Atuagagdliutit - 23.04.1990, Blaðsíða 8

EflSlSiSlSI

Naalagaaffiit arfanniartartut
tusagaluunaveersaartussaapput
NUUK(RS) - Uagut Inuu-
tissarsiornermut pisor-
taqarfimmit arfattassat
pillugit nalunaarummi
sianiippasissutut oqaati-
gineqartut ilanngussa-
rinngilavut. Soorlu ti-
kaagulliusaaq aatsaat
pisarineqarsinnaasoq
ima imatullu angissuse-
qaruni.
- Qanoq iliortaramik, pini-
artut aperipput. Tigoriarlu-
gu uuttoqqaarlugu aat-
saat...?
- Aalajangersakkat taama
ittut eqquutitinniarneri
ajornaqaat, Amalie Jessen,
Inuutissarsiornermut pisor-
taqarfunmeersoq oqarpoq,
uagulli tamakku aalajanger-
sagarinngilagut. Najoqqu-
tassiat tamakku aalajanger-
sakkallu nunat assigiinngit-
sut arfanniameq pillugu
kommissioniannit aalajan-
gersagaapput Kalaallit Nu-
naannit malinneqartussaa-
sut. Naalagaaffiit assigiin-
ngitsut isumaqatigiissutaat
taanna 1948-meersuuvoq,
Danmarkimit 1950-imi ator-
tussanngortitaasoq. Taan-
narpiarlu ullutsinnut naleq-
qunnerulersinniarlugu Is-
land, Savalimmiut, Norge
Danmarkilu peqatigalugit
suliniuteqarpugut. Pisoqali-
sooreerpoq nutartertaria-
qarluni.
- Maani Kalaallit Nunaan-
ni silarsuarmit assuarine-
qartuarpugut arfanniartar-
nerput pillugu, Amalie Jes-
sen nangilluni oqarpoq,
aammalu pisassat agguaan-
neqartarnerinut tunngasu-
mik naammagittaalliorfigi-
neqartuarluta, soorlu
KNAPK-mit NAPP-millu,
Nuummi piniartut peqati-
giilliannit. Taakku isuma-
qarput ikippallaartunik ti-
kaagullittassinneqarsimal-
lutik. Amerlanerusunik ti-
kaagullittassaqarusunne-
rupput tikaagulliusaarnis-
saminngarnit, taakku pini-
arnianerat ajornarnerum-
mat, kisianni tassa taakku
agguaanneqartarput qamu-
tilimmik tuukkartalimmik
peqartut tunngavigalugit.
Taamaattumik assersuuti-
galugu Nuuk arfineq pinga-
sunik tikaagulliusaartassin-
neqarpoq. Nanortalik quli-
nik tikaagullittassinneqar-
poq tassani pissutaalluni
kommunep allatigut inuu-
tissarsiorfeqanngippallaar-
nera. Nutaarsiassaavorlu ti-
kaagulliusaat maanna
ukioq kaajallallugu piniar-
neqarsinnaalernerat, taa-
malu aasaanerani unitsin-
Restaurant
»KRISTINEMUT«
- siden 1954
'fr it ft
UGENS TILBUD
Fra Mandag - Søndag
Marinerede kammuslinger med smør
dressing og flutes
Peberonata steak med gemyse,
champignon
Grill tomat-hvidløgssmør
og pommes frites
Kr. 85.-
☆ ir ft
Bordbestilling på Tlf: 2 12 40
Byens spise- og Danserestaurant.
Krostue. Hyggestemning og god musik.
Vi ses på KRISTINEMUT!

BELAMI KVARTET *
Fri entré hele året
Husk Kristinemut's Diner Transportable.
Ring og få et tilbud. Tlf: 2 12 40
lSlSlSlSlSlSlSlB151Sl515lS151SlølSlS151§lSlSlSlS151SlSlSlSlSlSlBlSMSlSlSlS15ig
neqassaassallutik. Tikaa-
gullinnut tunngatillugu
taakku aprilip aallaqqaataa-
nit decemberip 31-anut pini-
arneqar sinnaatitaapput.
IWC-mit siikor-
tartinnissaq
Naalagaaffiit assigiinngit-
sut arfanniarnermut kom-
missioniat junip naalemera-
ni ataatsimiilerpat Kalaallit
Nunaannit peqataasut siul-
lersaallutik siikortagaasus-
saasut Amalie Jessen oqar-
poq.
- Siorna arferit Kitaani pisa-
rineqarput, arferit, eqqissi-
simatitaariaqqiffissaqaratik
eqqissisimatitaasut. Taama
ittunik pisoqartillugu uagut
isigineqarnitsinnut tuttar-
poq silarsuarmi tamanit ajo-
risaasarluta. Eqqamassa-
varpummi arfanniarneq nu-
nanit assigiinngitsorpassu-
arnit ajorisaammat, Kalaal-
lit Nunaatalu arferit soorlu
tikaagulliit tikaagulliusaal-
lu aalajangersumik amer-
lassusileriikkat aammalu
qilalukkat qaqortat qerner-
tallu killilersugaanngitsut
taamaallaat pisassarisarpai.
Tikaagulliit tikaagulliusaal-
lu piniarsinnaatitaanerinut
pissutaavoq, IWC-mi upper-
narsarsinnaagatsigu, arferit
kalaallit piniamermik inuu-
tissarsiuteqartut inuussu-
tissatut, neqissaqamiutitut
aningaasarsiornikkullu
atorfissaqartimmatigit, tas-
sa neqit mattaallu tunisaa-
neri aningaasaqarniamermi
tapertaammata.
Taamalu angusaqarsima-
nerput sequmissavarput ar-
ferit eqqissisimatitaasut pi-
sarineqartassappata. Pini-
artut - tamallu - soqutigisa-
riaqarpaat arferit piniarne-
qarsinnaasut kisimik pisari-
neqartarnissaat.
Suunersoq taku-
juminaappoq
- Tikaagulliusaamat, ti-
kaagulliusaat tikaagulliillu
imaani takullugit suunersut
nalunartarpa?
- Ungasianit arferit soor-
piarnersut immikkoortinni-
arneri nalunarsinnaasar-
poq, aammalumi arferit as-
singi kaasarfunmioriuaan-
narneq ajornarmat, Amalie
Jessen oqarpoq. Inuutissar-
siornermut pisortaqarfiup
arferit assingi plakatinngor-
lugu sanatippai immikkoor-
tilertorneqarsinnaanissaat
anguniarlugu, aammalu sa-
niatigut arfernut nalunaa-
rutip atornissaanut nassui-
aatinut ilanngullugu arferit
assigiinngitsut ilisarnaataa-
sa assingi kommunenut
nassiussorneqarlutik. Ka-
laallit Nunaanni arfanniar-
tameq ingerlaannassappat,
taava maleruagassat najoq-
qutassiissutillu atuuttut
malinneqartariaqarput.
Arfernit pisat nalunaaru-
tigineqartarnerisa nalu-
naarsorneqartarnerisalu
ilumut pisarnissaat anguni-
arlugu, nutaamik nerius-
saagullu pitsaanerusumik
nalunaaruteqartarnissaq
atulersinneqarpoq.
Inuutissarsiornermut
pisortaqarfunmit arfernut
piniameqarsinnaasunut pi-
sassiissutinut allagartat
normulersukkat kommune-
nut nassiussorpavut, Ama-
lie Jessen oqarpoq. Kommu-
neni aalisartut piniartullu
peqatigiiffii ilaliullugit pi-
sassat agguaanneqartarput
piniartunut qorsunnik alla-
gartalinnut. Piniartoq ar-
fassimaguni kommunemu-
kassaaq allagartani naqissu-
sertikkiartorlugu. Aatsaat
taamaalioreeruni pisani tu-
niniarsinnaalissavaa. Taava
aamma nalunaarutissatut
immersugassaq immersus-
savaa, kommunep inuutis-
sarsiornermut siunnersor-
taanut tunniussassaq.
Inuutissarsiornermut
siunnersortit kommuneniit-
tut qaammatit tamaasa na-
lunaarutit tamakku Inuu-
tissarsiornermut pisorta-
qarfimmi aalisarnermut im-
mikkoortortaqar fimmut
nassiuttartussaavaat, uagut
maanngaannit pisat malin-
naaffigisinnaaniassagatsi-
git, Amalie Jessen oqarpoq.
Ajoraluartumik taamatut
nalunaaruteqartarnissaq
1989-imi kommuneni arla-
qartuni malinneqanngitso-
orpoq. Tuavisaarutit arlale-
riarujussuarluta Nuum-
mut, Aasiannut, Maniitsu-
mut Kangaatsiamullu nas-
siuttuaraluarpavut, ila ajo-
qaaq.
- Arfernit pisassat sinner-
neqarpata, taamalu arfanni-
arsinnaaneq unioqqutinne-
qarpat, suliassaq politiinut
misissugassanngorlugu in-
gerlatittarparput, Amalie
Jessen nangippoq, - kisian-
nili sumik pisoqanngitsoor-
tarpoq, politiit sulisussa-
qannginnerat pissutaalluni.
Tassa uagut pisussaaffipput
malillugu maleruagassallu
aalajangersakkallu peqqus-
sutaasut malillugit taama
iliortarpugut. Assersuutis-
saqarpugut piniartut unioq-
qutitsisumik arfassimasut
- Kalaallit Nunaata IWC-mi peqataatitai saassutarineqartussaapput 1989-imi qipoqqaat
marluk kitaani pisarineqarsimammata - arferillu taamaattut eqqissisitaalluinnartuupput,
Amalie Jessen oqarpoq.
- Grønlands repræsentanter står til øretæver i IWC, idet der i 1989 blev skudt to pukkelhva-
ler på vestkysten - og den hval er så fredet, som den kan blive, siger Amalie Jessen. (Foto:
KnudJosefsen.)
124.000 kr.-nik akiliisinne-
qartarnerinik - kisiannili
aamma assersuutissaqar-
poq piniartut allat kommu-
neni allani unioqqutitsisi-
magaluartut suneqanngit-
soortarnerinik, tassa politiit
suliassanik ingerlatitseq-
qinneq ajormata. Uagut
maanngaannit imaaliorsin-
naavugut, kommunet ar-
laanni unioqqutitsisumik
arfattoqarsimappat, taava
taama pisarineqartut amer-
laqataannit ukiumi tullermi
pisassiissutit ilanngartarlu-
git - kisiannili anguniagaq
unarpiaavoq, piniartut ma-
leruagassanik malitsinis-
saat. Arferit piniagassarpia-
tik pisassiissutaasullu pini-
arlugit. Arfermik pisaqar-
neq imaaginnanngilaq ne-
qissaq aningaasallu pissar-
siarineqassasut. Arfeq
unioqqutitsinikkut pisaap-
pat taava Kalaallit Nunaata
isigineqameranut sunniute-
qassaaq. Maleruagassat ma-
linneqanngippata avataanit
isiginerlunneqalissaagut ta-
mannalu akissaqartinngi-
larput arfernut tunngatillu-
gu, Amalie Jessen naggasii-
voq.
Hvalfe
passe
NUUK(RS) - Det er ikke
os her i Erhvervsdirekto-
ratet, der har taget nogle
af de ting, der er blevet
kaldt tåbelige, med i
hvalbekendtgørelserne.
Ting som finhvalen, der
kun må skydes, når den
er over en vis størrelse.
- Hvordan gør man det,
spørger fangerne. Tager
man den op og måler den...?
- Sådanne bestemmelser
er ikke til at overholde, siger
Amalie Jessen, Erhvervsdi-
rektoratets afdeling for hva-
ler, men det er ikke os, der
bestemmer disse ting. Det er
retningslinier fastlagt og be-
stemmelser truffet af den
internationale hvalfangst-
kommission, og herefter ha-
ver også Grønland sig at ret-
te. Konventionen er fra
1948, og den blev ratificeret i
1950, og vi arbejder, sam-
men med Island, Færøerne,
Norge og Danmark, på at få
konventionen gjort mere
tidssvarende. Den er foræl-
det og skal føres up-to-date.
- Vi lever her i Grønland
med, at den øvrige verden
fordømmer os, fordi vi over-
hovedet driver hvalfangst,
fortsætter Amalie Jessen,
og her i landet lever vi også
med, at den netop overstå-
ede kvotefordeling giver
utilfredshed. KNAPK og
NAPP, fangerorganisatio-
nen i Nuuk, har således rea-
geret. De mener, de har fået
for lille en kvote af sildepi-