Atuagagdliutit - 01.01.1951, Blaðsíða 20
ATUAGAGDLIUTIT
nr. 1—6
20
inåssutait nalunaerutaitdlo ugperåvut sivisuneru-
ssumik inujumanermit piniagagssardliorumångi-
nermitdlo; angåkortavume nålångikåluaruvtigik
piniagagssavut takugssauj ungnåisåput, uvagut-
dlo nåpardluta toKusaugut. . . maligtarissavut nå-
magsiniartarpavut ingmivtinut atatiniardluta
ajunårnigssaK sujoragigavtigo. inuit nåpautinut
Kajangnartorujugssuput . . . maligtarissavut ma-
lingikaluaruvtigik ugperårput aputip sisornerata
matusagåtigut, persorssup asenisagåtigut, imar-
ssup Kajartortitdluta isagåtigut ulerssuvdlo igdlu-
vut imånut sarfautisagai11. TunumiortaoK utor-
kuk ima oKarpoK: „ . . . inuneruvdle pissaunermik
uvavnit nakunerussumik misigititarpånga. suju-
livta påsissait uvagutaoK atorpavut, inuneruvdlo
ajornakusortue angumut arnamutdlo ingalag-
ssaungitdlat; taimåitumik ajortOK ugperalugulo
ersigårput. ajiingitsoK soKutigissariaKångilaK
nangmincK aj lingitsugame maniguvfigissariaKa-
ranilo, ajortuvdle tårssup atane piuiarssåråtigut
anorerssuartigut silardlugssuåkutdlo. sujorasår-
tarpåtigut putsuarigtitdlugulo tikisertardluta tå-
martiniardluta ... inuit piginaunikeKaut, agdlå-
me ugperissavta ilumussusia ilisimavdluångilar-
putdlunit... ilisimassarput atausinaK månauvoK:
taima pissugssaK taima piumårtoK“.
sujulivta inunerat taima nanertorneKarti-
gaoK, sordlulo autdlarKautåne oKartunga sujuliv-
ta inunerat ugperissåinut atåssutcKartuartoK ug-
perissaisalo inunerat tamåt sunersimagåt. takor-
dlorsinaugaluarpavut pissaunernit avatimingni-
tunit — silap pissaunerinit — Kunutitauvdluinar-
simavdlutik ilatsinartut ingmingnutdlo igdlersor-
sinåungitsut, taimåingitdlmnarputdie. inuiåuput
pisinaunertik tamåt ingmingnut igdlersorniartut,
Kunutitauginarumångitsut, akiuniartut, ugperi-
ssaitdlo taima nikatdlornartigigaluartut isumami-
kut Kajangnåissusiat maigtussusiatdlo, ilordlikut
Kagdlikutdlo Khnanerat, inugsiarnissusiat, nuå-
nårsautinik nuånarissaKåssusiat, inunerup kussa-
nåssusianik oKalugtualiaKarnerat, ivngeruteKar-
nerat kussanartuliorslnauneratdlo takuneKarsi-
nåuput påsisimaneKarsinaugpat inunermingnik
aj unårtitsisinaussumut toKumutdlo akiussutausi-
naussut sujulimingnit pissarait, sujulimigdlo ilit-
sersutait igdlersutiginiartarpait, ilaitdlo måko tu-
salåkit:
1. agdlerneK, iinåipoK: toKussoKartitdlugo,
inungortoKartitdlugo, piniagagssat il. il. pivdlugit
ilerKugssaKarneK uvdluinarnilo pissartagaugalua-
nik pinavérsårnigssaK. toKussoKarnerme agdler-
neK pivdlugo Ivnånganermiut ilåt ima OKarpoK:
„agdlertarpugut toKussut kimigtumik ivseKarma-
ta kigdleKångitsumigdlo piginåussuseKarmata“.
Tunumiutdlo oKarput: „toKussup tarninga tarfi-
nartungorKunago (angerdlarfigssaerutei'Kunago)
tåunalo aliortugångordlune tatamiartorcUune
uterKunago . ..“
2. qrnmsat navianartunut igdlersuiniutauv-
dlutigdlo iluanårnigssamut ikiortauniarput, ta-
måkulo ugperissanut imalt. mianerissanut silap
pissaunerinut atortuinåungitdlat åmale inoKatit
aj unårtitsiniarnerinut, tupilangnut, ilisiniarner-
nut avdlanutdlo. sujulivta ingmingnik igdlersor-
niardlutik årnuaKarniarnerme naligssarsiuivdlu-
tik erKarsariatdlarKissusiat asigissagssåungilaK.
3. serratit. (Ivnånganermiut): „serratit oKau-
sitonauput uvdlunit sujugdlerpånit pilersut, tai-
mane inuit ivserat kimigtugatdlarmat OKåtdlo ta-
ngeKaratdlarmat“. isumaKarput OKautsit katitig-
kat tamåko angutinit utoruarnit singnagtorine-
Karsimassut kingornalo Karnisigut serratitut pi-
ssauneKalersut, „månale nutånik serrasiortueru-
poK uvdluvtine utorKait toKussarmata oi’Katik ta-
ngineriångitsut. serratit inuit ånåusinauvait nå-
påumit, navianartunit piniagagssardliornermit-
dlo, serratitdle mianerssutariaKarput; atausiåi-
nardlutigdlunit atornerdlungneKarångamik ki-
mérutarput11. (agdlerneK, årnussat serratitdlo pi-
ssusilersutinut kinguline taineKartunut tiingatit-
dlugit erKaineKandgkumårput.)
4. mingulerterissarneK imalt. pigdlineK. to-
Kussunut pigdlineK: neidmininguaK orssumini-
nguardlunit toKussup ilerranut ilinoKartarpoK,
mikissungussariaKartarputdle toKussup nangmi-
neK iluarissaminik angisorssuångortisinaungma-
git; åmåtaoK KåKat ujarKatdlunit pissauneKarso-
rissat taimåitunik ilissivigineKartarput angala-
nerme tamåkunånga ajungisårfigincKarumavdlu-
ne silagigsiornikut pigssaKarnikutdlunit.
5. tamanitdle pingårnerussumik angåkut si-
lap pissaunerinut inoKatit aj unårtitsiniarnerinut,
inunerup ajortuinut tamanut inoKatimingnut ig-
dlersuissuput ajoKersuissuvdlutigdlo inuinait na-
lussåinik „issertortunik“ perKussissuvdlutigdlo
inuit KanoK-ilivdlutik silap pissaunere såimarsar-
sinåusagait inoKatitdlo ajunårtitsiniarnere pingit-
sorsinaugait inunertigdlo igdlersordlugo.