Atuagagdliutit - 16.09.1959, Blaðsíða 8

★ inusugtunut tungassut *
umiarssuarmut aKugtungorusugpit?
umiartortup iliniagkamigut angussagssaisa pitsaunerssåt tåssa umiarssup a-
Kugtugssåtut soraerumérneK. taima soraerumérsimagåine silarssuarme sumilu-
nit umiarssuarmut sumutdlunit aKugtungorneK nålagångornerdlunit ajornångi-
laK. sdruname taima iliniarnigssaK angnertorujugssuvoK; nukagpiarKatdle
realskolime efterskolimilunit pikorigsut taima soraerumérsinaunigssaK ajornar-
torsiutigivatdlåmaviångilåt.
Kalåtdlit-nunåne umiartortorpagssuit atorfigssaKartineKartuåsåput, ukiunilo
måkunane Danmarkime aKugtugssaileKineKarpoK. tamåna pivdlugo aKugtug-
ssatut iliniarsimag dine atorfigssarsineK ajornauteKarnaviångilaK.
sut piumassarinenarpat?
umiartortungomiaråine nukigtuju-
ssariaKarpoK, suliagssat ilarpagssue
artomartungmata. Kasuj aitsfissaria-
KarportaoK, umiartortume sulissar-
fiata sivisussusia avdlångorartorujug-
ssusinaungmat. perKigsussariaKarpoK.
sakiagdluteKånginermut ugpemarsaut
agdlagartaK pigissariaKarpoK, tagpig-
sussariaKardlune, kisalo Kalipautit å-
ssiglngitsut ingmikortisinaussariaKar-
dlutik. nukagpiamat ilaisa Kali-
pautine augpalugtoK Korsugdlo ing-
mikortineK sapertarpait. taimåitugåi-
ne umiarssuarmut aKugtungomiameK
ajornaKaoK. umiarssuit navialisitåu-
nginigssåt pivdlugo atortussune tama-
ne Kalipautit tåuko atomeKarmata.
åma Kavdlunåtut angnertujåmik o-
KalugsinaussariaKarpoK. realskolime
Kavdlunåtut iliniarsimassat nåmagka-
jugput, efterskolinarmile soraerumér-
simagåine aKugtungorniarnigssardlo
erKarsautigalugo tauva umiarssuar-
mut danskinangajangnik inugtaling-
mut ikiniartariaKarpoK — ©Kautsit i-
liniardluarsinaujumavdlugit. kisitsit-
dlarKigsussariaKarportaoK, aKugtup
suliåta ilarujugssua kisitsisilerine-
rungmat.
umiartortungomiaråine — taimalo
aKugtungomiaråine — erKaimassaria-
KarpoK angerdlarsimarKalårtariaKar-
mat. kingusingnerussukut éipanisa-
gåine taima angalauginangajagtigineK
nuånersuinauneK ajoraluarpoK, sulia-
mutdle tamåna ilaussugssaungmat ili-
simåinartariaKardlune.
umiartorKårtariaKarpoK
aKugtungomiaråine ukiut sisamat
umiartorKårsimassariaKarpoK. umiar-
ssuarmut ikivfigssarsineK ajomartor-
ssungilaK. aKugtungorniamigssardle
erKarsautigigåine umiarssuarmut pit-
saussumut ikinigssaK isumagissaria-
KarpoK, ilin'iamigssardlo sujumut pia-
rérsarfigerértariaKardlune. akornutig-
ssaKångilardle angatdlatit mikissut
ardlaKaKissut, sordlo umiarssuårKat,
Kalåtdlit-nunåne sinerssortautit ilå-
nut handelivdlunit agssartutaisa ila—
nut ikinigssaK. ukioK atauseK migssi-
liordlugo umiartorsimagåine påsissa-
riaKarpoK umiartomeK nuånariner-
dlugo umiartomermutdlo piukunau-
teKamerdlune. taima påsissaKarsima-
géine silatusårnerusaoK landshøvdi-
ngeKarfingmut KinuteKarsinaugåine
Danmarkimut avalangnigssamik. Dan-
markiliaråine danskit umiarssuaisa i-
lånut ikineK ajomångilaK, umiartor-
tungomiatdlunit iliniarfigissartagånut
„Danmark“-imut ikineK ajomarane.
umiartortugåine aningaussarsiat ima
amerdlatigiuåinartarput nangminér-
dlune napatisinaussariaKartardlune,
Danmarkimutdlume avKutå umiartor-
tumut akeKånguångilaK.
Danmarkimut autdlamiaråine ilit-
sersuneKartariaKarunarpoK KanoK i-
liortariaKarnersoK. umiartortungor-
niaråinilo kikut sågfigissariaKamer-
sut.
umiarssuarme iliniarfiussume
umiarssuaK iliniarliussoK „Dan-
mark" 80 migssiliordlugit iliniartunik
inugtaKartarpoK. tåukua ilarpagssue
kingoma aKugtungorniamigssartik er-
Karsautigissarpåt. umiarssuEurne tå-
ssane umiarssuit tigsiartautåinagdlit
KanoK ingerdlåneKarsinaunerat ilini-
ameKartarpoK. nauk umiarssuame
nutåliaussune tingerdlautit atorfigssa-
KartineKangångikaluartut umiartor-
nermik påsisimassagdlit tamarmik o-
Kartarput taima tingerdlautåinaling-
me umiartomeK umiarssuarnik inger-
dlatsinigssamut sungiusarfiussoK pit-
saoKissoK. tingerdlautåinal’ingnime si-
la Kanordlunit xkaluartitdlugo umiar-
tomigssaK iluamik iliniameKarsinau-
vok kingorna iluaKutigissagssamik.
„Danmark“-imik angalaneK Kåu-
matit Kulingiluat sivisussuseKartar-
poK. autdlarKårångat Danmarkip i-
maine umiartortariaKartarpoK, ki-
ngomalo Amérikaliarajugdlutik. xxmi-
arssuarmititdlune åma iliniartariaKar-
tarpoK, kingorna atorfigssaKartileru-
mågkat najornerine iliniameKarsi-
nauvdlutik.
„KutdlariartuårneK"
umiarssuarme iliniarfiussuméréråi-
ne xxmiarssuit avdlat umiartutigissa-
riaKaiput. umiarssuit ikivfigssat Ka-
låtdlit-nunåliartartungikaluarunik so-
KutåungilaK. danskit umiarssuarpag-
ssue silarssuaK tamåkerdlugo angalé-
put. taimaingmat silarssup ilarujug-
ssuata takusinaunigsså ilimanaute-
KarsinauvoK — åssigmgitsorpagssuar-
nik takussagssaKamarsinauvdlune.
„KutdlariartuårtariaKarpoK" sujug-
dlermik dæksdrengemit, jxmgmandi-
mut, letmatrosimitdlo matrosimut.
umiartomeK tamåt aningaussarsiv-
dluamartarpoK, umiartornerdlo sivit-
soriartortitdlugo aningaussarsiat a-
merdliartuinartardlutik. aKUgtungor-
niaråinile aningaussarsiat tamåker-
dlugit atortariaKångitdlat. aKugtug-
ssat atuarfiånineK 10.000 kr. sivner-
dlugit akeKarpoK. matrosiugåinile u-
kiut sisamat ingerdlanerine aningau-
ssat taima amerdlatigissut sipårneK
ajomångitdlat. aningaussanik sipårsi-
nåussuseKångikåine aKUgtungomiar-
nigssaK piukunauteKångilaK. aningau-
ssarsiåme umiartortut pissuserigaju-
tåtut imigagssamut atortuaråine umi-
arssup akissugssauvfiginlgssånut a-
torneK ajornaKaoK.
ukiut sisamat umiartorfiginerine su-
liagssat åssiglngitsut OKåtårsimassa-
riaKarput, umiarssuannik evKiaivdlu-
ne, Kalipaivdlune, usingiaivdlune a-
Kugtarfingmilo „pigårtuvdlune."
silatusårnerusaoK ukiut umiartor-
fiussut ilait Kalåtdlit-nunåne umiar-
torsinaugåine tamåne umiartornikut
Kalåtdlit-nunåta imå sineriålo umiar-
torfigiuminartuåinångitsoK åssiliome-
ralo ilåtigut sule amigartoK iliniar-
dluartariaKarmat, sule naoralaortitsi-
vikeKalune angatdlatinutdlo ikiorsi-
ssutausinaussunik sule amerdlångeKi-
ssunik isumagissausimavdlune.
avdlatut iliortoKarsinauvoK
danskit umiarssuautigdlit ilait —
sordlo J. Lauritzenikut — nukagpiar-
Kanut aKUgtungorniartunut ingmikut
årKigssusisimåput. tåukua umiarssu-
autåine umiartortameK åma ukiunik
sisamanik sivisussuseKartarpoK, umi-
arssuamile tåukua pine inugtaussut
iliniartineKautigalutik umiartortaxput.
taima 'iliniartineKartameK aKugtug-
ssat atuarfiånut pigåine iluaKutaussa-
Kalune. aKugtungorniamvit Lauritze-
nikutdlo umiarssuautaisa ilånut ike-
rusugkuvit landshøvdingeKarfik Kinu-
vigisxnauvat ikiorKuvdlutit. taima u-
miartortungomiartut styrmandsaspi-
rantinik taineKartarput.
iliniarfik
katitdlugit ukiut sisamat umiartor-
simagéine 10.000 kr.-tdlo sipårsima-
géine aKUgtungomiarusugkéinilo a-
Kugtungomiat iliniarfisa ardlånut a-
tuamiarneK ajomångilaK. Danmarki-
me aKUgtungomiat sisamanik atuar-
feKaxput, Københavnime, Svendborg-
ime, Fanøme Ærømilo. ukiut mardluk
atuameK sivisussuseKartarpoK, KaKi-
singitsusagéinile atuarKingneK sivit-
sorssautaussardlune. iliniagagssaKar-
naKaoK.
auko iliniartagkat ilait:
dansk, umiarssup aKugtua agdla-
gagssanartaKaoK, kukuneaångitsu-
migdlo agdlagtariaKardlune.
engelsk. umiartortoK silarssuaK
tamåkerdlugo angalasinauvoK; tu-
luitdlo oKausé silarssuarme sumi-
kaluaråinilunit amerdlanernit på-
sineKartarmata, umiartortordlo ta-
måkiussardlutik påsisinauvdlugit-
dlo OKautsimigtut atorsinaungma-
tigik aKugtungorniartoK tulugtut
OKalugsinaussariaKarpoK.
fysik, umiarssup atortorissai nu-
tåliaussut ardlaligssuit atordluar-
sinaujumavdlugit aKugtungorniar-
tup fysik ama iUniardluartariaicar-
på.
kisitsisit. umiarssuaK nautsorssu-
teKartarpoK angnertorujugssuar-
nik. aKugtup umiarssup usisa, a-
tortugssat pisiarineKarnerisa inug-
taussutdlo akigssarsiaisa nautsor-
ssornigssait isumagissagssarå. ku-
kuneKångitsumik nautsorssusiorsi-
nåusavdlune.
matematik, pujorsiut umiarssuv-
dlo atortue avdlat atordlugit sumut
ingerdlanigssap sumivfiuvdlo naut-
sorssomigssånut matematikip ili-
niamigsså åma pissariaKarpoK.
umiartornerme maligtarissagssat.
imat umiartorfigineKartut ilait u-
miarssuarpagssuarnit ingerdlaorfi-
gineKartarput, sordlo kangerdluit
umiarssualivit ikerasaitdlo taima
angatdlavfiuvdluartune umiarssuit
apoKåtånginigssåt isumagalugo au-
lajangersimassunik maligagssaKar-
poK. tåuko ilikardluarsimassaria-
Kardlutik.
sundhedslære, umiarssuame ar-
dlalingne axugtut nakorsatut suli-
ssariaKartarput. tamåna pivdlugo
nåparsimassut pårinigssait åma ili-
niarneKartarpoK. aKugtut ar dialig-
ssuput ernisugsiorsimassut, agdlåt
ilait Kipinguersissarsimavdlutik. u-
miarssuarne ajutortoKariatårsi-
naungmat umiarssuitdlo tamarmik
nakorsaKarslnåungingmata aKug-
toK nakorsatut ikiusinaussariaKar-
poK.
motorit. maskinat ingmikut ili-
niarsimassunit nåkutigineKartara -
luarput, ajutortoKarsinaunerale pi-
ssutigalugo aKugtup motorit ilisi-
massariaKarpai.
søret, imanut tungassunik inat-
sisit. inatsisit umiartornermut tu-
ngassut amerdlasorujugssuput a-
tuagångordlugit agdlagsimassut. a-
tuagaK tåuna iliniartariaKarpoK. u-
miarssuaK imånititdlugo nålagå er-
KartussissuvoK; inatsisit ilisima-
ssariaKardlugit.
meteorologi. aKpgtup silasiorneK
angnertumik iliniartariaKarpå, si-
lap KanoK inigssånik nalunaerutit
ardlagdlit nålaornerisigut umiar-
torfigissamik migssåne silap Ka-
noK ilinigsså nautsorssorsinaussa-
riaKardlugo.
navigation., tåuna iliniagagssanit
pingårnerpauvoK. tåussuma iliniar-
nerane umiarssup avKutigssåta au-
la jangerniartarnera umiarssuvdlo
atortue nutåliat atordlugit sumiv-
fiup aulajangerniarneKartamera i-
UniameKartarput. umiarssup ator-
tue, sordlo radar, ekkolod (itissu-
sersiut), pujorsiut, radio, telegraf
imaKdlo atortut avdlat iliniagag-
ssauvdlutik. søkort — „nunap" å-
ssingisa atornigssåt åma iliniarta-
riaKarpoK.
umiarssup KanoK usilersornig-
sså åma iliniagagssauvoK. umiar-
ssuit angisut aulajangersimassumik
usilersugagssåuput. tutsiutåinar-
poK umiarssuit usimingnik igdlu-
artorsimassut imalunit usilersor-
nerdliomeKarsimanertik pissutiga-
lugo Kvtermlkut napissut. taima
kukuneKarsimatitdlugo aKugtup
pissussutigissarpå.
atuarneK inerpat aKugtungortaria-
KarpoK kingornalo nålagångordlune.
8