Atuagagdliutit - 15.12.1994, Blaðsíða 3

Nr.97 • 1994
GRØN LaNu S P O S T E N
Kangermi arnat nivissallu upernaakkut naalagiareersimallutik oqaluffiup silataani assilisissimasut. Ajoralum atmik naggata-
at tamaasa ilisimanngilavut.
Efter en forårsgudstjeneste i Kangeq. Piger og kvinder i festdragt, desværre kender vi ikke alle efternavnene. Fra venstre, sa-
amerlermiit: Inge Johanne, Karoline, Erdmund Nielsen, Silba Egede, Naja Arnaq, Arnavaraq, Anniitaaraq, Beatlie Tobias-
sen, Batseba Tobiassen, Irene aamma Makkalittaaraq. (Privatfoto).
Nuup eqqaani Kangermijuiåi
Juullimut qallikkut ilagiittullu piareersarnerit ukialaannguaq aallartereertar-
put
NUUK(PM) - Juullip tungaa
ullumikkut immaqa anner-
mik qallikkut pissamik eq-
qanaariniarluni ulappuffiu-
sartoq, siulitsinnit aamma
annertuumik ilagiinni pia-
reersarfiusarsimavoq.
Sigesmund Nielsen 1930-
mi Nuup eqqaani nunaqarfi-
usimasumi Kangermi inuu-
soq 1970-milu Nuummut
nuuttoq AG-mut oqaluttuar-
poq meeraanermi nalaani u-
kialaannguaq juullimut pia-
reersaatit aallartittartut. Taa-
mani Kangeq 150-it 170-illu
akornanni inoqarpoq ilagiil-
lu Nuummi noorliit ajoqer-
suiartortitaannit ilarpassui
kingoqqisuugamik noorliit
ileqqui suli taamani attallu-
arsimavaat.
- Oktoberimi imaluunniit
novemberimi arnat atisassa-
nik mersorlutik aallartere-
ertarput. Makku kamissat
arnallu kalaallisuussaat siul-
liunneqartarput pisariune-
rummatami. Atisalli kisiisa
ulapputigineqarneq ajorput,
aamma taamani niuertorutsit
tuneqqitassaminnik timmis-
sat amiinik assigiinngitsunik
allapaiaakkanik qippianik
pisiniartaramik aamma ta-
makku arnanit akissarsiutaa-
sarput. Tassa anaanavut ta-
makkuninnga ulappputta-
qaat qippiat iigarmiussat
qallunaanit piumaneqarta-
qimmata.
1930-ikkut ingerlanerani
suli mersorfiit nalinginnaa-
linngikkallarmata Siges-
mund Nielsen ilitsorisima-
voq anaanani mersorfeqar-
toq. Qatanngutigiit taamani
quliusimapput. - Anaana
taamani nunaqarfinnguat-
sinni kisingajammi angisuu-
mik mersorfeqarami juullip
tungaanut »mersortartun-
ngortarpoq«, nukappiaqqat
qarlissaannik annoraassaan-
nillu qaqortunik imissutisi-
arpassuaqartarami angajoq-
qaama taamani akissarsiuti-
gilluannguatsiaqaat.
Aviisit pinnersaataapput
Qanga Kangeq appalissuusi-
mavoq Sigesmund Nielsen-
ilu oqaluttuarpoq taamani
appat KGH-mut tunisaallu-
arsimasut. - Inuit eqeersi-
maarlutik sullittarput, aam-
ma taamani saarullipaassua-
qartarami, taamaammat i-
matut pissaaleqisunik takus-
saasoqarneq ajorpoq.
- Piniartut qajartorlutik
Nuummukaraangamik aviis-
inik pissarsiortaramik ta-
makku juullikkunni illunn-
guani iikkanut pinnersaataa-
sarput, tassami taamani illut
mikisunnguugamik. Aviisit
qalipaatigissaartut ilaatigut
juullimut attuumassuteqan-
ngikkaluit juulliaraq aqa-
gukkaangat nivinngaassor-
neqartarput, nunannivissu-
millu takujuminaqutaasarlu-
tik.
- Taamani juullip tungaa-
nut aamma qiortagassat qi-
pisaliassat, rosaliassallu ti-
kittarput juullillu tungaanut
illunnguanut iserluni teqeq-
qumut ineriikkat rosaliat, qi-
pisaliat uummataasiallu ni-
vinngaassorsimasut takullu-
git juulli ingalluni qilanaar-
narsisarpoq.
Soorunami aamma orpin-
nik pisiassaqarneq ajormat,
kakkillarnat orpilialiarine-
qartarsimapput papilinnik
kanaartalerlugit.
Qallikkut piareersaatit
eqqartoreerlugit Sigesmund
Nielsen-ip Kangermi ilagiit
juullip tungaanut piareer-
sartarnerat eqqartorpaa. -
Juullip tungaanut ilagiit tu-
ngaasigut aamma piareer-
sarnersuaqartarpoq, tassa
inersimasut tussiaqattaarnis-
saat ajoqinit piareersar-
neqartarpoq.
Inersimasuinnaanngi-
tsulli kisianni aamma meeq-
qat tussiaqattaartarput. Taa-
mani qatanngutigiinniat i-
leqquat ntalillugu juulliaq-
qami unnukkut inersimasut
tussiaqattaaraangata aamma
meeqqat tussiaqattaartitaa-
sarpugut, unnukkullu tussia-
qattaarnissamut ilagiinni u-
toqqaanersat sungiusaasar-
put.
Naneruuserneq
- Juulliaqqami ualikkut sisa-
manut tussiaqattaartoqarlu-
nilu naalagiarneqartarpoq,
naalagiarnerullu naalernera-
ni naneruuserneq aallartin-
neqartarpoq. Sigesmund
Nielsen-illu naneruuserneq
suunersoq nassuiaramiuk o-
qaatigaa tamanna ilagiinni
utoqqaanertasanit marlunnit
ingerlanneqartartoq. Nane-
ruuteeqqat 100-it missaaniit-
tut plade-nut angivallaan-
ngitsunut marlunnut nappar-
tillugit naalagiarnerup naa-
lernerani eqqunneqartarsi-
mapput.
- Taallaq »Ata Silarsuup
Naalagaa« versip aappaa i-
ma oqaasertalik: Isoqanngit-
soq qaamasoq inunnut nuer-
eerpoq, taanna appittorlu
matu ikersilertarpoq naneru-
uteerarpassuillu utoqqaaner-
sanit marlunnit eqqunneqar-
tarlutik. Oqaluffiup ilua ta-
marmi naneruuteerarpassu-
arnit qaammartarpoq, isigi-
sarlu takoranningaarmat as-
sut ilukkut attortinnarpoq.
- Versi atorneqartoq naa-
gaangat ilorlermiit silammut
meeqqat naneruuteeqqanik
agguarneqartarput.
Silatangiaaneq
Sigesmund Nielsen oqarpoq
juulliaqqami unnukkut naal-
agiareernerup kingorna
meeqqat silatangiaallutik
aallartittartut. - Taava julil-
le rujussuarmi ullaakkut pi-
ngasut sisamat missaani i-
nersimasut silatangiaalersar-
put, illut tamakkerlugit sila-
tangiaavigineqart arlu tik.
Tassa juullimi ullut tamaasa
silatangiaasoqartarpoq,
soorlu juullip naggataani
aappariit ulluanni taallat a-
appariinnut tunnagsut ator-
lugit silatangiaasoqartarluni,
aallartittarporlu ullaakkut
naalagiarnerup kingunin-
nguatigut.
- Taamatuttaaq nukappis-
sat decentberip ulluisa 28-
anni ulloqartinneqartarput
ullaakkullu aallartittumik
taakkuttaaq silatangiarne-
qartarput. Nukappiaqqat aq-
qaneq-marlunnik ukioqaler-
eersimasut nukappissatut
naatsorsuunneq art arput.
Kisianni soorlu aasakkut a-
pcrsortitsisimasut siulliullu-
git ullaakkut silatangiarne-
qartarput nukappiaatillillu
tamarmik silatangiaasunut
kaffillertarlutik.
Nukappissal ulluat unnuk-
kut atuarfimmi unnuap
qeqqata tungaanut aliikku-
sersoqatigiinnermik nagga-
serneqartarsimasimavoq.
Soorlu tunioraattoqartarpoq
quianartunillu allagartaler-
suilluni eqquiniaasitsisoqar-
tarluni.
Amaateeqqat
Juullimi qanga nerisannaat
eqqartortillugit Sigesmund
Nielsenip oqaatigaa puisit,
appat, cqaluit tarajortikkat
aamma aqisseqarsimatillugu
tamakku annermik nerisaa-
sartut.
- Aasakkut aaffat nalaani
ilaat pisaqarluarsimatillutik
juullikkunni quttoqqanik
toqqortanik suli peqartarput,
kisianni amerlaneq ajorput,
tassa juullikkunni annermik
uumasut imarmiut nerisaa-
nerusarput.
- »Amaateeqqat« ilitseq-
qussama ilagaat. Tassa appa
pualasooq erisarluariarlugu
ikiarlugu amia innarlerna-
veersaarlugu qungasiata na-
laatigut peertarsimavaat.
Taassumalu kingorna appat
arlalippassuit neqaat, puaat,
tingui, inalugaat salitat im-
miunneqartarput. Ameq u-
likkaarluariarlugu suluisa,
eqquisa qungasiatalu nalaat
ujallumik nimerneqartarput
nagataagullu uunneqartarlu-
ni, tassa tasittarpoq appar-
ujussuanngorluni. Pølsilia-
mik taaneqarsinnaavoq, nil-
loraangallu aggorlugu neri-
neqartarluni.
Sigesmund Nielsen-ip i-
lanngullugu oqaatigaa taa-
mani qallunaaminernik ta-
kussaasoqarneq ajortoq.
Qallunarnitsorsiarisarsima-
saat tassaanerullutik sukku-
aqqat allatsitat kaageeqqal-
lu, meeqqanut orpiliartitsi-
nerni agguaanneqartartut.
Inersimasut silatangiaagaa-
ngamik kaffillerfigineqartar-
simapput kalaallit kaagian-
nik illulerlugit.
Ukiutoqaq
Sigesmund Nielscn-ip aam-
ma oqaluttuaraa taamani
meeqqat ukiutoqqami ul-
laakkut eqqartinneqartartut.
- Ullumikkut aallaaseeqqat
eqqarnermut atorneqartartut
soorunami taamanikkut pisi-
assaanngillat, taamaammat
meeqqat timmiarsiutinik
paassaannalerlugit eqqartin-
neqartarput. 11a nipitusarsi-
rnaqaaq, ilaalumi igalaajar-
tarsimasut tusaamasarpagut,
Sigesmund Nielsen illalaa-
jutigaluni oqaluttuarpoq. -
Kisianni tassa narrujuum-
misoqarneq ajorpoq, ukiuto-
qaq aamma nuannersumik
atorneqartarami.
- Ullukkut arsaannersu-
aqartarpoq, kujammukaallu
avannamukaallu imminnut
nuannersorujussarmik u-
nammersuaartarput. Ilaati-
gut aamma Nuumminngaan-
niit tikeraartut unammeqa-
taasarput, ila nuannertaqaaq.
Ualikkut arsaanneq
naammassereeraangat talli-
manut naalagiartoqartarpoq,
ilitsorivungalu taamani aam-
ma suli unnuap qeqqanut
naalagiartoqartartoq. Ileqqu
taanna aamma noorlernit
kingornussaavoq, taamalu i-
lagiinni utoqqaanersanit i-
ngerlanneqartarluni. llitsori-
vunga Sakæus Nielsen naa-
lagiartitsisartoq.
- Naalagiareernerup ki-
ngornatigut oqaluffik sila-
tangiarneqartarpoq, taamani
ajoqit oqaluffimmiitillugit
silatangiarneqartarput. Tus-
siartoqareeraangat timmi-
arsiutinik eqqaattartorsuup-
put ukiortaaq tikilluaqqullu-
gu-
Nalliuttorsuit naggataarlu-
git Kunngit pingasut ulluat
nalliussineqartarpoq. - Ulloq
taanna aamma silatangiaas-
oqartarpoq, kisianni juullik-
kunni silatangiaanermut al-
laassutigaa illunut isertoqar-
neq ajormat, Sigesmund
Nielsen oqaluttuarpoq.
- Ilaatigut taama nunaqar-
finnguami juullisornermut
kipisaamminartaqaaq.
Q - i AG er der også
KMAANNQNCF«
e© 1
I Vær sikker på plads - bestil allerede idag ■■■■■■■■
i Godthåb Flyttefirma Aps : Industrivej 20 . Box 147.3900 Nuuk I /f?7*5v T,f" 2 13 83/2 17 64 • fax: 2 58 57 professionel flytning De rigtige ( flyttefolk
Securitas
Landsdækkende alarmstation
Tlf. 2 14 21, Box 474, 3900 Nuuk
Securitas
Salg og teknik Nuuk
Tlf. 2 34 21, Fax 2 24 21
Salg øvrige Grønland: Tlf. 4 21 95, Fax 4 29 87