Atuagagdliutit - 30.11.1993, Blaðsíða 9

Nr. 111 • 1993
9
GRØNLANDSPOSTEN
Pineqaatissinneqarsimasupeqqartuussaaram
suliariteqqinniaraa
Toc^utsisutut pineqaatissinneqartup eqqartuunneqamerani isornartorsiugaatsiameqartumi ilisimanmttoq nutaaq
nenulersitsivoq
Landsdommer Hans Christian Raffnsøe, taamanikkut 28-inik ukiulimmik pineqaatissiisi-
masoq aalajangerpoq suliaq suliareqqinneqassasoq. Ilisimannittumik nutaamik nalunaar-
toqarmat tamanna pivoq.
Landsdommer Hans Christian RaiTnsøe, deri sin tid dømte den 28-årige, har besluttet, at
sagen skal gå om. Det sker, fordi et nyt vidne har meldt sig. (Ass./Foto: Knud Josefsen)
NUUK(KB) - Angut Ittoq-
qortoormiineersoq 28-inik
ukiulik sapaatip akunnerani
kingu liermi, marlunngor-
mat København-ip eqqaani
paarnaarussivimmit Her-
stedvesterunit iperangaa-
voq. Tassani piillssami aala-
jangersimanngitsumi toqut-
sisimasutut pineqaatissin-
neqarsimalluni paarnaarus-
saasussaagaluarpoq.
Imaassinnaavoq toqutsi-
nermi pisuusimanngitsoq.
1990-imi Ittoqqortoormii-
ni majip 18-iata 19-iatalu
unnuaani Boas Madsen-
imik toqutsisimasutut
1991-imi eqqartuunneqar-
poq. Massakkullu lands-
dommer Hans Christian
Raffnsøe, taamanikkut pif-
fissami aalajangersiman-
ngitsumi isertitsitsivim-
miittussatut pineqaatissiisi-
masoq aalajangerpoq suliaq
suliareqqinneqassasoq.
Landdommeri nahngin-
naasuunngilluinnartumik
aalajangiisimavoq ilisiman-
nittoq nutaaq nalunaarmat.
Taanna nassuiaasimavoq
toqutsisoqarnerani najuus-
simalluni aammalu pine-
qaatissinneqartoq pisuun-
ngitsoq uppernarsarsin-
naallugu. Ilisimannitoq
oqarpoq alla - massakkut to-
qoreersoq - Boas Madsen-
imik toqutsisuusimasoq.
Ittoqqortoormiini
iperangaasimagaluar-
Krnik ukiulik Boas Mad-
sen-imik toqutsisimasutut
misuutinneqarnermini mis-
iartuaannarsimavoq. Ittoq-
qortoormiini eqqartuussivi-
up toqutsinermut pisuun-
ngitsutut iperangaatissima-
vaa, tassamigooq suliami
tassani uppernarsaatit
naammanngimmata. Ipera-
ngaaneranit ullualunnguit
qaangiummata Kalaallit
Nunaata Eqqartuussivia -
pisarnermit pilertorneru-
jussuarmik - Ittoqqortoor-
miinutaallartitsivoq. Tassa-
nilu unnerluutigisaasoq pi-
suutinneqarpoq pissutsit
pasinarsinnaasut tunngavi-
gineqarlutik.
Kalaallit Nunaata Eqqar-
tuussiviata suliamik inger-
latitseqqinniarneranik ima-
tut tunngavilersuisoqarpoq:
»Ilisimannittup nutaap
nassuiaanerani Boas Mad-
sen-ip 1990-imi majip 18-ia-
ta 19-iatalu unnuaani toqu-
taasimaneranut atatillugu
pissutsit ersarivissumik
paasineqarsimanngikkalu-
artut pineqaatissinneqar-
tup pisuunera imatut qular-
narsisimatigivoq allaat nali-
lerneqarsinnaalluni iperar-
neqarsinnaasimagunaralu-
arluni taamanikkut eqqar-
tuussinerup nalaani ilisi-
mannittoq nassuiaasimaga-
luarpat«.
28-inik ukiullip pineqaa-
tissinneqarnerani assigiin-
ngitsorpassuartigut eqqu-
miitsoqarpoq - tassa kingul-
lermik suliap suliareqqinne-
qarnissaa aalajangerneqar-
mat. Suliaq Kalaallit Nu-
naanni eqqartuussiveqarne-
rup oqaluttuarisaaneranut
sunniuteqangaarsinnaan-
ngikkaluarluni sulianik su-
liareqqisameq qaqutigoor-
luinnartuuvoq.
Uppemarsaatissaqan-
nguaq
Kalaallit Nunaanni dom-
merfuldmægtigiu simasoq,
massakkullu Aarhus Uni-
versitet-imi Center for
Nordatlantiske Studier-nut
attuumassuteqartoq, Finn
Breinholt Larsen imatut
oqarpoq:
- Siullermik Kalaallit Nu-
naanni toqutsisoqarsimatil-
lugu unnerluutigisaasup pi-
neqaatissiinissamut tun-
ngaviusussanik ersarivissu-
mik nassuertarnerit ima-
luunniit ilisimannittunik
ersarissumik nassuiaatitsi-
nerit qaqutigoortuupput.
Tamannami Ittoqqortoor-
miini toqutsinerup kingor-
nagut annertuumik sunniu-
teqarsimavoq. Toqutsineq
nassaarineqarneq ajulermat
inuit ernumasorujussuusi-
mapput toqqissisimanatillu.
- Aappassaannik toqutsi-
nerup misissuiffigineqarne-
ra sivisusimavoq ajornaku-
soorlunilu. Rigspolitiit
angalasartui suliamut ilan-
ngutsinneqarsimapput,
taakkulu ilaatigut inussat
ipaasa illup toqutsifiiusup
iluani nuunneri misissuiffi-
gisimavaat. Tamatumalu
inernerisimavaa illoqarlim-
mi innuttaasut tamanga-
jammik assaasa ipaasa nas-
saarineqarnerat, tassami il-
loqarfimmi najugaanni im-
minnut pulaaqattaanneq
ileqquummat.
- Tamatuma kingornagut
suliaq paasiuminaatsoru-
jussuanngorpoq, tassami
nassuertoqarsimanngilaq,
pineqaatissiinissamut tun-
ngaviusussanik ilisimannit-
toqarsimanngilaq imaluun-
niit teknikkikkut uppemar-
saataasinnaasunik, soorlu
aagasattunik assaallunniit
ipaasa nuunnerinik aalaja-
ngiisuulluarsinnaasunik
nassaartoqarsimanani. Tas-
sanilu pissutsit pasinarsin-
naasut arlallit illoqarfiup
eqqartuussiviani uppernar-
saatissatut naammagine-
qanngitsut kiserngorupput,
taamaakkaluartorli Kalaal-
lit Nunaanni Eqqartuussivi-
up uppernarsaataasinnaa-
sutut naammagineqarput.
Pisuunngitsoq
pineqaatissinneqartoq
Inatsisilerituut suliaq taan-
na pisuunngitsumik pine-
qaatissiifTigineqarsimasu-
tut taavaat, taamaalillunilu
suliaq kalaallit eqqartuussi-
veqarnermut inatsisaata,
eqqartuunneqartup inatsi-
silerituumik ilinniarsima-
sumik ikiorsiisoqarnissaa-
nik qulakkeerinngitsup
isornartorsiorneqarneranut
nutaamik tunngavissiilluni.
28-nik ukiullip eqqartuun-
neqarnermini ikiuuttus-
saalluni najuuttua ullualun-
nguaannarni piareersarfis-
sinneqarsimavoq, tassami
najuuttussamik allamik
toqqaasoqareersimagaluar-
luni toqqsirneqartup unner-
luussisunut ilinniarsimasu-
nut sungiusarluagaasunul-
lu akersuulluni suliaq piu-
minaatsoq ingerlatissallugu
kissaatigisimanngimmagu.
Kalaallit Nunaata Eqqar-
tuussiviata martsip 22-iani
eqqartuussinermini pi-
ngaartissimavaa ilisiman-
nittorpaaluit unnerluutigi-
neqartup qununarluni per-
suttaagajunnera pillugu ili-
simannittut nassuiaataat.
Aammalu unnerluutigine-
qartup nammineerluni nas-
suiaanera pingaartinneqar-
poq, taannami nassuiaasi-
mammat unnuk taanna illo-
qarfimmiut amerlanersaa-
sulli imersimalluni, tamatu-
malu saniatigut sianiutigis-
saatitorsimalluni, nammi-
nerlu oqarpoq »piullluan-
ngitsuliomiarluni« taamaa-
liorsimalluni. Eqqartuussi-
nerup allaaserineqarnerani
allassimasutut unnummi
toqutsiffiusumi angalaarsi-
manini naammaginarturnik
nassuiarsinnaasimanngi-
laq. Tamatumalu saniatigut
eqqartuussivimmit aamma-
lu ilisimannittut allat nas-
suiaatinneqarnerini pi-
ngaartinneqarsimapput un-
nerluutigisisaasup oqalut-
tuarnera aammalu unnum-
mi toqutsiffiusumi pissusi-
lersorsimanera.
Tamatuma kingornagut
Kalaallit Nunaanni Eqqar-
tuussivik inerniliinermini
nalornissutigisimavaa ilisi-
mannittup ataatsip ataasi-
akkaalluunniit nassuiaane-
ra unnerluutigineqartumut
pisuutitsinermik kingune-
qarsinnaammat, »kisiannili
tamatumunnga atatillugu
pissutsit pasinarsinnaasut
siuliani taaneqareersut ta-
maasa naapertorlugit un-
nerluutigineqartup pisuu-
nera qularutissangaarsin-
naanngilaq«.
Artomartumik
inuuneqarsimavoq
Tamatuma kingornagut eq-
qartuussivimmi unnerluuti-
gineqartumut artornarsin-
naasumik ilisimannittut
ilaannit saqqummiussiso-
qarpoq, tassami Boas Mad-
sen-ip toqutaanerata ki-
ngornagut qaammaat ataa-
seq qaangiummat qunusaa-
rutigisimammagu toqutse-
reernikuugami toqutseqqe-
riaannaalluni. Tamatumalu
saniatigut pingaartinneqar-
poq siornatigut sakkortuu-
mik persuttaasimaneranik
pineqaatissinneqars imam-
mat kiisalu tarnip pissusii-
nik ilisimannittumit sak-
kortusaariallaqqissutut na-
lunaarsorneqarsimavoq, ta-
mannalu peqqutigalugu to-
qutsisimasinnaalluni.
Tunuliaqutaasut ataatsi-
moortinneqariarmata Ka-
laallit Nunaata Eqqartuus-
siviata unnerluutigineqar-
tup pisuusinnaanera qulari-
vallaarunnaarpaa. Piffissa-
mi aalajangersimanngitsu-
mi paarnaarussassanngor-
lugu eqqartuunneqarpoq.
- Qularinngilara suliami
uani pinngitsuusumik pine-
qaatissiisoqarsimasoq, eq-
qartuussissuserisoq Thor-
kild Høyer sapaatip akunne-
rani kin gu liermi marlun-
ngornermi sullitani ukiuni
marlunni Herstedvesteri-
meereerluni iperangaa-
mamt TV-Aviisimut oqar-
poq.
Pineqaatissinneqarsima-
sup 1992-imi Thorkild Høy-
er qinnuigisimagaluarpaa
suliaq saqqummiuteqqinni-
aqqullugu. TaamanUi eq-
qartuussissuserisup politiit
qinnuigisimagaluarpai paa-
sisassarsiornermi nutaanik
su liaqaqqu llugit.
- Politiit qinnuigigakkit
suliassamik ilaat suharisi-
mavaat, kisiannili tamak-
kinngilluinnarsimallugit.
Tamanna tunuliaqutaralu-
gu iluatsitsinerujussuuvoq
ilisimannittup nutaap nalu-
naarsimanera. Thorkild
Høyer AF-mut oqarpoq.
Pinngumik pineqaatissiisi-
manerup unnerluutigine-
qarnera imatut itisilerpaa:
Pillagaasussaanngikka-
luarpoq
- Suhami uani uppernarsaa-
taasinnaasut pillugit amer-
laqisunik qularutissaqarto-
qarsimavoq - sullitara pilla-
gaasimasussanngivikkalu-
arpoq. Uanga paasisinnaasa
naapertorlugu unnerluussi-
sut eqqortumik tunngave-
qarlutik pineqaatissiisitsisi-
manertik namminneerlutik
qularisimasussaagaluar-
paat.
- Tamatumalu saniatigut
kalaallit eqqartuusseriaasi-
anni eqqartuunneqartumut
ikiuuttussaallutik najuut-
sinneqartartut tiguinna-
ngaasarmata suliami uani-
sulli piusariutigisumi ajor-
nartorsiorfiusorujussuusar-
put. Illersuisumik sungius-
silluarsimasumik suliamik
ingerlatsitsisoqarsimagalu-
arpat suliaq allatorujussuaq
inerneqarsinnaasimassaga-
luarpoq. Unnerluussisut
ilinniarsimasunik aallarti-
taqartarput - tassa suliami
uani vicepolitimesteri inat-
sisilerituutut ilinniarsima-
soq aallartinneqarsimallu-
ni. Suliaq teknikkeqartoru-
jussuugaangat tiguinnagaq
ilinniarsimanngitsoq ajor-
toortarpoq. Taamaalillunilu
illersuisut unnerluussisullu
oqimaaqatigiinnissaat ami-
gaatigineqalertarpoq, taa-
maammallu pisuunngitsu-
mik pillaasimanermik isu-
maqarneq annertuneruler-
sinneqarluni, Thorkild Høy-
er isumaqarpoq.
Aammattaaq ilassutigalu-
gu oqaatigaa kalaallit eqqar-
tuussiveqarnermut inatsi-
saat arlalissuartigut anner-
tuunik pitsaaquteqartoq.
Aatsaat suliat uanitulli pisa-
riuallaarsimagaangata ajor-
nartorsiutit takkuttarput.
Naligiinnginneq
- Pissutsit pasinarsinnaasut
tunngavigalugit pineqaatis-
siisameq ajoquteqanngilaq,
kisiannili suliami uani ilua-
mik paasinarluarsimanngil-
lat, tassanilu tiguinnakka-
nik illersuisoqartitsisarne-
rup illersuisoq unnerluussi-
sullu naiigiikkunnaarsippai,
oqarpoq imatullu itisiliillu-
ni:
- Illersuisup suliassaraa
unnerluussisup tunngavi-
lersuutaasa immikkoortite-
reernerisigut oqallisigine-
qartuni sanngeequtaasin-
naasunik tikkuartuinissaq.
Suliami uanitut ittumi iller-
suisup ilisimannittunik nu-
taanik teknikkikkullu up-
pernarsaataasinnaasunik
katersuinissaa pingaarute-
qarsimasinnaagaluarpoq.
Suliat taakku tamarmik pi-
sariusorujussuupput, tigu-
innakkamillu sungiussisi-
manngitsumit iluamik
naammassineqarsinnaaneri
naatsorsuutigineqarsinnaa-
nani.
Finn Breinholdt Larsen-
ip Kalaallit Nunaata Eqqar-
tuussiviani suliarpaaluit
malinnaaffigisimavai, nam-
minerlu isumaa malillugu
eqqartuussassamut ikiuut-
tussaallutik najuuttartut
suliassamik piuminaattoru-
jussuarmik suliakkerneqar-
tarput.
- Paasisinnaasakka malil-
lugit eqqartuussassamut
ikiuuttussaallutik najuut-
sinneqartut uninngaannar-
tarput. Taamaammallu un-
nerluutigineqartumut nu-
annaarutaangaarsinnaana-
tik, Finn Breinholdt Larsen
oqarpoq.
Suliaq Kalaallit Nunaata
Eqqartuussivianut ingerla-
teqqinneqarsimagaangat
tupinnaannartumik allaal-
luinnartumik pisoqartar-
poq. Tassani unnerluutigi-
neqartoq eqqartuussissuse-
risumik ilinniarsimasumik,
Danmarkip kujataamiumik
illersuisoqartinneqartar-
put, tassaavorlu Thorkild
Høyer.
Suliap aallarteqqinneqar-
nerani eqqartuussisuusus-
saq Østre Landsret-imit
toqqarneqas saaq.