Atuagagdliutit - 24.03.1960, Blaðsíða 14

nunagilersimassamut ikiunigssaK
pingårtiriiagagssauvoK
A/G-me agdlautigissaK „landskasse aningaussauteKarnerulerdle" aperxu-
fip årKingniarnigssånut aufdlarKautésavdlune piiikunarnerussoK, landsrådi-
mut ilaussorfap Peter Heilmannip oKaufigigå
ilumorpoK Kalåtdlit-nunåne akile-
råruteKalersinaunigssamik aperKut
tåssaungmat Kularnångivigsumik Ka-
låtdlit-nunåta sujunigsså pivdlugo ud-
valgertåme oKatdlisigissagssarpagssu-
it ilagiumågåt. åmåtaoK ilumorpoK a-
kileråruteKalersinaunigssamik aper-
Kut atausiarungnaerdlune landsråd-
ime sarKumiuneKartarérsimangmat,
una pissutiglnarnago Kalåtdlit-nunå-
ne akilerårutit atugaulerneratigut a-
kigs-sautit nikinganerat pivdlugo OKat-
dlitarneme kalåtdlit akigssautaisa
mingnerussariaKarnerånut tungavigi-
niarneKartartut ilåt tamatumuna pér-
neKartugssaungmat, åmétaordliuna
emarsaumik tamatuminga sarKumiu-
sissartut misigisimassutut itånguatsi-
aråt akilerårutinik (akitsutåinåungit-
sunik) atuisitsilernikut nunavta inue
ersserKingnerussumik misigisimali-
sangmata inuiaKatigingne akigssaiau-
tit iléinut akiléKataussarnermik. ta-
matumuname nunagissamut inuinut-
dlo akissugssaoKataunermik misigineK
ama malungnarnerujartulersugssåu-
sangmat.
akigssarsiorfigingnerulerpat
akilerårutinigdle atulersitsineK ta-
manik agtuissoK aitsåt pilersineKarsi-
nauvoK kalåtdlit amerdlanerit månå-
„ Atuagagdliutit" akilerårtalernig-
ssamik agdlagånut akississunut 29-
nut ilaunerma saniatigut nangmineK
isumagissåka matumuna sarKumiuku-
sugpåka.
pingitsorane inoKarsimåsaoK uvav-
tinik nangminerssortunik singaging-
nigtunik; matumunékutdlo oKartug-
ssaussut tåuko inussutigssarsiomerme
agdlagartagsséinik tunerKUvdlugit så-
kortunerpåmik Kinuviginiarpåka, aut-
dlamerfigssånik soKångitsumik iner-
suterKuvdlugit (uvagume taimatut
autdlartikavta). Kilerniussatik igeriå-
nguardlisigik ilugdlermigdlo tale ka-
ngujarterdlugit sulivdlutik autdlar-
tigdlit. tauva takusavarput Kavsit
autdlartitsiumavdlutik nalunåisaner-
sut — akeKéngitsumik igdloKartitåu-
sångikunik, pingårtumigdlo måna su-
jumut ilisimaréruniko sivneKartorute-
Kåsagaluarunik akilerårtåsavdlutik.
„Atuagagdliutit" akilerårtalernig-
ssamik piumassaKarput. akilerårute-
KartarnigssaK eKiasuissutsimik taku-
titsisimanermut pitdlautauvoK; encar-
sardluarsinaussuvdlo nalungilå Dan-
markime akilerårtitsissarnerup årK'ig-
ssuneKarnerata KanoK akisutigissusia
(igdlussårssuit akileråruteKarnermik
isumagingnigfit, kommissionit akile-
rårutinut tungassunik aulajangissutut
il. il.) taimåitutdlo Kalåtdlit-nunåne
atulersineKarnigssait kigsautiginavi-
arnago.
OKartoKartaraluarpoK akilerårute-
Kångitsugut. taima oKartarneK malig-
dluåinardlugo tamåna ilumorpoK. nu-
na akilernago sanaortorfigisinauvar-
Put. åmame akilemeKamigsså kia
piumassaringmago? nuna igdluliorfi-
gisimassara atornera pivdlugo akile-
rumavdlugo matuma sujornagut ki-
nuteKarsimagaluarpunga; isumagalo
sule avdlångortinago.
oKåtårsisimångitsup ericarsautigi-
nerdlunit saperpå sordlo igdluliomi-
ardlune pigssarsiariniarnerane pivfig-
komit pitsaunerussumik akigssarsior-
figssaKarsinaulerpata. kalåtdlitdlo a-
merdlasut aitsåt iluamik akigssarsior-
figssaKalersinåusåput tunissagssior-
nermut atortorissat angnertorujug-
ssuarmik nutarterneKarpata åmalo tu-
nissagssiomerme akigssaiautaussartut
migdlilerniardlugit angnertumik år-
KigssussineKarpat (tunissagssiat aké
niuvertut nangminerssortut, agssag-
ssordlune sulivfiutigdlit nangminer-
ssordlutigdlo ingerdlatagdlit avdlat
(danskit kalåtdlitdlo) 29 Nungme a-
tautsimiput martsip arfineK-åipåne
nangminerssortut KanoK atugaKarnerat
OKatdlisigalugo åmalo nålagkersuini-
kut anguniagaussunik OKatdlinigssaK
Atuagagdliutinilo nangminerssortut
(aulisartungitsutdle) landskassimut a-
kilerårtalernigssånik agdlautigisså er-
Kartordlugo.
ssarujugssuarmik KanoK asule atui-
nartigissoK tamånalo KanoK akisuti-
gissoK. taimailiortoK Kasusuisårtaria-
KarpoK, nåmagigtartuvdlune, igdluli-
ornigssaminigdlo akuerssissoKarnig-
sså tikitserdlugo avdlamik ingerdla-
taKardlune inussutigssarsiortariaKar-
dlune. tamatumunga ilångutdlugo tai-
niarpara igdluliornerme atugagssat
avdlatdlo måne mingnerpåmik Dan-
markimingarnit mardloriåumik sivi-
sutigissumik pigssarsiarinigssåt utar-
KissariaKartOK. tusartariaKartardlune
atortugssat sujomaungmatdle piniar-
tariaKarsimagaluartut månilo pigssar-
situarsinaugåine KaitutiguinaK sagdli-
ligkat Kuagssugtutdlo atugagssat ta-
kissusigssartik nåmagtitdlugo takissu-
seKartardlutik. sordlo natigssat pit-
såungitdluinarput, kivfiutigssatdlo
Danmarkime pigssarsiarineKarsinau-
ssunit mardloriåumik akeKardlutik.
påsineK ajornardluinarpoK „Atuagag-
dliutit" isumaKarmata nangminer-
ssortunerinaK pissutigalugo akilerå-
(Kilp. 18-me nangisaoK).
rane aningaussautaisa ilamininguinit
akilerårutinik pigssarsiagssaKåsavdlu-
ne.
akilerårtartut aningaussa.it
nangminerssortutdlo
imåinguatsiarpoK danskit nålagauv-
fiata ilåtigut aningaussat atugkame i-
lait Kalåtdlit-nunåne nangminerssor-
dlutik ingerdlatsissunut iluanårutigiti-
tardlugit. akilerårtartut aningaussait
atordlugit nålagauvfik igdloKarfingme
malungnautilingmik KagfarsinaorKuv-
dlugit). kisalo åma Sinerissap kitdliup
inuisa angnertumik igdluartiternig-
ssåt pingitsorneKarsinåusångilaK.
tungavigineKartut isumaKatigivigpåka
taimailiornigssamile aningaussar-
pagssuit atugagssaujumårtugssåuput
— pissutsit ajorsiartuinåsångigpata,
kisiåne inutigssarsiomermut aningau-
ssat atugaussut amerdlineKaraluarpa-
talunit ukiorpålukasit Kångiutinagit
inuit tamarmik (pisinaussut) akilerår-
talemerat ingminut akilersinaussoK
anguneKarsinaujungnångilaK. kisiåne
erKarsautit matuma Kulåne agdlause-
rissåkut erKartorneKartut månangåK
ukiorpagssuarne tusartarsimavarput
måne åssigingitsumik ingerdlatsineKå-
sångitsoK. matuma sujornagut danskit
kalåtdlitdlo åssigingitsumik pineKar-
tarnerat erKartorneKartaraluarpoK,
månale imaijinguatsiarpoK suliniar-
dluartoK nålagauvfingmilo atorfeKar-
titauvdlune månititaussoK åssiglngit-
sumik pineKartiniagaulerdlutik.
Atuagagdliutit agdlautigissane o-
KautigineKaraluarpoK inuit atausiå-
kåjungitsut ingerdlataxarfitdle nu-
ngutiniagaussut, tåukule tamékiussa-
vigdlutik inungnit atausiåkånit pigi-
neKarmata inuit atausiåkåt taimatut i-
liorfigineKarniarput.
sok aningaussat niuvernikut pig-
ssarsiarinerat iluardluångineruva ag-
dlagfingme igsiavdlune Kåumåmut a-
ningaussarsiornermingarnit? niuverni-
kut, nålagauvfingme atorfeKarnikut,
årKigssuissunikut åssigissånigdlunit
atorfeKarnikut 10.000 kr.-nik aningau-
ssarsisimagåine åssigigtugssaugunar-
poK. tamatumanile avdlåussutauvdlu-
ne nålagauvfingme atorfeKaråine Ka-
låtdlit-nunånititdlune ingmikut aju-
ngitsorpagssuarnik pineKauteKartaria-
Kardlune nangminerssortut nangmi-
nérdlutik akilertagåinik, sordlo ake-
Kångitsumik imeKartitauneK kiagsau-
tigssatdlo agssartugaunerat imaKalo å-
ma igitagssat erKagaunerat. nålagauv-
fingme atorfilik akeKéngitsumik nu-
nalisinauvdlunilo avalagsinauvoK,
nangminerssordlune ingerdlatsissoK, i-
liniarKingniardlune avalangniarune
nangmineK akilissugssauvdlune, pisi-
ssartinilunit ikiorniardlugit niorKutig-
ssanik avdlanik pigssarsioriartornia-
rune åma nangmineK akilissugssauv-
dlune, mérKamilo Danmarkime ili-
niartitaunigssait nangminérdlune aki-
ligagssaralugit. mérKåme realskolerne
inernermik kingorna måne tamane a-
torsinaussumik iliniarfigssaKångitdlat
niuvernermut agssagssornermutdlunit
tungassumik.
sok niuvertuneK aulisartunermit su-
X-ime aulisagkeriviliorpoK; aulisagke-
riveKångikatdlarmat nunaKarfiup inue
aningaussarsiorfeKångingajagsimaga-
luardlutik. aulisagkeriveKaleriarmat
igdlOKarfingmiut aningaussarsiorne-
rulerput, nangminerssordlunilo inger-
dlatsissoK Y kioskinguautitårsimassoK
katsorna agdlilerissariaKardlune pi-
ssutigalugo aningaussat nålagauvfiup
niorKutigssiorfingnut atugai iluaKU-
tauvdlutik kalåtdlit aningaussaKarne-
rulermata. tåssa: nålagauvfik ani-
ngaussanik atuivdlune pilersuitinago
igdloKarfingme najugagdlit ak'igssar-
unigfiginiartariaKalerput. landskas-
sivme akigssaiautai amerdliartortit-
dlugit måna inuvdluarniutinut akit-
sutit saniatigut isertineKarsinaussunik
erKarsautigingnigtariaKalerérpugut.
uvangalo avdlatut issigisinåungilara
matuma Kulågut agdlauserissékut su-
junersutigineKartut tåssaungmata ta-
matumunga atassumik erKaencajånar-
nerpaussut aperKutivdlo årKingniar-
nigssånut autdlarKautåusavdlutik pi-
ukunarnerussut, tåssame isumaKara-
ma angnertumik nangmineK inger-
dlatsissut autdlarKåumutdlo ajomar-
torsiutinik aniguerérsimassut pingår-
tiniagagssarisagåt nunagilersimassa-
mingnut angnerussumik ikiutisavdlu-
tik.
atautsimut naitsumik oKarsinauvu-
nga erKarsautit agdlauserissame tu-
ngavigineKartut isumaKatigivigkavkit.
Peter Heilmann
nginerussutut issigissariaKarpa? må-
na aulisartut aulisardluarnertik ani-
ngaussarsinerunigssartigdlo pivdlugo
suliniarnermingne kajumigsauserne-
Kartarput. imåinguatsiarpordlo nang-
minerssordlutik niuvernermik inger-
dlatagdlit aningaussarsinerussarnera
pissutigalugo akileråruteKartineragut
pitdlarneKåsassoK.
nangminerssortut ilåinånigdlunit si-
nikatårnermigut sparekasserne uni-
ngatitamigtut OKautigineKartartunik
peKateKalersimanerpoK? ardlavta a-
tauslnauvdlunit kiame tauva nåmagi-
simavå uvdlormut nalunaeKtitap aku-
nere arfineK-pingasut sulissarnigssa-
ne? tamavta nangminérdluta suliniar-
simavugut autdlartitsiniarsimavdluta-
lo ajutoriatårsinaunerdlo nangmineK
akissugssauvfigisimavdlugo.
nangminerssordlutik niuvertut a-
merdlaKissut nålagauvfingmut akile-
råruteKarérput niorKutigssat tunissar-
tagkamik angafldlåneKarnerine akiliu-
tigissartagkamikut. Savalingmiune pi-
ssutsinit avdlaussumik (nauk angat-
dlåssinerme akiussut mingnerugaluar-
tut niorKutigssatdle aké Københavime
akiussunit Kutsingneruvdlutik) Ka-
låtdlit-nunåne niuvertarfiutigdlit dan-
skit niuvertarfine akiussutut akeKar-
titsiput, taimailiornermikutdlo nioriui-
tigssat agssartorneKarnerine akiliu-
taussartut nangmingneK aningaussar-
siamingnit akilertardlugit.
nangminerssordlutik ingerdlatsissut
ilåinåtdlunit påsiniaivigineKarnigssa-
minut ersissuteKångilaK nautsorssuti-
gineKarsinaugpat nålagkersuissunut
nalunaerutaussut avåmut tusardliune-
Kåsångitsut. Kanordle aningaussanik
torKortaKartigineK aningaussautitdlo
KanoK atornere oKatdlisaussut tusar-
tuartitdlugit nalunaeruteKarnigssaK
kajumingnångilaK.
nangminerssortut akigititamikut
misigssuivfigineKarnigssartik aker-
dliuvfigingilåt. Kångerniussissimingni-
(Kup. 18-me nangisaoK).
ssiait agdlinaviångitdlat. akigssarsiat
agdlingigpata hr. Y-p pisiniarfiane pi-
sissoKarnaviångiJaK. akilerårtartutdle
aningaussait atordlugit igdloKarfing-
me X-ime aningaussaKamerulernikut
Y-p pisiniarfiane pisissoKarneruler-
tarpoK. sut tamaisa issigalugit: akile-
rårtartut aningaussait Kalåtdlit-nu-
nånut atorneKaramik — hr. Y ani-
ngaussaKarnerulerpoK.
sok hr. Y-p taimatut aningaussar-
siaisa ilai Kalåtdlit-nunåne ineriartor-
nermut iluaKutåusångitdlat landskas-
semut akileråruteKarnikut. årn.
uvagutdlo mdmtdlata-ait!
agdlagtoic: niuvertorssuaK P. Th. Olesen, Nuk
nangminerssortut akilerårta-
lernigssartik akerdliuvfigåt
landskasse aningaussaKarnerulerdle
(Kup. 5-mit nangitaK).
15