Atuagagdliutit - 22.10.1964, Qupperneq 17

inatsissartut suliagssait:
milliarderpagssuit kigsautigissat
politikerit oKatdlisigissagssarait
igdlut atornerine akit Kagfariamigssåt, akilerårutit nutåmik
årKigssussivigineKarnigssåt, akigssarsiat agdlilerniagaunerat
niuvernermilo amigartorutit aulajangivfiginiagagssat angnerit
ilagait.
København (RB-special)
uvdlune aggersune ingerdlatsinerme uterneKartuartugssaK tdssa dnaissanik
taortisinigssaK. tamåna avdlanit piumassarineKartarpoK ildne iluamik erKar-
sautiginago aningaussat sumit pineKåsanersut. taimak piumassaKartarneK inat-
sissartunut ilaussortanut Kinigaordlånut måna sulilersunut ajornartorsiortit-
sissarumårsimavoK. sulissartut sulisitsissutdlo peKatigigfia kdtuvfisa akigssar-
siat pivdlugit isumaKatigingniarnitik autdlartipait. politikime ajornartorsiutit
ersserKigsiartuinartugssduput akigssarsiat pivdlugit isumaKatigingniarnerit
ingerdlaneKartitdlugit — imaualunit unigtortitdlugit. upernåmut nålagkersui-
nikut ingerdlatsinerme KanoK pissoKarnigsså pisanganarsisinauvoK piumassar-
pagssuarnut ilauvdlutik taimanikut saruumisangmata tjenestemandit —■ ator-
figdlit — akigssarsiamik agdlissutigssdinik millionerpagssuarnik piumassait.
igdlut atornerisa
akitsoriarnigssåt
tamånale suj orKuteruj ugssuardlugo
ajornartorsiutit tuaviutdlugit nåmag-
siniartarissat avdlat sarKumersug-
ssåuput. tusintiligpagssuit igdloKar-
nermut (ineKarnermut) akiliutaussar-
tut agdlineKarnigssåt ilimagissariaKå-
savåt. igdlumik (inimik) åtartugaKar-
neK pivdlugo inatsit aprilime nutå-
ngortineKartugssauvoK, kukunerusa-
gunångilardlo ilimagigåine aperKut
ukioK månamit politikerinit OKatdli-
sigineKalisassoK. Danmarkime igdlu-
nik (ininik) atartortartut peKatigigfisa
kétuvfiat nunaminernigdlo igdlulior-
figssanik (igdluliorfigisimassunigdlo)
pigissagdlit peKatigigfisa katuvfiat
manangåK ingmingnut kimissårtale-
rérput. igdloKarnerme (ineKarnerme)
akiliutaussartup agdleriarnigsså imåi-
nåungitsuvoK. KinersinigssaK sujor-
Kutdlugo nalunaeruteKartarnerme
partip atausinaup tamåna erssenug-
sumik erKartorpå.
igdlunik (ininik) åtartornerme aki-
liutigitineKartartut sule 1939-me aki-
liutaussartut najorKutaralugit aulaja-
ngerneKartarput. sorssungnerssuaK
kingugdleK ukiut 25 matuma sujorna-
gut autdlartingmat igdlunik (ininik)
åtartornerme akiussut agdliartortug-
ssaujungnaersineKarput. tamatuma
kingorna najorKUtarineKartut avdlå-
ngortineKatsiartarput, kingugdlermik
1962-ime åtartortitserKingnerme 1939-
me akigititat 25 procentimik agdline-
Karsinaulermata. amerdlanertigut
nautsorssutigineicartarpoK igdlumik
(inimik) åtartornerme akiutlneKartut
avguanatigingnerat — imalunit OKa-
råine ajungineruvoK akuerineKarsi-
naussut angnerssåt — 1939-me akigi-
titaussunit måna 70 procent migssi-
liordlugo angnerulersimassoK.
inigssiat ilait pitsaunerit åtartorneri-
ne akiliutit sujugdlermik agdlilerta-
riaKartut. taimak oKartarnerme er-
KarsautigineKartarunarput lejlighedit
centralvarmigdlit uvfarfigdlitdlo. tåu-
ko erKarsautigineKarnerussånguat-
siarput. igdloKarneK pivdlugo påsissu-
tigssat suliarineKarsimassut kingug-
dlit ukiut pingasut-sisamat matuma
sujornagut nåmagsineKartut malig-
dlugit nautsorssutigineKarpoK igdlu-
liane angnerussune lejlighedit 640,000
migssiliordlugit amerdlåssuseKartut.
tåuko ilait 357,000 centralvarmeKar-
put 316,000-itdlo uvfarfeKardlutik
sorssungnerup sujorna nautsor-
ssutigineKarajugpoK ineKarnerme
Kåumåmut akiliut sapåtip akuner-
musiatut agtigissartoK. igdlune pi-
soKaunerussune ineKarnermut aki-
liutit KagfarKUSsåunginerisa ki-
nguneråt igdlune nutåne pisonta-
nilo ineKarnermut akiliutaussut
åssigingerujugssualemerat. inuit
igdlune pisoKaunerussune ineKar-
tut åtartugkamingnit anerKuneKar-
sinåungitsut akiliutigissartagka-
mingnigdlo agdlilerivfigineKarsi-
nåungitsut iluagtitserujugssuarsi-
massutut issigineKartarput. ilisi—
maneKarpoK inoKartoK lejlighedine
pisorKane najugaKartunik cigaret-
tinut aningaussartutimingnit ang-
nerungitsunik ineKarnermingnut
akilissartunik. inuit titusintilig-
pagssuit igdloKarnermingnut aki-
liutigissartagkamingnit angneru-
jugssuarmik bileKarnermingnut a-
kiliuteKartarput — igdlugssaileKi-
nerup nalåne åma avdlamik Ki-
nigagssaKarneK ajoramik. ininik
åtartortut amerdlaKissut ilimage-
rértariaKarpåt åtartornerme aki-
liutaussartut agdliartornigssåt.
akitsutit agdleriåsåput
akilerårtitsissarneK ukiorpagssuar-
ne OKatdlisigineKarsimassoK kingu-
mordlune erKartorneKåsaoK. partitor-
Kat KanoK pissoKåsatitdlugo aulaja-
ngissartut akilerårtitsissarnerup av-
dlånguteKarnigsså pivdlugo angnertu-
mik isumaKatigingissuteKångitdlat.
erKarsautigineKarpoK aningaussarsiat
pivatdlångikaluardlugit pisiagssatdle
angnermik akileråruteKarfigineKåsa-
ssut, taimailiornerme uvdluinarne a-
tugkatigut OKilisaineK akornuserna-
vérsårneKåsavdlune, aningaussarsiat
tamarmik åssigingmik akileråruteKar-
figineKåsavdlutik — 1 krone sujug-
dleK kingugdlerdlo tamarmik åssi-
gingmik akileråruteKarfigineKåsav-
dlutik, mérKanut tapisiat angneruli-
savdlutik il. il.
akilerårtarnerup avdlångortineKar-
nigsså niuvernikut ingerdlatsinerme
amigartornermut atåssuteKångitsu-
ngilaK, ukiuvme matuma Kåumataine
sujugdlerne arfinilinarne nunat avdlat
niuveKatigineråne 1700 miil. kr. ami-
gartorutåuput.
nautsorssutigineK ajornåsagunarpoK
pisianut akilerårutit agdlissutait aki-
lerårutivitdlo migdlissutait angerKati-
gigdluinarumårtut. akilerårutit avdlå-
ngortineKarnerisigut nunanit avdlanit
pisiaussartut nunanut avdlanut tuni-
neKartartunit amerdlaneruvatdlårne-
rat migdlilerniarneKåsagpat inuit a-
kigssarsiaisa agdleriarnerisa ilåt ilå-
ngautiginiartariaKarumårpoK — tai-
malo pisiarineKartartut ikilisiniarne-
Karumårdlutik.
pisiarineKartartut angnerussu-
mik akileråruteKarfigissalernerat
assigingitsutigut ardlaligtigut år-
KigssussivigineKarsinauvoK. sordlo
niorKutigssat ingmikut akitsusi-
gaunerat Kåumdmut 100 miil. kr.
migssiliordlugit pigssarsiviussartoK
KagfangnenarsinauvoK, inuvdluar-
niutit akitsuserumaneKardluartar-
tut imiaK cigarettitdlo angnerussur
milc akitsuserneKarsinauvdlutik
imalunit bi lit akiler år ut euar tit au-
nerat angnerulersineKarsinauvdlu-
ne. ilimanarneruvordle akitsutit
taigorneuartut tamarmik tamanga-
jangmigdlunit Kagfangnexarnig-
ssåt.
ånaissanik taortisiniarneK
sulissartut sulisitsissutdlo akigssar-
siat agdleriarnigssånik isumaKateKar-
niarnerisa saniatigut nålagauvfingme,
kommunine peKatigingnilunit åtartu-
gaKartitaussune atorfigdlit tusintili-
kutåt angnerussumik akigssarsiaKar-
nigssamik piumassait erKarsautigissa-
riaKåsåput. tåuko milliardinik piuma-
ssaKarumårnerat taineKarsimavoK. a-
torfigdlit ukiune kingugdleme akig-
ssarsiamikut „katatausimanerisa“ år-
KingniarneKarnigssåinåne 800 miil. kr.
migssiliordlugit akiliutigineKarumår-
tut — erKuvigsumik nautsorssungika-
luardlugit — ilimagineKartarsimåput.
tamatuma saniatigut tjenestemandit
piumassaråt nangminerssordlutik su-
livfiutilingne sulissartut akigssarsiai-
sa ukiune kingugdleme Kagfariartar-
nerine nangmingneK akigssarsiamik
agdlingitsornerisigut ånaissamik taor-
serneKarnigssåt, kisalo utorKaliner-
siagssanut utorKalinersiagssanutdlo
tapisiagssanut akiléKatauvfigssaming-
nut pisinåungisamingnutdle ånaissa-
nik taortisinigssaK.
nunautigdlit oKautigåt akigssarsiat
agdleriarnerat pivdlugo aningaussar-
tutimik angnertusineråne ånaissamik
taorserneKarnigssåt piumassariniarig-
tik.
taima pissoKartitdlugo aningaussar-
siornikut ingerdlatsinerme sujuner-
suissartut sujuligtaissue „ilisimassut
pingasut“ aulajanginiartariaKdsagu-
narput avguagagssat KanoK angitigi-
ssukutårdlugit avguarneudsanersut.
tauva avgudussinigssaK politikerit
isumagissagssarisavåt. ukiut mar-
dlugsuit matuma sujornagut taima
pissoKarmat „sut tamaisa isumagalu-
git årKigssussineK“ sujugdleK pilersi-
neKarpoK, taimailiornikut akigssar-
siat isumatumik årKigssussiviginiar-
neKaraluardlutik.
nunautit angnerulernigssåt
aningaussarsiornikut ingerdlatsine-
rup OKatdlisigineKarnerane nunautig-
dlit ingerdlatsinerat OKatdlisigineKa-
lersinauvoK. „ilisimassut pingasut"
nalunaerumingne ilåtigut inåssutigi-
nikuvåt nunautit ardlagdlit månarnit
angnerussumik atautsimut ingerdlå-
neKartalernigssåt åmalo nunautit mi-
kinermit ilaKutaringnit napéssutausl-
nåungitsut atorungnaersineKarsinau-
lernigssåt. nunautilingnut tapissutau-
ssartut åma ilisimatunit aningaussar-
siornikut ingerdlatsinermik påsisima-
ssalingnit misigssorneKarsimåput. tåu-
ko isumaKarput nunautigdlit måna
Kanganit pitsaunemssumik aningau-
ssarsiorsinaulerfiåne ikiorslssutau-
ssartut ilait pitsaunerussumik inger-
dlatsinigssamut atortariaKartut. „ilisi-
massut pingasut" nautsorssutigingilåt
ingerdlatsinerup pitsångorsarneKarne-
ra ima sukatigissumik pisassoK nu-
nautilingnut tapissutaussartut ukiune
tugdlerpåne atorungnaersivingneKar-
sinauvdlutik.
partit inatsissartune aulajangissar-
tut tamåkiussardlutik isumaKatigig-
kunarput aningaussarsiornikut inger-
dlatsineK pivdlugo sujunersuissartut
sujuligtaissuisa inåssutigissait malig-
tariaKartut. tamangajagdluinarnit på-
sineKarpoK nunautit ilaKutaringnit a-
tautsinit pigineKartut agdlilertaria-
Kartut nunautit Kimagåinagkat ukiu-
ne tugdlerne amerdleriarujugssuåså-
ngigpata.
sanågssat milliarderpagssuarnik
akeKartugssat
aningaussarsiornikut ingerdlatsi-
nerme ilåtigut isumavdluarnångeKi-
ssume piumassarineKartarumårpoK
politikerit aulajangiviginiåsagait sa-
naortugagssat ardlagdlit milliardinik
akigdlit. Jyllandime bilit avKutitåg-
ssåt 1100 åma 1500 mil. kr. akornåne
akeKartugssåusaoK. Jyllandip Kerita-
gut avKusiniagssaK ilåtigut ilisimatu-
mit J. Humlumimit isumaKatigineKar-
toK akisunerpaussugssauvoK. Jylland-
ip KerKagut bilinut avKusiniornigssaK
ukiut 20 migssiliordlugit ingerdlåne-
KartugssaujumårpoK, taimaingmat a-
ningaussat atugagssat tamåkerdlugit
atautsikut akuerssissutigineKartug-
ssåungitdlat.
sanaortugagssanit avdlanit angner-
tunerussutigut akuersslssutigineKar-
tugssanit taineKarsinauvoK Storebæl-
tikut ikårtarfiliornigssaK 1500 miil. kr.
migssiliordlugit akeKartugssamik. i-
kårtarfik ukiune arfineK-mardlungne
sananeKartugssauvoK. åma danskit
svenskitdlo KeKertame Saltholmime
mitarfiliagssåt milliard kr. mardlug-
sungnik akeKarumårtoK erKartorne-
KartaraluarpoK, Københavnimilo nu-
nap iluatigut Kimugtuitsunut avKusi-
ornigssaK mingnerpåmik een milliard
kr.-nik akeKartugssaK — ukiune 15-
ine sananeKartugssat.
aussame nalunguartarneK upernåK
autdlartingajalermat partit amerdla-
nerit piumassaråt ervngup igitap sa-
lingneKartalernigsså. erKagkanut av-
KUtit amerdlaKissut Øresundime ang-
maneKarput imamik mingugtitsissar-
dlutik. salissarnigssamik piumassa-
Karnerme erKarsautigineKangårneK a-
jorpoK ervngup igitap salingneKarnig-
sså tre milliard kr.-nik akeKartug-
ssaungmat.
sanaortugagssat milliardikutånik
akigdlit KanoK iliornikut akuerssi-
ssutigineKartarsinaunersut ilua-
migdlunit takordlorneK ajorna-
kaut. sanaortugagssat ildne normu-
lersorneKartariaKalerumårsimdput
KanoK tugdleringnigssåt isumana-
tigissutigineKariarpat.
igdlumut akiliut sapåtip
akunermusiaussaraluarpoK
igdluliorfigssanik pigingnigtut Dan-
markimilo igdlunik (ininik) åtartor-
tartut peKatigigfisa kåtuvfiata isuma-
Katigingniarnermingne sut angussa-
riumårnerait ilisimaneK ajornaKaut.
taineKartut mardluviussut isumait
ingmingnut ungasingåsagamik Kanig-
dlimisiniarneK ajornåsaKaut.
igdlunik (ininik) åtartornerme aki-
liutaussartut agdlineKarnigssåt OKat-
dlisigineKarångat ilåne erssendgdluå-
ngikaluamik taineKartarpoK åtartug-
kap KanoK naleKartiginera najorKuta-
ralugo akiliuteKartariaKartoK. akiliu-
taussartutdle tamåkiussavigdlutik ag-
dlilerneKarnaviarunångitdlat. åma o-
KautigineKartarpoK ilaKutaringnut
pisiarfkit
nerissagssat mamartut
IMORTH STATE-mik pujortarniarit!
cigaret taima mamartigismauvoK!
så godt kan en cigaret smage
tænd en NORTH STATE -
17