Atuagagdliutit - 27.02.1991, Qupperneq 9

NR. 24 1991 ATUAGAGDUUTIT/GRØNLANDSPOSTEN 9
Nakorsaq nakorsaatinik
imigassamillu atornerluisuuvoq
Illersuisup nukappiaraq kukkusumik suliarineqarsimasinnaasoq 1 millioner koruuninik taarsiiffigeqquaa
NUUK(SS) - Qeqertarsu-
armi nakorsaq Emeeraq
Kristiansenimik pinga-
sunik ukiulimmik sulia-
rinnittoq nakorsaatinik
imigassamillu atornerlu-
isuuvoq. Nakorsaq Kø-
benhavnip byrettiani ja-
nuarimi apersomeqar-
mat kammeradvokat!,
Kalaallit Nunaanni peq-
qinnissamut isumagin-
nittoqarfik sinnerlugu
peqataasoq, Emeeraq
Kristiansenillu illersui-
sua, eqqartuussissuseri-
soq Thorkild Wilhelm,
isumaqatigiipput nukap-
piaqqap napparsimane-
ranut joumalia septem-
berimilu ’86-imi killisi-
orneqaqqaarami killisi-
orneqamerata assiline-
qarnera tassunga tunni-
ukkumallugu taamaali-
ornikkut august ’85-imi
pisut alianaqisut eqqaa-
sitsissutigiumallugit,
taamanikkummi Ernee-
raq qaratsamigut ajoqu-
sigaammat 100 procenti-
millu innarluuteqalerlu-
ni, suunngikkaluaqisu-
mik inalugaaqqamigut
aseruuttorluni innar-
nermi kingoma. Nukap-
piaqqap illersuisuata
Kalaallit Nunaanni peq-
qinnissamut isumagin-
nittoqarfik een million
koruuningaj annik taar-
siissuteqaqquaa. Ta-
manna saqqummerpoq
Kalaallit Nunaanni
Landsretip eqqartuussi-
nerani, eqqartuussivillu
marsimi eqqartuussum-
mik aalajangiisussaa-
voq.
AG’mi normu 32-imi
1990-imi saqqummersumi
nassuiaatigineqartutut Er-
neeraq Qeqertarsuup nap-
parsimavianut augustip 28-
iani 1985-imi ullaap tungaa
unitsinneqarpoq. Ulluni
marlussunni naarlussima-
voq, 27-inilu unnukkut ar-
naa Nuka napparsimavim-
mut sianerpoq. Tassannga
tusarpaa meeqqat amerla-
suut taamanikkut naarluut-
tut. Inanneqarpoq nukappi-
araq imermik imertittassa-
gaa issingigassartortillugu,
pitsaanerulersimanngippal-
lu aqaguani sianeqqeqqullu-
gu.
Taamaahunngilarli. In-
nartinneqarmat niviarsiaq
sulivoq. Taassuma Ro skii-
de mi killisiorneqarnermini
nassuiaatigaa nukappiaraq
»eqqumiitsumik« pissuse-
qartoq. Taanna sulisullu al-
lat isumaqarput nukappia-
raq pingasunik ukiulik naa-
minik anniartorujussuusoq.
Nakorsaq, niviarsiap upper-
narsaasutut oqaaseqarnera-
tuut, aatsaat nukappiaraq
innartinneqareersoq taas-
sumannga takusaasoq nu-
kappiaraq pillugu oqarsima-
nerarpaa »ingasattajaar-
toq«, taamatut niviarsiaq
oqaluttuarpoq. Nukappia-
rarlumi nakorsaaseruman-
ngilaa. Aqaguani nalunaa-
qutaq ualikkut tallimap
qeqqata missaani nukappi-
aqqap inuunera navianar-
torsiortutut ilimmat - taa-
maalinerani ilisimajunnaar-
simavoq - nakorsamit pilan-
neqarpoq.
- IUsimajunnaarsivillugu
pilanneqarpoq, taamanik-
kuli suli iteqqinngilaq.
Maannakkut qulingiluanga-
jannik ukioqalerluni pinga-
sunik ukiulittut ippoq, eq-
qartuussissuserisoq Thor-
kild Wilhelm oqarpoq.
Pilatsinnermi kingorna
Emeeraq sapaatip akunne-
rani ilisimmanngilaq. Pilat-
sinnerata kingorna Dron-
ning Ingridip napparsima-
vissuani Rigshospitalimeer-
sunillu isumasiuisoqareer-
soq nukappiaraq timmisar-
tuullugu Rigshospitaliliaan-
neqarpoq.
Nakorsaatinik
imigassamillu
atornerluisuuvoq
Eqqartuussinermi nakor-
sap, niviarsiap sulisullu al-
lat killisiorneqarnerisa al-
lassimaneri atuarneqarput.
Niviarsiap napparsima-
vimmilu sulisut allat nalun-
ngilaat nakorsaq nakorsaa-
tinik imigassamillu atorner-
luisuusoq. Suleqatiginera
toqqissisimanarinngilaat.
December 1984-imi na-
korsaq Qeqertarsuarmi di-
striktslægetut atorfimmut
kisiartaalluni qinnuteqaate-
qartuuvoq. Atorfininngin-
nermini taarsigassani ulluni
14-ini suleqatigaa. Qeqer-
tarsuarmut tikinneraniit ul-
lut pingasut qaangiutiin-
nartut Nuummi nakorsaa-
neqarfimmut naammagit-
taalliutigineqaqqaarpoq. Di-
striktslæge taarsigaassaa
naammagittaaliorpoq oqaa-
tigalugu nutaaq suhsilluni
aalakoortoq. Tamatuma ki-
ngorna sulisut arlaleriarlu-
tik naammagittaalliortar-
put, nakorsarlu marloriar-
lugu allakkatigut mianer-
soqquneqarpoq. April ’85-
imi Qeqertarsuarmi politii-
nit aalakoornini pissutigalu-
gu tigusarineqarpoq.
’85 ingerlallualersoq na-
korsaaneqarfiup naamma-
gittamera naavoq. Taama-
nikkut nuna tamakkerlugu
nakorsaanermut tullersor-
taasoq Qeqertarsualiarpoq
nakorsaq sulisuUu ataatsi-
meeqatigiartorlugit. Tama-
tuma kinguneraa nakorsaq
qinnuigineqarmat soraarni-
uteqaqqullugu. Taamaali-
unngikkuni soraarsitaasus-
saavoq. Siulleq toqqarpaa,
atorfihttullu suliaasa ki-
ngullersaraa Erneeraq ilisi-
majunnaartarlunilu ilisim-
malaartartoq septemberip
tallimaani 1985-imi Rigsho-
spitalimut ingialloramiuk.
Tarqjueruttoq
ilisimajunnaarsitarlu
Nukappiaqqap illersuisuata
peqqinnissamullu isuma-
ginnittoqarfiup ullumikkut
aaqqiagiinngissutaat tassa
qanga nukappiaraq siuller-
meerluni augustip 28-iani
napparsimavimmut unit-
sinneqarnermi kingorna ta-
raj uler sorneqar simaner soq,
peqqinnissamut isumagin-
nittoqarfik taarsiissuteqar-
nissamut akisussaatinne-
qassanersoq, taamaattoqas-
sappallu taarsiissut qanoq
angitigissanersoq.
Nakorsap nammineerluni
eqqaamasinnaanngilaa qa-
nga Erneeraq tarajuler-
suummik atortulersimaner-
lugu. Killisiorneqameranit
nalunaarusiaq tam aat qivia-
raanni malunnarluinnarpoq
august ’85-imi ulluni taak-
kunani pisunik eqqaamasa-
qanngilluinnartoq. Erneeq-
qap Rigshospitalimut pine-
rata kmguninngua sulias-
saq aallartinneqarmat Nu-
kap nakorsaanermut Za-
chau Kristiansenimut, Rigs-
hospitalimiittumut, maa-
laarutaa naapertorlugu na-
korsaq pasillerneqarpoq au-
gustip 28-iani aqagutaarsi-
masoq.
Eqqaamasaaruppoq
Nakorsap eqqaamanngilaa
augustip 27-iani sulerisima-
nerluni. Eqqaamanngilaa
qanga nukappiaraq takuni-
arsimanerini, qangaluun-
niit tusaqqaarsimanerini.
Eqqaamanngilaa sulisut
pissarsiariniarsimaneraan-
ni, eqqaamanagulu ulluni
augustip 28-iata 29-iatalu
missaani napparsimavimmi
sulisunik telefonikkut oqa-
loqateqarsimanerluni. Eq-
qaamanngilaattaaq nammi-
neq niviarsiarlu isumaqati-
giinngissuteqarsimagamik
nukappiaraq anniarnersoq
anniannginnersorluunniit
pillugu. Napparsimasup
journalia, amigaateqaqisoq
aammalu ingerlaavartumik
allattorfigineqarsimanngit-
soq, innersuussutigaa.
Nammineerluni isumaqar-
poq nukappiaqqap inaluaa-
raani putusimasumi aak to-
qunartunissimasoq Erneeq-
qap ullumikkut issusianut
pisuusoq.
- Nukappiaqqap napparsi-
maneranut journalimi te-
qeqqumi allermi aqerluusa-
mik kuglepennimilluunniit
allassimasoqarpoq »taraju-
lersuuserneqartoq«. Taan-
na ullulemeqarsimanngilaq
nalunaaqutalerneqarsima-
nanilu. Imaassinnaavoq ki-
ngusinnerusukkut allanne-
qarsimasoq. Allakkami
ilaanni anaanaq Nuka allap-
poq nukappiaraq unitsinne-
qamermi aqaguani tarqju-
lersuuserneqarami pitsaa-
nerulersimasoq. Isumaqar-
punga nukappiaqqap tarat-
sumik amigaateqarnera pi-
lanneqamerminilu ilisima-
junnaarsinneqarsim anera
pissutaasutigut imminnut
attuumassuteqartut. Taak-
ku marluk Erneeraq ullu-
mikkut taamatut pissuseqa-
lersippaat, tassalu sianidi-
kaartunngorluni, Thorkild
Wilhelm oqarpoq.
Taamatut oqarnermini
tunngaviginerarpaa Retslæ-
gerådip - sakkortuumik pin-
ngitsaalineqarluni - nalu-
naarutigimmagu nalunaa-
quttat akunnerini 24-26-ini
tarajulersomeqannginneq
sinitsitaanermik akoqarluni
meeqqap pingasunik ukiul-
lip qaratsamigut ajoquser-
neqarsineranik kingu-
ne»qarsinnaasoq«. Retslæ-
geråd-ip ilanngullugu oqaa-
tigaa Emeeqqap qaratsami-
gut ajoquteqalersimanera
sorpiamik peqquteqamer-
soq oqaatigineqarsinnaan-
ngitsoq, kisiannili Erneeq-
qap unitsitaanerminiit na-
lunaaquttat akunnerisa 20-
24-it ingerlaneranni taraju-
lersorneqarsimannginnera
nukappiaqqap taamatut
atugaqalersimaneranut pis-
sutaasimasinnaalluartoq.
1 million kronit
Ajoqusernernik naliliisar-
tut ukiormanna februarmi
nalilerpaat Emeeraq 100
procentinik innarluuteqa-
lersimasoq. Pilatsinnissa-
mili tungaasut timimigut
eqqarsartaatsimigullu nali-
nginnaasumik peroriartor-
simagaluarput.
Kalaallit Nunaata Lands-
rettia isumaqarpat, nakor-
saq kukkusumik passussisi-
masoq, imaluuunniit piflls-
saq eqqorlugu nukappiaqqa-
mik passussinngitsoorsima-
soq, taava peqqinnissamut
qullersaqarfik taarsiisus-
sanngortinneqarsinnaavoq.
Erneeraq arnaalu Nuka sin-
nerlugit Thorkild Wilhelm
1.080.000,00 kroninik taar-
siisoqamissaanik piumasa-
qarpoq.
Taarsiisoqarnissaanik pi-
umasaqarnermi kukkusu-
mik passissusoqarsimasin-
nera 950.000 kroninik nali-
lerneqarsimavoq. Naatsor-
suinermi taarsiissuteqar-
tarnermut inatsit Dan-
markimi atuuttoq tunngavi-
gineqarsimavoq, tassani
gradimik ataatsimik innar-
luuteqarneq 9.500 kroninik
nalilerneqartarmat. Pissut-
sinik allanillu akornusersui-
neq 9.500 kronik taarsiissu-
tigeqquneqarpoq aammalu
anniarsimaneq 30.000 kro-
ninik taarsiissutigeqqune-
qarluni. Taarsiissutigeqqu-
sat katillutik 1,1 millioner
kroningajaapput.
NaalagaafTiup eqqartuus-
sissuserisuata tupinnan-
ngitsumik pinngitsuutitaa-
nissaq piumasaraa. Taa-
maattoqassanngippat illua-
tungerisamik piumasari-
saannit ikinnerusunik taar-
siissuteqartoqarnissaa piu-
masaralugu. Allatut oqaati-
galugu, napparsimmaveqar-
fik pisuutinneqassappat pi-
umasaraa annerpaamik
600.000 kroninik taarsiiso-
qassasoq, pissutsinik akor-
nusersuisimaneq 100.000
kroninit ikinnerungaartu-
nik nalilerneqaqqullugu
aammalu anniarsimaner-
mut tunngasut qanoq nali-
lerneqarnissaalluunniit
oqaatiginagu.
Sverigeml nakorsaq
NaalagaafTiup eqqartuussis-
suserisua sinnerlugu sas-
sartoq Birthe Eskildsen saq-
qummiussinermini oqar-
poq, nakorsaq nukappiaq-
qap ajoqutigilersimasaanut
pisuutinneqarsinnaanngit-
soq, taassumap pappiaraa-
tai pitsaalluinnartuumma-
Thorkild Wilhelm: - Nakorsaq Kalaallit Nunaanni atorfinit-
sinneqanngisaannarsimasussaagaluarpoq.
Thorkild Wilhelm: - Lægen burde aldrig være ansat i Grøn-
land. (Foto: Louise-Inger Lyberth)
ta, nakorsatut sungiussisi-
malluartuummat nukappi-
aqqallu sumi passunneqar-
simanera aamma ilanngul-
lugu eqqarsaatigisariaqar-
mat: tassalu napparsimma-
vimmi mikisunnguami.
- Pilattaanialerami nakor-
saqatiminik saariarfissaqar-
simanngilaq. Nakorsap
inuttut ajornartorsiuteqar-
simasinnaanera assortun-
ngilarput. Taannali nakor-
satut ilinniarluarsimasuu-
voq. 1985-imi augustip ki-
ngornatigulli suliffissaaru-
simasimanngilaq, tamatu-
munngalu uppernarsaatis-
saavoq Kalaallit Nunaan-
neeriitsiaannarlunilu Sveri-
gep avannaani nakorsan-
ngorsim anera.
Illersuisup Thorkild Wil-
helmip tamanna tusarami-
uk nilliinnangajapporluun-
niit:
- Tamatta nalunngilarput
qallunaat nakorsat Dan-
markimi atorneqarsinnaa-
junnaaraangamik Sverige-
mut nakorsanngoriartortar-
tut. Tamanna uppernarsar-
tariaqanngilarluunniit. Uu-
mut nakorsaq taanna Ka-
laallit Nunaanni atorfinit-
sinneqarsimanngisaannar-
tariaqaraluarpoq.
NYT
MINITRANSPORT
IGEN
OG PÅ NUUSSUAQ:
2-2202
FLUGGER
malervarer
HEMPELS
skibsmaling
DUPONT
autolak
DEKORIMA
kunstartikler
Nuuk Farvelager ApS
lnduslnve|9 Bo« 295 3900 Nuuk 2 33 96