Atuagagdliutit

Árgangur

Atuagagdliutit - 26.09.1958, Blaðsíða 5

Atuagagdliutit - 26.09.1958, Blaðsíða 5
avangnåta apostilia ajoKer- suiartortitaK Poul Egede tugssauvoK 25 meterinigdlo silissuse- Kardlune initdlo Kulerit pingasussug- ssauvdlutik. Kiterdlerme kantinaKå- saoK, maskinartagssai atdlermisavdlu- tik Kut.dlerdlo iliorKaiviusavdlune. nautsorssutigineKarpoK ukiumåna tor- KaviliorneKarumårtoK, aningaussatdle akuerssissutaussugssat aperKutau- ssugssåuput fabrikertågssap Kanon pi- lertortigissumik inerneKamigssånut. nautsorssutigineKarpordle kingusing- nerpåmik 1960-ime atulerumårtoK, neriugpugutdlo atulerpat niorKutig- .ssiorneK pitsaunerussumik ingerdla- lerumårtoK. IlulissanisaoK råjanut fabrikilior- nigssaK pilerssårutigineKarpoK K’asi- giånguane råjalerivfik oKilisaivfigi- niardlugo; tåssaluna sulissugssanik sungiusainigssaK åmalo niorKutig- ssiomerup autdlartiårnerunigsså isu- magalugo handelip råjalerivfigssaK pugtassoK pisiarisimagaluarå. tåunale — sordlo naluneKångitsoK — tunung- mukåuneKardlune avxutåne kivivoK, handelivdle tamåna ajunårutigingilå, tunississup akiligånik tåuna angatdlå- neKartugssaungmat, Kalåtdlit-nunå- nilo umiarssualivigssigpat aitsåt han- delimit pisiarineKartutut isumaicarfi- gineKartugssauvdlune. handelivdle tungånit ajussårutigineKarpoK, råjale- rivfik nunaKarfingmit nunaKarfing- mut nungneKarsinaussoK iluaKutauv- dluar.sinaugaluartoK anaineKarmat. råjalerissut aperKutaoKaut — niorKutigssiomerup agdlinigsså- nut suna aperKutauneruva? — råjarniutit iluamik iluaKutigine- Kamigssånut råjalerissut amerdlasut aperKutåuput. uvdlumikut pujortulé- rarssuit inuinait pigissait 15 råjarnia- Katåuput. handele åma tatdlimanik pujortuléraKarpoK råjarniutausinau- ssunik. tåssa .sulissunut nalerKiutdlu- git pujortulérarpagssuput. aussaména pujortulérKat 77 K’asigiånguane rå- jarniarput. pissatdie kigdlilertaria- Karsimåput sulissugssailatsineK pissu- tigalugo, måssa sulissut pårdlakaut- dlutik suligaluartut. arnanik råjaleri- ssugssarsiomigssaK aj ornakusoicaoK. — råjalerissugssat ugsagsårniardlu- git KanoK iliortoKarpa? — K’asigiånguane fabrikertågssaK peKatigalugo baråkit ilåt fabrikimut Kanigdlivdlugo nungniarneicarpoK, ar- nat méragdlit tåssane najugaKarsi- naorKuvdlugit. Kasigiånguarmiut suli- ssunit avdlanit tutsuviginarnerpåt åma sulinermik nalåne mérKanut pår- ssivfigssamik pisårtineKartugssåuput, tåssame K’asigiånguane méråricanut pårssissarfiliortoKartugssaungmat, Kalåtdlit-nunåne sujugdlersaussug- ssamik. åmåtaordle akkordisiat Kag- fagtisimavavut, kantiname nerissat aké åpartitdlugit, baråkinilo ineKar- neK pitsångorsaivfigalugo. Julut. septemberip Kulingiluåne Avangnå- ta apotiliata, ajoKersuiartortitap Poul Hansen Egedep inungorneranit ukiut 250 Kångiutisåput. Lofotenime Vigenime palasip ig- dlorssuane inungorpoK, angajorivåra- lugit Hans Egede Gertrud Raskilo, tamånilo ldlerssugaussutut misigisi- månguarnane méraunerme ilå atorér- simavdlugo Kulinik ukionardlune a- ngajorKåne ilagalugit Bergenimut pi- vok ukiutdlo pingasut Kangiuneragut tåssångånit Kalåtdlit-nunåliardlune. nukagpiaraugame tukumårigsoK sa- piukatdlåsångitsordlo Kalåtdlit-nu- nånilernermine kalåliarirat tamatigor- dluinaK peKasiupai, KåKane pisugtuar- tarnerine Kajartuartarnerinilo ilagi- ssardlugit. piniarniatdlarKigsungor- poK, Kåinåkutdlo sapisiatårsinauler- dlune agdlåt ilutine kalaliarKat ki- ngussaKåtarnikut unangmisinaulerdlu- git. sivitsungitsoK tamanit nuånarine- Kartoruj ugssuångorpoK, pilertoKissu- migdlo kalfitdlisut OKalugsinaulerame angume suliniarnerane agsorssuaK iluaKutaulerpoK, angiiminut suleKatai- nutdlo kalåtdlisut iliniartitsissutut, anguminut OKalugtaussutul ugperniu- tinigdlo kalåliarKanik iliniartitsissu- tut. iliniariartornigssåle kinguartine- Karsinaujungnaermat 1728-me avalag- tineKarpoK palasingorniardlune Ivø- benhavnip universitetiane iliniarnig- ssane piarérsarfigiartordlugo. Københavnimut apunermine kalåt- dlit inusugtut tatdliinat kungip kig- sauteKarneragut Danmarkiliartitausi- massut ilagalugit mérKanut iliar- ssungmut sujornaungmat atulersitau- simassumut igdlusisineKarpoK. sivit- sungitsordle igdlorssuan tåuna ikuat- dlangmat igdlussårssuarme Frederiks- berg slotimik tåineKartartume naju- gaKartitaulerpoK. tåssanititdlugo kungip — Frederik sisamåta — tusarKajarpå Poul Ege- dep imarsiortunigssaK pilerigissarigå, såkututdlo imarsiortut nålagåragsså- tut sungiusartikumavdlugo neKeror- figå, angumile ajoKersuiartortitatut sulinermine ikiortimisut atorumavdlu- ne kigsautigingmago pakatsisikuma- nago neKerorfigineKarnine aliasug- dlune någgårpa ugperniutinigdlo a- tuarnine autdlarnerdlugo. tauva ingmikut iliniartitsissugssine- KarpoK, iliniartitsissortåvale piumå- ssusilerujugssungingmat amalo aut- dlarKautåne P.Egedep nangmineK piv- figssame ilarujugssua kalåtdlinut a- tortardlugo, tåssa kristumiussusermik ajoKersugagssarigamigit, iliniarner- minik ingerdlåssinera arritsulnauvoK, taiihåitumigdlo aitsåt 1731 iliniarner- tugssalut inerdlune. tamatuma ki- ngorna ukiut mardluk Kångiutlnartut ajoKersuiartortitsinermik isumaging- nigtut piumavfigåt ikiortiginigsså a- ngutåta atorfigssaKartingmago Ka- låtdlit-nunånut autdlåsassoK, palasig- ssatutdle iliniarnermine inernigssami- nut utarKiumav.dlune KinuvoK. taimai- leriarmat sujiinersorpåt soraeruméru- teKångikaluaK palasingortinigssånut angutå akuerineKåsassoK, Poul Ege- devdle nalunginamiuk taimailioralua- rune Kalåtdlit-nunagingisåne palasi- ngorsinaulernaviarnane tauva kungi- mukarpoK akuerineKardlunilo sorae- rumérKårnigssamut. 1734-me palasig- ssatut soraerumérpoK ukioK tamånalo Kalåtdlit-nunåne ajoKersuiartortitag- ssatut palasingortitauvdlune. taima- nernit inunine tamåt Kalåtdlit-nunåt sulissutuarpå nauk Kalåtdlit-nunåne nangminerme uninganera sivikitsui- naugaluartOK. niuvertoKarfingme Diskobugtime tungavilerneKartugssame sulissugsså- ngortitauvoK Kåumåmilo majime tå- vunga aputdlune, igdluliortOKarnera- ne najutdlune nunaKarfigtårdlo niu- verfigtut ajoKersuivfigtutdlo suliv- giligagssaK Christianshåbimik atser- neKartOK pingårtorsiutaussumik ator- Kårtitdlugo. tamåna nåmagseriardlugo angajor- Kåminut tikerårdluune NuliarpoK lå- ssanilo erninaK ajoKersuissutut suli- lerdlune. sujunertarissausimagaluar- poK åipågiikut Diskobugtimut utisa- ssok, angunile ukioK tåuna avalang- nigssaminut akuerineKariarmat pit- saunerutilerpå sule ukion ilivitson a- joKersuinermik sulenatigissane kalåt- dlisut pikoringnerulersivdlugit Nungme uningåinarune. angutåle sule avalariarnane nuliame Kajarnarpat- dlårnera pivdlugo avalangnigssaminik kinguartitsInarpoK, åmalo tåssa Poul Egede ukioK tåuna K’asigiångualiar- nigssaminut kinguåutorpatdlårérdlu- ne, taimailivdlune arne uvdluine ki- ngugdlerne najorsinausimavå, angu- nilo nuliame 21. december 1735-ime tOKunerata kingorgut tarnimigut er- dloidssuteKangårnerane nakussagsar- sinauvdlugo. junime 1736 Poul Egede Diskobug- timut uterpoK inuinitdlo Kimagtartu- nit ilagsivdluarneKardlune. ukiune ar- dlalialungne K’asigiånguit autdlaivi- galugit angnertorssuarmik pivdluar- Kussaussumigdlo Diskobugte sulivfigå tamatumalo tamarme inuisa kristu- miiingortineKarnigssånut avKutigssiu- ssissuvdlune -— taimailivdlunilo A- vangnånut apostilinryordlune. ukioK tåuna aussaunerane umiar- ssuaK DanmarkimérsoK Ilimanamut pingmat sujugdlermérsumik tamåni- miut Poul Egedep nåpipai. tikinermik aKaguane nunamut ikårfigigamigit erninaK Giite pivdlugo aperssuissunit ungiineKarpoK; Poul Egedep tamatu- ma erkåne ukiune sisamane sulinéra- nit tamånimiut ilisimassaKalerusug- tuarnerat taimaiginartuarpoK Poul Egedevdlume ardlaligpagssuarnik ti- kiutarnerane KårsitdlartineKartardlu. ne. Poul Egedeuna KaKUtigårtumik pi- ginåussuseKartoK kalåtdlit nuånårne- råne aliasurignartorsiornerånilo na- nigdlisavdlugit; atoruminaitsorsior- nine avdlatutdlunit ajornartorsiorni- ne avdlångutigingisåinarpå, OKalussi- lerångat ugsagartut unguterartarpåt, atausinåungitsumigdlo OKalussivfigi- ssaisa tamåkerdlutik årnussatik er- Kartarsimavait kuisinigssamingnutdlo atuartineKarumavdlutik piumassara- lugo. taimailivdlune ilaginguit piler- sineKarpul, ukiuvdlo 1739-ip migsså- ne CKérsagauncKarpoK pilertoKissu- mik avåmut siaruåutumik. tamåne kristumiussusermut sågtitai- sa ilagåt arn au inusugtoK ArnarsaK, Poul Egedep nugterinermine agsut iluaKutigiligå kingornalo ukin t 40 sivnerdlugit ajoKersuissunut kingo- rårtåutunut ikiorlauvdluartarsima- SSOK. Poul Egedele angumisutdle ukior- dlugtarnerssuanit sivisorssuarmigdlo angalassarnerminit perKissutsimigut sångitdlisineKarsimavoK, pingårtu- migdlo aputeKarlitdlugo sikulingmilo seKinersume ingiasugtarsimanermit i- ssai ajortungorsimåpuut, taimåitumig- dlo ukiut arfinilinait Kångiuneratigut Danmarkimut avalavigkumavdlune ki- nuteKartariaKalersimavoK. kalåtdlit tamåna tusaramiko niuvertoKarfing- mut tikiussorput Kinuvigalugulo uni- ngåinai-Kuvdlugo, tamatumingale a- kuerssårsinåungilai, angerdlarnig- sså akuerineKarérsimavoK kingorår- tigssålo aggerdlune, junivdlo 24-åne 1740 naggåmérdlune OKalussivoK tu- sarnårterpagssuaKardlune kigdlisima- Kalunilo; tamatuma kingorna ukiut 40 Kångiuterérsul toKUvfigssane ukiumik atautsimik sujonuitdlugo taimane o- Kalussine erKainiarpå tåssautitdlugo inunermine kigdlisimåssutiginerpau- simassane erKarsautigigångamiugdlo misigissutsinik angnerpånik misigi- ngitsorfigineK ajugkane. nauk Poul Egedep tamatuma ki- ngorna Kalåtdlit-nunåt Nungme K’a- sigiånguanilo pivdluarKussaungårlu- mik sulivfigissane pingårtumik mé- rautitdlune kalåtdlit OKausinik ilikar- simanine pissutigalugo takorKingika- luardlugo taimåitoK inunine tamåt nu- na tåuna inuilo kivfartupai. Danmarkimut pinerme kingorna er- ninaK angune ikiulerpå, tåssa Kalåt- dlit-nunåne palasingorniartut iliniar- fiåne iliniartitsissutut. 1741 Køben- havnime Vartorvime palasingorpoK toKuninilo tikitdlugo tåssane palasiu- juardlune. 1747-me angume Køben- havn Kimangmago Kalåtdlit-nunåne palasingorniat iliniarfiåne sujuler- ssuissungorpoK, ajoKersuiartortitag- ssat iliniartitaralugit, ajoKersuiartor- titsinerdlo pivdlugo atautsimitartut sujunersuissuvfigalugit. i758-ime Ka- låtdlit-nunåne ajoKersuiartortitsiner- me inspektøritut provstitutdlo taigu- serneKarpoK, 1761-ime professoringor- dlune, 1774-ime ajoKcrsuiartortitsineK pivdlugo atautsimitartunut ilångut- dlune mériiatdlo iliarssuil perorsai- viånut (Vajsenhuset) direktøringor- dlune kisalo 1779-ime Kalåtdlit-nunå- nut biskopisut piginautitaulerdlune. kalåtdlit OKausinik ilisimavdluinar- tutut nautsorssussauvoK, Kalåtdlitdlo nunåt sule Kimånagule nugtigkane pingårtussut autdlartipai. 1760-ime testamentitåK kalåtdlisut nugterpå av- dlanigdlume ardlalingnik åma nugti- gaKardlune, ldsalo åma kalåtdlisut ordboge OKausilerissutitdlo sanårisi- massane naKitertitdlugit. ajoKcrsuiartortilsinerme kivfaussu- tut sulinermine misigissane atuagka- tigut mardlugtigut agdlauserai, sujug- dleK 1741-me naKiterneKartOK kingug- dlerdlo 1788-ime nanitigaussoK ang- nertumik siaruartoK oKautsinut åssi- gingitsunut ardlalingnut nugterne- Kardlune. Poul Egede Iokuvok Københavninie junip arferngåne 1789. Ingvard Olsen. Rejepiger på kajen i Cliristiamshåb under lninisterbosøgdS, K’asigiånguane råjalerissut ministere tikitdluarsugåt.

x

Atuagagdliutit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.