Atuagagdliutit - 12.11.1998, Síða 5

GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 12. NOVEMBER • 5
Aasianni
pinerluute-
qarsimasu-
nik inissii-
sarfik.
Anstalten
for Dom-
fældte i
Aasiaat.
"■-i ! - t
o m

Sisamanik inuartoq iperagaanngilaq
Ukiut sisamat qaammatillugu arfineq pingasut sivikippallaaqaaq,
Nunatta Eqqartuussivia isumaqarpoq
Aasiannit
asanninnilersaarat
imaannaanngitsoq
Toqqammavigisaasoq sullitaminut
o asannilersoorsimavoq
l NUUK(KK) - Abia Tittus-
NUUK(KK) - 1990-imi uki-
ortaap ullaavani Narsami ar-
fineq marlunnik inuarneq
eqqarsaatigissanngikkaanni
Nunatsinni pinerluttarnerni
taama amiilaarnartigisoqar-
lunilu misigittaatsigisoqaru-
nanngilaq 26. februar 1994-
imi arfininngomerup unnu-
assaai Qaqortumi sisamanik
inuartoqarmat pinngitsaaliil-
lunilu arnerisoqarluni.
Taama oqarpoq Nunatta
Eqqartuussiviani politiit sin-
nerlugit unnerluussisoq Erik
Terp, ataasinngornermi 9.
november inuamikut 32-nik
ukiullip Abia Tittussen-ip
iperagaanissaminik imaluun-
niit misiligummik iperagaa-
nissaminut qinnuteqarnera
suliarineqarmat.
Landsret-imi isumasioqati-
giittoqareerluni unnerluussi-
sut aalajangemerat malinne-
qarpoq.
Taamaattumik Abia Tit-
tussen pineri uuteqarsimasu-
nut inissiisarfimmiiginnas-
saaq, iperagaanissamilu tu-
ngaanut ukiut tamaasa ipera-
gaanissani qinnutigeqqittar-
sinnaavaa.
Isumaqataasut
akerliusullu
Abia Tittussenip 1994-imi
Qaqortumi inissiat ilaannit
inuit sisamat toqorarpai to-
qutani ataaseq pinngitsaalil-
lugu arneriffigalugu, ullu-
mikkullu piffissamik killili-
gaanngitsumik Aasianni inis-
siisarfimmiippoq.
Toqoraanerit arneriffigin-
ninnerullu kingorna ukiut si-
samat qaammatillu arfineq
pingasut qaangiuttut ipera-
gaanissani kissaatigaa.
Pinerlunneq taama peqqar-
niitsigisup kingorna piffissaq
taama sivikitsigisoq ipera-
gaatitsinissaq politiit unner-
luussisutut akerleraat.
- Siunissamilu ukiorpas-
suit suli taamaaliortuassaa-
gut, Erik Terp oqarpoq.
Illersuisoq eqqartuussissu-
serisoq Gert Drewa Jensen
akerlianik isumaqarpoq Abia
Tittussen inissiisarfimmiin-
nermi nalaani ima siuariarsi-
matigisoq iperagaanissami-
nut pisinnaatitaasoq, ipera-
gaavilluni imaluunniit misi-
litsikkallarluni:
- Piffissamik killiligaan-
ngitsumik pineqaatissiineq i-
maanngilaq inuunerup sinne-
rani parnaarunneqarnissaq,
illersuisoq oqarpoq.
Isiginnaarutikkut
32-nik ukiulik Abia Tittus-
sen iperagaanissaminik sivi-
suumik qinneteqarsimavoq,
iperagaavinnissani misili-
gummilluunniit.
Qinnuteqaat Nuup eqqar-
tuussiviani 11. maj suliarine-
qarpoq, isumaqarfigineqara-
mi suliassaq illoqarflmmi a-
ngerlarsimaffiani Qaqortumi
suliarissallugu misigissutsi-
nik attuivallaassasoq.
Abia Tittussen ataasin-
ngomermi landsret-imi oqa-
luttuarpoq, maj-imi iperagaa-
nissaminut qinnuteqaanni
eqqartuussivimmi suliarine-
qamera AG-mi allaaserine-
qarnerata kingorna Qaqortu-
mi toqutami ilaqutaannit sia-
nerfigitittarsimalluni toqun-
neqarnissaminillu sioora-
saarneqartarluni.
Pinerluuteqarsi masunik
nakkutilliisut kiisalu piner-
luuteqarsimasunut inissiisar-
fimmi Aasianniittumi oqaa-
seqaatit kiisalu Qaqortup eq-
qartuussiviani aamma
Landsret-imi eqqartuusseq-
qaarnemi siullerni najoqqu-
tassarpassuit tunngavigalugit
Nuup eqqartuussiviani aala-
jangerneqarpoq Abia Tittus-
sen suli pillagaassasoq.
Eqqartuussut Abia Tittus-
senip landsret-imut inger-
lateqqippaa, ataasinngomer-
milu teknikki nutaaq atorlu-
gu eqqartuussut suliarineqar-
poq.
Nuummi TELE Greenlan-
dimi eqqartuussisoq Jimmy
B. Veitland eqqartuusseqata-
asullu marluk issiapput, pe-
qataappullu illersuisoq Gert
Drews Jensen aamma unner-
luussisoq Erik Tarp.
Aasianni TELE Green-
landimi issiapput Abia Tit-
tussen apersorneqartussallu
marluk illoqarfimmi agger-
sakkat.
Assiliissutit aqqutigalugit
illuatungeriit imminnut isigi-
sinnaapput, oqaluttaavorlu
eqqartuussisuugallartoq Jør-
gen Svane.
Killiligaanngitsumik
Maanna iperagaanissaa un-
nerluussisup Erik Terp-ip
naaggaarpaa, isumaqarami
pinerluuteqameq taama ami-
ilaarnartigisoq piffissamik
killiligaanngitsumik pine-
qaatissiissutaasoq ukiut sisa-
mat qaammatillu arfineq pi-
ngasut qaangiutiinnartut
naammanngitsut.
Landsret-imi piffissaq si-
visooq atorpaa piffissamik
killiligaanngitsumik pine-
qaatissiisarneq pillugu, nu-
natsinni pinerluttulerinermut
inatsimmi paragraf 112-imi
allassimasoq najoqqutaralugu.
Paragraf-imi tassani aala-
jangersakkat pingasut allas-
simapput, inunnik piffissa-
mik killiligaanngitsumik pi-
neqaatissiisarnerni tamarmik
eqquutsinneqartussaasut, eq-
qartuussummi sakkortum-
mat.
1) Pinerluutit arlallit soor-
lu inuarneq, ujajaaneq, pin-
ngitsaaliilluni arnerineq alla-
tullu kinguaassiuutitigut sak-
kortuumik pinerlunnerit.
- Sisamanik inuarneq pin-
ngitsaaliillunilu arnerineq
Erik Terp isumaqarpoq Abia
Tittussen aalajangersakkami
tassani eqqartorneqartoq.
2) Pinerlunnerup qanoq it-
tuunera siornatigullu piner-
luttarsimanerit tunngavigalu-
git pineqaatissinneqartoq
»allat inuunerannut, timaan-
nut, peqqinnissaannut ima-
luunniit kiffaanngissuseqar-
nerannut« navianartorsiortit-
sisinnaasut piffissamik killi-
ligaanngitsumik pineqaatis-
sinneqarsinnaapput.
- Sisamanik toqoraanerit
pinngitsaaliillunilu arnerineq
taama amiilaarnarlutillu mi-
sigittaatsigisut kiisalu 1983-
imi toqutseriaraluarsimasutut
eqqartuunneqarsi manera
aamma 1989-imi tillinniart-
arsimasutut eqqartuunneqar-
tarsimaneri tunngavigalugit
unnerluussisoq isumaqarpoq
Abia Tittussen aalajanger-
sakkami tassani ilaatinne-
qartoq.
3) Allat »inuunerannut, ti-
maannut, peqqinnissaannut
imaluunniit kiffaanngissu-
seqamerannut« naviatsaaliu-
inissaq pisariaqarpat pine-
qaatissinneqartoq piffissami
killiligaanngitsumi inissinne-
qarsinnaavoq.
- Erik Terp toqqaannartu-
mik aperimmat sooq sisama-
nik toqoraasimasoq pinngit-
saaliillunilu arnerisimaner-
soq, Abia Tittussen ataasin-
ngornermi tuini kiviimiin-
narlugit akivoq »tamanna na-
lullugu«.
Pinerluuteqarsimasunik
nakkutilliisut inissiisarfim-
millu Aasiannit tamarmik i-
summerput Abia Tittussenip
Qaqortumi pinerlussimanini
assorsuaq matoqqassutigi-
gaa, suliffeqarfiillu taakku
marluk sulisui peqatigalugit
1994-imi februarimi pisima-
sut amiilaamartut sulissutigi-
nissai kissaatiginngilaa.
Abia Tittussenip pinerluu-
tigisimasani sakkortooq pil-
lugu peqqissimineranik Erik
Terp-ip takussutissaqartinn-
gilaa, taamaallaat paarlattua-
nik toqqortemiarsarigai. Taa-
maattumik unnerluussisoq
isumaqarpoq Abia Tittussen
piffissamik killiligaanngitsu-
mik pineqaatissiisarnerit pil-
lugit aalajangersakkat pinga-
juannut aamma ilaasoq.
Taamaattumik unnerluus-
sisisut paasinneriaasiat ma-
lillugu landsret-ip suliassa-
rigaa piffissamik killiligaan-
ngitsumik pineqaatisinninne-
qamera kiisalu taama sivikit-
sigisumik inissiisarfimmiisi-
manera isummerfigissagaa.
Sivikippallaaqaaq
Piffissamik killiligaanngitsu-
mik pineqaatissiineq isuma-
qarpoq piffissamik killili-
gaangitsoq, inuunerulli sin-
neranut atuutinngilaq. Piffis-
sap ilaani pineqaatissinne-
qarsimasoq iperagaassaaq,
iperagaavinngikkuni misili-
gummik.
Nunatsinni pinerluttuleri-
nermut inatsimmi allassima-
voq piffissamik killilikkat
arlaalluunniit ukiunik qulinik
qaangiissanngitsut. Aappaa-
tigut imaanngilaq piffissamik
killiligaanngitsumik pineqaa-
tissiinerit ukiunik qulinik
qaangiissasut.
Taamaattumik unnerluus-
sisup Erik Terp-ip Qaqortu-
mi sisamanik inuarnerit
Nuummi 1990-ikkut aallar-
tinneranni Restaurant Perlen-
imi inuamermut eqqartorne-
qaqisumut assersuuppaa.
Inuusuttup Jakob Hansen-ip
immeraannermi akiitsuni
peqqutigalugit saqisut mar-
luk aallaallugit toquppai, to-
qoraanertut isumaqarnarluin-
nartoq.
Jakob Hansen Landsret-
imi pineqaatissinneqarpoq u-
kiuni arfineq pingasuni pine-
qaatissinneqarsimasunut i-
nissiisarfiit arlaanni amma-
sumi inissinneqassasoq.
Taamaattumik Erik Terp
isummerpoq Abia Tittussen
1995-imi Nunatta Eqqartuus-
siviata ukiut arfineq pingasut
sinnerlugit pineqaatissikkaa,
sisamanik inuamini peqquti-
galugu piffissamik killili-
gaanngitsumik pineqaatissin-
neqarmat.
Unnerluussisoq isumaqar-
luinnarpoq landsret-ip 1995-
imi eqqartuussuteqqaava
nassataqartariaqartoq Abia
Tittussen suli iperagaasin-
naanngitsoq, ukiut sisamat
qaammatillu arfineq pinga-
suinnaat qaangiunnerini inis-
siisarfimmeereerluni ipera-
gaavissinnaanani misiligum-
milluunniit iperagaasinnaa-
nani.
Eqqaaneqareersutut ataa-
sinngomermi landsret aalaja-
ngerpoq Abia Tittussenip i-
peragaanissaminut qinnute-
qaataa akuerineqassanngitsoq.
sen-imut 32-inik ukiulimmut
illersuisuutitaasup, eqqar-
tuussissuserisoq Gert Drews
Jensen-ip, 1994-imi februari-
mi Qaqortumi sisamanik inu-
arsimasoq pinngitsaaliisima-
sorlu iperagaatinniarlugu a-
sanninnilersaarut imaan-
naanngitsoq toqqammavigaa.
Abia Tittussen 1995-imi
Nunatta Eqqartuussiviani eq-
qartuussaareerluni Aasianni
pinerluuteqarsimasunik inis-
siisarfimmukartinneqarpoq,
maleruagassallu malilluin-
narlugit pinerlussimasunik
nakkutilliisoqarfimmit inum-
mik aalajangersimasumik
toqqammavissinneqarluni.
Taanna arnaavoq ukiumi-
gut peqatigisaa, taamaaleme-
rani ajomakusoortumik avit-
tussanngortoq. Sivitsunngit-
soq pineqaatissinneqarsima-
soq Abia Tittussen toqqam-
mavigisaalu atoqatigiittaler-
put, arnarlu ernerluni piner-
lussimasunik nakkutilliiso-
qarfimmut nalunaarpoq toq-
qammavittut atorneqarsin-
naajunnaarluni. Tamatuma
kingorna Abia Tittussen nu-
taamik toqqammavissinne-
qarpoq.
Ataasinngormat arnaq 32-
inik ukiulik Nunatta eqqar-
tuussiviani oqarpoq, ukiuni
kingullerni qulingiluani Aa-
sianni meeqqanut innarluu-
tilinnut ikiortaasarsimalluni,
aammalu Abia Tittussen am-
masumik pissuseqartuarsi-
masoq.
Ernerluni oqaluttuussima-
vaa sisamanik inuarsimalluni
kinguaassiutitigullu pinngit-
saaliisimalluni pinerluute-
qarsimasunik inissiisarfim-
miilluni. Arnalli Abia Tittus-
sen misiginneqatigalugulu
asannilersoorfigisimaqiga-
miuk qaninngoornertik i-
ngerlatiinnarsimavaa.
Maanna Abia Tittussen-ip
arnaq piffissani aneerfigisin-
naasamini sapaatip akunne-
ranut sisamariarluni pulaar-
tarpaa, ataatsimoorlutillu siu-
nissartik pilersaarusiorsima-
vaat. Taamaakkaluartoq
Abia Tittussen arnarlu isu-
maqarput, Abia-p inissiisar-
fimmiitinneqaannarnissaa
pilluarlutik aappariinnissa-
minnut annertuumik akor-
nusiissasoq. Taamaammat
marluullutik isumaqarput
Abia Tittussen iperangaasa-
riaqartoq.
Arnaq Nunatta Eqqartuus-
siviani nassuiaavoq, Abia
Tittussen iperagaassaguni
inissiamut paniatalu 14-inik
ukiullip najukkaminnut, mar-
lunnik initalimmut nooriaan-
naasoq.
Isumaqarnerarporlu Abia
Tittussen ima ilorraap tu-
ngaanut saassimatigisoq, al-
laat Qaqortumi pinerluutigi-
sami kinguneranik ukiuni si-
samani qaammatinilu arfineq
pingasunik tigummisaareer-
luni iperagaagaluarpat ajor-
nartorsiorfiussanani.
Arlaleriarluni erseqqissaa-
voq Abia Tittussen imminor-
piaq ima ammarsimatigisoq,
allaat 1994-imi piliarisima-
sani oqallisigisinnaallugu.
Tamannalu peqqutigisima-
gunarlugu inunnut allanut
matoqqanerulaartoq, soorlu
pinerlussimasunik nakkutil-
liisoqarfimmi inissiisarfim-
milu sulisunut.
Unnerluussisunit politias-
sessor Erik Terp-ip arnaq qa-
nillattorpaa:
- Panippit 15-inik ukiulik
Nielsigne Cortsen, Abia Tit-
tussen-ip 1994-imi pinngit-
saalillunilu toqutaa peqatigi-
pajaarpaa. Isumaqarpit illit
paninnik pinngitsaaliillunilu
toqutsisuusimasinnaasup u-
kiuni sisamani qaammatinilu
arfineq pingasuni tigummi-
neqamera naammattoq?
- Aap, arnaq eqqarsaqqaa-
rani akivoq.
Iluanaamiarneq
Abia Tittussen arnaataalu
Nunatta Eqqartuussiviani er-
seqqissaapput pitsaasumik i-
sumaqatigiiffiusumillu aap-
pariillutik.
Soorunami - minnerunngi-
tsumik Abia Tittussen-ip
pinerluuteqarsimasunik inis-
siisarfimmiinnerminni im-
mikkut piumasaqarfigineqar-
nera peqqutaalluni - ulluin-
narni annikitsunik ajomar-
torsiulersinnaanerarput, kisi-
annili oqaluuserinerisigut
aaqqinneqarsinnaasunit an-
nertunerunngitsunik.
Taamatulli takuminartun-
ngortitsiniarneq pinerlussi-
masunik nakkutilliisoqarfim-
mit aamma pinerluuteqarsi-
masunik inissiisarfimmit na-
lunaarutinut naleqqutinngi-
laq.
Aasianni inissiisarfiup pi-
sortaa oqaluttuarpoq Abia
Tittussen-ip arnaq pinngit-
soorsinnaajunnaarsimagaa.
Tamatuma kingunerisaanik
Abia Tittussen-ip, piffissami
sivisuumi Aasianni saffiortu-
mi akissarsiaqarluarluni su-
lisimasup akissarsiani tamaa-
sa arnamut tunniuttartussan-
ngorsimavai.
Tamannalu akuttunngitsu-
mik ajomartorsiutaasarsima-
voq.
Inissiisarfimmi periaaseq
malillugu tigummisat akis-
sarsiaat inissiisarfiup konto-
anut matoqqasumut ikine-
qartarput. Tigummisat kaa-
sarfimmiussaminnik tassan-
ngaanniit tunineqarsinnaap-
put, kisiannili tigummisat i-
peragaagunik aallarniutis-
saannik imaqarluartussaavoq.
Inissiisarfiup pisortaa oqa-
luttuarpoq arnaq aallaqqaam-
mut nammineerluni Abia
Tittussen-ip ullut 14-ikkaar-
lugit akissarsineri tamaasa
akissarsiai tiguniarlugit saaf-
figinnittarsimasoq. Kingor-
nagut Abia Tittussen naalak-
kerlugu aningaasaatiminik ti-
gusitinniartuartarsimavaa si-
umoortinniartarsimallugu-
luunniit.
Aningaasanik iluanaarni-
ameq Abia Tittussen-ip ar-
nap piumasaqameratut akis-
sarsiani tamakkerlugit tigu-
sinnaanngikkaagagit eqqissi-
viilliortoqangaatsiartartoq,
pinerluuteqarsimasunik inis-
siisarfiup pisortaata oqarpoq.
Abia Tittussen nammi-
neerluni oqarpoq, amaatimi
illumut atugassaanik tapii-
samissani naapertuulluinnar-
tuusoq, inissiisarfimmit ani-
sinnaalemini tamaasa pulaar-
taramiuk.