Atuagagdliutit

Árgangur
Útgáva

Atuagagdliutit - 23.07.1996, Síða 15

Atuagagdliutit - 23.07.1996, Síða 15
Nr. 56 • 1996 15 f^£uap'ajZ'c/é/'a £/£ GRØNLANDSPOSTEN Nammineerlunga Allattoq assiliisorlu:Tusagassiortoq Lone Madsen lllumik iserfissaqameq nuannerluinnartarpoq. Tag over hovedet kan blive til »vild luksus« set i regndisen. - Akulikinnerusumik taamaa- liorsinnaagaluarpugut, Rina Inngilu aallartut isiginnaarak- kit eqqarsarpunga - taamaalil- lungalu poortuineri, ikineri il.il. assilissallugit periarfis- sarsillunga. - Sivikitsunnguamik avis- saarluta. Atammiup - Maniitsup nu- naqarfiisa kujasinnersaata - Nuullu akomanniippugut. Su- miiffinnut pineqartunut tama- nut 50 kilometerit missaanni ungasissusilimmiippugut. Nuup tungaanut avissaarsi- maamiarluta aalajangerpugut, uanga immap ulikkiartomera assilisaqattaarniarlugu nalu- naaquttap akunnerini arfineq pingasuni uninngasussaaga- ma, ilamali utaqqinissartik kajungerinngilaat. Aammami Inngip illoqarfik najukkanik Nuuk angerlarserfigaa - tara- jortikkamillu punnigulluni. Siusinnerusukkut ulluni ar- lalinni Nuummiikkallarniar- luta pilersaarutigereerparput, Inngi ulluni marlunni ator- fimmini suliniassammat, uini- lu aprilimi aatsaat katitarisi- masani najulaarniassamma- gu. Katinnerminulli atatillugu angalanermini uagut angala- qatiginiarluta aalajangersima- voq. Sapaatit akunnerisa pinga- sut ingerlanerini kiisami kisi- miilerpunga. Misigisaq eqqu- miitsoq nuannersorli. Kaffi- soriarlunga ullormut atugas- sakka piareersarpakka, kaffi- soqqeriarlungalu nalunaaqu- tara qiviarlugu: 15 minutsit ingerlasimapput. Inngip isai maqaasinat Ullorli naavoq, ulinnerpaam- mat qaannannik avalappunga, Nuullu tungaanut paalerlunga - taamaakkaluartoq oqaluttua- risaanermi tusartakkakka sa- nguffigilaamiarlugit pileriso- qaanga: »Illuerunnerit«, Nuup tunngaviliisuata Hans Egede-p 1721-imi nunasiffi- gisaa Kangerlu massakkut matuneqarsimalereersoq. Silassaq taagorneqarmat eqqarsarpunga sapinngisamik sukkanerpaamik Nuuk angu- niaannarukku ajunnginnerus- sasoq - ullut amerlasuut ator- tussaanngikkaluarukkit... Paarluarpunga, kisiannili qeqertat nunavillu kilometeri- nik marlussunnik ungasissu- silimmiittut immikkoortinni- amerini aqqutissannillu nas- saamiaminni Inngip qinngu- tai tappinneralu maqaase- qaakka. Uanga qinngutikka i- mermik pitarneqarsinnaan- ngitsutut oqaatigineqartut a- jortimmata utertikkakkit. Qinngutikka aqqutissiom- inni atortakkakka. Qinnguti- ma oqaluttuuttarpaannga »portunersannguaq« isigisara qeqertaasoq, taassumalu ki- taatigut ingerlassasunga. Ullormut ingerlaninni Sar- farsuaq aqqutigisussaavara - Inngillu angerlarsimaffimmi- nit ungasinngitsup oqaluttuar- nera malillugu tassuunaarluni pissangan artuuvoq. Sarfamerata nalaani puisi naammattoorlugu killoqqu- tiinnarpara. Qaningaarakku paatinnilluunniit anaallugu avaarsinnaagaluarpara, taa- matulli qaannamit piniamis- sara sungiusassallugu nake- rinngilara. Qaqummut pivunga, ilak- kalu tamaani unnuiniarlutik pilersaaruteqareerput - Nuum- mut ingerlannaanngikkutta, Inngip punneq tarajortigaq eq- qarsaatigalugu qiimmaallap- pasilluni oqarpoq. Nuummut ungasinnersiorneq Qaqummi naammattoornis- saat ilimaginngereerpara, naammattuunngilakkalumi. Massakkullu eqqarsaatigisari- aqalerpara Nuummut toq- qaannarlunga paassanerlunga - kisiannili sooq tamatigut isumatusaartuaannassaanga? Qasunngilluinnarpunga, unnuaaneralu alianaalluinnar- luni. Paasitsinneqareerpunga »Illuerunnerit« najussallugit alutornartoqanngitsut. Hans Egede ukiuni marlunni tassa- ni najugaqarsimavoq, tassani- lu unnuerusunnginnama Ka- ngeq siunertaralugu aallar- punga, tassani illoqartoq o- qaatigineqarmat, kisiannili anngutinngitsoorpunga, ta- mannalu pakatsissutigaara. Kangerlunnguaq Illuerunnerit Kangerullu akornanniittoq tininnerani imartaarussima- voq. Aatsaat angugakku ta- manna paasivara. Qeqertat immap assingani ersinngillat, nunallu assingani soorunami imartaa pillugu paasisaqarsin- naanngilanga. Unnuarli suli alianaaqaaq. Imaq qatsungalluinnarpoq, qaqqarsuit tarranillutik, taa- maammallu isigisanik immik- koortiteriniarneq ajomarsillu- ni. Isigisaq tamarmi nunaa- voq, nunallu immamit im- mikkoortinniarsarigaluarlugit puullaaqiartuinnarama sequn- ngertariaqalerpunga, niaqo- ralu issuttuuteriarlugu misi- leeqqillunga. Nuuk toraamiarlugu aala- jangerpunga. Aqqut takisoor- suaq - marathonertuuguma arpaffissaraluara marloriaa- taassagaluaipoq - Nuuk toq- qarlugu tikissinnaagukku ul- lormut paarfiga 70-80 kilo- meterinik isorartussuseqas- saaq. Seqineq nuilerpoq. Nuup illuisa portusuut igalaavisa qaammaallattamerat takusin- naalerpakka - 20 kilometeri- nik ungasissuseqarlutik. Anersaarnaveer- saassaanga? Angalasuni kisimiinngilanga. Tallimanngornerup unnuaa qatsungaqisoq puisinniarfigi- niarlugu arlallit aalajangersi- mapput. Umiatsiat takusin- naasakka amerlanngillat, seq- qorpallannerillu amerlaqim- mata ullaassami tarrajummat puisiusorineqarnissara anni- laanngatigilaarpara, taa- maammallu seqqortoqartorlu tupallaaraanga. Inngip kangerluup ikerata aminnersaatigoornissarput siunnersuutigereeraluaraa Nuuk toraaginnarniarlugu pileritsakkiartorpunga. Umia- tsiaq qalligakku aperaara: Maanngaanniit Nuummut toqqaannarlunga ingerlaguma ajunngila, nalunaaquttap a- kunnerata aappa avillugu i- ngerlanerani imaq qatsu- ngaannassava? Piniartut qilaq nuissallu qimerooramikkik qularpasilaarput, oqarfigaan- ngali: - aap, ajomaviarunan- ngilaq. - Misilissavara, oqarpunga, anorlileraluarpalli malillunga annaakkiartussagissinga naa- tsorsuutigaara. Minutsit siulliit qulit inger- lanerini mallileriartorpoq, taamaammat sineriak qanilli- niarlugu aalajangerpunga. Minutsini 80-ini tullemi pi- soqangaatsiarsinnaavoq. Piniartut nuna qanilleqqik- kiga paasileriaramikku ornil- lunga ingerlaviga allanngor- tikkiga iluaralugu oqarfigaan- nga, nalunaarpullu nammin- neq angerlalerlutik, aperaan- ngalu arlaannut kalerriissa- nerlutik: - Sussa, aatsaat ataasin- ngorpat ilimagineqarpunga. Anorsarik sialuttalik Nunamut niullunga innarpu- nga, iteramalu paasivara si- lassap taagorneqarnera eq- quussimasoq. Anorsarissisi- mavoq, taamaammallu Nuup tungaanut kangerluk am- maannartoq ikaarsinnaajun- naarsimavara. Taamaatiarmat aalisakkerivikoq Illuerunnerit tungaanukarlunga naammat- tuugara ominniarlugu aalaja- ngerpunga. Tassanimi illuara- qarpoq. Assorlunga sialussuup a- taani nalunaaquttap akunneri- ni pingasuni ingerlavunga, ni- perujooriaramali uinngiarsor- lungalu anigorpara. Imaanili ammasumiitinnanga taamatut paarusaarneq nuannarisoru- jussuuara. Illuerunnerit tungaanut i- ngerlagaluarama illut pinga- sut takuakka, takorluuivunga- lu taakku nalaasaarfinnik, kis- sarsuutinik aviisinillu ima- qassasut. Kisianni... illu ataa- seq qaliaqanngilaq pingasuin- namillu iigaqarluni. Alla ma- toqanngilaq pingajuatalu iga- laavi tamarmik sequmma- kuupput. Taamaakkaluartoq - tuper- mut 40 centimeterinik portus- susilimmut naleqqiullugit i- nuulluataamaqaat. Illuaqqamit illuaqqamut Illuaraq matoqanngitsoq iser- terfigaara - anorrip sammine- ranut oqquartaanerummat. Ulluni arlalinni tassaniinnis- sara piareersimaffigaara. Tassaniiginnanngilangali, nalunaaquttammi akunneri marlussuit qaangiutiinnartut illuaqqap ilua panernersaa- mppoq, illuararlu igalaaqan- ngitsoq aallaqqaammut am- mavallaartutut eqqarsaatigi- sara omiginamerulerpoq. Tassunga iserterlunga un- nuivunga aqagukkullu anori allamut saassimavoq sakkor- tunerulerluni, taamaammallu igalaatigut ammaannartutigut supisuinnaalluni. Illumut inis- siffigisannut siullermut uter- punga. Sapernuffigisattulli ittumi uninngaannarluni sulerisoqar- sinnaava, aviiseqanngilarmi. Aap, pisut tamaasa allattuif- fimmut allattorneqarsinnaap- put. PC-eri angallattagaq saq- qummersinnaanngilara, isu- ngutsernissaa annilaagagi- gakku. Atuarsinnaasakkalu tamaasa atuarpakka. Nalunaaquttaq uninngersaavoq Taamaallunilu eqqarsalerpu- nga: Aqerluusaqarama nalu- naaqutaqarlungalu maani issi- anera niaqulaassutiginemavi- anngilara, nalunaaquttalli a- kunnera affaq qaangiutinngi- tsorluunniit nalunaaqutara batterileqqulluni ikittaalerpoq - ukiut tallimat ingerlanerini aatsaat pemarluni. Taamaariarmat allarluin- narmik suliassaqaleriataarpu- nga: Nammineq nalunaaqu- tassannik sanasariaqalerpu- nga, ulittarnera tinittameralu allattulerpakka. Ulikkiartomerani piffissaq allattorukku nalunaaqutara u- nissagaluarpat ajornartuuis- sanngilanga. Nalunaaquttap akunnerini 3-ini illuaqqat najoreerikkalu sila atomminarsimmat aallar- punga. Qatsungasoq pujoqi- sorlu Nuup tungaanut paaler- punga, nalunaaquttallu akun- neri marluk qaangiutinngitsut tikillunga. Nuummut aqqutaani nunaqarfik Atammik avaqqunneqarpoq. På vejen mod Nuuk blev bygden Atammik passeret. ASS J FOTO: AG

x

Atuagagdliutit

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.