Atuagagdliutit - 11.10.1979, Blaðsíða 15

AG
nunaKarfingne piumårtut
migssingersersusiornerat
landsstyremand Anders Andreassen agdlau-
tigissame åipåne OKalugpalårpoK nunaKar-
fingnut tungatitdlugo pilerssårutit migssi-
ngersersusiorneKarnerånik.
nunanarfit inoKarfitdlo ungat-
dliunerussut pivdlugit landssty-
fetne suliagssat pingårnerssaisa
^agåt nunanarfit ineriartornig-
ssaisa Kanon ingerdlatinenarnig-
ssanut pilerssårusiornigssaK. å-
ssigTngitsunik pissutenardlunga
nalernututipara KanoK ingerdla-
nigssamik pilerssårutaussut pi-
ngasungordlugit avgordlugit ing-
mikortiternigssait:
1- ingmikortunut sujugdlernut
tungassut tåssåusåput pilersså-
rutit nunaKarfingne atausiåkåne
tamane peKatigingnigssamut mi-
kinerpåmik pitsångorsautigssa-
nik — anguniagkat mikinerpåt —
irnaKartut.
2- ingmikortut ardlåinut tunga-
ssut tåssåuput suliniutit inger-
dlåinartut — anguniagkat nanon-
issusermit aulajangernenartut.
tåssane isumagineKarput pitså-
Ugorsainigssat nunanarfit atau-
siåkåt tamarmik ingmikut pissu-
seKarnerinik, angissusinik inu-
ssutigssarsiornermutdlo tungavi-
gissåinik pissutigdlit.
3. ingmikortut pingajuånut tu-
ngassut tåssa tungaviussukut a-
nguniagagssat, nunanarfit piv-
dlugit anguniagagssatut angu-
niagkatutdlo ungasingnerussutut
tainenarsinaussut. tåssane pine-
narput sordlo inuniarnlkut na-
noK-issutsimut, nanon penatigig-
filiornigssamut, nangminen piler-
sornigssap nanon-itunigssånut,
aningaussartutigssat nanon-itu-
nigssånut avdlanutdlo tungassut.
igdlut
niorKutigssiorfTt
nikinerpåmik anguniagagssanut
tungatitdlugo sujugdlermik suju-
nersutiginenarpon pissutsit pi-
ngårtut 3 Kalåtdlit-nunåne nuna-
Karfingne tamane piviussungorti-
nenåsassut uko: sujugdlen tåssa
nunanarfingne tamane igdlumik
niornutigssiorfeKartariaKartoK.
taimåitugssan nunanarfingme pi-
ssutsinut nalernutusaon autdlar-
Kåumutdlo sujunertarinenåsasi-
mavdlune nunanarfingmiut nang-
mingnen neninik aulisagkanigdlo
pigissaisa piarérsardlugit suliari-
nenarnigssåt avdlanut tuniniar-
nenarnigssåt ernarsautigalugo.
!gdlumik niornutigssiorfenarni-
kut sulivfigssanik pilersitsinenå-
saon. tamatumungalo penatau-
ssumik avdlane nunanartunit ani-
ngaussanigdlo inussutenartunit
Piumassarissat angnertusiartor-
titdlugit nunanarfiup ineriartor-
nigssånut periarfigssanik pilersit-
sinenåsaon.
anguniagagssat mikinerussut
åipatut tainenåsaon nunanarfit
tamarmik igdlumik atautsimltar-
fiuvdlunilo penatigigdlune kultu-
rikut suliniutenarfiussugssamik
penartarianarnerat. nunanarfit a-
merdlasut katerssortarfingnik a-
tautsimitarfingnigdlo penarér-
Put, amale nunanarfenarpon inu-
sugtunut, penatigigfingnut, nu-
nanarfingne sujunersuissussunut
avdlanutdlo pissarnertut agssor-
tuvfigissagssanik, kulturikut su-
kniutenarfigissagssanik nalingi-
naussumigdlo nåumarsainikut
sujunertarissanarnerme atorne-
Kartarsinaussunik periarfilug-
dluinartunik.
anguniagagssat pingajuat tå-
ssa nunanarfingne »igdlumik a-
tortorigsåruteKarfingmik« piler-
sitsinigssan. igdlo atortorigsåru-
tenarfik tåssa errorsissutinik, så-
natinik (såkunik), errorsivingnik,
ininik, kagdlerup-ingneranik, i-
mermik imanalo kiangmik piler-
sugan nunanarfingmiunit sukut-
dlunit atornenarsinaussunik, sor-
dlo puissinik pilangnermut, åme-
rinermut, piniarnermut aulisar-
nermutdlo atortunik iluarsainer-
mut, amernik atissanigdlo error-
sinermut, imanalo merssugagssa-
nut mikinerussunut avdlanutdlo
taimåitunut. igdlup atortorigsår-
fiussup atornenarnera tamanut
angmavon penatigigdlune tunga-
vigissat maligdlugit. tamatuma-
ne pitsaonutaussut ilåtigut må-
kuput: inonutigit atausiåkåt ma-
skinanik såkunigdlo taimaenatåi-
nigdlo akisunik pisinigssamut a-
ningaussaiautenartarianångit-
dlat, tamatumungale taorsiutdlu-
go inonutigingnik ingerdlatsiner-
me ikiutigssanut nutåliaussunut
tamanut akikitsumik pissarisser-
sutåungitsumigdlo atortonarnig-
ssamut periarfigssanarsinaunen.
aningaussat amer-
dlanerussut pissaria-
KartfneKarput
anguniagkanut nanon-issusermit
aulajangigaussunut tungatitdlu-
go sujugdlermik sujunersutigine-
narpon suliniutinik ardlanartu-
nik autdlartitanarnigssan.
anguniagagssan suliniutit tåu-
ko nutdlersane agdlagsimasson
tåssa aningaussalinigssamut tu-
ngassut nunanarfingnut tunga-
titdlugit amerdlisinenarnigssåt.
landstingip 1980-ime aningau-
ssanut atortitagssainut inatsi-
mut sujunersume sanaortugag-
ssatut suliagssat 34%-isa migssi-
nge tåssåuput nunanarfingnut ta-
plssutit imalunit nunanarfingnut
aningaussallssutit. tåukunane ta-
pivfiginenarnerussugssat tåssåu-
put kagdlerup-ingniliorfingnik,
imermik pilersuivfingnik niornu-
tigssiorfingnigdlo pilersitsinig-
ssat, amale nuånårutigalugo ilag-
sissarianarpon atuarfenarnermut
inungnigdlo isumagingningner-
mut — nutdlersanarfit nunanar-
fingnik sangmissanalernerat.
nålagauvfiup sule aulajangersi-
mångilå nålagauvfingmit ani-
ngaussallssutit avgornerat Ka-
non angitigisson nunanarfingnut
atortugssångortinenåsasson, isu-
manatigingningniartarnermutdle
avnutigissartagkavut atordlugit
nanon-issusen tåuna nåkutigiv-
dluarnigsårtarianarpon.
kagdlerup-ingniliorfingnik, i-
mermik pilersuivfingnik niornu-
tigssiorfingnigdlo pilersitsinig-
ssamut tapissutenartarnerup a-
tornenarnerane, tåssalo 1976-imi-
ngånit kagdlerup-ingniliorfit 20,
imermik pilersuivfit 5 niornutig-
ssiorfitdlo 2 sananigssåinut tapl-
ssutenarfigingningnenarsima-
von.
nunanarfingne kagdlerup-ing-
niliorfit sananenarnerisa nanon
sukatiginerat ukiune aggersune
taimaiginåsassumik ilimagine-
narpon, tamatumungalo ilåtigut
pissutauvon Kalåtdlit-nunåne
teknikimut tungassut pivdlugit
nutdlersanarfingmit kagdlerup-
ingniliorfingnut åssigiårtunut su-
jimersut suliarinenarsimangmat.
migssingersusian najornutag-
ssan ajornånginårdlugo nunanar-
fingnut atausiåkånut nalernutu-
ngortinenarsinauvon, migssi-
ngersusiamilo tåssane ilångutdlu-
git takunenarsinåuput aningau-
ssartutigssanut sujumut nautsor-
ssusiat åma nanon aningaussaler-
suinigssamut pilerssårusiat av-
dlatdlo. tauvalo GTO inussutig-
ssarsiornermutdlo tungassunik
iliniartitaunermut pissortanarfik
nunanarfingne kagdlerup-ingni-
liorfingnik nåkutigingnigtut uki-
ut tamaisa kursusenartarnigssåi-
nut årnigssussenataussarniar-
put.
ama imermik pilersuivfingnut
niornutigssiorfingnutdlo tunga-
titdlugo taimatungajak iliusenar-
tarnigssan pissarianardluinar-
pon.
imermik pilersuivfingnut tu-
ngatitdlugo takussutigssanik pi-
lerssårusiornen arrlnerungåtsiar-
tumik ingerdlavon, pingårtumik
tamatumunga pissutauvdlune pi-
lersuivfit månamut atornenartut
angivatdlårujugssuarmata su-
liagssanut pigingnenatigigfit
kommunivdlo aningaussatigut
teknikikutdlo artungisåinut na-
lerniutdlugit. taimåitumigdlo nu-
naKarfingne imermik pilersuineh
piårnerpåmik misigssuivfigine-
nartarianarpoK imanalo misili-
ssutigssiornenartarianardlune.
autdlartinenartarianalerpon tek-
nikerit, misigssuissartut, inger-
dlatsissut, nålagkersuissut nuna-
narfingmiutdlo imermik pilersui-
nermut pissutsinik nåpertutunik
pilersitsinigssamut periarfigssa-
nik ninigagssausinaussunik ima-
nalo atortagangnånit avdlaussu-
nik ernarsautigingnilernigssåt.
pigingneKatigTgfTt
pigingnenatigigfit amerdlasut
nunanarfingne autdlartinenar-
niarssålersut pissarianartitsiv-
dluinarput niornutigssiornikut i-
lalernenarnigssamingnik. taimåi-
tumik niorKutigssiorfingmik ta-
mane atorneKarsinaussumik suju-
nersut najornutagssiardlunit ta-
kussutigssan agsut tikitdluarnu-
nåsaon. nerititsivit, tarajorteri-
vit, igdlut åmerivit, ikåt panertu-
livfit, pujorivit avdlatdlo taima-
tut itut nalungilavut, atorfigssa-
nartinenarpordlo åssilissagssan
suliarissanik tåukuninga åssigi-
ngitsunik atortulerivfingme a-
tautsime nunanarfiup atautsip
atautsimortitsinigssånut periar-
figssanartitsisson. åssilissagssan
tungavingmigut tamanut atorsi-
nausson kinguleriårtumik angne-
rulersitsinigssamut pissarianar-
titsinen sarnumisagaluarpat ine-
riartortinenarsinausson. sulivfik
atortugssiorfik matuminga suju-
nertanardlune åma sananenåsa-
sson, nunanarfit atausiåkåt ator-
tugssiagssautaisa amerdlasuti-
gut åssigingitartut suliarinenarfi-
gisinåusavdlugo. pingårtinenar-
tarianarpon ingerdlånenarnerane
aningaussartutigssat sapingisa-
mik angnikitsutinigssåta isu-
mangnaitdlinigsså. pissarianå-
ngilan pissagssanarnarnerpauv-
fit tamaisa nåmagsissåsagai, åi-
påtigutdle sulivfingnik pilersitsi-
ssarianarpon sapingisamik nanu-
tiguinan unigtitsissartumik su-
livfingmilo tåssane atortorissat
akisunerussut ingerdlatinenarne-
rat anginerpåmik atordluarnenar-
tarianarpon. niornutigssiorfiup
taimåitup soruname maligtarisa-
vai perningnigssan pivdlugo av-
dlanitdlo onartugssaussunit ilit-
sersussutaussut. taimåitumigdlo
åssilissagssiornerme åma takune-
narsinåusåput ingerdlatsinermut
nautsorssutit nanon issikonar-
nigssåt, ilernorernussanut tunga-
ssut avdlatdlo.
kursusit
anguniagagssamut nanon-issu-
sermit aulajangernenartumut å-
ma ilåuput pigingnenatigigfing-
nik autdlarniniarnermut tunga-
titdlugo iliniartitsinermut ator-
tugssat unersussutitdlo tamanit
atorneKarsinaussut suliarinenar-
nerat. atortugssat tåuko suliari-
nenåsåput nangminérdlune ili-
niarnigssamut atugagssatut su-
junertanartitdlugit, pingårtumik
inersimassunut atugagssiat. tai-
måitumik åma tåssunga tunga-
ssunut sonutigingnigtut amerdla-
såt sulinigssåt atorfigssanartine-
narpon.
nunaKarfingne niorKutigssior-
fingnik ingerdlatsinerme pissor-
taussugssanik kursuseKartitsi-
ssarnerit pilersinenarnigssåt pi-
ssarianarpon. pissortaussut inu-
ssutigssanik påsisimangningner-
mik saniatigut nautsorssuseriner-
mut sujumutdlo nautsorssusior-
nermut piginåussusenåsåput.
ilisimatusautitigut
niorKutigssiornermut
nalerKutungor-
sardlugit
anguniagagssamut nanon-issu-
sermit aulajangigaussumut åma
ilauvon nunanarfingne niornutig-
ssiagssat umassunit pissut tåssu-
ngalo tungatitdlugo tåukua ki-
ngunerinik mikinerussunik nior-
nutigssiornigssame KanoK sule-
riautsit tugdlerCgsågaussumik na-
lunaerssusiornigssåt. nalunaer-
ssusiat åma måkuninga påsissu-
tigssartagdlit: avdlångoratik (ti-
pangnatik) nanon sivisutigissu-
mik uningasinaussut åmalo sumi-
tinenarnigssåinut ingerdlånenar-
nigssåinutdlo tungatitdlugo ing-
mikut piumassanautausinaussut,
pigingnenatigigfingorsinaussu-
mut tunissagssiorfingmik inger-
dlatsiniardlune sulissutigingnig-
tumut tornåinartumik iluanutig-
ssåusåput.
nunanarfit ineriartornigssait-
dlo pivdlugit ungasingnerusson
ernarsautigalugo anguniagagssa-
nut tungatitdlugo taerérpåka mi-
kinerpånik anguniaganarnigssa-
ne pilerssårutinilo nanon-issuser-
mit aulajangigaussune tungaviu-
ssut ilait. taimailivdlune niornu-
tigssiornerup ineriartortinenar-
nerane anguniagssauvon inger-
dlatsinerme aningaussartutit sa-
pingisamik åpasigsutiniarnig-
ssåt.
ineriartortitsinerme åma angu-
niagagssauvon niornutigssior-
fingnik, iliniartitseriautsinik ila-
me ineriartortitsinermut tamar-
mut tungassunik pilersitsinig-
ssan pisasson ilisimatusautitigut
niorKutigssiornermut nalerKutu-
ngorsainikut. tamatumunga åma
ilauvon nunanarfingne atausiåkå-
ne najuganartut pilerssårutit Ka-
non imanarnerinik, sujulerssuini-
kut nanon årnigssussinermik av-
dlanigdlo taimåitunik pilersitsi-
nigssan — sujornutdlugo onatdli-
sigingnigdluarsimanigssåt.
Islandimit isumag-
ssarsiniarneK
nunanarfit ineriartortinenarneri-
ne atatitsissut tåssa avåmut sia-
nunaKarfit
nunaKarfitdlo
isordliunerussut
ruainigssamut tungaviussut. tai-
måitumik pigmgneKatigingnerit
sulehatigigdlunilo ingerdlatseKa-
tigingnerit periausigssatut naler-
nututipavut, niorKutigssiorner-
mut atortugssiorfenarnermutdlu-
nit tamanut tungatitdlugit.
KGH-p niornutigssiorfisa nang-
minerssorneruvdlutik onartug-
ssaussunut nunenarnerinut ata-
titdlugo nunanarfingne pigingne-
natigigfiliorniarnernut autdlar-
nersaleriartortunut nanon iluse-
nartitsinigssamik nåpertutumik
pilersitsinenartarianarpon. tå-
ssunga tungatitdlugo Island ni-
viarfigisimavarput isumagssar-
siorfiginiardlugo. islandimiut
avåmut niornutenarnermut sule-
natigigfiat sulenatigigfigtut år-
nigssunenarsimavon tarajorteri-
nermut pigingnenatigigfingnik
mikissunik, pigingnenatigigdlune
nerititsivingnik pigingnenatigig-
dlunilo panertulivfingnik aulisar-
tut nunanarfiararpagssuinit pi-
ssunit ilaussortalik. pissutsit ard-
lanartut tikuarput kalåtdlit nu-
naKarfingne pigingnenatigigdlu-
ne sulivfiutait nåpertutumik år-
nigssunenarsinaussut pigingne-
natigingnen tungavigalugo avå-
mut tuniniaivfenarnermut.
»sauneK«
nulåne onautiginenartut soruna-
me tamåkissungitdluinarput sor-
dlo åma avdlarpagssuit tainenå-
ngitsut. åssersutigalugo pigssar-
siariniarnenarérsimavon kigutiti-
gut nanon-issutsimik navsuiau-
sian, inungnigdlo isumagingning-
nermut nutdlersanarfiup igdlo-
narniarnen pivdlugo 1980-ime
atautsimérssuarnigssamik piler-
ssårusiå nunanarfingmiunut åma
sonutiginardluinartugssauvon.
nunanarfit pivdlugit 1978-ime
atautsimérssuarnerme sårdlo å-
ma sangminenarsimåput nuna-
narfingnut sujunersuissut nanon
piginautitautiginerat, perning-
nermut (nakorsanarnermut) tu-
ngassut, igdlonarnermut tunga-
ssut atuarfenarnermutdlo tunga-
ssut.
nanordle ingerdlanigssamut pi-
lerssårusiat takussutigssatut må-
ne sarnumiunenartut saunertut
sututdlunit issiginenarsinåuput,
anguniagagssanik pilerssårutit-
dlo ingerdlanigssåinik kingulerig-
sårtumik nenitalersugagssat. pi-
lerssårutåuput navsuiausiat, pi-
lerssårutitut takussutigssaliat a-
tortugssatdlo avdlat suliarine-
narnigssånut suliniutenarnig-
ssat. tåssunga pissarianartitsivu-
gut inussutigssarsiornermut ili-
niartitaunermut nutdlersanar-
fingmut, Kalåtdlit-nunåne inu-
ssutigssarsiornen pivdlugo suju-
nersuissonarfingmut, Kalåtdlit-
nunåta ministerenarfianut, kom-
muninut imanalo sulisitsissunut
nangminerssortunut sågfiging-
ningnigssamik. suliniutigssane å-
ma sujunertarinenåsaon aningau-
ssanut tungassortaisa ersser-
ningnerussumik påsiniaivfigine-
narnigssait.
Anders Andreassen
En annonce i
GRØNLANDS-
POSTEN
giver kontakt til
mange tusinde kunder
over hele Grønland
15