Atuagagdliutit - 26.03.1996, Blaðsíða 17
Nr. 24 • 1996
17
GRØNLANDSPOSTEN
Mindeord
En god ven af Grønlands
litteratur er ikke mere
Gaba Thorning in memoriam
Af Hans A. Lynge
Den niende dag i denne
måned hørte vi, at lærer Gaba
Thorning er afgået ved døden.
Et varmt, imødekommende
og meget venligt menneske er
borte. Han var altid interesse-
ret i at diskutere væsentlige
problemer både fra sit arbejde
som lærer og fra sit politisk
engagerede liv.
De Heste har vel oplevet,
hvordan minderne om ens
gamle lærer eller andre men-
nesker, man har været i berø-
ring med, vælder frem, når de
går bort. Gaba er ingen undta-
gelse.
Gaba Thorning blev vores
lærer i grønlandsk i midten af
NIVINNGAQQITAQ
Pisortaq
Bokollektivenut/Najugaqaqatigiiffimmut isumannaallisakkamut nutaamik atulertussa-
mut pisortassaq kiisalu støttepersoninik najugaqaqatigiiffimmut isumannaallisakkamut
sulisussarsiorneq.
Aasiaat Kommuneata Inunnik Isumaginnittoqarfia pisinnaasunik, suliamut taassumun-
nga piginnaassuseqartunik sulisussarsiorpoq, kommunep Bokollektiviutaani marluu-
suni najugalinnut kiisalu Najugaqaqatigiiffimmut Isumannaallisakkamut ataasiusumi
najugallit ineriartomeranni, peroriartorneranni kiisalu isumagineqarneranni isuman-
narunnaarsitsisinnaasunik. Taasaq kingulleq maannakkorpiaq atuutitinneqangajaler-
poq. Bokollektivet kiisalu Najugaqaqatigiiffik inersimasunit sisamanit tarnimikkut
innarluutilinnit najugarineqarput. Bokollektivet maannakkorpiaq inunnik arfineq pi-
ngasunik støttepersoneqarput, kiisalu Najugaqaqatigiiffik Isumannaallisagaq ilimagi-
neqarpoq støttepersoninik arfinilinnit/arfineq pingasunit sulisoqarnissaa, ineqartut pi-
sariaqartitaat apeqqutaatillugu, nikittaallutik ulloq unnuarlu pigaartuusussanik.
Pisortaq
Pisortassarsiortoqarpoq ingerlaannartumik atorfinissinnaasumik. Pisortaq socialchefi-
mut nalunaarutiliisarpoq, kiisalu Inunnik isumaginnittoqarfiup innarluutillit immik-
koortortaqarfittaanut qanimut suleqateqassalluni. Kiisalu akisussaasussaalluni najuga-
linnut tunngassutilinnut suliassanut, sulliviit ingerlanneqarnerannut, sulisunut il.il. Bo-
kollektivenut, Najugaqaqatigiiffimmut Isumannaallisakkamut kiisalu kommunep
maannakkut støttepersonitut atorfeqartitaannut. Pisortap isumannaallisartussaavaa na-
jugallit ineriartornerat, peroriartornerat kiisalu isumagineqarnerat, isumagisassallugut-
taaq maannakkorpiaq støttepersonit nakkutigineqamerat, ilinniartinneqamerat kiisalu
ilitsersomeqartarnerat, taamaattumik tamassuma tungaa ataqatigiissitaarineq, angunia-
gaqartumik kiisalu aaqqissugaalluartumik suliniuteqarnikkut isumannaallisinneqarni-
assammat suli siuariartortuarnissaanut. Pisortaq tamassuma iluani sulinermini tamak-
kununnga suliaqartartunut allanut qanimut suleqateqartassaaq, soorlu Nam. Oqartussat
Regionalkontor Nord, SHV, Kommunep sannavia isumannaallisagaq »Sannavik« il.il.
Atorfik piumasaqarnartorujussuuvoq kiisalu atorfimmut piumasarineqarluni inuk ta-
massunga tungaatigut ilinniagaqamikuunissaa (pæd.im.assigisaa), tamatigoortumik
misilittagaqarsimanermigut tunuliaqutaqassalluni, soorlu tamatumunnga assingusumik
suliffeqarsimaneq. Pisortassaq aalajaatsuussaaq, imigassamik ajornartorsiuteqassanani
kiisalu eqqissisimasuussallunittaaq. Qinnuteqartumut tulluartumut suliffik unammisas-
sarpassuamik annertuunik nassataqarpoq kiisalu nammineq inuttut peroriartoqqinnis-
samut periarfissiissalluni.
Akissarsiat- kiisalu atorfinitsinneqarnermut atugassarititat, taassumunnga ilanngullu-
git atorfinitsinneqarneq atatillugu nuunnermi/soraamermiluunniit angalanerit, illup
pequtaanik assartuineq, akiliutsilluni feriarsinnaatitaaneq, piareersimanissamut tapisiat
il. il., aalajangersameqassapput maannakkut isumaqatigiissutit naapertorlugit. Atorfiup
nassatarisaanik oqarasuaatimik peqartoqassaaq, soorluttaaaq aamma inissaqartitsiso-
qassalluni, nalinginnaasumik malittarisassat malillugit ineqarnermut, qularnaveeqquti-
mut akiliisoqartassalluni il.il.
Støttepersoninik najugaqaqatigiiffimmut isumannaallisakkamut
Støttepersoninik arfinilinnik/arfineq pingasunik ingerlaannartumik sulilersinnaasunik
im. isumaqatigiissuteqamikkut sulilersussanik pissarsiorpugut, kisiannili aamma tas-
sani apeqqutaatinneqassaaq pisortassap qaqugu atorfininnissaa. Qinnuteqartut peror-
saasutut ilinniagaqarsimallutik tunuliaqutallit im. tamatumunnga assingusumik ilinna-
gaqarnikut piumaneqarnerussapput. Kisiannili qinnuteqartut ilinniarsimanermik
uppernarsaatitaqanngitsut tassani aamma ilanngunneqarsinnaapput, tassami kom-
munep naatsorsuutigimmagu tamassumunnga tunngassutilimmut sulisamermut ilinni-
artitsinissaq ingerlatilissallugu. Pingartinneqassaaq, qinnuteqartut aalajaatsuunissaat,
imigassamik ajomartorsiuteqartuunnginnissaat kiisalu eqqissisimasuunissaat naju-
gaqartut sisamaasut ulluinnami inuunerat eqqarsaatigineqarluni. Sulliviup sivisussu-
sissaa sap.ak. 40 timeusassaaq nikittaallunilu ulloq unnuarlu pigaartuusoqartassalluni,
tamannalu pisortamit aaqqissomeqarumaarpoq.
Akissarsianut-atorfinitsinneqamermut atugassarititat aalajangiunneqassapput maan-
nakkut isumaqatigiissutit atuuttuusut malillugit.
Paasissutissanik allanik pissarsisoqarsinnaavoq soc. rdg. Johannes H. Hendriksenimut
saaffiginninnikkut, tlf. 4 22 77, lok. 21 O-mut.
Allagaqaateqamikkut qinnuteqameq, ilinniarsimanermut uppernarsaatit ilanngullugit
kiisalu siomatigut suliffigisimasamit oqaaseqaatit nassiunneqareersimassapput kingu-
sinnerpaamik 15. april 1996 tikitsinnagu Aasiaat Kommuneanut, Inunnik Isumaginnit-
toqarfik, Box 220, 3950 Aasiaat, fax 4 14 77.
Aasiaat Kommuneat
Inunnik Isumaginnittoqarfik
Box 220 • 3950 Aasiaat • Telefax 4 14 77.
60’eme. Vi var på uddannelse
i Nuuk, og på det tidspunkt
var den gældende retskriv-
ning så vanskelig for mange,
at så at sige alle lærere brugte
uforholdsmæssig meget tid på
at lære eleverne den.
Da vi fik Gaba til grøn-
landsk, mærkede vi hurtigt, at
hans metoder for indlæring
var anderledes. Hans idé var,
at man ikke behøvede at lave
fejl i den »gamle« retskriv-
ning, hvis man bare forstod
dens logiske opbygning.
Gabas undervisning gik ud
på andet og mere end at lære
at læse »indenad«. Jeg min-
des fra min elevtid, hvordan
Gaba som den første fik os til
at diskutere indholdet af det,
vi læste - for eksempel Augo
Lynges lille novelle »Eqalun-
nguaq sisujuitsoq«, Den lille
standørred, og jeg kan stadig
høre ham sige:- Lad os tænke
lidt over den!
Det var en stor oplevelse at
blive klar over, at de litterære
frembringelser ikke blot var
skrevet som underholdning,
men til gavn for mennesker til
åndelig berigelse, til selvfor-
ståelse, til inspiration og nye
tanker.
Gaba selv skrev nogle bø-
ger undervejs, og han var
medarbejder og konsulent
ved den danske oversættelse
af flere grønlandske værker.
En god ven af den grøn-
landske litteratur er ikke
mere.
Som en dygtig lærer har
han påvirket en masse unge
mennesker og har gennem
samarbejde med dem hjulpet
dem til mange nye tanker.
Æret være Gaba Thomings
minde.
ROYAL GREENLAND A/S
Sanaartornermut PISORTAQ
Royal Greenland-ip sanaartornermut immikkoortoqarfianut
Sanaartornermut immikkoorto-
qarfimmut, suliffeqarfnssuup
Nuummi qullersaqarfianiittumut,
sanaartornermut pisortatta ukiut
arlallit sulereerluni soraartussan-
ngortup taartissaanik, sanaartor-
nermut pisortamik pissarsiorpu-
gut piaartumik sulilersussamik.
Suliassat:
- nutaanik sanaartukkanut ani-
ngaasaliiffigeqqitanuliu ani-
ngaasaliissutissanik naatsorsuu-
siomeq
- sanaartukkanik angisuunik piu-
minaannerusunillu ingerlatsi-
neq
- suliarinnittussarsiuussinermut
atortunik, sanaartornermut pi-
lersaarutinik il.il. suliarinnin-
neq
- sanaartukkanik, aningaasaliiffi-
geqqitanillu ingerlatsineq
- ingerlatsinemik aserfallatsaalii-
nemillu »pilersaarutit malillu-
git« unitsinneqartussanut piler-
saarusiomeq
- ingerlatsinermut aserfallatsaa-
liinermullu sulianik ingerlat-
Sineq
- sanaartornermut immikkoor-
toqarfimmi missingersuutinut
akisussaasuuneq
- nutaanik ineriartortitsineq, aaq-
qissuusseqqinneq teknikkimillu
nutaamik atulersitsineq
- oqartussaasunut attaveqameq
Suliatigut piumasaqaatit:
- sanaartomermik aningaasati-
gullu aqutsinermik ilisimasa-
qarluameq
- sanaartukkanik ingerlatsiner-
mut misilittagaqameq
- ajomartorsiutinik aaqqiisinnaa-
neq, arajutsisaatsuuneq, aamma
ulapaamerup nalaani
- inuussutissarsiomerup iluani
ingerlatsivimmit assingusumit
teknikkikkut misilittagaqameq
- namminersorsinnaaneq aamma
pilersaarusiomsinnaaneq angu-
niakkanillu siunniussisinnaa-
neq
- qaffasissutigut isumaqatigiinni-
arsinnaaneq tamatumunngalu
misilittagaqameq
- EDB-mik atuisinnaaneq
(WordPerfect, Paradox, Lotus)
- allakkatigut saqqummiussisin-
naaneq
- angalarusussuseqameq, tassa
Kalaallit Nunaanni avataanullu
angalangaatsiartamissaq naat-
sorsuutigineqassammat
Qinnuteqartut marluinnik oqaa-
sillit (kalaallisut/qallunaatut) sal-
liutinneqassapput.
Neqeroorutigaavut:
- atorfik ineriartomartoq, tamati-
goortoq namminersorfiusorlu
teknikerit assigiinngitsut pis-
sangan artumik suleqatigalugit
- akissarsiat atorfininnermilu a-
tugassarititat, tamatumani ilaal-
lutik atorfminnermut soraamer-
mullu atasumik angalanerit aki-
liunneqamerat, pequttat assar-
tomeqamerat il.il., pissapput
isumaqatigiissutit atuuttut naa-
pertorlugit piginnaassutsillu
malillugit
- inissaqartitsisoqarpoq, Nammi-
nersomemllutik Oqartussat Ka-
laallit Nunaani illuutaanni ine-
qamermut akiliutinut malerua-
gassat atuuttut malillugit aki-
lersomeqartussamik.
Atorfiup imarisai pillugit erseq-
qinnemsumik paasissutissat pis-
sarsiarineqarsinnaapput sanaar-
tomermut pisortamut Bent Thor-
sen-imut tlf, (00 299) 2 44 22,
lokal 267-imut imaluunniit
(00 299) 2 33 33 * 267-imut
saaffiginninnikkut.
Soqutiginnikkuit taava piaamer-
paamik kingusinnerpaamillu 10.
april 1996 nallertinnagut allak-
katigut qinnuteqaat ilisamaaser-
lugu »Sanaartornermut pisortaq«
ilinniagaqarsimanermut siusin-
nerusukkullu suliffigisimasanik
paasissutissartalik oqaaseqaataa-
sinnaasunillu imalik timmisar-
tukkut uunga nassiuguk:
Royal Greenland Tunisassiorfik
Postbox 270, 3900 Nuuk
Att.: Sulisoqamermut
Ilinniartitaanermullu
Immikkoortoqarfik
Royal Greenland'
Royal Greenland A/S-ip inuit 3.000 missaanniittut aalisamerup, tunisassiomerup aarn-
malu kalaallit tunisassiaatuiik pitsaasunik silarsuarmut tamarmut tuniniaanerup iluani
sulisorai. Suliffeqarfissuaq ullumikkut 7-inik kilisaataateqarpoq nunatsinnilu suliffissu-
aateqarluni I6-inik nutaaliaasunik Dantnarkimilu marlunnik suliffissuaateqarluni ataat-
simillu eqalunnik tunisassiorfiuteqarluni immikkoonoqarfeqarlunilu Tuluit Nunaanni.
Tyskland-imi, Frankrig-imi, USA-mi, Japan-imi Italiamilu.