Atuagagdliutit - 07.10.1976, Page 13

misigssuinerit Kilerssorsima-
natigdlo tamåkfssussariaKarput
Kalåtdlit-nunåne inoKatigingnik
påsiniaineK pivdlugo udvalgime
landsrådip sivnisså, professor Ro-
bert Petersen, måna landsrådip
atautsimilerneranut nalunaerusi-
orsimavoK. ilåtigut ima agdlag-
Pok:
udvalgip 1975/76-ime sulinera-
ta nalåne nunaKarfingmiut inu-
nerånik påsiniaissut nalunaeru-
tait pingasut sarKumerput. Hans
Gullestrupip, Margrethe Søren-
senip Henning Schwerdtfegeriv-
dlo agdlagait. suliaringnigtut
Handelshøjskolime sulissuput. na-
lunaerutip sujugdliup imarai nu-
naKarfit éssigingitsut ajomartor-
siutaisa atautsimut suliarinere,
ilaisale nunaKarfit mardluk, Ka-
ngåmiut Atangmigdlo imarait.
ajornartorsiutit angnertut, ilåti-
gut nunaKarfiup atåinamigssånik
kinguneKarsinaussut erKartome-
Karput. taméko ilåtigut inungnik
eKitertitsiniarnerup ilåtigutdlo
PåseKatigingnigssap amigautau-
ssarnerata kingunerisut sarKumi-
uneKarput.
ukiune kingugdliunerussune
uunaicarfit pivdlugit atuagkiat
ilimanarsisipåt nunaKarfit uvdlu-
mikut pissutsit najonrutaralugit
inuniarfigisavdlugit tungavigssa-
KartoK. inussutigssatdle iluaKuti-
gineKartut KanoK piniameKartu-
artigisinaunersut sule iluamik
ruisigssorneKångilaK, åmalo nuna-
Karfit inussutigssarsiutitigut tu-
ugavigissatik aserornagit KanoK
ineriartorsinaunerat pilerssårusi-
orneKarsimanane. nalunångikalu-
arpoK nunanarfingme inuneK ilu-
atingnartoKartoK igdlonarfingne
inunerme ajornartorsiutit ilaisa
Pingitsorsinaunerånut mingneru-
lersinaunerånutdlo tapertausinau-
ssumik.
augtitagssarsiornerup suniutai-
uik påsiniaineK augustime 1975-
mie autdlartipoK. pilerssårutau-
ssut atautsimititsinikut tJmåna-
me Uvkusigssanilo inungnut sar-
KumiuneKarput, åmalo kommu-
nalbestyrelse atautsiméKatigine-
Kardlune. Mårmorilingme ataut-
simititsiniarnerugaluaK iluagti-
ngilaK. Kåumatine tugdliussune
Pmgasune suleKataussut pingasut
Umånap kommunianiput påsi-
ssagssarsiordlutik. påsiniarneKar-
nerussut téssa sulissugssaKarniar-
neK, piniarnermut aulisarner-
mutdlo tungassut, aningaussatdlo
atorneKarnere. novemberip nåler-
nerane decemberivdlo autdlarti-
nerane påsiniaissut Danmarkimut
uterput.
Politikikut kigdlilineK
Grønlandsrådime januarime Ka-
ngerdlugssuarne atautsimingmat
Påsiniaissut ilait mardluk såkor-
tumik såssuneKarput avisime
aperssorneKardlutik sikunik ase-
rorterutip piniartutdlo NiaKor-
nane erKånilo nunagdlit „apo-
raunerup" tamatuma tunuleKutå
nangmingneK isumamingnik ila-
nago erKartorpåt, nangminerdlo
isumamingnik aperineKarångamik
sule påsissat iluamik misigssorne-
Kånginerat patsisigalugo akiuma-
ssångitdlat, taimalo sarKumiussi-
nermingne sujugdlerme ilisimatut
mianerssutigssait mianerssorfi-
galugit OKauseKarput. påsiniaiv-
dlutik angalaorsimassut uterå-
ngamik taimatut aperssomeKar-
tarnerat. takornartåungilaK. aju-
ssårutigineKarsinauvoK Greenex
påsiniagkanut ilaussoK taime pi-
artigissumik såssuneKarsimang-
niat imalunit issornartorsiorne-
Karsimangmat, tamånalo åma
Greeneximit erninaK såssune-
Karsimangmat. sulile ajussåruti-
gineKarsinauvoK nålagauvfingme
atorfigdlit sule issornarnerussu-
nik oxauseKaraluartut ajorineKå-
ngingmata, tamånalo ilisimatunut
issoringningnermut migdlimissu-
taunane. tamåna autdlareautånit
Kanimut maligtarisimassara ilisi—
matunik politikikut tungavigssa-
nik ingmut tapersersuissungitsu-
nik sarKumiussissunut censure-
Karniarnertut issigåra, 1974-imilo
ukiåkut landsrådimit nunavtine
inoKatigingnik påsiniainerup po-
litikerit atausiåkåt aKuneKångi-
nigssånik oKauserissamut akerdli-
UVOK.
tusåneKångivigput
Grønlandsrådip atautsiminerane
issomartorsiuineK tungavigalugo
finansudvalgip nunavta ministe-
riå påseKatiginiarérdlugo ani-
ngaussarititaussut 100.000 kroni-
nik ilångarpai, misigssuinerdlo
unigterxuvdlugo, aitsåtdlo nangi-
neKarsinaussungordlugo Statens
samfundsvidenskabelige forsk-
ningsråd åmalo Kommissionen
for videnskabelige undersøgelser
i Grønland oKauseKarsinaugpata
påsiniaineK tåuna ilisimatut isu-
mangnaitsumik ingerdlåneKartoK.
Kularåra finansudvalge taimatut
aulajangisagaluarnersoK Grøn-
landsrådip ilaussortaisa Kavdlu-
nårtåinait påsiniainermik tåussu-
minga issornartorsiuisimagaluar-
pata. Grønlandsrådivdle kalåler-
saisa issornartorsiueKataunerata
finansudvalge taimatut periarfig-
ssaKalersisimavå. tJmånap kom-
munalbestyrelsiata sågfigingni-
ssutå påsiniagkat pingåruteKar-
sinaunerånik tungavigssaKarne-
russumik erssersitsissugaluaK su-
miginagauvdluinarpoK.
iiisimatutut
igdlersorneKarsinauvoK
majip nålernerane Forskningsrå-
dimit Den videnskabelige kom-
missionimitdlo oKauserissat tåku-
put, Greenexip issomertorsiugau-
nere piårpatdlårtutut uparuara-
luardlugo påsiniaineK inemeKar-
tinago oKauseKartarnerit takor-
nertåunginerat ilångupåt, nalu-
naerutigalugo påsiniaineK tunga-
Kardluartumik ingerdlåneKartoK.
taimatut påsiniainerup encu-
mitdluinartumik pineKarneragut
påsiniainerup tamatuma nåkutig-
dlissue ilisimatunit nålagauvfiuv-
dlo atorfiligtainit ilisimaneKartu-
nit katitigaussut (sujorna nalu-
naerutivne taineKarput) piginåu-
ssusiagåuput. taimatutaoK pine-
KarpoK Det rådgivende udvalg
vedrørende samfundsforskning i
Grønland påsiniainerup pilersså-
rusiorneKamerane peKatausima-
ssok påsiniainermigdlo autdlar-
titsisimassoK. tåukua ilisimatut
nåkutigdlissutut piginåussusia-
gaunigssånut finansudvalge su-
mik tungavigssaKåsassoK takusl-
nåungilara. nunavtine inoKatigit
pivdlugit påsiniainerit ministeri-
amit aningaussaligaussut politike-
rip kialunit „iluamik" atåssute-
Karnine tungavigalugo tungave-
Kardluartumik patsiseKångikalu-
ardlune unigtisinåusagpagit
aperissariaKalisaugut Det rådgi-
vende udvalg nunavtine inoKati-
git pivdlugit påsiniainermik
ingerdlatitsissugssatut nautsor-
ssutigineKarsinaunersoK.
Det rådgivende udvalgip suliå
autdlarterxisagpat oKatdlisiger-
KårtariaKåsaoK sujunigssame på-
siniagkat inerneKarsinaunerat
nautsorssutigineKarsinaunersoK.
aperKut tåuna akineKartinago
Det rådgivende udvalgip ministe-
rimut plnarane, åmale landsrådi-
mut sujunersuissutut atorsinau-
nigsså ukioK oKatdlisigssaugalu-
ardlune anguneKångitsortoK OKat-
dlisigineK ajornåsaoK, Robert Pe-
tersenip nalunaerutåne agdlagsi-
massut taima ilaKarput.
tungavigissat Kulaiardlugit
oKaluserissagssamik tamatuminga
sarKumiussinermine landsrådip
sujuligtaissuata ilaussortat Kinu-
vigai nalunaerutine agdlagsima-
ssut tusautigssatut tigorKuvdlu-
git. ilåtigut ima OKauseKarpoK.
tamatumunga oKautigineKå-
saoK, januarime 1976 Grønlands-
rådip atautsiminerata kingorna-
gut misigssuineK pivdlugo nav-
suiautit amerdlanerussut pigssar-
siarineKarsimangmata. navsuiau-
tit tåuko isumat misigssuinermut
tungassut ersserKigsagaunerussu-
mik isumerfiginiarnigssunut pi-
ssutaulersimåput.
inuiaKatigingnik ilisimatusamer-
mut tungassutigut misigssuinerit
ingerdlåneKarnigssånut tungavig-
ssaK tåssåusaoK, misigssuinerme
erssersineKåsassut igdluatungerit
assigingitsut ingmingnut påsinig-
ssamingnut tungavigssait, åma
misigssuinerit periarfigssanik
unersussississut akerdlerigsinau-
ssut ingmingnut påseKatigigsi-
naunigssånut.
uivssuminartutut nagdliusima-
vok misigssuineK atorungnaersi-
neKarsimangmat aningaussatigut-
dlo finansudvalgimit ikilisitsivi-
gineKarsimavdlune, åmalo misig-
ssuissut peKataussut pikorissuse-
Karnere ersserKingnerussumik
isumerfigineKåsavdlutik ilisimatu-
samikut misigssuinerit pivdlugit
Kommissionime inuiaKatigingnik
ilisimatusarnermut tungassutigut
Forskningsråde tusarniaivigerér-
dlugo.
sujugdlermik taimatut iliuse-
Karnerme sumiginarneKarsimå-
put pissortaKarfit imatut ilau-
ssortalersugausimassut, ingmikut
itumik misigssuinermut tåssunga
ilisimatusarnermut tungassutigut
piginautitauneK taimétaoK ilisi-
massaKarneK atautsikut nåmag-
sineKarsimavdlutik.
tungavigssat ajortut
åipagssånik misigssuineK pivdlu-
go sulinerme tungavigssat ajor-
tut tamatumuna pilersineKarsi-
måput sulinerup ingerdlånerata
KerKane tåssångåinartumik mi-
sigssuineK atorungnaersineKarsi-
neKarsinaungmat, Lars Chemnitz
ingerdlarKigdlune OKauseKarpoK.
misigssuinerup nåmagsineKar-
nera sujorKutdlugo misigssuissut
misigssuinerme periautsip ilag-
ssåtut tamanut tusagagssanik
oxauseKaramik nautscrssutigisi-
måsavåt OKauserissamik issornar-
torsiorneKarnigssåt såkortorujug-
ssusaoK.
taimåitumik igdluatungåtigut
pingitsorane imåisaoK, sulinermik
issornartorsiorneKarnera misig-
ssuivdlutik sulinermingne nagga-
siutaussume misigssuissut suli-
ssutigisagåt, igdluatungåtigutdle
misigssuinerme sulinerup issor-
nartorsiorneKarnerata taimågdlåt
avdlatut ajornardluinartumik
misigssuinerup autdlarnerivigsi-
massup kipitineKarnera nagsata-
rissariaKåsavå.
oKauseKarnerminut ilångutdlu-
go OKautigå: — isumaxarpunga
politikerinik issomartorsiuineK
såkortuvatdlårtoK. issornartorsi-
ornarsorissavut soruname issor-
nartorsiusavdlugit periarfigssa-
KartariaKarpugut.
landsrådip sujuligtaissuata nu-
navtinut ministereKarfik kaju-
migsårniarpå nunaKarfit misig-
ssuivfigineKarnerisa inernerisa
nugterneKarnigssåt isumagerKuv-
dlugo åmalo isumagerKuvdlugo
Umånap entåne misigssuinerit
autdlarterKigtut inerneKamigssåt.
periarneK påsinarpoK
Konrad Steenholdt OKarpoK: —
nunane avdlane åma ilerKorine-
KartarpoK politikerit ilisimatut
misigssuinerinut akuliunermikut
misigssugagssat itisilerneKarnig-
ssaraluinut akornusissardlutik.
taimåitumik misigssuissut periar-
nerat påsinardluinarpoK. isuma-
gineKarsinåungilarme ilisimatut
suliagssamingnik tungassunik atu-
gagssåinik, påsissutigssanik tuni-
umaneKångitarsinaunerat. kaju-
migsårutigissariaKarpara pinavér-
sårneKarKuvdlugit.
Hans Johansen, Severin Johan-
senimut sivnissaussoK, OKarpoK
Cmåname kommunalbestyrelse
Greenexilo suleKatigigdlualersi-
massut augtitagssarsiorfingmik
sanileKarnerup ajortortarisinau-
ssai pingitsorniardlugit suliniar-
nerme.
— augtitagssarsiorfingme sani-
leKarnerup ajoKutigssartai Ivig-
tut Arsuvdlo sanileringnerisigut
takussutigssaKarterérpavut. mi-
sigssuissut misigssuinermik iner-
nigssåta tungånut avåmut OKau-
seKartugssåunginermik piuma-
ssaKarfigineKarsimassariaKara-
luarput, Hans Johansen OKarpoK
— nangigdlunilo: — tlmånap
kommunalbestyrelsia aussaK må-
na inatsissartunut angalatitat ila-
galugit Mårmorilingmiput åma
uvanga ilauvfigissavnik. augti-
tagssarsiorfingme issornartorsi-
orneKarsinaussunik nanissaKarsi-
mångilagut — agdlåt mingugtite-
rinerup tungåtigut.
tingmissat ulorianartorsiorput
Otto Steenholdt OKarpoK nuna-
Karfingme misigssuinerit agdlau-
tigineKarnerat atuardlugo soKuti-
ginartorujugssussoK amigautiga-
lugitdle isumavdlutigissat KanoK
amerdlatiginerånik tutsuviginar-
tiginerånigdlo nalunaerssutit.
Mårmorilingme misigssuinerit
pivdlugit ima OKarpoK: — issor-
nartorsiuinigssamut periarfigssar-
put pisinautitaunerputdlo tunga-
vigalugit misigssuissut issornar-
torsiorsimavavut. taimailiorneK
inigssaminiginarpoK. issiginiarta-
riaKarparpume misigssuissut su-
liagssissutigineKarsimassut sulia-
nerait.
Niels Carlo Heilmann OKarpoK
nunaxarfingne misigssuinerit
inernerisa atuagartait soxutigina-
raluaKalutik ajoraluartumik Kav-
dlunåtuinaK agdlagsimassut. pi-
årnerpåmik nugtemeKartariaKar-
put. taimailiornikut inuit periar-
figssineKåsåput takusavdlugo na-
lunaerutit imarissait pissusiviu-
ssunut nalerKunersut.
— tingmissat ulorianartorsior-
tineKarput åmalo Kanos amerdla-
tiginere misigssuivfigineKarsimå-
ngingmata sujunigssame KanoK
amerdlatigissut piniarsinauner-
dlugit naluvarput. tingmissat nu-
nguneKarsinaunerat ulorianartu-
tut erKaerKajånångitsungilaK.
landsråde kajumigsårumavara
isumavdlutit KanoK amerdlatigi-
nerånik misigssuinigssamik aut-
dlartitserKuvdlugo, Niels Carlo
Heilman OKarpoK.
kinguartorneK isumaKéngitsoK
Jonathan Motzfeldt OKarpoK: —
misigssuinerit KanorpiaK sujuner-
taxarnersut oKautigineKartaria-
KartåsaoK — patsisigalugo sutigut
tamatigut misigssorneKartarnig-
ssarput akuerisinåunginavtigo.
åma imaKa misigssorumassalisa-
våt unuåkut KanoK sivisutigissu-
mik sinigtarnersugut. nangigpor-
dlo:
— pivfigssångorpoK ersserKig-
såsavdlugo misigssuinerit inutig-
ssarsiornermut iluaKutaussugssa-
nik sujunertaKartariaKartut: uv-
dlumikut sunik inutigssarsiuteKå-
savdluta periarfigssaKarnerusu-
gut sujunigssamilo sut nautsor-
ssutigisinaunerivut.
— politikerit sunut påsisima-
ssaKarfigingitdluinagkamingnik
KanoK oxauseKartarnitik mianer-
ssutigissariaKarpait. Mårmoriling-
me misigssuinerit politikerit aku-
liunerisigut unigtineKarsimåput.
sujunigssame misigssortiniagkavut
piviussumik misigssortiniarneri-
vut misigssugkat ingerdlarigka-
tik ingerdlåinartugssatut erKigsi-
simassumigdlo suliarineKartug-
ssatut pimorussamik sujuningå-
nit isumangnaitdlisaivfigineKar-
simångigpata. måname misigssui-
nerit autdlartinexarKigput uni-
ngatineKarsimaneratdlo pissaria-
KarsimångikaluarpoK. tamatuma-
ne pissariaKångitsumik isumaKå-
ngitsumigdlo kinguartitsisimaneK
kingunerinarsimavå, Jonathan
Motzfeldt oKausexauteKarpoK.
landsrådip sujuligtaissua Lars
Chemnitz: — misigssuinerit aut-
dlarKautånit ingerdlånexartug-
ssatut autdlartineKarKigsimå-
ngitdlat. suliagssavdliuna inårni-
arnigsså måna autdlartineKarsi-
masscK. tupigåra Jonathan Motz-
feldt misigssuinerit pivdlugit ait-
såt månåkut OKauseKarmat su-
jornatigut oKauseKarsimångika-
luardlune.
Jonathan Motzfeldt: — oKarpu-
nga misigssuinerit igdluinåsiu-
ngitsut KilerssorneKarérsimångit-
sutdlo pissariaKartikivut. nang-
mineK nålagauvunga KanoK ki-
mut-KanoK-KaKugulo-OKauseKå-
sanerdlunga. taimåitumik uvdlu-
mikut periarfigssara tåssunga tu-
ngassumik KanoK isumaKarnivnik
oxauseKarfigisavdlugo atorpara.
tåsame pissusipalåjusangmat mi-
sigssuinerit sukutdlunit nalunaer-
rutigerKårnagit unigtineKarsinau-
lisagpata.
Lars Chemnitz: — misigssui-
ssut pissusilersorsimanerat issor-
nartorsiorsimavarput misigssui-
neritdle unigtineKarnigssåt sujli-
nersutigisimanago. misigssuinerit
igdluinåsiortussariaKångitdlat.
kia misigssuinerit unigtisimane-
rai uvanga OKautigisinåungilara.
misigssuinermime pilerssårutigi-
neKarsimångilaK misigssuissut
nunavta ministereKarfia Green-
exilo kisisa issornartorsiuivfigi-
sagait.
— misigssuissut nipangiussisi-
manigssamik piumassaKarfigisav-
dlugit ingassagpatdlårunarpoK.
misigssuinerit Kilerssorsimångit-
sut oxauseKartarneritdlo igdlui-
narsiungitsut piumassarisavdlu-
git nåmåsagunarput, Lars Chem-
nitz OKarpoK.
Knud Kristiansen: — nunap
pisussutainut akissugssauvfexa-
lernigssarput piumassarårput tai-
mailivdluta pilerssårusiorsinåu-
sagavta ujardlernerit iluaxute-
Karniarneritdlo KanoK ingerdlå-
neKarnigssåinut. taimåitumik tai-
ma misigssuinerit pingårutexar-
put pisussutit aKuneKalernigsså-
nik tigusiumanivtinik oxalorug-
tulerfivtine.
Kristian Poulsen
13