Atuagagdliutit - 26.11.1986, Síða 11
NR. 48 1986
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
II
Pissuseqarput, qujanarniartuun-
ngilluinnarlutillu. Oqaatsit inuit
nammineersinnaanngorlutik qallu-
naanut naligitikkumasut tusaruma-
saat atorlugit oqaluttarput. Kalaa-
liussutsimillu pingaartitsisuupput:
Annoraaqartarlutik, qaannap pi-
agaassusia taakkarsortarlugu nag-
guveqatitsinnullu atassuteqarneru-
lernissarput pingaartilluinnagara-
lugu — tamakkulu tamarmik pi-
ngaartilluinnarlugit sammineqar-
f1arput. Suliffissaaleqisorpassuillu
'kilisarniarlugit qallunaat Kalaallit
Nunaanniittut ikilisarneqarnissaat
anguniagarilerpaat.
Siumup anguniagai tamakkua
Kalaallit Nunaanni Danmarkimilu
'laatigut avissaarniarnertut isuma-
Qartinneqartarput. Taamaattumik
allatut ajornartumik allatut eqqar-
sartut suliniuteqalerput, kalaallit
Danmarkimut atattuinnarumane-
rannik erseqqissaaniartunik. Taa-
Watut sullissisuulerpoq Lars Chem-
nitz Atassummik aallartitsinermi-
8ut, partiimilli taajumanngilluin-
naraluarpaa peqatigiiffimmik sule-
qatigiiffimmilluunniit tajumaneru-
galuarlugu. Tamanna Siumup uni-
kaallaatiginngilluinnarpaa, taa-
aiaakkaluartorli nuannaajallan-
nartuullunilu ajasoornartuuvoq ta-
kullugu Danmarkimiit avissaan-
aginnissamik suliniut qanoq amer-
latigisunit tapersersorneqartoq.
Lars Chemnitzilli paasilluarpaa i-
agerlatsiniarneq qanoq ajornaku-
soortigisoq ingerlatsinissamut pi-
lersaarutit akerlerisat pilersaaru-
taannit allaanerussuteqangaann-
g'Ppata.
Atassutikkormiut qinersinermi
iaasinerit affangajaannik pissarsi-
Saluarmataluunniit, Kalaallit Nu-
aaanni ineriartorneq Danmarki-
mut ungasilliartornertut oqaatigi-
neqartariaqartuarpoq, malunnar-
luarporlu qallunaat Kalaallit Nu-
naata tungaanut ilasseraannginne-
rujartortut. Paasilerpara inuit qa-
nga Kalaallit Nunaannik nuanna-
Hjnnilluarsimagaluartut ilaat pakat-
S1simasutut pissuseqartalersut, al-
*aat Kalaallit Nunaat Danmarkip i-
lagisimasaraluatut annaaneqarsi-
^asutut taasalerlugu. Pissutsinillu
eqqorluinnartumik naliliisartutu-
aasorilerpakka uanga nammineq i-
laquttakka qaninnerpaat. Nuliara
°qartarpoq: Sooq qiassaagut? Ta-
^anna ineriartornerup pissusissa-
fnisoortup ilagiinnanngimmamiuk,
inuiaat pisinnaalersut imminnut
aqquttunngortissallugit? Panigalu
°qartarpoq kalaallit ineriartorner-
nttnni akerliuniarnermut killissi-
masut, tamannalu qaangerumaa-
raat. Uangalu nammineq Atassutip
qinersinermi taaguunneqarneru-
JUssua isigaara Danmarkimut atas-
suteqartuaannarnissamik kissaate-
qarnertut, Siumullumi aamma taa-
ntaattussaanerarpaa. Siumukkor-
Htiut ilaanneeriarlutik qallunaat pi-
sortaannut sakkortusaartarnerat u-
anga Danmarkimiit avissaarniar-
nertut isigineq ajorpara, isigisarlu-
guli inuusuttut namminersornialer-
'aat naalakkersortigisimasamik
tungaannut ajugaasimaarnerattut.
Namminersornerulernerup eq-
qunneqarneratigut Kalaallit Nu-
naanni inatsisartoqalerpoq, de-
ntokratiskiusumik ingerlatsisus-
saasunik, inatsisissatullu siunner-
suutit tassani oqaluusereqqissaar-
neqartassapput minnerpaamillu
niarloriarlugit oqaluuserineqartas-
sallutik. Maannalu Lars Chemnit-
Z'P Atassut Danmarkimut atania-
qatigiiffiinnartut atorsinnaajun-
naarpaa. Maannami illuatungiliut-
tuusariaqalerput, Lars Chemnitzi-
lumi illuatungiliuttunut ittuusus-
saqqilluinnarpoq. Naalakkersui-
nikkut sulinermini kisimiippallaar-
nerarlugu isornartorsiorneqartarsi-
mavoq. Naalakkersuinermiillu tu-
nuarneratigut paasinarsivoq sooq
taamaassimasoq. Ullumikkut ka-
laallit qallunaallu naalakkersuiner-
ntik suliaqartut akornanni maqaa-
sineqarluinnarpoq. Atassut kalaal-
lit qallunaallu naalakkersuinikkut
Sulineranni pingaaruteqarluarsi-
mavoqi ullumikkulli annerusumik
sunniuteqanngilaq. Suliassani ilua-
mik isumaginngilai. Avataaniit isi-
galugu soorlumi siunnersorneqar-
taranilu isummerneqartanngitsoq.
Naalakkersuinikkut partiimut su-
mulluunniit ajoqutaalluinnartar-
poq imminut iluarivallaalerneq.
Aammami uumassuseqartut suul-
luunniit taamaapput.
Atassutip Siumumut illuatungili-
uttut naalakkersuinikkut erseqqis-
sunik pingaartumik inuutissarsior-
nerup tungaatigut anguniagaqar-
nissaa amigaataavoq. Tupinnan-
ngitsumillu inuutissarsiortut Ka-
laallit Nunaanni naalakkersuinik-
kut sulinermi sinniiseqarnissartik
amigaatigaat.
IA sammivallaarsimannginnak-
ku partii taanna erseqqissumik na-
lilersinnaanngilara. Isumaqarpu-
nga taanna qallunaat partiiannut
venstre socialistinut assersuussin-
naallugu. Saamerliusorujussuit si-
lassorissut, naalakkersuinikkut i-
summaminnik sakkortuumik saq-
qummiussisartut, naak ilorlikkut i-
lisimagaluarlugu isummatik innut-
taasunit tapersorneqangaanngit-
sut. Aqutsisui silassorilluinnar-
tuupput naalakkersuinikkut sule-
qataanissamut piginnaaneqarluar-
tut, ilaatigullu ajuusaarnartarpoq
tamanna pitsaanerusumut atorne-
qanngimmat. Nagguveqatigiit eski-
muut ataatsimuulernissaannik isu-
maat piviusunngortinneqarsin-
naanngilluinnarpoq. Isumaqar-
punga tamanna akerliussutsimik
takutitsinerusoq 1956-imi Rink-
ekspeditionen aqqutigalugu naggu-
veqatitsinnut atassuteqareersima-
galuarta tamatuminnga piorsaasi-
manngippallaaqigatta. Ikittunngu-
anik saamerliuniartorujussuaqar-
nera demokratiskiusumik ingerlat-
sinermi pisuussutaasutut isigine-
qartariaqarpoq, amerlanerussute-
qartut isumaliutigilluakkamik i-
ngerlatsimmata. Taakkua ineriar-
toqqinnissaannut apeqqutaavoq
naalakkersuinermik suliaqartut i-
ngasattajaannginnerusut partiitik
qanoq atsigisumik soqutiginarne-
rulersarsinnaaneraat.
Angutit piareersarluarsimasut
suliumassuseqarluartullu ukiut ar-
fineqmarluk matuma siornatigut
namminersornerulernermut inatsit
tunngavigalugu naalakkersuisun-
ngorput. Taama oqarpunga suut
tamaasa ataatsimut isigalugit. Ilaat
ilaminnit piareersarluarsimarup-
put, allallu allanit suliumasseqar-
nerupput. Pilersitseqqaartuusutut
eqqarsaatigissagaanni tupaallan-
nartumik sungiussisimarpalaarlu-
tik piumassuseqaqalutillu ingerlat-
sipput. Piumassuserli ilaatigut ima
atsigisarpoq, allaat illuatungiliut-
tut uanga ippiginngilluinnakkan-
nik ingerlaniataarpallaarneraasar-
lutik.
Taamatut isornartorsiuinermi
minnerunngitsumik pineqarput su-
liassaqarfinnik annertuunik mini-
stereqarfimmiit tigooraaneq imma-
qalu minnerunngitsumik KGH-mik
tigusineq. Annilaanngatigineqar-
poq kalaallit suli suliassap taama
annertutigisup tigunissaanut naam-
mattumik inerissimassuseqalersi-
manngitsut. Kalaallit atorfinnik
nutaanik tigusinissamut ilinniarlu-
arsimasut ikippallaarput, aningaa-
sanullu tunngasut Kalaallit Nunaa-
ta artussavai naak qallunaat naala-
gaaffianniit mikinngitsumik ataat-
simoortunik tapiiffigineqartaralu-
arluni. Tamakkorpiaallu aamma
tunngavigalugit GTO-p tiguneqar-
nissaa isornartorsiorneqarsima-
voq. Minnerunngitsumillu illoqar-
nermut tunngasut tiguneqarnissaat
annilaanngatigineqarpoq isornar-
torsiuinermilu ilaatigut tunngavigi-
neqarpoq tamakkununnga naalak-
kersuisuusup ullumikkut illut aser-
fallassimaqisut taamaatsiinnarlu-
git tiguneqarnissaat qilanaarinngil-
luinnarmagu. Illuatungiliuttut isor-
nartorsiortagaasa ilagaat nammi-
nersornerullutik oqartussat nam-
minersortut suliffissuaataannik a-
merligaluttuinnartuni k pisiortor-
nerat. Tamanna namminersorluni
ingerlatsinermik millisaaniarnertut
isiginarluni, tassami namminersor-
tut suliffissuaataat namminersor-
nerullutik oqartussat suliffissuaa-
taanni ikinnerujussuarnik pisassin-
neqartarmata. Allaat imminut aki-
lersinnaasumik ingerlasinnaajun-
naarsillugit. Illuatungiliuttut isu-
maqarput tamanna eqqortumik u-
nammilleqatigiinnerunngitsoq.
Naalakkersuisut isomartorsior-
neqarnertik unikaallaatiginngilaat
oqarlutik inatsisitigut taamaalior-
nissamut periarfissaqartitaallutik.
Kigaannerusumik ingerlatsisut ine-
riartornermit katagaassapput.
Namminersornerulernermut inatsi-
sip atugaaneratigut innuttaasut ine-
riartussapputi inatsit pilersitaasi-
manngilaq atornissaanut innuttaå-
sut inerinnissaat utaqqineqassam-
mat. Ineriartorneq sunaluunniit —
innuttaasuniluunniit akeqanngit-
sumik ingerlanneqarsinnaanngi-
laq. Namminersortut suliffissuaa-
taannik tigusisarneq tassaanerarne-
qarpoq suliffeqarfinnik annaassi-
niarluni iliuuseqartarneq. Taman-
na pinngitsaaliinikkut naalagaaf-
fimmut pigisassanngortitsiniarner-
mik taaneqarsinnaanngilluinnar-
poq.
Taamaattumik naalakkersuisut
isornartorsiorneqarnertik qaanger-
luarsinnaasarsimavaat, iliuuseqar-
nerminnilumi kukkuvallaartarsi-
magunanngillat. Ajornanngisitsi-
vallaartarneralli ilaatigut qallunaa-
nit naalakkersuinermik suliaqartu-
nit soqutigittaalliornertut taaniar-
neqartarpoq, allaat ileqqorissaar-
nerunnginnerarneqarluni. Ilaatigut
oqaatsit sakkortunerusut atorusun-
neqartarunaraluarput, tamannalu-
mi illuatungiliuttut ittuusup alla-
mik taarserneqarneratigut tunuar-
simaarfigisarsimanngilaat. Allaat
isornartorsiuisarnerat piviusorsio-
runnaarluni ajortitsiniaanertut i-
sikicoqalersimalluni.
Namminersornerulermili ukiut
siulliit arfineq-marluk kinaassuser-
siornanga nalilissagukkit naalak-
kersuisut illuatungiliuttullu nersor-
tariaqarpakka, tassa illuatungiliut-
tut allamik ittortaarnerat tikillugu.
Illuatungiliuttummi upperineqar-
sinnaanngoqqinniassagunik peri-
aasertik allanngortittariaqarpaat
inuttarsiuiinnarlutillu saassussisa-
qartaarunnaartariaqarlutik.
Jonathan Motzfeldtip aqutsinera
nersortariaqarpara. Akerlimi isor-
nartorsiuisarneri angutitut tigusar-
simavai. Naak ilaatigut qallunaa-
nik akerlerisaminik saassussisarne-
ri sakkortuallaarsorinartaraluarlu-
tik. Tassami politikkimik aalaja-
ngersimasunik anguniagaqartumil-
lu ingerlatsivoq. EF-imiit aninerup
ajoqutai ajunngequtaalu naligiigin-
nangajapput. Naalakkersuinikkut
periataaqqissutsini iluaqutigalugu
EF-imiit anineq imatut iluaqutigi-
sinnaasimavaa allaat EF-imi quller-
saasunit nesornaaserneqarsin-
naanngorsimalluni. Oqartariaqar-
pormi Kalaallit Nunaat nunat ta-
mat akornanni malugineqalersissi-
magaa. Allaallumi NATO-mi ataq-
qineqartorujussuuvoq.
Nuannaraakka Jonathan Motz-
feldt aamma Siumut naak Sociali-
stisk Internationalimut ilaasortaa-
galuarlutik qallunaat socilademok-
ratii maleqqissaaginnartanngim-
matigit, assigiinngitsutigulli, ilaati-
gut illersornissap saqqarmiuligaa-
sarnerullu tungaasigut nammin-
neerlutik isummertarlutik.
Qallunaat naalakkersuisuisa tu-
ngaannut pissutsit eqqarsaatigi-
gaanni akaareqatigiinneq malugi-
sariaqarpoq, minerunngitsumik
eqqarsaatigigaanni naalakkersui-
sut taakkua borgerligiusut. Isertor-
neqarsinnaanngilarli Juuntaap i-
laatigut isummani uniorneqarsima-
tillugit sakkortuumik periartarnera
ilaatigut isumakuluutigineqartar-
toq. Taama silassoritsigigaluarluni
ilaanneeriarluni puigortarpaa poli-
tik mianersuullugu ingerlatassaa-
soq. Taamaattumik politikerip sila-
tuujullunilu ileqqorissup puigun-
ngisaannagassara ajorsarniniluun-
niit qallikkut malunnaateqartis-
sannginnamigit.
Juuntaap suleqataalu partiimi
naalakkersuisuusumi issiasut mi-
kinngitsumik akisussaaffeqarput,
ilaatigut maannakkut naalakkersu-
isuusut allanik taartissanngimma-
ta, ilaatigullu aamma partii naalak-
kersueqatigisartik innuttaasuni a-
merlanerussuteqartunit malinne-
qanngimmat. Taamaattumik Juun-
taat kissaalluangaarparput, qanor-
toq nunarput piffissami ajornar-
torsiornartumi aqulluarniarliuk, si-
unissarput qaamasooqqullugu isu-
malluarnartooqqullugulu. Uanga-
lu isumakulunnguara malillugu ta-
manna pisinnaavoq naalakkersui-
sut silatuumik illuinnaasiunngitsu-
millu ingerlatsineratigut.
Iluatsitsilluarniarna Jonathan!
Qularinngilara sapinngitsutit!
Erling Høegh.
Suliariumannittussarsiuunneqaqqissasoq. Namminersornerullutik Oqartussat Nuummi allaffeqarfissar-
suata sisaasunik saanilersornera Sisannik Umiarsualiorfiup Nuummiittup naammassingajalerpaa. Sulias-
sartaalu allat iUoqarfimmi suliariumannittussarsiuuteqqinneqangalerput. Suliariumannittussarsiorneq si-
ulleq — akisunaagaq — decemberimiussagunartoq nangeqqinneqartussaavoq. Piaartumik suliariumannit-
tussarsiorsinnaagaanni iluatsitsinikkut sanaartugassat 1988-ip aallartinnerani naammassineqarsinnaap-
put. Allaffissualiassaq 1987-ip naanerani inerneqarsimasussaagaluarpoq, suliariumannittussarsiorneruga-
lualli taamaatiirmarneratigut alla/fissuassaq aatsaat 1988-ip aallartinnerani atulerneqarsinnaalesimavoq.
På vej til ny licitation. Stålskibsværftet i Nuuk er nu snart så vidt, at man kan lægge sidste hånd på monte-
ringen af stålskelettet til hjemmestyrets nye administrationsfløj. Og samtidig er materialet til en ny licitation
på de øvrige entrepriser på vej til byen. Det betyder, at den oprindeligt forkastede licitation — byggeprisen
blev for høj — sandsynligvis kan udbydes allerede i december. Lykkes det at få den nye licitation gennem-
ført hurtigt, kan man være heldig og få byggeriet afsluttet i begyndelsen af1988. Oprindeligt skulle det have
været færdigt i slutningen af 1987, men den forkastede licitation gjorde, at man først realistisk kan regne
med indflytning i løbet af foråret 1988.
VIDEO NYT
Skriv efter vores nye
videokatalog med mere
end 250 titler til lavpris.
Husk vi yder 25% på
fremkaldelse af Deres
film.
XV-Folo
Frederiksborgvej 84
2400 Kbh. NV
Grønlands Skibs- og Entreprenørværksted Aps
Telefon 2 22 52
Store vogne I
»21818«
Døgnvagt
minitransport