Atuagagdliutit - 12.12.1984, Blaðsíða 44

(Fortsat fra forrige side)
(nup. tugdl. nangisaoK)
niardlugo, ajoKersuiartortitat Ku-
jatåmiut avalagsimassut taorser-
niåsangmagit, sujunersusiardlo
tauna uvdlorme tåssane nåmagsi-
neKarpoK kungimut akuerissagsså-
ngordlugo.
Frederik Berthelsen Nungme
1750-ime inungorpoK, angajorKå-
railo ajoKe KavdlunåK pi'korigdlui-
nartOK Berthel Larsen (1722-82), å-
ma Manitsume ilagTngnut palasiu-
ssugssångordlugo 1764-ime palasi-
ngortitaussoK, nulialo kalåleK Su-
sanne. ajoKitut sulinigssamut atå-
taminit iliniartineKarsimavoK ar-
dlaleriardlunilo iluatigineKartumik
malungnartuliortardlune, sordlo
ugpernermik ingassåussivdlune
sangmissaKarniarneK tusåmassap
Habakuk-ip nuliatalo Mariap
1790-ip erKåne autdlarnersimassåt
kingumutdlo 1802-03-me malung-
narserKigtOK akerdlilersordlugo
Kasukartikamiuk. taimåtaoK Kut-
dlersarissaminit åssigmgitsunit pi-
ngårtumigdlo ajoKersuiartortita-
mit N. G. Wolfimit pitsaugineicar-
dluardlune iluatigineKardlunilo na-
lunaerutigineKartarsimavoK,
Wolfivdlo Kanoriliornera pissutau-
vok palasingortitagssatut måna su-
junersutigineKarneranut.
majip 27-ne 1814ajoKersuiartor-
titseKatigit tåuko taimatut aulaja-
ngernermik Berthelsenimut agdlag-
put »ajoKitut sulinermik ingerdlat-
sinerne pikon'ssuseKarnermik, iler-
Korissusermik eKiasuissusermigdlo
takutitaKartutut nalunaerutigine-
Kartarnitit pitsaussut pissutigalu-
git« perKuneKartOK Nungmut nor-
Kuvdlugo ukiumutdlo 300 rigsda-
lerinik aningaussalerdlugo ingim-
kut saniatigoritineKartartut sania-
tigut, sordlo åma palasitut ånorår-
ssuarmik pupiussåmigdlo nagsitsi-
vigineKåsassoK. åma uvdlorme tå-
ssane ajoKersuiartortitseKatigit
taussuminga palasingortitserKuv-
dlugo agdlagfigåt Biskopivdlo
Miinterip pisinautitsissutå tåssunga
ikivdlugo. agdlagkane tåukunane
OKautigineKarpoK Kavdlunånik pa-
lasitut sulissugssanik Kalåtdlit-nu-
nåt pilersorneKarsinaujungnaersi-
massoK sorssungneK pissutauvdlu-
ne — »ivdlitdlo Katångut asassaK,
måna kiserngorusimavutit, taimåi-
tumigdlo aulajangerneKarsimavoK
Frederik Berthelsen palasingorti-
tåusassoK, tåunalo pivdlugo bi-
skopitut atorfiga sivnerdlugo ma-
tumuna pisinautipavkit uvanga a-
teralo sivnerdlugit apustilit ilerKuat
nåpertordlugo ilagitdlo Kavdlunåt
nålagiarnerme maleruagagssait a-
tordlugit kivdlingnartumik Kinuni-
kut agssangnigdlo patitsinikut pi-
neKartoK tåuna ajoKe kalåliussoK
palasingorterKuvdlugo tauvalo tai-
mailineKarm'kut pissugssaunermik
nålagarsiortitsisinaunermigdlo tu-
nineKåsavdlune Gutip Jlsuse Kri-
stusivdlo kivfåtut ilumortutut Gu-
tip OKausiata OKalussissutiginigsså-
nut, OKalugfingmilo tamanut sar-
Kumissungitsumik sarKumiutdlu-
gitdlo atortisavdlugit sakramantit
atarKinangårtut Kristusip tåukuni-
nga nangmineK atorKårtitsinera
nåpertordlugo, åmalume suliagssat
taimaisa Gutimit KaerKuneKardlu-
ne suliagssaKartitaunerme iluartu-
me tåssane suliarineKartugssat su-
liarerKuvdlugit Gutip OKausé kri-
stumiutdlo ilerKue pissarnerilo ma-
ligdlugit.« agdlagkat tåuko saniati-
gut biskope ingmikut agdlagkane
taimatut palasingortitsinerme pe-
riauseKarnermik sukumissumik
navsuiauteKarpoK. åmalo sujuner-
suteKardlune palasingortitsinermi-
ne KanoK OKaluseKarsinauneranik,
palasingortitsinerup kingorna ug-
pernarsainermik, Berthelsenip ila-
gingnut Kavdlunånutdlo nalunae-
rutigineKarnigssånik avdlanigdlo.
angalalugsinarneK
taimaitdlunile sorssungneK soraer-
simavoK, kisiåne Kalåtdlit-nunå-
nut atåssuteKautit pissarnermigtut
sule pilersimångitdlat, Berthelsen-
ivdlo palasi'ngortmeKarnigssånik
perKussut aitsåt augustusip Kåuma-
tåta nålernerane tiguvå, taimåitu-
migdlo ukiume tåssane nåmagsisf-
naunago. taimatutdlo pissoKarne-
ratigut Berthelsen palasingortitsi-
vigssamut Sisimiunukalugsinar-
poK, Hartzilo tikiutingingmat pala-
singortitaunane najugarissaminut
Manitsumut utertariaKardlune. tai-
måitumik ukioK 1815 majip 23-ne
aurdlarérpoK Hartz Sisimiunut ti-
kisångikaluarpat tauva Ilulissanut
ingerdlåinarniåsagame. avKutånile
anorerssuarsiordlutigdlo silardlug-
siornermit aitsåt junip 14-ne Sisi-
miunut piput. Hartzilo tåssanl-
ngingmat uvdlune 14-ne tåssamsi-
nardlune autdlarKigpoK, avxutåni-
le paortunik nåpitsivoK, tåukunå-
ngalo tusardlugo palasingortitsi-
ssugssaK aggersoK, taimåitumigdlo
uterpoK palasingortitsinigssamut
piarérsaiartordlune, palasingortit-
sissugssaK tikigpat sut tamarmik
piarérsimaniåsangmata.
Hartzilo igdloKarfigissaminit ju-
nivdle 14-ne autdlarsimagaluar-
poK, aussavdle tamatuma silånit
avdlångorartuartumit agsut atupi-
luisitausimavdlune nivtåitarnernit,
siagdlertarnernit anorerssuarnitdlo
taimalo agsut kingusinårtitauvdlu-
ne julilo ingerdlatilerérsoK aitsåt
Sisimiunut pivdlune. taimailiner-
mile ajoKutigssat susinaussut ta-
marmik aningorneKarsimåput, pi-
ssugssardlo nagdliutorsiornartOK
Kalåtdlit-nunåne ilisimaneKångi-
ngajagtoK pisinaulisavdlune — tai-
måitordle nuname tåssane Kutdler-
pårtaussoK, tåssalo nålagaK Myh-
lenport NungmltOK, ilausinauna-
ne. taima pissoKarnigssånik Hartz-
ip februarivdle 2-ne agdlagfigisi-
magaluarpå, pivfigssaugatdlartit-
dlugule agdlagkat ångusimasimå-
ngitdlat.
BItilip OKalugfia SisimiumtOK
sapingisamik pitsaunerpåmik nag-
dliutorsiornigssamut tåssunga ku-
ssagsarneKarsimavoK pisatsersor-
neKardlunilo, nateK igsiavitdlo Ka-
lipagdlutik, sutdlo tamarmik »pit-
såuput minguitdlutigdlo«. arfini-
ngorneK 8. juli nal. 2-nut sérKU-
miarnigssamut OKalugfiup sujarna
sujanerpoK, tauvalo Fr. Berthelsen
nerdlTviliartugssatdlo avdlat 40 sér-
Kumiariartorput.
uvdlorssuaK nagdliupoK
kisame uvdloK nagdliutorsiorfig-
ssaK nagdlerpoK, sapåt 9. juli 1815.
sila alianåipoK atdlårKigdlune Kat-
sungavdlunilo tamanilo inoKarpoK
åssugkersorsimassunik. uvdlåkut
nal. 8 OKalugfiup sujanerssuarnik
sujugdlermérsumik sujanerneKar-
poK, taimailineKarérmatdlo OKa-
lugfiup napassuliartånit Kardlor-
tautit mardluk atordlugit tugsiutit
erinåinik atuineKardlune. nal. 8
1/2 åipagssånik sujanerneKarpoK,
taimailerermatdlo Kavdlunåt tåssa-
ne najugaKartut avdlatdlo Manlt-
sumit tikiusimassut sérKumiariar-
torput. tauva Fr. Berthelsen Hartz-
imut iserpoK »igsiavingmut ajorti-
nik ångiarfingmut, tåssaussumut
palasip OKalugfingme igsiavigissar-
tagånut«. tauva sujanernik tama-
nik sujanerneKarpoK oKalugfigdlo
ilagit ulivkårdluinarpåt »tugsiutit
Nalekkama paranganga erinå på-
tagpalårneKartitdlugo.«
nålagiarneK kalåtdlisut Ki'numik
autdlarKauserneKarpoK, taimaile-
rermatdlo Kavdlunåtut tugsiut »Be-
red os selv, o Gud, naar vi ind i dit
tempel træde« (Gute ivdlit nålag-
fingnut isernivtine piarérsartigut)
atorneKarpoK. taimailerernikut
Hartz autdlarniutaussumik nalu-
naerutaussumik Kavdlunåtut oKa-
lussivoK najorKutaralugo Mat. 6,
6-23 måkum’nga imaKartumik:
»kristumiume ugpernerup ilerKO-
ringneruvdlo akornåne ataKatigig-
dluinartariaKarnerånik. A: ugperi-
ssap sagdlussuissutainik pingårner-
pånik ilerKoringnigssamutdlo pi-
ssugssaunernik uvavtinut nalunae-
rutigineKartunik Kanikut navsue-
ruteKarnerinaK tåssåungitsoK ug-
perneK ilumortOK piviussordlo kri-
stumiumutdlo ilisarnautaunane.
taimåinigssamutdle piumassarine-
KartoK tåssaussoK umatikut ilor-
dliussumik misigissaKarneK ilu-
mortumigdlo påsingningnermik
navsuerneK tamatumingalo piviu-
ssungortitsineK. B: inunikut ilerKO-
ringneK ugpernermik piviussumik
tungaveKångitsoK kristumiussup i-
luardluinartup ilumortuvdlo iler-
Koringneringilå, ilerKoringnigssa-
mutdle åma piumassarineKarpoK
ugperissap sagdlussuissutåussianik
Kamuna kivdlingnartumik siuner-
siutigingnigdluarneK, ajungitsu-
liornermutdlo pissutåusavdlune
Gutimut ånåussissigissamutdlo ug-
perneK taimalo nangmineK suliari-
ssat ajungitsut nangminérdlune na-
leKartipatdlårniarneKåsanatik.«
tamåko atorneKarnerisigut
Hartzip sordlo Kavdlunåt kajumig-
sårpai asangningnermik atarKing-
ningnermigdlo, tusarnårumåssu-
sermik nålangnermigdlo iliniartitsi-
ssungortup Frederik Berthelsenip i-
liniartitsinerinut ugperissavdlo ili-
niagagssartainik pingårtussunik er-
Kaisitsaissarneranut takutitsissar-
Kuvdlugit, taimåinigssaK nangmi-
nermingnut Katångutimingnutdlo
kalåliussunut pissugssauvfeKarne-
rånut anginerpåmik pingåruteKar-
tugssaungmat — taimatutdlo Kinu-
vigai Gutimut KinoKatigencuvdlu-
ne »tåussuma såimaungårdlune Fr.
Berthelsen nakussagtitdlugulo pi-
ssagterKuvdlugo atorfine pingår-
tOK tamarmik iluaKutigssånik su-
liarisinaorKuvdlugo.« taimailerér-
mata Kavdlunåt tugsiutåt nr. 368
»Tak, fader, for dit Guddoms ord,
for Jesu blide lære« atorneKarpoK.
silåinarme nagdliussinerssuaK
tåuna atorneKarérmat palasingor-
titsineK nangmineK suliarineKaler-
poK tugsiutigineKardlune »Jesum
akka«, tåssalo Hartz altarimut pisi-
mavdlune Berthelsenilo såvane sér-
Kumiartarfingme sérKumiardlune.
tauva palasingortitsinermut kalåt-
dlisut OKalussivoK ineramilo pala-
(Kup. suj. nangitan)
(fortsættes næste side)