Atuagagdliutit - 20.03.1991, Page 9

- Issatsiaq arlaat tusagas-
siuutinut oqarsimavoq, ua-
gut mattussisartuinnaasu-
gut. Tamanna kamaammiu-
tigigaluarsinnarlugu eqqar-
saatigilerakku paasilerpara
taaguut taanna uagutsinnut
naleqquttorujussuusoq, Jo-
hannes Kleist oqarpoq.
- For et halvt år siden var
der én, som i pressen sagde,
at vi bare er nøglesvingere.
Når man hører det første
gang, bliver man gal, men
når jeg tænker efter, så sy-
nes jeg betegnelsen passer
godt på os, siger Johannes
Kleist. (Foto: Knud Josef-
sen)
Mattussisartut ilinniarumasut
Pinerluuteqarsimasunik Isumaginninnermut Pisortaqarfmp isertitsisarfinni sulisut aalajaatsminnginnerarpai
NUUK(KR/MB) - Matuer-
saatit qilertat qarlimmi-
nut qasertunut akutto-
qatigiimmik siorsualaar-
tillugit, isertitsisarfim-
mi sulisoq Johannes
Kleist Nuummi Piner-
luuteqarsimasunut Iser-
titsisarfiup immikkoor-
tuani B-mi avaanngu-
nartumi ullaakkut anga-
laarpoq nakkutilliilluni.
Sulisut sisamaasut arfi-
ner nuli i suliartorsimap-
put aatsaallu arfineq
m arlup qeqqata missaa-
ni inuaqerpalulerpoq.
Isertitsisarfimmiittut
ilaat illoqarfimmut suli-
artortussaapput, taak-
kulu neris arfimmi ul-
laakkorsiupallassinnar-
lutik taquassatik aavaat
isertitsarfimmiillu anil-
lutik.
Illnniaqqaaratik
Johannes Kleist Vestre
Fængselimi Københavni-
miittumi 1972-imi nakkutil-
liisunngorsimavoq, 1976-il-
lu tungaanut tassani sulisi-
malluni. Tamatuma kingor-
na ukiuni sisamani kalaalli-
nut siunnersuisoqarfimmi
Københavnimiittumi sulisi-
mavoq. 1981 aallartisimaler-
soq Kalaallit Nunaannut
utersimavoq assigiinngitsu-
nillu sulifieqartarsimalluni.
1985-imi Ilulissat kommu-
niata isumaginninnermut
allaffiani sulisuusimavoq.
1990-imilu julip aallaqqaa-
taani Pinerluuteqarsimasu-
nut Isertitsisarfimmi
Nuummiittumi sulilerpoq.
Dansk Fængselsforbundip
Kalaallit Nunaanni immik-
koortoqarfiani siulittaasuu-
voq, tassanilu parnaarussi-
vinni isertitsisarflnnilu nak-
kutilliisut ilaasortaapput.
Kalaallit Nunaanni immik-
koortortaq 37-inik ilaasor-
taqarpoq. Peqatigiifllullu
kalaallit isertitsisarfinni su-
lisunngortartut ilinniartin-
neqartarnissaat 1975-imiilli
ilungersuutigilersimavaa.
- Ullumikkut aqqusiner-
miit isiinnavilluni parnaa-
russivimmi nakkutilliisun-
ngortoqarsinnaavoq, ta-
mannalu qjorluinnarpoq, pi-
ngaartumimmi pisortaasut
sulisunik aalajaatsunik pik-
korissunillu sulisoqaruma-
sarmata. Ullumikkulli iser-
titsisarfiit minnerpaamil-
luunniit ilinniartitsineq
ajorput, Johaxmes Kleist
oqarpoq.
Sorsunneq
ullaakkorsiutlllu
Isersimaartarfimmi, isertit-
sisarfimmi nakkutilliisut
sutupallakkiartorlutik iser-
figillattaartuartagaanni,
Persiap Kangerliumanersu-
ani sorsunneq ullaakkorsiu-
tit assigiinngitsut biilillu
sukkasuut pillugit pilerisaa-
rutinik akullattaarUugu
fjernsynikkut isiginnaartu-
arneqarpoq. An gut utoqqa-
saaq nakorsaatitoriartorlu-
ni isermat Johannesip ilisi-
viup nakorsaataasiup matu-
ersaatai tiguai angutillu is-
sar takkan ik iisisimanera al-
lattaavinnut allallugu. Arfi-
neq marlunngoriitsiartorlu
Johannes minik naarisaaq-
qippoq suli makissimanngit-
sut itersariartorlugit. Tor-
suusaq avaanngunartoq 14-
inik ineerartaqarpoq, uffar-
fik perusuersartarfillu ataa-
seq, igaffipajuk avaanngu-
nartoq, suarsuusivimmut
ipertuumut assingunerusoq
isersimaartarfillu, TV-ip ni-
pihortuartup killingani issi-
avipajunnik kusanaatsunik
issiavilersugaq.
Mattussisartuinnaat
- Inuiaqatigiinnut akuleru-
titeqqinniartussaavagut,
maligassiorniartussaallugil-
lu, taamaattumik isersima-
titaasunut sakkortusaarneq
iluaqutaanngilluinnarpoq.
Tupinnanngitsumilli taak-
ku tamatigut akeqqamittut
isigisarpaatigut, Johannes
Kleist oqarpoq.
- Ilinniarusukkaluaqaar-
put isersimatitaasut qanoq
pitsaanerpaamik sulissun-
neqartussaanersut aamma-
lu inuiaqatigiinnut aku leru-
teqqinnissaannut qanoq iki-
ortussaanerigut. Issatsiaq
ilaat tusagassiuutinut oqar-
simavoq, uagut mattussi-
sartuinnaasugut. Tamanna
tusaqqaarlugu kissaammer-
narpoq, eqqarsaatigilluale-
rakkuli paasilerpara ilumut
taaguut taanna uagutsinnut
naleqquttorujussuusoq, Jo-
hannes Kleist oqarpoq.
- Pinerluuteqarsimasunik
Isumaginninnermut Pisor-
taqarfiup Kalaallit Nunaan-
nilu aqutsisuusut kalaallit
sulisut ilinniartitaanissaat
soqutiginngilluinnarpaat.
Qangaanerusoq parnaarus-
sivimmi nakkutilliisuusus-
sat Danmarkimut ilinniari-
artinneqartarsimagaluar-
put, Pisortaqarlilli isuma-
qarpoq uagut aalajaanngip-
pallaartugut. Tamanna asu-
li oqalunneruvoq, tassami
kalaalhsut oqalussinnaasu-
nik sulisoqarusupput illua-
tungaatigullu ilinniartitaa-
nissaannut aningaasaliiu-
manatik, Johannes Kleist
oqarpoq.
Sianerpaluppoq
Isertitsisarfiup pisortaa Per
Andersen arfineq pingasut
missaanni iserami nakkutil-
liisut s is amat isersimaartar-
fimmi issiaqatigilerpai. Iser-
titsisarfimmiittut inini ni-
kerartinnissaat oqaluuse-
raat, tassagooq isertitsisar-
fimmiittunut allanut akule-
rutinngivilluni isersimati-
taasussamik tikiuttoqarsi-
mammat. Pillutik piUutik
kiisami aaqqiissutissaqaler-
put.
Sianerpaluppoq! Mattusi-
masaaUuni kisimiititaasoq
perusuersartarfiliarniar-
poq. Johannes Isarlu ater-
put perusuersartarfiliarni-
artoq nakkutigissallugu.
Isumannaallisaanermut
tunngasut pissutigalugit
»naqqup iluanukartut« ta-
matigut marlukkuutaartar-
put.
Ullup qeqqanut qiteq-
qummat ullup qeqqasior-
tussanngorput, Johannesil-
lu qamut assakaasulik neri-
sassaasivik angallallugu
aneqqusaanatik iniminni
pamaarussaasimasut naari-
sarlugit nerisassannik tuni-
orarpai. Puisit neqaat suaa-
sallit ullup qeqqasiutigaat,
ilarnaveerlugillu niusine-
qartarput tunineqartarlutil-
lu.
Ilinniarniarta
Dansk Fængselsforbundip
Kalaallit Nunaanni immik-
koortortaa kalaallit isertit-
sisarfmni sulisut ilinniarti-
taanissaat pillugu imatut
missingersuusiorsimavoq:
* misilitsinneq,
* suliassat ilinniagassallu
pUlugit qaammatini pinga-
suni paasissutissinneqar-
neq,
* isertitsisarfimmi Kalaallit
Nunaanniittumi sungiusaa-
tigalugu qaammatini arfi-
neq pingasuni sulineq,
* qaammatini arfinilinni
atuagarsorluni ilinniarneq.
* qaammatini 3-6-ini sungi-
usarluni Danmarkimi suli-
neq,
* qaammatini marlunni
naggataarutaasumik pikko-
rissarneq.
* naggataarutaasumik misi-
litsinneq.
Aningaasaqarnermut
tunngasut PisortaqarfiuUu
uagutsinnik kalaallinik aa-
lajaatsuunnginneraanera
pissutaaUutik uagut ilinni-
artinneqarneq ajorpugut.
Inuusuttunilli inerisiman-
ngitsunik nakkutilliisussa-
tut atorfinitsisarneq iller-
sorneqarsinnaanngilluin-
narpoq. Naak isersimatitaa-
sut nakkutilliisunik ataq-
qinnittaraluarlutik taa-
maattoq aamma inuusuttut
peqqusinerinut naalakku-
mannginnerusarput. Taa-
maattumik isertitsisarfinni
nakkutilliisunngortartussat
30-it missaannik ukioqarta-
riaqaraluarput, Johannes
Kleist oqarpoq.
- Uanga nammineq isu-
maqarpunga, eqqartuussi-
soqarnermut tunngasut Ka-
laallit Nunaanniit tigune-
qarpata aatsaat uagut ilin-
niartinneqartalerumaartu-
gut, tamannalu aatsaat qa-
qugorujussuaq pisinnaavoq.
Tamakkununnga tunnga-
sut naalakkersuinermik su-
liaqartut tungaanniit soqu-
tigineqanngitsorujussuup-
put, isertitsisarflnnilu nak-
kutilliisut ataasinnguamil-
luunniit eqqaaneqami-
kuunngillat. Tamakkunun-
nga tunngasut qallunaat
naalagaafliannit tigummi-
neqarnerat patsitsiuUugu
ajornartorsiutit tunuttar-
paat. Eqqartuussiveqarne-
rulli tiguneqarnissaata oqa-
luuserflerneranut atatillugu
aamma pinerluuteqarsima-
sunik isertitsisarfiit tigune-
qarnissaat ilanngullugu pia-
reersarfigineqalersariaqar-
poq, Johannes Kleist taama
isumaqarpoq.