Atuagagdliutit - 31.08.1983, Síða 7
Jørgen Brønlundip
eqqaaneqarnera
ataqqiniarneqartoq
^oalakkersuisunut ilaasortap Stephen Heilmannip
>>Jfanmarksekspeditionip« sinnerisa oqqunneqarneranit
ukiut 75-inngornerat ersersinniarlugu eqqaassutissiaq
Mgalertaleraa
• August 1908 Danmarksekspedi-
•onip sinneri Københavnimut ti-
•Pput. Ilisimasasarsiortut tikim-
?*a nuannaarneqanngilaq, tassa-
l.'aakku ilaat pingasut taarsuar-
bginnarsimammata. Ilisimasas-
arsiortut tikinnerannit ukiut 75-t
I (aagiummata ilisimasassarsior-
, 1 daat ajunaartunut ilaasoq Kø-
^6nhavnimi Ilinniarfissuullu naat-
'■viani nigalertaliinikkut ataqqi-
a^eqaqqipp°q.
u.«ut 75-t qaangiunnerat malun-
j'Pnniarlugu atuakkamik saqqum-
srsoqarpoq ima atilimmik: »Min-
eblade om Danmarks-
k;speditionen 1906. 1908«. Atuagaq
J^Ptarsuup Naalagaata Alf Trolle-p
i atalu Aningaasaateqarfianit saq-
JWmrnersinneqarpoq, taamatuttaaq
Uummi Københavnimilu nigaliliin-
k toissinneqartunik tunisisuupput.
Atuakkap saqqummersinniarnera-
ni Arktisk Institut Københavnimiit-
toq suleqataasimavoq.
Inuunini akigaa
Nuummi ningalilimmik ilisisuuvoq
naalakkersuisunut ilaasortaq Stephen
Heilmann, ilaatigullu ima oqaaseqar-
poq:
»Maanna qeqarpugut kalaallip i-
nuusuttup inoqamminik ilisimasutaa-
tinillu annaassiniartilluni 30-iinnarnik
ukioqarluni imminut pilliutigisaria-
qarsimasup eqqaassutissaata saani —
Kalaaleqatitta akisussaassutsimik an-
nertuumik pisussaaffimmisut tigusil-
luni nerisassaqarani, kameqarani o-
qorsaateqaranilu nunami avannaar-
piarsuani issingaartumi ilivissaminik
nammineerluni aaqqissuussisimasup
eqqaassutissaata saani.
Stephen Heilmann aamma Jørgen
Jørgen Brønlunds
minde blev hædret
^°ndsstyremedlem Stephen Heilmann lagde krans ved
Mindesmærket på 75-års dagen for hjemkomsten af
Esterne af »Danmarks-Ekspeditionen«
ea 23. august 1908 kom resterne
k ^nmarks-Ekspeditionen til Kø-
bhavn. Der var ingen glæde ved
lemkomsten, for tre af deltagerne
e?r ^'evet i polarmørket. 75 år efter
afSPeditionens hjemkomst blev en
ue ankomne, Jørgen Brønlund,
ny hædret med kransenedlæg-
r5Ser såvel i København som ved
j^l^nstnærket i Seminariets have i
ud* ^0rbindelse med 75-året er der
d ^ndt en bog med titlen »Min-
eblade om Danmarks-Ekspeditio-
j>en 1906-1908«. Bogen udgives af
aPtajn Alf Trolles og hustrus Le-
gat
som også skænkede de kranse,
hav*3^ ' Nuuk og Køben-
, Medvirkende ved bogudgivelsen
r også været Arktisk Institut i
benhavn,
frede livet
^ef var landsstyremedlem Stephen
e*lmann, der lagde kransen ved
.'ndesmærket i Nuuk, og han sag-
ved denne lejlighed blandt andet:
Vi står i dag foran mindes-
for en ung grønlænder, der
SøITl knap 30-årig ofrede sit liv i for-
el ®et På at redde sine rejsefæller og
res optegnelser.
~~~ En ung grønlænder, der havde
påtaget sig et stort ansvar, og i sin
pligtopfyldelse gik han i polarmør-
ket i ødemarken uden mad, uden
fodtøj og uden varmt tøj, indtil han
selv ordnede sin grav og lagde sig til
at dø.
Stephen Heilmann citerede også
den rystende besked, som Jørgen
Brønlund skrev, da han følte kræf-
terne svinde:
»Omkom 79-fjorden efter forsøg
hjemrejse over indlandsisen, i no-
vember måned. Jeg kom hertil i af-
tagende måneskin og kunne ikke vi-
dere af forfrosninger i fødderne og
af mørket«.
Målet nået
Stephen Heilmann sluttede sin tale
ved mindesmærket således:
— Men selv om ekspeditionen
var ramt af katastrofen, opnåede
man formålet, nemlig kortlægnin-
gen af Nordgrønland. At dette kun-
ne ske, skyldtes kun een mand —
Jørgen Brønlund.
— Da hans to kammerater om-
kom på isen, gik han alene i polar-
mørket for at redde kortene og dag-
bøgerne. Og til sidst kunne han ikke
gå videre på grund af forfrysninger
og træthed. Derefter forberedte
han sin død.
— Æret være hans minde! p.
nålagkersuissunut ilaussortax Stephen Heilmann direktøritdlo AKigssiaK Møl-
ler Jakob Janussenilo Jørgen Brønlundip erKdissutigssåta saniane ernainiainer-
Fra højtideligheden ved mindestenen over Jørgen Brønlund ses her landsstyre-
medlem Stephen Heilmann samt direktørerne AKigssiaK Møller Jakob Ja-
nussen.
Brønlundip nukeerutilerluni mxlugi-
gamiuk ullorsiummini nalunaarutaa
annilaarnaqisoq ima issuaaffigaa:
»Ajunaarneq pivoq kangerluk 79-
mi sermersuakkut angerlamut inger-
laniartilluta novemberi qaammataa-
gaa. Uanga maanga pivunga qaam-
mat nungukkiartortoq, ingerlaqqis-
sinnaajunnaarlungalu isikkakka qe-
runnersuarnit taarsuarmillu«.
Anguniagaq anguneqarpoq
Stephen Heilmannip eqqaassutissap
eqqaani oqaatsini ima naggaserpai:
»Ajunaarnersuarmit taama na-
laanneqaraluarlutik ilisimasassarsior-
nerminni siunertartik -nunatta avan-
naata nunap assiliornera — naam-
massivaat. Sulialli inaarneqarneranut
angut ataasiinnaq pisuuvoq, tassalu
kalaaleqaterput Jørgen Brønlund.
— Ilani sikumi ajunaarmata kiser-
liorluni taarsuup ataani inuilaarsuak-
kut pisussimavoq allattukkat uuttor-
takkallu annaanniarlugit. Kiisalu nu-
killaarluinnarluni qerutitersimaqalu-
nilu nanineqarfigisinnaasani tikikka-
miuk allattukkat ilungersungaarluni
annaannaaniakkani isumannaaqqar-
lugit toqussi piareersarsimavaa.
— Eqqaaneqarnera ataqqinartuu-
li!
jussjr..
■,aW9a*-
igdlume KaputeKartuarit. Kapuk
Malteserkors panertoK pugssi-
ane matuvdluinarsimassune
Kåumarterpagssuarne torKor-
tarineKarsinauvoK. i I a k u t at 11
nangmineK igfiukangnik ma-
marssartikit. tamatigut nuå-
narineKartarpoK. pugssiaK a-
tauseK Kapuit panertut na-
leKarput 50 g Kapungnik
nalinginarnik.
Ha' altid gær i huset.
Malteserkors torgær i
lufttætte folieposer sik-
rer gærens holdbarhed
i mange måneder. Glæd
familien med hjemme-
bagt brød. Det gor jo
altid lykke. 1 pose tør-
gær svarer til 50 g al-
mindelig gær.
AKTIESELSKABET
©DANISCO
A.TUAGAQDLXUTIT
NR. 35 1983 7