Atuagagdliutit - 31.08.1972, Qupperneq 26

igdloxarfik Moskva - pisoKaK nutårdlo
ukiut 800-t sivnerdlugit matuma
sujomatigut Ruslandime kugssuit
mardluk Oka-p åma Volga-p a-
kornåne igdluliortoKalerpoK ki-
ngusingnerussukut nisit nåla-
gauvfigssuånut peKatigigsumut
Kitiulertugssamik.
Moskva ardlaleriardlune takor-
nartanit ikuatdlangneKartarsima-
vok. ukiut ilåine nisit nålagauv-
fiata igdloKarfisa pingåmerssåtut
atancinåssuseKamine ånaisimavå,
tåssa PitarssuaK Østersøp sinåne
nutåmik najugagssartårmat atser-
dlugo Sankt Petersborg, kisiåne
avdlångorarnerit tamaisa avKuti-
galugit Moskva nagdlersusima-
vok, nutarterdlune ukiutdlo inger-
dlanerine igdlugssanik titartai-
ssartut suliåinik pitsagssuarnik
pisungorsarneKarsimavdlune.
Moskvamut åmalo nunamut ta-
marmut uvdlut nutåt nagdliuput
1917-ime oktoberime mumisitsi-
neKarmat. Sovjetime pissaunerup
martsime 1918 pilersineKamerata
kingornatigut Kåumatit ikigtut
Kångiutut sulissartut naussorig-
saissutdlo nålagkersuissortåjussut
Petrogradimit (Skt. Petersborg)
Moskvamut nugput, taimalo
Moskva Ruslandip åmalo tama-
tuma kingorna inuiait tamalår-
pagssuit Sovjetunionimitut igdlo-
Karfisa pingårnerssarilerpåt. u-
kiut 50-it matuma sujornatigut
1922-me sovjetimiut peKatigigdlu-
tik atautsimérssuamerat sujug-
dleK pivoK, tåssanilo Sovjetime
kungitsuvfit socialistiskiussut pi-
lersineKarnerat pivdlugo nalunae-
rut akuerssissutigineKarpoK atsi-
orneKardlunilo.
Sovjetime pissaunerup atulersi-
neKarnerata kingorna nunap ig-
dloKarfé avdlångortorujugssusi-
måput — mingneningitsumik
Moskva, ukiut tåuko ingerdlane-
rine Moskvame igdlut arfinileri-
autingajangmingnik amerdlisi-
måput, igdloKarfiup inigisså ig-
dluliorfiussoK 17.000 hektarinit
87.500 hektarinut agdlisineKarsi-
mavoK. silarssuarme igdloKarfit
pingåmerssait avdlat åssiginagit
Moskva nalautsomerinarmik ima-
lunit ilagtomerssuartut itumik
igdluliorfigineKarsimångilaK, ki-
siåne pilerssårutit sujunigssamut
ungasigsumut tungassut nautsor-
ssorKigsågkat maligdlugit.
ukiut 37 matuma sujomatigut-
dle Sovjetime nålagkersuissut ig-
dlOKarfit pingårnerssåta angner-
tusameKarnigssånut pilerssåru-
siat pingårnerssåt sujugdlit aku-
erssissutigingmåssugdle igdlug-
ssanik titartaissartut åmalo Mosk-
vap inuisa nalungerérpåt Moskva
uvdlumikut Kanos issikoKaru-
mårtoK. uvdlumikutdlo nalungi-
låt ukiume 2000-ime igdloKarfig-
tik KanoK issikoKåsassoK. piler-
ssårutit pingårnerssåne nutåme
tungavigssatut titartagkat (1971)
avKutigalugit sujunigssaK tåuna
åma sigssuerneKarsimavoK.
ukiup 2000-ip migssåne igdlo-
Karfik Kanos issikoKartugssatut
takordlorneKarpa? — pingårtu-
mik måna igdloKarfiussut kuku-
nerpagssue akomuterpagssuilo pi-
ngitsortineKåsåput. soruname su-
livfigssuaKameK agsut ineriartor-
simassugssauvoK, kisiåne silåinaK
igdloKarfiup KulånitoK taimåitoK
minguitsuåinartugssauvoK. igdlo-
Karfiup inigisså månåkomit ang-
nertunerujugssusaoK, kisiåne a-
jornartorsiutit angatdlånermut
tungassut malungnångingajag-
tugssåuput. nuna igdluliorfigi-
ssagssaK atomeKardluaraluartOK
taimåitoK igdloKarfiup ingmikor-
tOKarfine tamane igdloKånginer-
ssaKåsaoK erKigsivdlune Kasuer-
sårfigineKarsinaussunik.
igdloKarfigssuit avdlat åssigi-
nagit Moskva ajungeKuterpagssu-
aKarårpoK. sovjetimiut igdloKar-
fisa pingårnerssåne uvdlumiku-
"avatan” ingmfkut EF-imut
tungassoK atuaruk
ilangussissut ilat=
Moses Olsen
pisiarineitarsmauvoK, korunit mardluk
mitdle pisugtuarneK ajornångilaK
sujunigssame avKUsinigssane ig-
dloKånginerssanilo. Moskva ang-
nertumik iluarsartuneKartugssau-
vok sanarKingneKardlunilo, kisiå-
ne igdloKarfiup alutomautai ing-
mikut itdluinartut, igdlugssanik
titartaissartut åmalo enråissutig-
ssiat nunap OKalugtuarissaunera-
nut tungassut avdlångortineKåså-
ngitdlat.
Kreml åma Den Røde plads,
Arbat-gaden åmalo igdlOKarfitor-
Kap ilai avdlat Moskvap månå-
kut issikuane ilisarnautåuput. er-
KumitsoK tåuna soKutiginartoK i-
ssigingnårneKarsinauvoK igdlo-
Karfiup ingmikortoKarfitoKåne
Zarjadje-me. tåssanipoK hotele-
rujugssuaK nutåK „Rossija" kau-
jatdlagsimavdlune OKalugfitorKa-
nit amerdlasunit kussanartunit.
ukiup 2000-ip erKåne ereåissu-
tigssiat suliarivdluarneKarsima-
ssut 1.500-nit amerdlanerussut
sule pigineKartugssåuput — ig-
dlOKånginerssat avKusernitdlo ta-
marmik, igdlorssuit nunap OKa-
lugtuagssartånut tungassut, OKa-
lugfit nålagfitdlo, (tåuko ilait ar-
dlagdlit sule nålagiarnemut ator-
neKartarput), nautsiviussarssuit
nautsivitdlo avdlarpagssuitdlo.
uvdlumikut pisugtuarneK ajor-
nångilaK avKUsinerne igdloKå-
nginerssanilo pisoKarssuame å-
malo nutåliauvdluinartune ukiu-
me 2000-ime igdloKarfingmik pi-
nersaissussugssane. igdloKarfiup
ingmikortortai pisorKat avKutiga-
lugit sananeKartarput avKUsiner-
ssuit siligtut, nutåt Kaumassut-
dlo. sujunigssame avKUsinigssa-
nut åssersutitut taineKarsinauvoK
pilerssårusiaK Kalinin-Prospekt
siligtoK kussanartorujugssuardlo
angisorssuarnik igdlorssuartaKar-
tugssaK.
kisiåne igdloKarfik angisoK pi-
soKardlo Moskvatut itOK tåssau-
ginångilaK erKåissutigssiat, avKU-
sinerssuit igdloKånginerssatdlo,
pingårtumik najugagssaussug-
ssauvoK inungnut inuvfigisavdlu-
go pitsaussoK. igdlugssanik titar-
taissartut oKartugssautitatdlo u-
kioK 2000 tikitdlugo pilerssårusi-
ornermingne tamåna tungavigisi-
mavåt.
igdloKarfit amerdlanerssait it-
sardle KiterissaKartarsimåput su-
julerssuissoKarfiup, niuvernerup
åmalo kulturimut tungassutigut
suliniutit katerssusimavfigissånik.
ukiut ingerdlanerine igdloKarfiup
Kiterisså taima itoK amerdlaner-
tigut ulivkårpatdlålerdlunilo ilag-
torsimassutut ilersarpoK siaruaut-
dlunilo igdloKarfiup ilainut av-
dlanut. Moskvamut KiterissaK nu-
nap OKalugtuagssartainut sujuler-
ssuinermutdlo tungassoK atatine-
KåinarpoK, kisiåne Kitiussugssat
nutåt ardlagdlit pilersiniarneKar-
put, pingårtumik kulturimut ilu-
aKUsersuinermutdlo tungassutigut
Kitiussugssat. pilerssårusiaK nu-
tåK nåpertordlugo igdloKarfik ing-
mikortitemeKartugssauvoK ing-
mikortunut pilerssåruteKarfing-
nut arfineK pingasunut — ingmi-
kortoK KitiussoK atauseK Mos-
kvap oKalugtuagssartånut tunga-
ssoK, tauvalo ingmikortut Kitiu-
ssut arfineK mardluk millionit
agfåinit millionit anguvdlugit i-
nugdlit. ingmikortoKarfingne tåu-
kunane pissortaKarfit issigingnår-
titsissarfitdlo, tuniniaissarfit su-
ngivfingmilo alikusersutigssiat ig-
dloKarfiup inuinut „Kaningneruli-
såput". taimaisivdlune Moskvame
pingitsortineKartugssauvoK igdlo-
Karfit ilaisa ingmikortoKarfigi-
ssait suisagtut åmalo niorKutig-
ssiorfiussut, Kitiussut sujulerssui-
nermut kulturimutdlo tungassut
igdloKarferujugssuarne avdlane
ajornartorsiortitsisimassut.
Moskva sanimut Kumutdlo ag-
dliartortugssauvoK — pingårtu-
mik sananeKartugssåuput igdlut
6-init 16-inut amerdlåssusiling-
nik Kuleringnik initaKartut, kisiå-
ne inuit månåkutut amerdlatinar-
neKarumårput: tåssa 7 millioninit
7,5 millioninut amerdlisineKåsav-
dlutik.
fabrikip sutdlivitdlo Moskvap i-
nuinut „KanigdlisineKarsimagalu-
ardlutik silåinarmik imermigdlo
mingugsaissugssåungitdlat. igdlo-
Karfingme niorKutigssiorfit 66-it
avigsårsimatineKartugssåuput isu-
mangnaitdlisainiardlune ikussug-
kanit. kisalo igdloKarfiup ilaine
tamane nautsiviussarssuit åmalo
avKUsinerssuit orpingnik ikussug-
kanik sinigdlit suliarineKarumår-
put. taimåitumik Kanigtukutdle
inungnut atausiåkånut tamanut
nunap ilai Korsussut 12 kvadrat-
meterit pilersineKartugssåuput.
1966-ime igdloKarfingnik åmalo
nunap ingmikortoKarfigssainik pi-
lerssårusiorneK pivdlugo Japani-
me FN-ip atautsimérssuartitsine-
rane ersserKigsameKarsimavoK
„igdloKarfiliortiternerme ajomar-
torsiutit iluarsineKamigssåt tå-
ssåusassoK igdloKarfit Kiterissai-
sa angnertorujugssuit iluarsartu-
neKarKingnigssait åmalo igdlo-
Karfingnut nugtertuartut kigait-
dlaesameKamigssåt“.
Moskvame ajomartorsiutit ta"
måko iluarsineKamerånut åsser-
sutigssaKarérpoK sujunigssamil0
sule erssendngnerussumik tama-
tumunga takiissutigssaKåsavdlu-
ne. nuname avdlamiut Moskva-
mut tikerårtartut isumaKatigigPu*
sovjetimiut igdloKarfisa pingår-
nerssåt igdloKarferujugssuarnut
avdlanut nalerKiutdlugo ajunge"
KuteKartoK angatdlånerup suka-
nerussusiatigut. tamatumunga pi'
ssutauvoK avKUsernit iluarsartut-
dluagaunerat, kigdliligkanik ing-
mikortortalersuivdlune piorsaini-
kut åmalo igdloKarfiup ilai såt-
dlunit „agdliartupilortinavérsår-
neKarmata". kisalo mingnerungit"
sumik: uvdlut tamaisa ilunger-
sordlune suliniarneK angatdlåner-
mut tungassut sapingisamik pit'
saussumik iluarsartuniardlugit-
moskvamio uvdlumikut sulivfing'
minut imalunit åssersutigalugo
issigingnårtitsissarfingmut nalu-
naerKutap akunera atauseK ator-
dlugo ingerdlassariaKarsimagune
tauva Kanigtukut ingerdlassarne-
ra tåuna 30—35 minutinut sivi-
kitdlineKarumårpoK.
bilit avKutigssait nutåt sanaor-
tomeKarput periautsit nutåliau-
nerpåt maligdlugit suvdluliatigut
ikårtarfiliornertigutdlo; angatdlå-
nermut atortugssat nutåt ineriar-
tortineKarput — inuit avKutig'
ssait agssakåssuligtut ingerdlaor-
tut, busit nutåliarssuit, Kimugtu-
itsut atausinarnik avKutigdlit il-
il. . kisiåne tamåkulunit nåmå-
ngitdlat tuaviortumik angatdlå-
nerme ajomartorsiutit nåmagsi-
savdlugit, Moskvame igdloKar-
fingmik pilerssårusiortut taima i-
sumaKarput; pingårtumik igdlo-
Karfiup KerKane ajomartorsiutit
angnertOKaut. taimåitumik unga-
singitsukut igdloKarfiup KerKata
ilaine nunap iluatigut bilit avKU-
tigssait suliarineKalisåput. suju-
nigssamilo pilerssårutigineKarpoK
avKUsernit angatdlavfiussut P1"
ngårnerssaisa tamarmik atåne av-
KUsiniliomigssaK.
atdlerpaussugssåuput Kimug-
tuitsut nunap iluatigortautit
Moskvame igdlinigssait. pilersså-
rusiat maligdlugit Kimugtuitsut
nunap iluatigortautit angnertu-
sarneKåsåput igdlinemik igdlu-
gingnik 320 kilometerinik, tåuku-
nånga 38 km suliarineKalisavdlu-
tik ukiune tatdlimane pilerssåru-
siap 1971—75 nalåne.
sujunigssame Kimugtuitsunit
nunap iluatigortautinit niugåine
orninartariaKåsåput Kimugtuitsut
ungasigsuliartautit, tingmissartut
imalunit umiarssuit kugsiutit. KJ'
mugtuitsut nunap iluatigortautit
igdloKarfingme Kimugtuitsut u'
nigtarfinut avdlanut tamanut a-
tåssuteKalerérput, sujunigssamil0
åma ångutineKåsaoK tingmissar-
tut mitarfinut åmalo umiarssua-
livingnut kungnitunut.
Jurij Sjebalin-
26