Atuagagdliutit - 03.07.1985, Blaðsíða 14
14
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 27 1985
Oqallinneq • Debat
Siumut, Atassut IA-lu
Sunamita eqqorpa?
Taakku tusartuakkavut atugassiani
radiokkullu nunatsinni naalakker-
suisugut. Uanga ima isummerfigisi-
mavakka ilisarnaatai tassa ukuu-
sut: Siumut, Atassut IA-lu.
Siumukkut angujumavaat nu-
natsinni kalaaliusugut nammineer-
luta siumukassasugut. Atassut-
ikkut naalagaaffigeqatigiinneq pi-
giinnarlugu siumukarumapput.
IA-lu siulivut pingaartitsorujus-
suullugit kalaaliussuseq attattuaru-
mallugu siumukarumapput. Soo-
runami silarsuaq silarsuutillugu ka-
laaliujuassaagut ammittalu qali-
paataa attattuassallutigu kalaaliu-
tilluta allanngornavianngilagut al-
lanngorumanatalu. Immaqalu nu-
narput tamakkerlugu namminer-
sornerulernerput nuannaarutigaar-
put tassa siulivut nammineerlutik
imminnut napatissimammata, ua-
gut kinguaajusugut malinnaalluta
nammineq nunarput aqunnerulis-
sagatsigu.
Siumup angujumasani anguaa.
Tassa nammineerneruleratta angu-
niagaq aporfissalerujussuugaluaq
ilungersoramik qaangerlugit angu-
aat taakkununngalu ikinngutaap-
put I A-kkut piumassuseq nukigalu-
»Kissaatigisaa tammaagatsigu
tullianut ilanngutiinnarparput...«
Qanoq aallartissallunga nalorniga-
luarakku uangaannaanngitsoq mis-
ilissimagunarakku uparualaarnia-
riga »Kissaatigisat« aallakaatinne-
qartarnerat:
Kissaatigisat qularnanngilaq as-
sigiinngitsunik misigissuseqarluni
allanneqartarsimapput: aliasun-
nermik nuannaarnermillu aallaave-
qartumik, taamalu erinaq kissaati-
giniagaq sapinngisamik naleqqut-
tuusorisaq tusartareersimasarlu
(radiokkut) kissaatigineqarsinnaa-
sarluni.
Ukiuni makkunani kissaatigisat
akisujaartukasiupput, ilallugulu
joorlip nalaani akeq qaffanneqar-
tarluni annertujaarsuanngorlugu.
Taamaammat kissaatiginiagaq
suunissaa aalajangerlugu nalunaa-
rutigineqartarpoq ilami akeq
imaannaanngeqimmat.
Kisiannili tusarnaarusutaq aalla-
kaatileraat tusarlugu oqartoq:
»Kissaatigisaa tammaagatsigu
(imal. piginnginnatsigu) tullianut
ilanngutiinnarparput«. Periusis-
saaleqinartarpoq, allakkaanni
imannarsuaq akilereerlugu imaali-
allaannaq taarserneqartoq tusaal-
lugu soorunami narrujuummi-
nanngitsuunngilaq.
»Taarsiisartut« nalusariaqan-
ngikkaluarpaat telegram akisuum-
mat kissaatigisarlu suunissaa sa-
pinngisamik qinerneqartarunar-
mat taamalu kissaatiginngisaq aal-
lartiinnarneqartarluni, kusanaak-
kaluaqaaq.
Immaqami imaaliortoqarsinnaa-
galuarnersoq »kissaatigisat immik-
kut, kissaatigisat taarsikkat immik-
kut aallakaatitinneqartarlutik?
Uangalu nammineq erinarsuutit er-
inaasa ilaat maqaasisakkakka (ra-
diomi) eqqaalaassavakka: Tassalu
»apummi matuugaapput naasun-
nguit« erinaa siulleq maqaasisarak-
ku, kiisalu »seqineq unnummi«
aamma taanna.
Nalunngikkaluarlugu imaalial-
laannaq kissaatigisap taarsertarne-
ratuut uparuakkakka aaqqinneqar-
sinnaanngitsut, neriullunga amer-
lasuut isumagisartagaat anissimas-
sallugu naatsumik ilanngutassii-
laarpunga.
Thomas Olsen
Kalaallit Nunaata EF-imit aninerata kingorna Ka-
laallit Nunaat Danmark-imut naleqqiullugu pissut-
sini Uumasunik naasunillu nungutaaratarsinnaa-
sunik niuerneq pillugu nunat assigiinngitsut isu-
maqatigiissutaannut atatillugu »nunat pinga-
juat«tut naatsorsuussaalerpoq. (Washington-
konventionen).
Tamatuma kinguneranik
arfernit pisunik nioqqutisiat (tamatumani tu-
pilaat aamma qilalukkat qernertat tuugaavisa
nannut amiisa aamma nannut kukiisa aamma
aarrit tuugaavisa
Kalaallit Nunaannit Danmark-imut anninnissaanni
annissinissamik akuersissut Kalaallit Nunaannit
pissarsiarineqaqqaartussaavoq.
Annissisinnaanermik akuersissut pineqarsinnaa-
voq uunga saaffiginninnikkut:
Namminersornerullutik
Oqartussat
Allattoqarfik
Postbox 1015.3900 Nuuk
Danmark-imut eqqussinissaq pitinnagu annissi-
sinnaanermut akuersissut uunga nassiunneqas-
saaq:
Fredningsstyrelsen
Amaliegade 13 . 1256 København K
Taanna ilaqartinneqassaaq qinnuteqarnermut al-
laffissamik eqqussisinnaanermut akuersissummik
qinnuteqarnissamut atugassamik. Allaffissaq
taanna aammattaaq Namminersornerullutik 0-
qartussanut saaffiginninnikkut pineqarsinnaavoq.
Annissisinnaanermut akuersissuteqaqqaartoqar-
tariaqarnersoq nalomineqartillugu Namminersor-
nerullutik Oqartussanut saaffiginninnissaq inas-
sutigineqarpoq.
Namminersornerullutik
Oqartussat
Efter Grønlands udtræden af EF betragtes Grøn-
land som »tredieland« i forhold til Danmark i relati-
on til Konventionen om International Flandel med
Udrydelsestruede Vilde Dyr og Planter (Washing-
tonkonventionen).
Dette medfører, at der ved udførsel fra Grønland
til Danmark af
dele og protukter af hvaler (herunder tupilak-
ker og hele narhvaltænder)
isbjørneskind og isbjørnekløer og
hvalrostænder
kræves udførelsestilladelse fra Grønland.
Udførelsestilladelse fås ved henvendelse til
Grønlands hjemmestyre
Sekretariatet
postbox 1015.3900 Nuuk
Forud for indførsel i Danmark skal udførelsestilla-
delse fremsendes til
Fredningsstyrelsen
Amaliegade 13.1256 København K
bilagt ansøgning om indførelsestilladelse. Formu-
lar hertil kan også fås ved henvendelse til Grøn-
lands Hjemmestyre.
Såfremt man er i tvivl om, hvorvidt der kræves ud-
førselstilladelse, opfordres man til at henvende sig
til Grønlands Hjemmetyre.
Grønlands Hjemmestyre
gu suleqatigiipput inuiaasugut su-
lissulluta. Kisianni eqqaasikkuma-
galuarpakka naalakkersuisutta siu-
livut ataqqillugit nunartik nammi-
neerlutik aqukkusukkunikku, imi-
gassartaqanngitsumik sulisinnaas-
susertik naapertorlugu suliniarlik.
Takusareerpagummi atuagassiani
naalakkersuisut ataatsimeersuar-
nerminni assingi nerriviisa qaavi
imigarsartallit, tassa paajat. Ta-
manna siumukarnersunerluni ki-
nguaajusunut maligassiuilluarneq?
Nalunngilarpummi kalaallit nunat-
sinni qanoq annertutigisumik ajor-
nartorsiutaasoq imigassapalaaq i-
nuiannut ajoqutipalaaq. Naalak-
kersuisugut utoqqalillutik suliun-
naarpata kinguaajusut nangitsisus-
sanngussapput. Maanna naalak-
kersuisugut suliniarnerminni mali-
gassiuilluarlutik imigassartaqan-
ngitsumik qanortoq ingerlalluarlu-
tik nunarput sulissunniarlissuk. Si-
uligummi imigassartaqanngitsu-
mik imminnut napatittuupput pit-
saasut.
Neriuppunga namminersulernit-
sinni naalakkersuisutta sulissutiga-
lugu ilungersuutigilertariaqaraat
taanna ajornartorsiussuaq imigas-
sapalaaq. Arriikkaluartumilluun-
niit nunatsinnit peersikkiartuaarlu-
gu tikisisitsissaarlutik. Tassa aat-
saajugaluarpoq piviusunngussap-
pat inuiaqatigiit kalaallit siulimin-
nut ataqqinnittut. Nunatsinni imi-
gassaq nungutinneqaraluarpat ta-
kussutissaqalissagaluarpoq ilumut
sulilluavissunik aquttoqartugut,
kingornalu minguissusermik eqqis-
sisimanermillu sunnersimaneqarlu-
ta inuiaat kalaallit siuliminnut
ataqqinnittut pitsaasumik angusil-
luassagaluarpugut. Aamma eqqar-
saatigisarpara nunatsinni kikkul-
luunniit suliniaqatigiit naalakker-
suisunut peqataatitaqartarmata
aamma suliniaqatigiiffik inuiannut
imigassamik ajornartorsiutilinnut
qaammarsaaniartoq Blå Kors.
Aamma naalakkersuisunut ilaatita-
qartariaqaraluarpoq taamaalilluni
oqinnerusumik eqaannerusumillu
ajornartorsiut imigassaq qaangeri-
artorneqalissagaluarpoq.
Neriuppunga atuartussat paasil-
luassagaat isumaqataallutillu.
I. Brandt, Iginniarfik
KY&STPJK
Box 16.3900 Nuuk
Telefon 2 40 96
SENDER VARER OVER HELE GRØNLAND
Lynlåse - også til bådpresseningen -
strikkepinde - garnholdere - garnvinder -
mønstre til joggingdragter
Nioqqutissanik Kalaallit Nunaannut
tamarmut nassitsisarpunga
Siittartut - aamma angallatit uliinut -
nuersaatit - nuersagassaasiviit -
nuersagassanik imusissutit -
joggingdragtinut ilisserutit
3
3
O
O
O)
CO
>
w
Dh
m
bC
T3
C
CO
g
s
□□□□□ □□ □□
0)
g
13
OT
03
<D
3
• • -u
CD OT
,
o 5
£ 2
CQ Æ
<D
^ S
g S
• S CD
v; >-<
OT fe
o3
>> Cd
OT
U4 c
CD >.
OT **
C <D
® '
6* OT
■ "2
OT
OT
P cd cd o)
s ^ u
J Mh
cr
s
-5
c
z
2