Atuagagdliutit - 06.06.1968, Page 15

En kæmpemæssig stålkonstruktion af
form som en indiansk teepee.
indiånerit tupiat angisérssuångordlugo
sisangmit sanåK.
oertaK tamåna anguneKarsinaorKuv-
olugo ikiuiniardlune amerdlaKissunik
PUerssårusiortOKarsimavoK, sujuner-
araiugo indiånerit iliniartitaunerata
angnertusarneKarnigsså, aningaussar-
siornikut ineriartortitaunigssåt, ino-
Katigissutsikut atugarigsårnerulernig-
^sat kommuneKarfikutårtumigdlo pi-
erssårusiaussartut angnertunerussu-
ngortitaunigssåt. tamåkunungalo ilå-
ogutdlugo perKingnigssamik isuma-
SingnigtoKalerpoK ministereKarfing-
mft PiumassaussoK maligdlugo. ilu-
'Portumik ilungersortoKartarsimavoK
ooilarsitdlo milliunerpagssuit atorne-
Karsimåput ukiut ingerdlaneråne indi-
anerit angnerussumik iliniagaicalersi-
niardlugit, igdlugssaKalersiniardlugit
PerKingnigssavdlo tungåtigut ikioru-
Wavdlugit. taimåikaluartordle indiå-
nerit ingmikortitauvdlutik najugari-
ssamingne amerdlanerpåne nunaxar-
ut inunerme pissariaKartut erxarsau-
Jgalugit KaKortumik amilingnik ki-
Pguarsimaneru j ugssuput.
uvagut nangmineK suliagssautivti-
ingerdlåssisinångortitdluta pisi-
Pautilerniartigut, uvagut nangmineK
Kamuna pigissavut erdligissariaxartut
PiginarKuvdlugit ikiorniartigut, tåssa
inussauseK uvagut sungiusimassarput,
uiunex sujuaissavtinit kingornusima-
ssarput! KaKortunik amigdlit uvavti-
nut pissugssåussutsitik soruname er-
K°rtiniarsimavait, tamåkule amerdla-
nertigut ingerdlåneKarsimåput ani-
Pgaussarparujugssuit akuerssissutigi-
PeKartarnerisigut — indiånerungitsu-
Pik nåkutigineKardlutigdlo ingerdlå-
POKartut. månåkut pivfigssångorpoK
Palagkersuissut påsitineKarnigssånut
avdlatigut KanoK ilioriarfigssaxarne-
lanik itinerussukut uvavtinut tunga-
ssunik: indiånertut ilisarnautivta pi-
ginartineKarnigssanik, suliagssat u-
vavtinut tungassut uvavtinut nang-
Pnynernut isumagissagssångortitaunig-
ssanik sujunigssavtalo uvavtinut
nangminernut aulajangersinautitau-
jernigssånik. tamåko anguneicåsagpa-
la silatusårnigssaK pissariaKarpoK, nå-
PiagigtameK akerdleritdlo tungånit
PaseKatigingnigssaK. tamatumalume
aPgujartorneKamigssånut uvagut
PangmineK akunivtine neriutigssaKa-
ferérsimavoK!
Punat ingmikortitauvfigisimassavut
angerdlarsimavfigåvut. najugkat ta-
P}ako tåssåuput indiånertut inuvfigi-
Slnaussavut, OKautsivut atordlugit o-
KalugsinaUVfigalUgit sunigdlo Kangar-
ssuardle pigisimassavtinik iluating-
Partunik pigingnigfiginarsinaussavut.
tarpivut tåukununga utertuartarput
Kunåvfigiumavdlugit tugpatdlersar-
PoKarfigiumavdlugitdlo. nunatdle ta-
Piako ingmikortitauvfigisimassavut
aliånaersårfigssiåungitdlat. indiånerit
*gdlue 15 procentimik ikingnerussut
jrnermik maKitagainarmik peKarput
felefoneKardlutigdlo, nauk Canada ta-
niåt issigalugo angerdlarsimavfit 90
Procenté taimåitoKaraluartut. indiå-
Perit angerdlarsimavfisa agfaringi-
sait ingnåtdlagiaKarput, nauk nuna
famåt issigalugo igdlut 99 procenté
j-aimåitoKaraluartut. kisiåne taimåi-
kaluartoK nuna najugarput ungagår-
Put. nunat ingmikortitauvfigalugit
Pajugarissavut pérneKaraluarpata a-
PaerdlaKissugut ersissutigårput indiå-
Porit åma tåmarumårtut.
PitsussuseK
muiaKativut åssigingitsorpagssuar-
*gut malungnauteKalersimåput: aut-
dlainiartartutut, aulisartutut nunale-
rissututdlo, sulissartutut, niuvertutut,
nakorsatut, inatsisileritutut agdlåme
nålagkersuinerme suliaKartutut. tai-
måikaluartordle indiånerit amerdla-
vatdlårtut sule pitsussutsimit atugar-
dliortitåuput, nåpautinit, kångnermit
issimitdlo. indiånerit sisamaugångata
pingasut ukiumut 2.000 dollarsinik
mingnerussunigdlunit aningaussarsia-
Kartarput, nauk Canada tamåt ataut-
simut issigalugo pitsunerpåtut kigdli-
gititaussut ukiumut 3.000 dollarsiuga-
luartut.
angutip KaKortup atuarfia indiåne-
rup mérånut takomartauvoK. indiå-
nerit mérartaisa atuarnigssartik aut-
dlartitarpåt takornartat OKausé ilini-
ardlugit. Kanordlo iliuseKartoKångilaK
nangmingneK påsingnigsinaunerat
tungavigalugo iliniutigisinaussåinik
pigssaKalersiniardlugit. kisiåne tama-
tumanisaoK nutåmik pissoKalerpoK.
indiånerit amerdlaKissut iliniarner-
mingnik inerdlutigdlo månåkut uter-
talerput nunarKatitik inusugtut su-
juaissamik pingårutåinik, ingmingnut
atarKinerånik kulturiånigdlo encai-
massaerutilersimagaluartut OKalugtu-
kiartordlugit.
tauva init sarKumersitsivit Kimar-
Kigpavut silamutdlo ulapivfiuvdlunilo
nipiliorfiOKissumut anitdlauterKigdlu-
ta. kisiåne tåssa atauseK Kularissag-
ssariungnaerdlugo påsissarput unau-
vok: silarssuarmiut tamarmik sarKU-
mersitsineråne Montrealime inger-
dlåneKartume — Expo 67-ime — in-
diånerit peKatautineKarnerat sule ta-
kussutigssåinartut isumaKarfigineKar-
sinåungitsoK, indiåneritdliuko silar-
ssuarmut nutaussumut ilumut akuliu-
tivigdlutik akuliusimassut åmalo a-
våmut ajarKingneKarnigssartik kig-
sautiginagulo sujunertaringikåt.
sarKumersitsinerup kingunere
saricumersitsinerdlume tåuna inuiait
canadamiut akornåne eminardluinaK
suniuteKarpoK. radio fjernsynilo ator-
dlugit tamanut angmassumik oKatdli-
tarnerit avisit atuagagssiatdlo ator-
dlugit indiånerit ajornartorsiutait o-
KatdlisigineKartorujugssuångorput,
Expo 67-ip sujornatigut ukiorpagssu-
arne indiånernut tungassumik oKat-
dlitarsimanernik såkortunerujugssu-
armik. inugpagssuit tåssångåinaK siu-
tait angmarneKartututdlusoK isiput,
nukitdlo amerdlaKissut Kangale pe-
riarfigssarsiuinarsimagaluartut kisa-
me periarfigssarsiput. OKauserineKar-
dlutigdlo agdlauserineKartut ilarpag-
ssue narrutsagsimarpalugtumik nipa-
Kartarput, tamånalume tupigusutigi-
neicarsinåungilaK indiånerit KaKortu-
migdlo amigdlit akornåne ukiut inger-
dlaneråne perKarnisertarsimanerpag-
ssuit nåpertuivdluångitsumigdlo ilior-
tarsimanerpagssuit amilårnåinartut
oxalugtuarineKartartut ilisimassaKar-
figitsiaråine.
canadamiut franskisut oxalugtut a-
tuagagssiåne „Maclena“-imik taiguti-
lingme 1967-ime augustip normuane
agdlauserissaKai'poK KuleKutalingmik:
„indiånerit aseroi-pavut“. agdlauseri-
ssamik agdlagtuvoK Yves Thériault
1956—67-imut Ottowame indiånernut
pissortaKarfingme kulturimut tunga-
ssumik pissortaKarfingme direktøriu-
simassoK. agdlauserissamine oKautsi-
nut atugainut ilåtigut såkukigissag-
ssåungitsunut navsuiautigineKarsi-
nauvoK canadamiut franskisut tulug-
tutdlo oxalugtut akornåne malung-
nångitsussåraluartumik akerdlerissu-
tigssaKartuartarnera, taimåikaluartor-
dle agdlauserissaK tåuna isumaliutig-
ssingitsorsinåungilaK. agdlauserissa-
me ilåtigut ima agdlagsimassoKarpoK:
OKautsit såkortut
— Ottawame (indiånernut) pissor-
taKarfingme tulugtut oxalugtut inger-
dlatåne anguniarneKartoK tåssauvoK
maleruagagssaliornigssax, inatsisilior-
nigssax, atortiniameKartumik Atlan-
terhavimit Stillehavimut åssigingi-
ssuseKarsinauneK erKarsautigingit-
dluinardlugo. påsiniarsiméngisåinar-
påt KanoK åssigingissuteKartigissoK
sordlo haida-indiånerit åmalo mic-
mac-indiånerit akornåne. pissortaKar-
fiup tungånit indiånerit inuiagtut ing-
mikorutait iluamik atarKinexarsimå-
ngisåinarput. indiånerit ima siåmar-
simatigigamik — nunarujugssuaK 4000
km-init isorartunerussoK najugaralu-
go amerdlanertigut ingmingnut takor-
nartaussarput, amerdlanertigut oxaut-
simut åssigissuteKåsanatik, nagguve-
Katigissutsitik nåpertordlugit tamar-
mik ingmikut ajornartorsiutigssaKar-
tut — ingmingnut agtumåssuteKångit-
dluinartunik, tåssalo taimåikaluartoK
indiånerpagssuit tamåko tuluit Otta-
wamit nålagkersutåinut nålangniar-
tugssångortitaussarput, perxussutit-
dlume tamåko atortugssångortitau-
ssarput ilåtigut påsisimassalingnik a-
perssuerKångitdluinardlune.
... indiåneritdle Ottawa-me pissor-
taKarfiata navssårisimassånit alianar-
nerpåic tåssauvoK atuartitaunigssånik
årKigssussisimanera. ersserKigsåsava-
ra OKarama „navssårisimassåt", tå-
ssame taimatut itumik pilersitsisi-
naussoK perKigsumik (nåpauteKångit-
sumik) takordluisinåussuseKarnaviå-
ngilaK.
tulugtut OKalugtut indiånernut pi-
ssortautitåinut såssussinerme angner-
påmik torKåmavigissariaKartOK tå-
ssauvoK perorsainermut tungassumik
årKigssussineK åmalo tuluit indiånerit
ajornartorsiutåinut tamanut issiging-
ningneråtutdle avdlatut ikerinarsior-
tigissoK.
isumaliutigineKarsimångivingner-
dlune indiånerit mérKat ajomartorsi-
ortarsinaungmata historiamik iliniuti-
mingne atuåsavdlugo sujuaissaKara-
mik inungnik perKamitsorssuarnik,
tigdlitunik, Kunutunik, sagdlutånik,
nujuartanik kumaKaKissunik 11. il.?
nåmik, tamåko erKarsautigineKarsi-
mångisåinarput. indiånerit ingmikor-
titauvfigisimassåine atuartitaunermik
årKigssussineK atuagkatdlo iliniutit
nunaKarfingme tamarme atugaussut
atorneKåinarput.
erKarsautigineKarsimångivingner-
dlune mérKat matumane pineKartut
uvagut erKarsartautsivtinut sungiii-
ssisimångitdluinarmata, naugdlo ukiut
ingerdlaneråne nunavtinut nunasiar-
tortartut uvagut perorsaissauserput
atorKuvdlugo pingitsailissarsimagalu-
ardlugit isumaKarnarpoK uvagut pit-
sauvtdlångitsumik iliorsimassugut
nunap inuvé taimaisiorKuvdlugit pi-
ngitsailisimagavtigik?
indiåneK atuartoK erKarsartautsimi-
gut angnertumik unigtorsimavoK. a-
tuagkane iliniutine asigssugauvoK, o-
Kautsiminik atuinigssamut akornusi-
gauvoK — perorsameKarsimagamime
OKautsine kångusutigisagine, tunuar-
tineKartuartarpoK, inoKatiminit ming-
nerussutut isumaKarfigineKarpoK, o-
Kautsit nutåt iluamik påsisinåungisa-
ne påsingilertorångamigit navérne-
KartarpoK, ukiune tusintiligpagssuar-
ne oKauserisimassaminut atarxingni-
lårnigssaminut akornusersugauvoK ...
méraK taimatut pineKartoK sungusa-
va?
méraK taimatut pineKartoK månå-
kut indiånertut inusugtutut avdlator-
dluinardle ilisaoK, atornerdlungneKar-
toK, sulivfigssaKångitsoK, imerajug-
toK, pissusipalånik pissusilik, tåssalo
indiåneK Canadame igdloKarfingne a-
merdlaKissune åmalo ajoraluartumik
indiånernut najugagssiane atugardli-
utaulersimassoK.
tamåkununga tamanut kikut pissu-
tineKåsåpat? erKaiginarsinauvarput
Ottawame isuma atausinavik tunga-
viginiarneKarmat, tamanut atugag-
ssautitaussoK, avdlångortineKartug-
ssåungitsoK indiånernutdlo pissorta-
Karfingme tamarme toi'Kåmavigine-
KartoK. isuma tungavigineKartOK tåu-
na tåssauvoK indiånerit KaKortumik
amigdlit silarssuånut ilångukiartor-
nigssamingnut piarérsarneKåsassut. i-
suma tåuna nangmineK ajungitdlui-
nartusinauvoK. tåssale isuma tåuna a-
merdlavatdlårtutigut såkuginiarne-
xåinartarpoK isumamut unga: silar-
ssup tuluit OKausinik atuivfiussup a-
vatåne avdlanik oKauseKångilaK, kul-
tureKångilaK, ilisimassaKartoKångilaK,
årKigssussaussumik inuneKarane su-
migdlo naleKavigsumik sujumugag-
ssaKarane, tamånale nåmaginago tu-
lugtut OKalugtut isumanarput inuit
avdlat kikutdlunit (tulugtut oxalug-
tungitsut) taiomeKartunik pigissaKa-
lernigssamut pissugssåussusexångit-
sut. taimatut nalerKutungorsagaunig-
ssamik isuma taimaisivdlune atorne-
KarpoK indiånerit inusugtut åssigiå-
ginartungortiniardlugit pingåkujung-
nerpåmik perKarnmerpåmigdlo peri-
auseKardlune. indiånerit inugtut
nangminisavdlutik pissugssåussuseKå-
ngitdlat, taimåipoK, taimåitumigdlo
periausigssatut pingitsailissutaussoK
piårtumik nålagarsiorfigileruniko pit-
sauneruinåsaoK!
indiånerit ingerdlatitauneråne
avdlanik uparuagagssarpagssuaKar-
poK canadamiut erKarsarnikinerpau-
galuitdlunit narrutsautigisinaussåinik.
kisiåne tåssa tamåko tamaisa OKalug-
tuariniåsagaluaråine atuagkiortaria-
KåsagaluarpoK ivssusorujugssuarmik.
naggasiutdlugule uparuåinartariaKar-
para taimatut nålagkersuissut tungå-
nit ingerdlatitsiniarneK ukiumut
120.000.000 dollarsinik canadamiut a-
ningaussaerutigissaråt.
silarssuarmiut OKalugtuarissaunerå-
ne ikumatitap ikumarKalårtup Kulå-
ne inungnik toKoraineKartarsimavoK
indiånertavtinik tOKorainermut naler-
Kiutdlugit akikinérarssuarnik!"
ilumortortaKarpoK
tåssa OKautsit såkukigissagssåungit-
dlat, erKaimassariaKarpordle canada-
miumit franskiussumit OKauserine-
(kup. tugdl. nangisaoK)
ALUMINIUMSBÅDE
KELLO 1
KELLO 2
YDERLIGERE OPLYSNINGER OG BROCHURER FAS
VED HENVENDELSE TIL
KØBENHAVN
GRØNLAND
Generalrepræsentant: Henrik Asmussen, Hvidegårdsparken 69, Lyngby
15