Tíminn - 21.03.1975, Blaðsíða 9
Föstudagur 21. marz 1975.
TÍMINN
9
r
Útgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm). Jón Helgason. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur i
Edduhúsinu við Lindargötu, simar 18300 — 18306. Skrif-
stofur i Aðalstræti 7, simi 26500 — afgreiðslusimi 12323 —
auglýsingasimi 19523.
Verð i iausasöiu kr. 35.00.
Askriftargjald kr. 600.00 á mánuði. Blaðaprent h.f.
J
Nýjar ráðstafanir í
efnahagsmáium
Rikisstjórnin hefur nú lagt fram frumvarp um
lækkun beinna og óbeinna skatta i þeim tilgangi að
veita fólki með lágar tekjur og miðlungstekjur
verulega kjarabót, án kauphækkunar. Jafnframt
verða barnabætur auknar. Með þessu er stefnt að
þvi, að kauphækkun til hinna láglaunuðu þurfi ekki
að vera eins mikil og ella, en með þvi er bæði
stuðlað að þvi að draga úr verðbólgu og auknum
byrðum atvinnuveganna. Hér er þvi tvimælalaust
stefnt i rétta átt i efnahagsmálum.
Þá er i frumvarpinu ákvæði um skyldusparnað
þeirra, sem hafa hærri laun. Þetta er byggt á þvi,
að á erfiðleikatimum, verði þeir, sem hafa mestu
getuna, að axla auknar byrðar.
Að sjálfsögðu er ekki hægt að gera þetta án þess
að dregið verði nokkuð úr útgjöldum rikisins, þvi
að það væri engin lausn að ætla að afla rikinu
aukinna tekna i stað þeirra, sem eru felldar niður.
Margir óttast að þetta geti orðið til þess, að dregið
verði of mikið úr opinberum framkvæmdum eða
að horfið verði að einhverju leyti frá byggðastefn-
unni. Jafnvel geti þetta orðið til þess að atvinnu-
leysi komi til sögunnar. Það er hins vegar ein-
dreginn ásetningur rikisstjórnarinnar, að þetta
verði hvorki til að veikja atvinnuöryggið eða að
skerða byggðastefnuna. Á móti lækkun framlaga
til opinberra framkvæmda, verður þvi að koma að
atvinnuvegunum verði séð fyrir nægjanlegu
starfsfé, jafnt rekstrarlánum sem stofnlánum, svo
að þeir geti starfað af fullum þrótti, og bætt þannig
það atvinnutap, sem kann að hljótast af nokkrum
samdrætti opinberra framkvæmda.
Á undanförnum árum hefur oft verið rætt um
það, að rikiskerfið þendist út óeðlilega mikið og
ekki væri gætt nægilegrar hagsýni og sparnaðar i
starfrækslu þess. Sumt af þvi, sem hefur verið
sagt um þetta, hafa verið sleggjudómar, en annað
hefur átt rétt á sér. Þess vegna er ekki óeðlilegt,
þegar þrengir að i þjóðarbúskapnum, að rikis
stjórnin fái heimild til þess að glima við þá þraut
að lækka rikisútgjöldin. Þessi heimild er þó tak-
mörkuð við það skilyrði, að fjárveitinganefnd
Alþingis fallist á niðurskurðartillögur rikis-
stjórnarinnar. Þannig hefur þingið tryggt rétt sinn
til að fylgjast með og að hafa endanleg áhrif á það,
sem gert verður.
Þess ber að vænta, að umrætt frumvarp rikis-
stjórnarinnar verði til þess að greiða fyrir lausn
þeirrar kjaradeilu, sem nú stendur yfir. Mikil
nauðsyn er á þvi, að báðir aðilar sýni þar
sanngirni. Atvinnurekendum má vera 1 jóst, að
óhjákvæmilegt er að ganga nokkuð til móts
viðkröfurláglaunafólks. Launafólk verður á sama
hátt að gera sér þess grein, að það er ekki hagur
þess, að svo nálægt verði gengið greiðslugetu at-
vinnuveganna, að þeir stöðvist meira og minna.
Verst af öllu er atvinnuleysið.
Áreiðanlega gerir meginþorri þjóðarinnar sér
ljóst, að núeruerfiðleikatimar, og þvi verður að
gera fleira en gott þykir. Það ber að meta, þegar
stjórnarvöld reyna að gera sitt bezta. Stjórnar-
andstæðingar bregðast þvi miður við vandanum á
þann veg, að það mætti oft næstum halda, að þeir
vildu auka hann. Svo er þó vafalaust ekki, þótt þeir
láti áróðurssjónarmiðin móta stefnu sina. -Þ.Þ.
ERLENT YFIRLIT
Wehner líkir Strauss
við Joseph Göbbels
Sigurvonir Strauss virðast batnandi
Frans Josef Strauss
ÞAU tiðindi gerðust á þing-
inu i Bonn i siðastl. viku, að
allir þingmenn kristilega
flokksins gengu út i mótmæla-
skyni vegna ummæla, sem
Herbert Wehner, formaður
þingflokks sósialdemókrata,
lét falla i orðasennu við Frans
Josef Strauss. Eftir að hafa
andmælt vissum atriðum, sem
Strauss hafði sagt, sneri
Wehner sér beint að honum og
sagði: Þér eruð, herra
Strauss, andlega skyldur
Josef Göbbels. Þér bregðist
nákvæmlega eins við og
Göbbels, ef þér heyrið orðið
marxisti. Viðbrögð Göbbels
voru aðeins prúðmannlegri.
Þér eruð andlegur ofbeldis-
maður, herra Strauss.
Viðbrögð þingmanna kristi-
lega flokksins við þessum orð-
um Wehners, urðu fyrst þau,
að þeir risu úr sætum sinum
og æptu að honum, en siðan
gengu þeir út til þess að
leggja enn meiri áherzlu á
mótmæli sin. Þegar þeir
gengu aftur i þingsalinn
nokkru siðar, lét talsmaður
þeirra svo ummælt, að Wehn-
er væri byrði fyrir þýzkt lýð-
ræði.
Wehner var kommúnisti fyr-
ir styrjöldina, dvaldist i Svi-
þjóð á striðsárunum, og varð
brátt einn af helztu leiðtogum
sósialdemókrata eftir
styrjöldina. Hann hefur oft
verið talinn hinn „sterki mað-
ur” sósialdemókrata, en
vegna pólitiskrar fortiðar
hans hefur honum aldrei verið
teflt fram sem aðalleiðtoga
flokksins. Sumar heimildir
fullyrða, að það hafi verið
Wehner, sem hafi „byggt
upp” Willy Brandt sem flokks-
leiðtoga, og að það hafi einnig
verið hann, sem fékk Brandt
til að láta af kanslaraembætt-
inu og fela það Helmut
Schmidt. Margt bendir til, að
Strauss og félagar hans muni i
náinni framtið beina mjög
spjótum sinum gegn Wehner
og halda þvi fram, að hann sé
dulbúinn kommúnisti og að
hann sé maðurinn, sem raun-
verulega stjórni sósialdemó-
krötum.
FRAMANGREINDUR at-
burður á þinginu i Bonn, bend-
ir til þess að kosningabarátt-
an, sem er framundan i Vest-
ur-Þýzkalandi, eigi eftir að
verða mjög hörð og óvægin.
Margt bendir einnig til þess,
að hún eigi eftir að snúast
meira um menn og málefni og
þá framar öðru um Frans
Josef Strauss. Eins og sakir
standa, virðist Strauss ætla að
sigla hraðbyri i kanslarasæti.
Hann er nú langsamlega dáð-
asti leiðtogi kristilegra demó-
krata. Á þeim stöðum, þar
sem hann kemur fram, fær
hann miklu meiri aðsókn en
nokkur stjórnmálamaður ann-
ar. Þeir Willy Brandt og Hel-
mut Schmidt hafa ekki einu
sinni náð þvi að verða hálf-
drættingar við hann i þeim
efnum. Og nær hvarvetna þar
sem Strauss sýnir sig, er hann
hylltur eins og þjóðhetja.
Þetta er næstum farið að
minna á hina gömlu daga milli
heimsstyrjaldanna, þegar
nasisminn var á uppsiglingu i
Þýzkaiandi. Sú spá Adenauers
virðist vera að rætast, að
Strauss muni ná langt, þegar
hann verður búinn að hlaupa
af sér hornin og kemst á full-
orðinsárin. Adenauer bætti þvi
við, að þetta gæti dregizt
þangað til Strauss næði sex-
tugsaldri. Þessi spá Adenau-
ers hefur m.a. rifjazt upp nú
sökum þess, að Strauss er nú
rétt sextugur. En annar
spádómur fylgir lika Straus
eins og skugginn. Hann er á þá
leið, að enginn muni geta eyði-
lagt Strauss, nema hann sjálf-
ur.
tLúir þessu eru andstæðing-
ar hans lika að biða. Vikublað-
ið Spiegel hundeltir hann eins
og áður. Nýlega birti það út-
drátt úr ræðu, sem Strauss átti
að hafa flutt á lokuðum flokks-
fundi. Þar gerði Strauss
nauðalitið úr helztu keppi-
nautum sinum um kanslara-
embættið, eða þeim Helmut
Kohl og Gerhard Stoltenberg,
og jafnframt hélt hann þvi
fram, að kristilegir demókrat-
ar ættu að lofa ástandinu að
versna sem mest. Þá myndi
þeim verða auðvelt að ná
völdum á eftir og stjórna óslit-
ið til aldamóta. Strauss hefur
mótmælt þvi að hafa sagt
þetta, en margir virðast trúa
þvi samt, þvi að það væri ekki
neitt ólikt Strauss að taka
þannig til orða.
ÞAÐ ER samkomulag innan
kristilega flokksins, að barátt-
an um það hver eigi að vera
Herbert Wehner
kanslaraefni flokksins i þing-
kosningunum, sem fara fram i
september á næsta ári, skuli
ekki hefjast fyrr en að lokinni
fylkiskosningunni i Nordheim-
Westfalen 4. mai. Þá verður
lokið öllum fylkiskosningum.
sem fara fram i landinu fyrir
þingkosningarnar. Leiðtogar
kristilega flokksins hafa talið
hyggilegt að fresta átökunum
um kanslaraefnið fram yfir
fylkiskosningarnar.
Flest virðist nú benda til, að
keppnin um kanslaraembættið
verði aðallega milli þeirra
Kohls og Strauss. Þriðji keppi-
nauturinn, sem helzt er talað
um, Stoltenberg, muni þvi að-
eins koma til greina, að
Strauss sjái sitt óvænna og
tefli þá Stoltenberg gegn Kohl,
sem er nú formaður lands-
samtaka kristilegra demó-
krata og hefur að ýmsu leyti
sterka stöðu vegna þess.
Stoltenberg er nú forsætisráð-
herra i Schleswig-Holstein, en
þar fara fram fylkiskosningar
13. aprii. Það myndi styrkja
aðstöðu hans, ef úrslitin yrðu
honum hagstæð.
Helmut Kohl er forsætisráð-
herra i Rheinland-Pfals, en
þar var kosið til fylkisþingsins
fyrra sunnudag. Kristilegir
demókratar juku þar fylgi um
3.9% af atkvæðamagninu og
þvkir það hafa styrkt aðstöðu
Kohls. Andstæðingar hans
benda hins vegar á, að þetta sé
minni fylgisaukning frá sið-
ustu fylkiskosningum. en varð
hjá kristilegum demókrötum i
Bavaria, heimafylki Strauss,
á siðastl. hausti. Stuðnings-
menn Kolil svara þessu þann-
ig. að sé rniðað við þingkosn-
ingarnar 1972, sé aukning
meiri hjá Kohl en Strauss!
Það er nú nokkur huggun
sósialdemókrötum, sem hafa
tapað i öllum kosningum að
undanförnu. að keppnin milli
þeirra Kohls og Strauss geti
orðið svo hörð, að hún lami
kristilega demókrata, hvor
þeirra sem hlutskarpari verð-
ur.
Þ.Þ.