
hinum elztu prentsmiðjum. Þá er
smápressa til að prenta nöfn sýn-
ingargesta á minjaspjöld.
Þá er það enn til að laða fólk að
iðnaðardeildinni, að þar fá menn
sólardrykkinn Tropicana ómæld-
an stund úr degi hverjum, og er
það vel þegið.
Aöilar að iönaðardeild
Þróunarsýningarinnar eru Félag
Islenzkra iðnrekenda, Iðnaðar-
ráðuneytið, Landssamband
iðnaöarmanna og Samband Is-
lenzkra samvinnufélaga,
iðnaðardeild. Fulltrúi iðnaðarins
I sýningarráði er Björn Guð-
mundsson, iðnrekandi, og veitir
hann sýningardeildinni forstöðu.
REYKJAVÍK
þJÓÐHÁTÍÐ
1974
I tilefni
1100 ára
byggðarí
Reykjavfk
hefur Þjóðhótíðar-
nefnd Reykjavíkur
1974 lótið gera
þessa minjagripi:
Minnispening um landnám
Ingólfs Arnarsonar. 70 mm
i þvermál. Afhentur í
gjafaöskju.
Upplag:
Silfur, 1000 stk. kr.
10.000./pr. stk.
Bronz, 4000 stk. kr.
3.000./pr. stk.
Teiknaöur af Halldóri
Péturssyni.
Framleiðandi: Is-Spor h.f.
Útsölustaðir:
Skrifstofa Þjóðhátlðarnefndar
Reykjavikur, Ilafnarbúðum.
Landsbanki lslands.
Frlmerkjamiðstöðin,
Skólavörðustig.
Veggskjöld úr postulíni
framl. hjá Bing og Grön-
dahl í Kaupmannahöfn í
aðeins 4000 eintökum.
Teiknaður af Halldóri
Péturssyni.
Útsölustaðir:
Thorvaldsenbazar, Austurstræti.
Rammagerðin, Hafnarstræti
Raflux, Austurstræti
tsl. heimilisiðnaður, Ilafnarstr.
Frimerkjamiðstöðin, Skóla-
vörðustlg.
Æskan, Laugavegi.
Domus, Laugavegi
Geir Zoega, Vesturgötu
Rammagerðin, Austurstræti
Bristol, Bankastræti
tsl. heimilisiðn. Laufásvegi
Mál & menning, Laugavegi
Liverpool, Laugavegi
S.t.S. Austurstræti.
Rósin, Glæsibæ
Gjafabúöin, Vesturveri