Atuagagdliutit - 05.04.1956, Blaðsíða 10

påsingningneK itikagtoK
iliniarnertoK Bent Dusager filme „ilu-
liarssuit såtserfiane" pivdlugo „Jyl-
lands-Posten“ime agdlautigissaKarsi-
mavoK. avisip OKautigå Dusager ukiu-
ne mardlungne Kalåtdlit-nunåne kul-
turimut tungassutigut påsiniaivdlune
ukissarsimassoK. agdlagå soKUtiginar-
mat ila måne issuåsavarput.
„Kalåtdlit-nunånik filmiliaic nutuic
„Hvor bjergene sejlcr“ (iluliarssuit
såtserfiåne) uvdlune måkunane nunap
filmertarfine issigingnårneKarpoic a-
lutorineKangårdlunilo. nunat åssinge
Kalipautigigsårtut åssilissatdlo taku-
ssutigssaussut asimioKarfingnit igdlo-
Karfingnitdlo pissut taorseråupid.
nersortariaKarportaoK filmikut tåssu-
na nunavta ingmikortua ungasigsu-
mitoK pissusiagut Kanordlo inumar-
fiuneragut takutiniarneKarmat. tamå-
name ukiune måkunanerpiaK inugpag-
ssuit soKutigissaråt, månale _ tikit-
dlugo atuarfingne, filmine avisinilo
Kajagssuarpatdlåmik pinekartarsima-
V°K.
tamåko tamarmik måna „iluliarssuit
såtserfiåne" avKutigalugo anguneKar-
nerdlutik? so.
Kalåtdlit-nunåta nunamigut pissu-
sia, nunaKarfé, kalåtdlip issikua, ta-
kutineKarput, måssa takutitaunerat
seKinarigsume nipaitsumilo pigaluar-
toK. tamånale filmiliornerme avdlatut
ajornarsimavoK, taimåikaluardle nu-
nap taimaiginartångissusia påserra-
jungneic ajornångilaK. kigsautigmar-
sinaugaluarpoK åssilissatigut oualug-
Alt i køkkenudstyr,
glas og porcelæn
iggavingmut
atortugssat,
igalåmernit
marramernitdlo
Kgl. Hof Leverandør
OLUF BRØNNUM &• CO.
HOLBERGSGADE 8-10 . CENTRAL 8750 I

tuarneK ingerdlatinarneKarsimåsa-
SSOK.
Kalåtdlit-nunåne nutåme ajornar-
torsiutit filmime erssersineKartut tu-
ngavigigåine påsissagssaK unauvoK:
asimioKarfingme inuneK pitsunermik,
nåpåumik, ilernuliussatorKanik nate-
Kangitsumigdlo ilisimaitsunermik mi-
singnauteKarpoK, „igdloKarfigssuar-
mile“ inuneK atortorigsårfiuvdlune
isumakuluteKarfiunanilo, pendgfiuv-
dlune, Kåumarsagauvfiuvdlune suliu-
matussuseKarfiuvdlunilo. atautsimut
katitdlugit: inuit timikut anersåkut-
dlo inuvdluarnigssåt pivdlugo asimio-
Karfit KimangneKartariaKarput inuilo
igdloKarfingnut angnerussunut nug-
tertariaKardlutik. („Kalåtdlit-nunåt
nutån").
tamåna takutiniardlugo åssilissat
igdloKarfit nutåt pivdluarKUSsutåinik
erssersitsissut issigingnårtunut tupi-
gusutunut takutineKarput. sujugdler-
mik puissiniartup åssinga, erKortu-
migdlo oKautigineKarpoK puissiniar-
neK Kangarnit pigssarsinåinerulersi-
inassoK. taimailivdlune pitsussuseK pi-
ngitsorneK ajornarpoK. puissit ikili-
simåput inuitdlo amerdlanerulerdlu-
tik. akerdlianigdle tungavigssamik ta-
kussagssaKångilau aulisarneK asimio-
KarfingnisaoK igdloKarfingnisut inu-
ssutigineKarsinåunginersoK, måssale
amerdlanerpåne taimåitOK. tåssame
Kåinamik piniarneK uvdlume untriti-
lingnit ikigtuinarnit taimågdlåt ator-
neKarpoK, taimåinermigutdlo åssigi-
ngajagpå Danmarkime savauteuarncK.
Kåinåkut piniarneK taimailivdlune Ka-
låtdlit-nunånut mana igdlonarfingne
moderneussumik ingerdlatitsiviussu-
mut erssiutåungilaK. filinip tamatu-
munåkut inuit amerdlanerit isumåt
pissutsinik ukiut 50-it sujornatigut
atutunik tungaveKartoK såkortusarpå.
Kanordle ipa igdloKarfingne inuv-
dluarneraineK? pissortat igdlorssue
kussanartut atorfigdlitdlo igdlue,
inuit atissarigsut nerivdluarnissut, su-
lissut ulapårtut takutineKarput, taku-
tineKångitdlatdle igdlupalånguit Ki-
ssussut uvsitsut igdloKarfingmiut ilar-
pagssuisa najugarissait — igdlupalåt
tuberkulosep pilerfigivdluagai asi-
mioKarfingne igdlunut ivssunik Kar-
magkanut perKingnartunut akerdliu-
ssut. nauk nåparsimassut sanigorsi-
massut Kuersordlutik ldtserardlutig-
dlo tunitdlangnartumik siaruarteri-
ssut? nauk tamåko mérKat Kinfilortut?
nauk tamåko sulivfigssaileKissut aula-
jangersumik sulivfigssarsisimassutuå-
nguanik nikatdlungavdlutik issiging-
någinariaKartut ? atugardliorneK mi-
serratigssåungivigsumik igdloKarfing-
nerpiaK angnerpauvoK, igdloKarneii
MORSØ STØBEGODS
Kaminer Kakkelovne Komfurer
kaminit kissarssutit igavfit
Nykøbing Mors. København.
Sportsfisker se her!
aulisarumatunguaniå
Som specialist i sportsfiske-
redskaber anbefaler jeg mit sto-
re udvalg i svenske, danske og
engelske fabrikater.
Forlang katalog over stænger,
hjul, blink og pirke tilsendt gra_
tis.
Hurtig og omhyggelig ekspedi-
tion. Fuld returret. Franco f°r'
sendelse pr. efterkrav.
Kivsagtordlune aulisautinut på-
sisimassaKarnera najoncutaralu-
go inersupåka svenskit, danskit
tuluitdlo sanåve. kataloginik pi-
niarfigiguvtigut akeKångitsumik
nagsiutisavavut.
piniagkase piårtumik nagsiu-
tåsavavut. iluaringisase uterti-
nartåsavase. tigunerine akiligag-
ssångordlugit nagsiutåsavavut.
Jørgen Muller
Fiskeriartikler
aulisarnermut atortunik niorKutilik
KØGE
inutigssaKarnerdlo perningnigssåkut-
dlo pissutsit tåssanerpiaK ajornerpåu-
put.
anersåkut kulture taimåinerartaria-
KarportaoK. tåssunåkut filmip åssigl-
ngissuseK agsut ersserivinårniarsima-
vå: asimioKarfingmio ilisimaitsuvoK,
kiserdliortuvdlune, ugperissapalåKar-
dlune, agdlåme sianitsuvdlune —- ig-
dloKarfingmio atuåmassuvoK, tingmi-
ssartut åssigingitsut nalungilai, sikå-
tortarpoic tyggegumminigdlo tamua-
ssuvdlune. kalåleK Kåinåkut piniartoK
1955-ime inussoK sujornatigut pujor-
tulérKamik aulisarnermigdlo takusi-
mananilunit tusarsimångisåinartoK,
ila tåuna sianlsimåsaKaoK. imalunit
1955-ime inussusimåsångilaK, kisiånile
1880-90-ikune. tåssa isumaitdliorKing-
neK. taimatutaoic iput tamåko „Kimug-
sit agssakåssugdlit ldngmeKångitsut"
(„pingortilap Kitornå“ta ama suinit
agssakåssoK ilisimagamiuk?), unaivik
siggartartartoK, sinigfiup sananeKar-
nera atorneKarnigssålo, „imeic Kumut
kugtartoif" il. il., tamarmik Kuiasåru-
terujuinartut itut C—1 O-nik ukiuling-
nut Kuiasutigssat, inersimassunutdlo
tupingnartut ularussinartutdlo. på-
singningneK itikagtoK! mérKanut pi-
nguarfingmitOKl
asimioKarfingmiup tamatigut ki-
nguarsimåssusianik filmip sancumiu-
ssinera erKungitdluinaraigsårpoK.
KåumarsaineK uvdlume sume tamarme
danskit folkehøjskoleKarnerata tunga-
vigissånit agpasingnerungilaK. ugpe-
rissåt danskit folkekirkeånut atavoK.
ilerKUt pissuserissatdlo tåssåungitdlat
Kanganitsat tivsinåinartut, erssiutåu-
putdle anersaKåssutsimut ilerKutorKa-
nigdlo pigissaKarnermut. pingortita-
mik inoKatigingningnerup tamatumar-
piaup asimioKarfingmiut anersåkut
pei-Kissusermik igdloKarfigssuarmiune
pingåkujugtune nanerKingneKarsinåu-
ngitsumik tunivai. isuma akussåungit-
sok, KanilårneK atanunartoK eskimu-
torKat anersåvånut ilisarnautauvdlu-
artoK, kalåtdlit kulturikut erssiuter-
piåt igdloKarfigssuarne KagfarKigtug-
ssaujungnaerdlune tåmarsimassoK asi-
mioKarfingne åtåneicarpoK. igdloKar-
fingne atugardliorneK pissutauvdlune
inugpagssuit piumåssusérututut ku-
larnermut, ilerKorigsårnerup tungå-
gut påtsivérunermut anersåKångit-
dluinåssusermutdlo kiviartulersimå-
put.
uvdlume ajornartorsiutit pivdlugit
ilumortoK KanoK ipa?
nunap pisussutai ikigpatdlårput
inune amerdliartortut europamiut
inunikut atugåinut nalerKutunik tuni-
savdlugit. avKutigssat ardlagdlit isu-
maliutigineKarsinaugaluarput: inuit
ikilisarnigssåt avdlanut nunasiartor-
nikut imalunit kinguågssiornerup kig-
dlilivfigineratigut, imalunit europa-
miut inussausiata Kutsigsup angunia-
gaujungnaernigsså.
tamåkule ardlåinåtdlunit nålagkersui-
ssut nåmaginartutisimångilåt, sujug-
dleK tåssa nåmagsiniaruminåisaKing-
mat, kingugdlerdlo tåssa åssigingmik
atugaKarnigssaK nålagauvfiup ingmi-
kortuine tamane kigsautiginartugu-
narmat. taorsiutdlugo tauva niorKu-
tigssiorneK piorsarniarneKalersima-
vok atortorissatigut pigssarsiatdlo a-
merdlisarniagaunerisigut. tamåkumi-
nga aningaussarpagssuit atorneKar-
put, ajoraluartumigdle neriunartunik
kinguneKarsimanatik. ikiorsissutit
angnertut pissariaKarput pissariaKar-
tuåsavdlutigdlo inussauseK atatiku-
mavdlugo pitsångortikumavdlugulo,
taimåitordle aningaussartutit kigdli-
lerumavdlugit kisalo nålagkersuineif
OKilisarumavdlugo ajungitsutitdlo av-
guarniarumavdlugit inuit asimioKar-
figpagssuarnit siamasigsunit tamanit
pissut igdlonarfingne angisune kater-
ssornigssåt pissarianartutut issigine-
KarsimavoK.
tåssane ajornartorsiutip Kiterisså-
nut pivugut: pissusigssamisortumik
inunikut inerikiartornigssaK pinane
nålagkersuissutdle sipårniarnerat Ka-
låtdlit-nunåne igdloKarfiliornermut
tunuleKutauvoK! OKinerussOK akikine-
russordlo piniarneKarpoK. taimaing-
mat sut tamarmik åssigigsarneKåså-
put. taimaingmat nunap inuisa niteri-
ssåt såkusinaussut tamaisa atordlugit
pilerilersiniagåusaoK asimioKarfit
inussauserdlo ukiut tusintiligpagssu-
arne iniitigssarsiornermut kulturi-
mutdlo tungaviusimassut Kimanaiv-
dlugit. taimaingmat nålagkersuissut
ugsagsårutitut filmiliåne utornartari-
titan piuminaitsoK „piniartumik ute-
ritsu“mik inusugtunit måna asimio-
Karfingnit _ autdlarartunit uvdlutdlo
nutåt nakunerat erssersiniartutut a-
merikamiut tyggegumminik tamuassu-
nit taineKåsaoif.
iluaringningniarnerinåungitsumik
misigssuinerup påsisitå filmime taku-
tineKartumit avdlåungitsortugssåu-
ngilaK: kalåtdlit inuiait timikut aner-
såkutdlo inuvdluarnigssåt pivdlugo
asimioKarfit pigTnarianarput, pissa-
riaKarpat agdlåt inuiaKatigingnut
danskinut akitsorsautaorKigtumik.
nangmagagssan tamåna nangmagta-
riaKarpoK inuiait ingmikorutitut ili-
sarnautaisa mingutåt piginarumavdlu-
go. tåssa Danmarkip Kalåtdlit-nunåne
suliagsså.
soruname nalunångikaluarpoK asi-
mioKarfingne kulture atatinåsagåine
tamåna ilåinakortuinarmik europa-
miut inussausiånik angussaKarniar-
nermut kåtuneKarsinaussoK, apenm-
tauvordle anguniagaK tamåna kigsau-
tiginartuviunersoK. inuit Kalåtdlit-
nunåne Danmarkimilo åssigingneru-
ssumik inuncrmikut atugaKalernigsså-
nik isuma takuinardlugo ilalernartu-
tut misingnarsinaugaluarpoK, piviu-
ssungorsinåungivigdlunile. inuiait a-
tauseriutinardlugit kulturitoKånit ani-
sineKarsinåungitdlat, ilimagineKarsi-
nåungilardlo anguniagkanut, piuma-
ssanut pissariaKartitanutdlo ataKati-
gingnerine avdlauvdluinartunitunut
tauva iluarsartutisassut. asimioKar-
fingmiut inunermik atorsinaussumik
tunineKarsinaugpata nunagissap pigi-
ssai atordlugit, atuivdluarniarneK av-
Kutigalugo inutigssaKarnigssaK isuma-
galugo, tauva atugarigsårneK pissu-
sigssamisortoK atasinaussordlo angu-
niagaK anguneKåsaoK. nåmagsissutig-
ssaK tåunauvoK nutåmik ingerdlåssi-
niarnerup .OKalugtuisa „katerssugai-
sivingmc erKarsåu“mik taissagåt, o-
KauseK katerssugaisivik inungnut tai-
ma itunut maujungnartumik nipeKar-
simånguatsiarame. ilumortordle unau-
vok „katerssugaisivikut nåmagsingni-
ssut“ tåuna issigissariaKardlune tåssa-
tuaussoK kingunigssamut, OKalugtua-
rissaunerup erKartussivianut perKar-
nitsumut, igdlersorneKarsinaussoK.
ilungersuneKartarsimavordlume kalåt-
dlinik inuiangnik pissusinigdlo ilisi-
mangnigdluartunit sordlo Knud Ras-
mussenimit Knud Oldendowimitdlo".
sivfiainakasiatigut keKa!
kalåleK erKumitsuliortoK Jens Rosing
Danmarkimit agdlagarsivfigårput, Pe-
ter Freuchenip agdlagånut ima
agssuardlersoK:
igsiavdlunga isumaliutigåra Peter
Freuchenip A/G-me 1. dec. 1955-ime
agdlagå.
Kanorme-ta’ isagaluarpa PitaK siv-
fissamigut kineKardlune Kalåtdlit-nu-
nånik isumåkérissutut pissutineKara-
luarune USA-milernine pivdlugo —
nå-å, nivdlerKajaKaoK.
ingerdlatitauneK inardlup tungånu-
lersimanerardlugo Gitz-Joliansenip o-
Kausia Peter Freuchenip isumaKartit-
sineralut isumaKartiniartariaKarunå-
ngilaK. amerdlaKåume kalåtdlit sapi-
ngisamik piårtumik atugarigsålernig-
ssånik erKasugtut isumaKartutdlo u-
kiune måkunane angisunik kukune-
KartartOK.
atuagkiorlup erKumitsuliortuvdlo
åssigissutigåt misigissatik torKortara-
mikik, ardlånériardlutigdlo ingnåt-
dlagtitardlugit. Peter Freuchen Arne-
rikamitdlune Kalåtdlit-nunånut tunga-
ssunik agdlagtarpoK, Gitzilo Chri-
stiansomitOK imalunit TrorodimitoK
kalåtdlit igdlerfiånik peKarpoK aner'
sågssamik pigssarsivigissårtuagkami'
nik. avdlatut takuneK saperpara, fau-
na Freuchenip Gitzimut miloriusså lå'
ssaussoK „boomerang" (australiamiut
såkuat Kissuk peuingassoK periagke
uniorångamiuk miloriussissiminut U-
tertartoK).
angutit tåuko mardluk ataruivdlugu
isumaKarujunga kalåtdline pissutsit
avdlångutigingfirnaviångikåt Kalåt'
dlit-nunåne nunasisagaluarpata.
Jens Rosing.
10