Atuagagdliutit - 09.05.1968, Qupperneq 7
atuartartut
agdlagait
thulemiut taorsivfigericussut
K’ånåp avisiane „Hainang“-ime agdlagpoK landsrådimut ilau-
ssortausimassoK Peter Jensen, piniarnikut ajornartorsiutit ting-
missartorssup nåkarnerata kingunerissai pivdlugit:
amerikamiut tingmissartorssuata
B-52-ip Thuleme såkutoKarfiup erKå-
nut januarip 21-åne nåkarnera pissu-
tigalugo teriangniat Kingornernik u-
lorianartoKalersinaunerat årdlerinar-
singmat februarip 5-iåne Thulep er-
Kåne tamarme teriangniarniarneK u-
nigtikatdlanruneKarpoK martsip nå-
nigssåta tungånut aitsåtdlo piniagaor-
Kilersinåusavdlutik ukiaro septembe-
rip 15-iåne.
ukioK 1968 autdlartilåginartoK K’å-
nåme erKånilo piniartut ilait pissar-
nermigtut — ilaisa ilaKutatik ilaga-
lugit — Dundasip erKånut piniariar-
dlutik autdlararsimåput muluner-
nhngne igdluarKane piniariarfiussune
najugaKåsavdlutik, tåssame Kangar-
ssuarnitdle piniarfitoKarssuartik
Dundasip erKå — K’ånåmut nalerKi-
utdlugo piniarfigingneruvdlunilo pi-
niagagssaKarneroKissoK — K’ånåmut
nugsimalernermingne Kimagsimalera-
luaramiko ukiut tamaisa taimailine-
ratigut ornigartuartaramiko piniartu-
tut inutigssarsiorniarnermingne pig-
ssarsiarisinaussatik angnertunerussut
^gminermingnut angatdlåssuarming-
nutdlo, Kingmimingnut tamatuma er-
Kåne pigssarsiarisinaussaramikik
auvfangniarnermikut, puissiniarner-
mikut åmalo teriangniarniarnermikut.
teriangniat tåssåuput piniartup a-
vanerssuarmiup aningaussarsiomiar-
nermigut piniagaunerisa nalåne isu-
mavdlutivigssue. ukiåkut teriangniar-
niarneK autdlartitarpoK septemberip
15-iåne teriangniarniarsinaunerdlo
Kångiutardlune martsip 31-åne. naug-
dlo teriangniarniarnerup autdlartisi-
malerneranit teriangniarniarneK aut-
dluneKardlune sangmineKardluartara-
luartoK aitsåt tamåkinerussumigdlu-
sok januarimit martsip nånigssåta
tungånut sangmineKardluarneruler-
sarpoK pivfigssame tåssane piniartut
Kanigtume teriangniarniarfigssaKar-
dluångitsut OKautigineKarérsutut nu-
naKarfitik Kimagdlugit teriangniar-
niarfigssuarnut pivdlutik teriangniar-
nialersarmata. OKarsinauvungalo ja-
nuarimit martsip nåneranut teriang-
niarniarneK pissaKardluarfiussarne-
rardlugo taineKarérsutut piniartut te-
riangniarniarfigssuit tikitdlugit teri-
angniarnialersarmata silap Kåumar-
dlune piniarfigigsinerane, åmalo ta-
matuma nalåne teriangniat nuliarnia-
lerdlutik tukålavdluarnerulersarmata
tamatumunåkutdlo amerdlanerussut
pissarineKarsinangordlutik.
teriangnianik pissaKarsimanerme a-
ningaussarsiat atorfigssaligssuput. pi-
siniarfingne pisiagssanut pingitsorsi-
naujungnaersimassanut atorneKartar-
put. pujortulérKat akisoKissut taorsi-
gagssarsiarineKardlutik pigineKalersi-
massut akilersorneKarnerinut isumav-
dlutivigssuput, igdlutårsimagåinilo å-
ma taimatut teriangnianit pigssarsiat
akiliutigssatut isumavdlutigineKartar-
put.
ukiune kingugdlerne mardlungne
1966 åma 1967 teriangniat amé Thulep
erKåne tamarme KGH-mut akigine-
Karsimassut (tunineKarsimassut) i-
ajornartorsiutit nunaKarfingme
nangminerme anigorneKarsmaupat ?
Sisimiut avisiane „PaortoK“me
avisip åi-Kigssuissua Markus
Bjarnasson agdlagpoK baråkit
arnait pivdlugit:
baråkit arnaisa ajornartorsiutaune-
rat nutåvigtut ajornartorsiutåungilaK.
sujornatigut OKatdlisaussarsimavoK,
ajornartorsiutdlo anigorniardlugo su-
lissutigingnigtOKalersimavdlune sulile
iluagtitsiviusinausimångitsumik.
mana ajornartorsiut sarKumiuter-
KmgneKarpoK. tamatumuna ilungersu-
navigsumik akisuasimavdlune. aju-
ngitdluinarpoK erKortuvdlunilo, neri-
utigissariaKarpordlo ajornartorsiumik
sulissutigingnigtugssat sulissutiging-
nigtuarumårtut ajomartorsiutip mig-
dlisineKarsinaunigssånut atortugssa-
mik navssårserdlutik.
ilimasutigivatdlårtariaKéngilardle
sulissutigingnigtugssanit ajornartor-
siut a j ornartorsiutau j ungnaersi ving-
neKarumårtoK. ajornartorsiut aulaja-
ngersimassumut tungassungilaK. silar-
ssuarme tamarme igdlOKarfingmik u-
miarssualiveKarfiussumik såkutoKar-
fiussumigdlo peKånginerdlune umiar-
ssualiviup amaKångitsunik, „såkutu-
leritoKångitsunik“ „amerikamiulerito-
Kangitsunigdlo.“
ajornartorsiut måne malungname-
rusimavoK sarKumivatdlåKigame åma-
lo Kavdlunåt kalåtdlitdlo akornåne pi-
simassungmat. ilerKorigsårnermut. tu-
ngassuinait agtorneKarsimångitdlat i-
nuiaKatigitdle åmåtaoK agtorneKarsi-
Tavdlutik. taimailivdlune Kavdlunåt
kalåtdlitdlo akornåne suleKatigingneK
agtorneKarsimassorujugssuvoK.
ilait tarnimikut timimikutdlo ase-
rorneKartarsimagpata apencutauv-
dluarsinauvoK. takuneKartarérsima-
vordle sujornatigut baråkit umiar-
ssualivitdlo arnarisimassait inoKati-
gingne iluaKutingortarsimassut, tai-
oaatut OKautigineKarsinaugpat. imåisi-
foangilaK tamanit ajagtugaussartut
soKutiginérutdlutigdlo, imaaa taima-
lut ilimagineKarsimagaluardlutik. a-
roerdlaKissut ilaKutarlngortarsimåput
oiviarsissatdlo avdlatutdle baråkini-
larsimångitsutut anånauvdluartigiler-
tarsimavdlutik.
baråkinltarsimanerup ajoKutaussar-
simanera tamavta isumaKatigtssutigi-
sinaugunarparput. ardlaligpagssuarti-
gut sulissartumut ajunårutaussarpoK
nuliane måntanilo KimagtariaKartar-
magit Kalåtdlit-nunånut iluanårnia-
riartordlune. niviarsiarpagssuitdlo su-
linigssamut kajumigissaerutdluinar-
tarput, ilait imerajugtungortarput av-
dlatdlo sulissartoK ilagalugo, Dan-
markimukartarput iluagtitsisasoralu-
tik. ardlaKaKissutdle aserorsautiglnar-
tarpåt.
ajornartorsiut navsuerutiginartaria-
KångilaK, agdlauserlnartariaKångilaK
ikiorsivfiginiartariaKarpordle. kiku-
nit? sulissartunit? niviarsissanit?
GTO-mit? Kåumarsainerme pissorta-
Karfingmit? tåssame! tamanit periar-
figssaKartunit iluaKusivfigisinauvdlu-
go. pingårnerpåmigdle angerdlarsi-
mavfingnit.
niviarsissat Kavsit atorfigssaKarti-
kaluarpåt atåtamit anånamitdlo ape-
rineKartarnigssartik: „sumungnaler-
pit?“ — „KaKugo angerdlésavit?" il. il.
imaiginartugssåungilaK niviarsissat a-
tåtamik anånamigdlo nalungisåinik
baråkinukartåsavdlutik imalunit
nangmingneK piuméssutsimingnik tai-
mailiortåsavdlutik — uvfa aineKariåi-
nauvdlutik.
imaiginartugssåungilartaoK inip
Kutdlia ikumassåsassoK niviarsissap
unuaroKissoK angerdlarneratigut, anå-
nardlo ernumassoK paningminut ape-
rissåsassoK sumisimanersoK. imalunit
tamarmik singutinåsassut soKutigi-
ngivigdlugulo niviarsissap suminera
sumisimaneralunit.
ilumordluinarpoK igdlut pitsaune-
russut suniutilerujugssusangmata a-
jornartorsiutit anigorniarneKåsagpa-
ta. angnertunerussumigdlo angussa-
KartOKåsagaluarpoK sulissartut Kalåt-
dlit-nunånut ilaKutsissarsinaulersug-
pata. nangminerdle tamatumane au-
lajangéKatauniartariaKarpugut. anga-
jorKåt tamarmik angnertumik KanoK
iliuseKartariaKarput panitik iluaKU-
tigssiorniåsagunikit.
akissugssauneic angnertoKissoK tå-
ssanipoK imaKalo periarfigssauvdlu-
nisaoK ajortup sordlånit akiorniarnig-
ssånut.
Holger Poulsen ilumorpoK
igdlumåsiungajagdlunile
måiput: 1966-ime 1100 åmalo 1967-ime
1104. ajoraluartumigdle aningausså-
ngordlugit piniartunit pigssarsiat Ka-
noK amerdlatigisimanere pigssarsiari-
sinausimångilåka. kisiånile nalunå-
ngilaK teriangniat amé taima amer-
dlatigissut tunineKarsimagamik ani-
ngaussanik tusinterpålugssuarnik na-
leKarsimåsassut. isumaKarpungalo tu-
nineKarsimassut tåukua ilarpagssue
— ilame amerdlaneroKissut — janua-
rip atutilerneranit martsip nåneranut
teriangniarniarnerme pissarineKartar-
simåsassut amerisagait.
ukioK månale tingmissartorssup B-
52-ip såkutoKarfiup erKånut januarip
21-åne nåkarsimanera taimalo teri-
angniat Kingornernik ulorianartoKa-
lersinaunerat pivdlugo februarip uv-
dluisa 5-iåne Thulep erKåne teriang-
niarniarneK tamarme unigtineKarpoK
KautigineKarérsutut teriangniarniar-
dlualerugtornerup nalerpiåne. taimai-
livdlunilo piniartut teriangniatigut a-
ningaussarsiorsinaunerat kipitineKar-
dlune. taimåitumik tupingnångilaK pi-
niartut akornåne aperKutingorsimang-
mat Kanorme iliusagavta? aningau-
ssarsiornermikume angnertoKissumik
erKorneKaramik.
1966-ime nunavta Kujatåta ilåne
savauteKarnermik inutigssarsiuteKar-
tut nunavta ukiordlungnerssuanit
angnertumik erKorneKarsimåput inu-
tigssarsiutimingnik ingerdlatsiniar-
nermingne. nangmingnerdle pissussu-
tigingisamingnik ånaissaKarsimanerat
pivdlugo nunavta landskassianit taor-
sivfigineKarsimåput.
ukioK månalo Avanerssuarme pini-
artut teriangniarniarnermingne ani-
ngaussarsiornermikut nangmingneK
pissunatik ånaissaKarsimanerat ang-
nikigissagssåungilartaoK, pingårtumik
akisunik akilersugagdlit erKarsautigi-
sagåine, taimåitumigdlo erKumigissa-
riaKåsanane ånaissaKarsimanerming-
ne taorsivfigineKarsinaunigssåt suli-
ssutigineKåsagpat, pissariaitarmårne.
tamatumanile soruname nunavta ani-
ngaussauteKarfia landskasse isumav-
dlutigssåungilaK, Amerikalo taorsivfi-
gingnigtugssåusassutut isumaKarfigi-
ssariaKåsavdlune.
Avanerssuarme piniartuneK inuniu-
tituarssuvoK, tunissagssiatdlo ani-
ngaussarsiutausinaussut angnikeKi-
ssut ilait unigtineKaratdlartariaKarsi-
mangmata tamåna KånginarneK ajor-
nåsagunarpoK.
P. Jensen.
8. april 1968 Holger Poulsenip Sisi-
miut avisiatigut agdlauserisimasså
unuk téuna radiukut atuameKartoK
soKutiginaKissoK, soKutiginarneralo
tungavigerpiardlugo Danmarkime avi-
sitigut sangmineKarérsimaKissoK tu-
sardlugo nuånersuvoK tapersertaria-
Kardlune ilaterivfigissariaKardlunilo.
Holger Poulsen (holguaraK) ilumor-
poK OKarame niviarsiarKat 16-inik u-
kiugdlit baråkine inigssisimassutu-
ngajak OKautigineKarsinaulersimassut
ardlaKardluinalersimassut. isumagale
nåpertordlugo sulissartuinait pissuti-
savdlugit ingassagpatdlårsoråra. su-
mipat inusugtuarKanik ingerdlaKati-
gingnigtuartartut arnat kalåleKatigi-
ssavut ukiorKortunerussut? tåssåu-
nginerdlutik sujugdliutdlugit uparu-
arKårtariaKartut? nåmaginartusori-
ngilarame kalåleKatiginere pinardlu-
git tåingitsusagåine.
sulissartut ilåt erKordluinartumik
oKarpoK OKarame niviarsiarKat 14-
inarnik ukiugdlit baråkine pulaoKå-
tårtuartartut. tamåna kångunardlui-
nartuvoK pingårtumik angajontåt tu-
ngåt erKarsautigisagåine. angajorKå-
me amerdlaKaut panitik nalungika-
luardlugit baråkinukartartut paning-
mingnut KanoK iliuseKångisåinartut.
åmale angajorKåt sivnerdlugit suli-
ssugssanik peKarpoK pissugssauvfing-
mik atornerdluivdluinartunik. sok
méraK nalungikéine ima ukioKartoK
igtorineKåsava iluamik inunigssånik
oKalutisavdlugo angajorKåt tungånit
åmalo tåukua sivnerdlugit pissugssau-
tineKartut tungånit? tåssaninginerdlu-
ne pissugssåussutsimik atuinerdlung-
neK?
uvdluvtine Nuk erKarsautigisagåine
suliniuterpagssuit amerdlanertigut i-
nuit ajunginerussumik inuneKaler-
nigssånik sujunertaKartut ingerdlåne-
Karput. tamånalo KujanartuvoK. ki-
siånile inugtalersorneKarnerat erKar-
sautigisagéine tupigingitsugagssåu-
ngilaK sok taima suniutait angnikitsi-
gissartut. tåssame inuit aulajangersi-
massuinangajait suliniarfigpagssuar-
ne tamåkunane sulissorineKartarput
erKarsautiginago KanoK ingerdlånia-
gartik suniuteKardluartumik inger-
dlatisaguniko pivfigssaKartiginersut.
åmalo amerdlanertigut sulissorineKar-
tut tåssaugajugtardlutik kalåtdlit ka-
låliussanik taiginartariaKaraluartut.
kalåtdlit kiviåinardlugit aperissaria-
Kdngitsut: kalåliuvit? kisiåne ima ing-
mingnut angisutitsigilersimassut ka-
låleKatitik pigssakitdliornerussut suli-
ssuniardlugit ajunginerussumigdlo o-
Kaluniardlugit igdluinut ornisavdlugit
maujugtut. nalångisåkame nåpertor-
dlugit kalålerpagssuaKarpoK suliniar-
tut ardlånut ilångutisavdlutik peru-
sugkaluartunik nikanarnerunertigdle
pissutigalugo tiguneKarsinaussångit-
sunik.
sordlo OKarérsunga niviarsiarKat 14-
inarnik ukioKartut baråkine pulaor-
tuartartut inunerdluteKartardlutigdlo.
tamatumane sulissartuinait pissuti-
savdlugit isumaKarpunga ingassagpat-
dlårtoK. agdlautigissaKartuvme nalu-
gunångikaluarpå kalåtdlit angutitaisa
ilåt niviarsiarKanut sule 14-inik ukio-
Kalersimångitsunut KanoK iliuseKar-
tarnerat, pissuterpiaugunartoK uvdlu-
mikut inusugtuarKat påtsivérusimår-
nerssuånut. sulissartuinait kalåtdlit-
dlo angutitait kisisa pissutisavdlugit
amigarportaoK, ensarsautigineKarta-
riaKarmat tåukuinåungitsut Kavdlu-
nåtdle avdlat sulissartutut inutigssar-
siuteKångikaluardlutik månitut åma
tåukunatutdle iliuseKarsinaussut ar-
dlaliungmata.
uvdlumikut ilumut pivfigssångor-
simavoK pissortauniartut kisisa isu-
mavdlutiginagit amerdlanerussutdle
tungivtinit sut uparuartortariaKartut
avisitigut sarKumiussomerulisavdlu-
git.
Holger Poulsenip sulissartut pivdlu-
git agdlagarissåta ilumut påsitipåtigut
avKusinerme igdlunilo katerisimårne-
rinarne tamåko OKaluserissåsavdlugit
nåmagungnaivigsimassoK. tamåkui-
nåungitsutdlo avdlarpagssuitaoK åssi-
gingisitaunermut tungåssuteKartut a-
visitigut kalåtdlit nangmineK tungiv-
tinit sarKumiussulisavdlugit pivfigsså-
ngordluinarsimavoK. neriutigiumina-
KaoK inusungnerussut tungivtinit A/G
anginerussumik agdlagfigineKartalisa-
SSOK.
assistent Karl Hammeken.
TRANS-ARCTIC MARINE ™S4«o
m/s „FRIDA DAN“ losser til isen ud for Christianshåb — foråret 1966.
REDERIET J. LAURITZEN
KØBENHAVN
7