Atuagagdliutit - 01.02.1968, Blaðsíða 25

amerikamiut sule
suj uariamsassut
præsidentip Lyndon B. Johnsonip KanoK iliuseKarneragut ame-
rikamiut avdlanit tamanit sujuarsimanerunerat sule angnertu-
nerulersinaussoK
åricigssuissunermit Gunnar Næsselundimit
København (RB-special)
præsidentip Lyndon B. Johnsonip tupåtdlautaussumik angnertoKissumigdlo
Kanon iliuseKarnera, ukiut kingugdlit 18-it ingerdlanerine ukiune 17-ine ami-
gartortarneK anigorniardlugo, Europame nålagauvfit kitdlit agsut dnilårutigi-
savåt, taimailiornerdle USA-mut iluaKutåusaKalune.
USA-p nunarpagssuarnik ikiuissar-
nera, pingårtumik inuinait sékututdlo
atugagssåinik ikiuteKartarnera, ami-
gartoruteKartarnermut plssutauner-
pauvoK. nangminerssordlutik niorKU-
tigssiortut nunane avdlane aningaussa-
lissutigissartagait amigartortarnermut
plssutaunerpåunglkaluartut Europa-
me nålagauvfingne kitdlerne aningau-
ssallssutaussartut tamåkivigdlugit
præsidentip unigterKuvai. taimaing-
mat KanoK iliuseKarnera Europame
nålagauvfingmut USA-mut iliussunut
USA-p Vietnamime avdlanilo akuliu-
tarnerinut peKataujumångitsunut er-
KaisitsissutausinauvoK USA-p ajor-
nartorsiutainik nangmaKataussaria-
Karnerinik.
amerikamiut sulivfeKarfisa sujorna
3,14 milliarder dollarsit nunane avdla-
ne aningaussallssutigisimagunarpait,
4 milliarder dollarsitdle iluanårutiga-
lugit nunanit avdlanit pigssarsiarait.
taimåikaluartoK aningaussat ilarpå-
lugssue nunanut ukiune kingugdlerne
amerikamiut angnertuneru j artuinar-
tumik aningaussalivfigissarsimassåi-
nut unerarput. Europåinarme dollarsi-
nik aningaussauteKarfiup 2 milliarder
dollarsit -migssiliordlugit pigissaKartup
ukiunilo kingugdlerne Europame nior-
Kutigssiorfit aningaussanik amerdla-
nerpånik taorsigagssarsivfigissartagå-
ta (Euro-dollarlmarkedip) aningau-
ssautai amerdlanerpåt tåukunånga pi-
ssuput. amerikamiut sulivfeKarfisa
sitdlimatit ilait, 40 procenté, Europa-
me aningaussalissutigait, sivnerile
Europame niorKUtigssiortut amerika-
miunut unangmigdlerumassut atorsi-
nausimavait.
Johnsonip KanoK iliuseKarnermigut
tamatumuna Europame ineriartorneK
kigaitdlagtisinauvå, naugdlo amerika-
miut silarssuarme tamarme avdlanit
tamanit suniuteKarnerunerånik ming-
n erulersitsiniarnertut isinaugaluartoK
naggatågut akerdlianik pissoKarsi-
nauvoK, tåssa nunat avdlat maskinat
atordlugit niorKUtigssiortut niorKutig-
ssiortarnerat unangmigdlersinaunerat-
dlo mingnerulertugssaungmat, niorKU-
tigssiorfingmingnik agdlileriniarner-
mingnut aningaussagssaileninerat pi-
ssutauvdlune.
uvdlunut nutånut ikåleraeK
aningaussarsiornikut ingerdlatsiner-
mik påsissagssarsiortartut ilarpagssui-
sa måna pissut ukiut 2000-it inger-
dlarikatalernerånut pissugssat ilåitut
suvdluångitsutut issigisavait. mana
Pissut ersserKingnerpåmik oKautigine-
Karput amerikamiup ilisimatup Zbig-
niew Brzezinskip, amerikamiut kom-
missioniånut ukiut 2000-it ingerdlane-
rine pissugssanik misigssuissunut pe-
Kataussup, ilsimassaKardluartup ag-
hlautigissåne.
ilisimatoK Brzezinski agdlautigissa-
me ilåtigut OKauseKatigit uko: „Euro-
Pa Amerikalo silamiut OKalugtuari-
ssauneråne pivfingme atautsimlkung-
Paerput" atordlugit kommissionip isu-
maisa ilåinik erssersitsivoK.
franskeK nålagkersuinermut ani-
Pgaussarsiornermutdlo tungassunik
agdlautigissaKartartoK Jean-Jacques
Servan-Schreiber (l’Express-imik pi-
gingnigtoK) ukiarme oktoberime atu-
agkiaKarpoK erKartorneKartumut tu-
ngassunik imalingmik. atuagkiå „le
defi americain" (amerikamiut unang-
migdlernerat) nålagauvfingne Europap
kitå’tungånitune inutigssarsiornermik
ingerdlataKartut agsut pisiariortusi-
nravåt. tassane ersserKivigsumik oKau-
tigineKarpoK ukiut 15-it Kångiugpata
maskinat atordlugit niorKutigssior-
Perpåne USA-mut Sovjetunionimutdlo
Pålagauvfigssuartut tugdlerssortug-
Ssat tåssaunaviångitsut Europame nå-
lagauvfit kitdlit, niorKutigssiorfitdle
Europap kitå’tungånitut amerikamiu-
nit pigineKartut — ukiune kingugdler-
ne ineriartorneK nangineKåsagpat.
taineKartut mardluk ingmikutdlo
Påsisimassagdlit avdlat ardlagdlit i-
SumaKatigigput Amerikame najugag-
dlit manarnit sule atugarigsårnerule-
rumårtut (ukiut untritigdlit kingug-
^iit ingerdlanerine nunauteKarneri-
narmik ingerdlataKarsimavdlutik). a-
merikamiut manarnit atugarigsårne-
ruvdlutik inulernigssåt Kavdlunåtut
teknotronisk samfundimik ilåtigutdlo
serviee-samfundimik taineKartarsima-
vok. maskinat atordlugit niorKutigssi-
ornerinangajangmik ingerdlataKarne-
rup atugarigsårnerulerneruvdlo åssi-
gingissutigssåt nunauteKarnerinarmik
ingerdlatsinerup maskinatdlo atordlu-
git niorKutigssiornerinangajangmik i-
ngerdlatsinerup åssiginginerisutdle
agtigisaoK.
atugarigsårdlualernerup na låne i-
nugtaussut avguanatigigsitdlugit atau-
sek 10.000 dollarsit sivnerdlugit akig-
ssarsissdsaoK. Amerikame ukiut ki-
ngugdlit tatdlimat ingerdlanerine a-
ningaussarsiat 22 procentinik agdleri-
armata avguaKatigigsitsivdlune ani-
ngaussarsiat måna 7404 dollarsiuler-
p ut. Europame kitå’tungåne nåla-
gauvfingne amerdlaneme maskinat
atordlugit niorKutigssiorfiuvdluartune
inugtaussut avguanatigigdlutik 1500
dollarsit sivnerdlugit akigssarsiaicar-
put, Sovfetunionimilo 1000 dollarsit
sivnerdlugit. atugarigsårujugssualer-
nerup nalåne inugtaussut ukiumut sa-
påtip akunerine 39-ne sulissdsdput sa-
påtip akunerane atautsime nalunaer-
KUtap akunere 30 inordlugit, sapåtit-
dlo akunerine 13-ine sulingivfeKartd-
savdlutik. åma inuit ikigtuararssuit
nukerssordlutik sulissdsdput, suliag-
ssat amerdlanerit maskinat elektroni-
nit ingerdldneicartut maskinatdlunit
ndkutigdlissoudinardlutik niorKutig-
ssiortartut atordlugit suliarineKartd-
sangmata.
ilisimaneKarpoK amerikamiut nior-
Kutigssiornerat nunat avdlat tamar-
mik niorKutigssiornerånit sukaneru-
ssumik sujuariartortoK kisalo Ameri-
kame nunanilo avdlane atugarigsår-
nikut nikingåssuteKarneK agdliartui-
nartOK. Jean-Jacques Servan-Schrei-
berip agdlautigå sulivfit ukiumut 500
millioner dollarsit sivnerdlugit nali-
lingnik niorKutigssiortartut ilait 97-it
1961-ime amerikamiunit pigineKartut,
27-t atautsimut niuveKatigingnit (Fæl-
lesmarkedimut ilaussortanit) pigine-
Kardlutik 22-tdlo nunanit avdlamiunit
pigineKardlutik. ukiut tatdlimat Kå-
ngiungmata taimatut tunissaKartartut
ilait 134-t amerikamiunit pigineKarput,
41-t Fællesmarkedimut ilaussortanit
49-tdlo nunanit avdlanit. USA-p Fæl-
lesmarkedivdlo åssigingissutåt (inue a-
merdlaKatigigkaluarunik) 1—4-uvok,
atuagkiortordlo isumaKarpoK europa-
miunik aningaussarsiornikut inger-
dlatsinermik påsisimassaKardluartunik
peKaraluartoK sordlo Robert Schu-
mannimik, Jean Monnetimik Walther
Hallsteinimigdlo Fællesmarkedimik
pilersitsissunik, niuveKatigit angner-
torssuarmik ingerdlatsilernerånut a-
merikamiut pissussut. 1965-imit 1966-
imut amerikamiut USA-me niorKU-
tigssiorfingnut aningaussaliussait 17
procentinik amerdleriarput, nunane
USA-p Fællesmarkedimutdlo ilau-
ssortat avatåinitune 21 procentinik
Fællesmarkedimutdlo ilaussortane 40
procentinik. amerikamiut niorKutigssi-
ornermik ingerdlataKartut angnerit
Kangale pilerssårutigisimavåt aningau-
ssautimik 20—30 procenté Europame
niorKutigssiorfingnut aningaussaliu-
tarumavdlugit.
aningaussaKarnerugåine
nukigtunerussariaKarpoK
amerikamiut autdlunerussait erxar-
sautigigåine nunanit avdlanit sujuar-
simanerujartuinarput sordlo maskina-
nik „erKarsarsinaussunik" (elektroni-
skiussunik) naujuitsutdlo iluaKutiga-
lugit kisalo bilinik niorKutigssiorner-
me. Amerikame aningaussarsiat ang-
nertuseriarångata ineriartornerup na-
ngineKarnigssånut ilisimatusarner-
mutdlo aningaussalissutit angnertune-
russarput; amerikamiutdlo europamiu-
nit aningaussarsiornerujugssuput. A-
merikame niorKutigssiorfingnik pi-
gingnigtut nautsorssutigissarpåt pi-
gingneKatigit sulivfingnut aningaussa-
lissutaisa 12—13 procenté mingnerpå-
mik ukiumut iluanårutigisavdlugit,
Europamilo sulivfiutigdlit amerdla-
nertigut 4—5 procentinik iluanårute-
KartarneK nåmagissariaKartarpåt. ili-
simatusarnermut ilisimassagssanigdlo
nutånik katerssinermut aningaussali-
ssutaussartut amerdlanerujartortitdlu-
git taimailiortut sujuarnerujartuinar-
tarput. sivitsoriångitsoK Amerika ni-
oi-Kutigssiatigut pingårnerussutigut u-
kiune aggersune atugagssatigut tama-
tigut kisime sujuartusaoK, nunat Eu-
ropap kitå’tungånitut amerikamiut i-
litsersuinerat maligdlugo niorKutigssi-
anik tamåkuninga atuisavdlutik.
Amerikame niorKutigssiorfit ilisima-
tusarnermut 21 milliarder dollarsit
måna atortarpait Fællesmarkedimut
ilaussortat taimåitunut atortagåinit
arfinileriåumik amerdlanerussut. Eu-
ropame „Karatsanik“ elektroniussunik
niorKutigssiornerup 80 procentia bili-
liorneruvdlo 40 procentia isumagissa-
rerérpåt. nalunaerKUtap akunerane a-
tautsime amerikamiut niorKutigssiari-
ssartagait tugdlerssortaisa, svenskit,
niorKutigssiarissartagåinit 40 procenti-
nik amerdlaneruput, franskit niorKu-
tigssiarissartagåinit 60 procentinik tu-
luitdlo niorKutigssiarissartagåinit 80
procentinik amerdlaneruput.
Jean-Jacques Servan-Schreiber isu-
maKarpoK tamåna ånilårutigissariaKå-
ngitsoK inugtaussutdlo tungånit issi-
galugo agssuarissariaKångitsoK. isuma-
KarpoK amerikamiut piginauneKarne-
rat ilisimassaKarneratdlo iliniarfigisi-
nauguniko europamiut angussaKardlu-
arsinaussut. åma isumaKarpoK ameri-
kamiut tuniniaiviusinaussunik påsi-
ssaKardlutigdlo aningaussalissutigssa-
nik pigssarseriatårtarnerat mingneru-
ngitsumik unangmigdlerfiginiartaria-
KartoK. taimailiortarneK amerikamiut
aningaussautåinait atordlugit pineK
ajorpoK. 1965-ime amerikamiut suliv-
fiutait Europame 4 milliardinik ani-
ngaussalissuteKarmata aningaussali-
ssutit agfait sivneKartut, 55 procentit,
Europame aningaussanik taorsigag-
ssarsinikut (Euro-dollars-markedimit)
pigssarsiarineKarput; aningaussalissu-
tit 35 procenté nunane aningaussaliv-
figineKartune sulivfiutilingnit (amer-
dlanertigut ineriartortitsinigssaK suju-
nertaralugo årKigssussinertigut) 10
procentinaitdlo Amerikamit pigssarsi-
arineKarput.
taimaingmat ilimanarpoK John-
sonip årKigssussinera såkortuvat-
dlångitsumik suniuteKarumdrtoK,
pingårtumik europamiut pigingne-
uatigit amerikamiunit aningaussa-
livigineKartut pigssarsiaisa ilaisa
USA-mut utertineKartarnigssdt a-
nguniardlugo sukanganerussunik
maligtarissagssaliungigpat. påsisi-
massanardluartutdle amerdlam-
ssut isumåt maligdlugo europa-
miut sulivfiutigdlit niuvernermig-
dlo ingerdlatagdlit amerikamiunit
aningaussalivfigineicarnermikut i-
luaKUtaoKissumik ingmingnut uå-
ngemiutilersimassut sivisumik a-
merikamiunit aningaussalivfiger-
Kigkumanérugpata Europame ineri-
artorneK pingitsorane uanganit ki-
gdinerulisaoK, USA-milo ineriar-
torneK nunane avdlane tamane ine-
riartornermit sujusingnerujugssud-
ngorérsimassoK månartut ilivdlune
sukasupilorujugssuarmik sujuari-
artortudsaoK.

»rap ko pi
.... ' '
★ Alt i maling til inden- og udendørs brug
' ★ Hempels Skibsfarver
★ Fabers persienner og rullegardiner
★ Alt i kunstner- og hobbyartikler
Vi sender gerne varer langs kysten.
Godthåb Farvehandel
og Værktøjsmagasin
v/ C. O. Justesen . Godthåb . Grønland
Postbox 23 . Telefon 1280 . Telegramadr.: Farvejust
Si
W:
% V*
♦«*.
ATELIER
ELE KT R A A/s
Kompagnistræde.22 MI 4222
KØBENHAVN
CHRYSLER
marine
uvane pisiarlneKarsinauvoK:
køber oe hos:
motorit 3,5-nit 105-nik HK-ligtut pineKarsinåuput - kontantimik.akilerdlugit akiler* sugagssatutdlunit. Motorerne leveres fra 3,5-105 HK. Kontant eller afbetaling. kéum. amerdlåss. Antal mdr. akilérkSrut Udbetaling kr. kåumåmut Pr. md. kr. ‘ akilersugagss. katitdl. akia Afbetalingspris ialt kr.
1-nik cylir. ierilik silårnarmik nigdlusautilik atavigsumik2,8 liternik tankilik. akumut 22"- nik portussusilingmut. 1 cyl. luftkølet. Indbygget tank 2,8 liter. Kan leveres til 22" spejl. kontantimik akia Kontantpris kr. 1120,- 6 176,- 166,- 1172,-
3,5 HK akumut 15'-nik portussusilingmut A Til 15'-spejl 12 182,- 86,- 1214,-
18 189,- 60,- 1269,-
24 197.- 46,50 1313,-
t i i-*-*-- • lSM r—hi 2-nik cylinderilik imermik nigdlusautilik ingmikOrtitamik 17 literimik tankilik. akumut 20"-nik 30"-nigdlo 4>ortOv- ssusilingmut. 2 cyl. vandkølet. Separat tank 17 liter. Kan leveres til 20" og 30" spejl. kontantimik akia Kontantpris kr. 2480,- 6 391,- 367,- 2593,-
S HK \ lilink aKumut 15'-nik \ WT1 portiissusilingmut Til 15'-spejl 12 408,- 191,- 2700.-
18 423,- 132,50 2808,-
24 439,- 103,- 2911.-
9,2 HK akumut 15"-nik \ portussusilingmut Til 15'-spejl 2-nik cylinderilik imermik nigdlusautilik. ingmikdrtita- mik 17 literimik tankilik. aku- mut 20"-nik 30"-nigdlo por- tiissusilingmut. 2 cyl. vandkølet. Separat tank 17 liter. Kan leveres til 20" og 30" spejl. kontantimik akia Kontantpris kr. 3110,- 6 489,- 459,- 3243,.
12 509,- 240.- 3389.-
tf 'Up ^ 18 535,- 165,- 3505,-
i IL"*" 24 549,- 129,- 3645,-
(CTl 2-nik cylinderilik imermik nigdlusautilik. ingmikdrtita- mik 23 literimik tankilik. aku- mut 20" -nik portdssusiling- mut. 2 cyl. vandkølet. Separattank 23 liter. Kan leveres til 20" spejl. kontantimik akia Kontantpris kr. 3685,- 6 579,- 646,- 3855,-
20 HK aKumut 15"-nik \ portussusilingmut 12 602,- 283,- 3998,-
^ f '-r • f ■4^2 Til 15'-spejl 18 627,- 197,- 4173,-
24 648,- 153,- 4320,-
----------------------------' '■■V- |
Generalrepræsentation: SKANDINAVISK MOTOR CO. A/S. KØBENHAVN 0. .
25