Atuagagdliutit - 19.08.1999, Blaðsíða 11

GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 19. AUGUST 1999 • 11
Takomariartitsineq
immikkut ittoq
Siunissami kattunnermik sulineq kinguneqarumaartoq
Tikeraat najugarisartagaat inuppassuaqartuaannarpoq. Suleqatigisat marluk tullianik
angalanissaq oqaloqatigiissutigaat, niviarsiaqqallu marluk nereqataapput.
Der er for det meste mange folk i gæstehuset. Et par af samarbejdspartnerne er kommet for
at diskutere de næste ture, og to piger får en bid mad med.
TASIILAQ (PM) - »The Red
House«-mut Tasiilamiittu-
mut isertunut anersaaq pissu-
silersornerlu ataqqinnippa-
luttuuvoq inussiamisaartuul-
lunilu. Inersimasunut, inuu-
suttunut meeqqanullu.
Tassani pisortamik allaf-
fimmi akisuunik pequsersor-
simasumi issiavimmi amer-
mik qallersimasumi issiaso-
qanngilaq, sulisunik naalak-
kersuisumik. Tikeraat inigi-
sartagaanni ilassummi nutaa-
mi allaffimmi suliassat sulia-
rineqartarput inimi naam-
massineqanngitsumi.
Taamatulli isikkoqamera
uukapaatitsissanngilaq.
Tassani annertuumik sulis-
sutigineqartarpoq takomariat
nunarsuarmit tamarmeersut
Tasiilamut tikisinneqarnis-
saat.
Ingerlaannaq oqaatigine-
qassaaq Kulusumi Tasiilami-
lu akunnittarfiit nammineq
sulisoqarmata aasaanerani
takomarissanik nunanit alla-
neersunik tikisitsisartunik,
nakorsaqarfimmilu nakor-
saaneq sunngiffimmini ta-
komarissanik sullissisarluni.
Piniartut suleqatigalugit
»Tuning Incoming Agency
Greenland« pilersinneqarpoq
Ammassallup kommuneani
piniartut italiamiullu Robert
Peroni-p suleqatigiinnerisi-
gut. Ingerlataq suli ineriar-
tortinneqarpoq, naggataagul-
lu kattuffinngussalluni.
Kikkut tamarmik suleqa-
taapput suliaq iluatsinneqaq-
qullugu. Piniartut suliamin-
nik nalunngisaqarluarput, pe-
roriartornerminni ilikkarsi-
masaminnik, kinguaariit
paarlagaanneranni kingor-
nunneqartarsimasunik.
Talomariat puisinniarlutik
imaluunniit arfemik takoma-
riarlutik aallaraangata piniar-
tut angallassisuusarput, ser-
mersuakkut qimussiussisar-
lutik imaluunniit Tasiilap eq-
qaani pisuinnaq angalassa-
gaangata angallassisarlutik.
Imaluunniit takomariat aq-
qutissaannut taquassanik qi-
matulisarlutik.
Robert Peroni ilisimasas-
sarsiortunut pisortaanermik
ukiorpassuarni misilittaga-
qarpoq. Inuusuttuunermini
inersimasuunerminilu qaqqa-
siomeq allatullu ilisimasas-
sarsiomeq inuuneranut ilaal-
luinnarsimavoq.
Italiami nakorsatut ilin-
niarsimavoq, Østrig-imilu
eqqarsaqqissaamermik ilin-
niarnertuunngorniarfimmi
ilinniarsimalluni. Nunanilu
issittuni assiliinermik ilisi-
masaqarluartuulluni.
Robert Peroni ilisimasas-
sarsiortamermik taamaatitsi-
voq, peqataasut ilaata sivi-
nganersuakkut 1000 meteri-
sut portutigisukkut ammut
ajariaraluarmani. Tamanna
1978-imi pivoq.
- Qaqqap qaavanut apuu-
tinngitsoomini pakatsissuti-
galugu ajariaraluarpaanga,
Robert Peroni oqaluttuarpoq.
Sermiligaami siullermik
Amiilaamartumik misigisa-
qamermi kingoma taamatut
ilisimasassarsiortarneq taa-
maatippaa. Isumaqatigiler-
sinnaanngilaa ilisimasassar-
sioqataasut qaqqap qaavanut
qaqinissartik kisiat eqqarsaa-
tigisarmassuk. Inuiaat allat
kulturiallu ilinniassallugit
soqutiginngilaat, namminneq
qanoq piginnaassuseqarner-
tik kisiat eqqarsaatigalugu.
- Najorlugit tujorminartut,
inuit anguniagaat kisimik pi-
ngaarutillit.
Tamanna pissutigalugu
Robert Peroni allamik eq-
qarsaateqalerpoq. Ikinngum-
minit kajumissaameqamermi
kingoma 1980-imi allat 31-it
ilagalugit Sermiligaamut Ta-
siilaq eqqaaniittumut allar-
put, sisoraatit, qaannat allallu
ilisimasassarsiornermi ator-
tussat nassarlugit. Soomnami
aamma pinngitsoorsinnaan-
ngisani assiliivik nassarlugu.
Ukiut tamaasa
Tamanna aallamiutaavoq ul-
lumikkut »The Red House«-
mi sulinermut.
Robert Peroni eqqarsarsi-
manngikkaluarpoq Tasiilami
illusinissamik. Tasiilamiik-
kaangami ikinngummini na-
jugaqartamini naammagalu-
gu-
Illumik aappaluttumik pi-
sinissaminik aalajangerpoq
inuusuttut arlallit Peroni su-
leqatigiumallugu neqeroor-
mata.
- Tamatuma missarpiaani
Greenland Tourism takoma-
riartitsinemp ineriartortinne-
qamissaanut missingersuum-
mik saqqummiussivoq, ta-
komariat tuusinitilikkaat ti-
kittalemissaat naatsorsuuti-
gineqarluni.
Pilersaarut Robert Peroni-
p isumaa malillugu Ammas-
sallup kommuneani najuga-
qartunut annertuumik iluaqu-
taasussaanngitsoq.
Takomariarpassuit tikitta-
lernissaat ersissutigaa, ka-
laallit kulturiannik paasiniaa-
natik, inuit ajomartorsiuter-
passui kisiisa eqqaamallugit
utertarlutik. Taamatut takor-
nariartitsinikkut aningaasar-
passuit nunamit anniseqqin-
neqaannartassapput.
Ilisimasaqarluartut
Greenland Tourism-ip ine-
riartortitsinissamik pilersaa-
mtaa illua’tungilemmallugu
takornariartitsinermik ilisi-
masaqarluartut 21-t nunar-
suarmit tamarmeersut Robert
Peroni-mit Tasiilamut semi-
nareqariartoqqullugit tike-
raarsameqarput. Ukiut arfi-
nillit matuma sioma Tasiila-
mi piniartut ilagalugit semi-
nareqarneq ingerlanneqar-
poq.
- Malunnarpoq piniartut
iluamik upperisinnaanngik-
kaat takornariartitsinerup
ineriartortinnissaanut peqata-
asinnaannginnertik, Robert
Peroni oqarpoq.
- »Uppat« (immaqa, aaqq.)
tuit kiviimiitigalugit taama-
nikkut akissutaagajuttarpoq.
Suliassat isumagineqarsin-
naanersut iluamik upperine-
qanngimmat.
Ullumikkut piniartut na-
lunngilaat anguniakkat angu-
neqarsinnaasut. Oqaloqati-
giittamerpassuartigut suli-
nikkullu »Illumit Aappalut-
tumit« takomarissanik sullis-
sineq qitiusumik ingerlanne-
qarpoq.
- Uanga illorinngilara, pi-
niartut illoraaat sulianik aaq-
qissuussinermut atortagaat,
Robert Peroni oqarpoq, naak
« 2 millioner koruunit missaat
5 atorlugit illu nammineq aki-
lersimagaluarlugu.
Greenland Tourism-imut
aamma »Sulisa«-mut suli-
niuteqamermini tapiiffigine-
qaqqulluni arlaleriarluni
saaffiginnittarsimavoq, man-
nali tikillugu pisortanit ko-
ruuninik ataatsimilluunniit
tapiiffigineqarsimanani.
Takorluugaqarluni nassue-
rutigaa, erseqqissaatigaluguli
takorluukkat »nioqamerat«.
Suliniutip aningaasatigut i-
luatsinnissaani sulerulutto-
qartariaqarpoq. Nammineq
tamaviaarluni sulisarpoq,
ilaatigut nunani assigiinngit-
sorpassuami pisortanik pik-
korissartitsisamermigut.
Aamma nunaqarfiit
Sumiiffiit allat assigalugit
Tasiilami takomariartitsiner-
mi ukiup qanoq ilinera apeq-
qutaasorujussuuvoq. Juni-
miit augustimut takomariat
amerlanerpaasarput, taa-
maattumik piniartut allallu
illumi suliaqartartut piffissaq
tamakkerlugu sulineq ajor-
put. Tamannalumi aamma
isumaaanngilaq.
- Aallartisarluni seminare-
qarnermi erseqqissaatigaat
piniartutut ingerlaannassallu-
tik, taamatulluunniit suleqa-
taaleraluamnik, Robert Pero-
ni oqarpoq. - Taamatut sulia-
qarnerminni isertitarisartak-
katik piniarnertuunerminni
tapertaraat.
Robert Peroni-p isumaa
malillugu pingaaruteqarluin-
narpoq piniartutut kulture-
qamemp taamatut ineriartor-
titsinermi tammartinneqan-
nginnissaa.
- Tunngaveqanngitsut mi-
sigisimalinnginnissaq pi-
ngaamteqarpoq. Allanik su-
liaqaraluaraanni pissusitoq-
qat pigiinnamissaat pingaa-
mteqarmat.
Inuk qanillillugu
Robert Peroni-mut pingaaru-
teqarpoq Tasiilami eqqaanilu
inuit takomarianut takutin-
nissaat.
- Takomarissap pinngorti-
taq kisiat takorusunngilaa.
Inuit maani najugaqartut aq-
qutigalugit pinngortitaq mi-
sigemsuppaa. Maani najuga-
qameq nuannersuuvoq, ino-
qarmat ajunngitsunik pikko-
rissunillu. Tamanna takoma-
rissap misigissavaa.
Illumi aappaluttumi ataat-
simiittamikkut upemaakkut
ukiakkullu suliassat pilersaa-
rusiomeqartarput. Tasiilami
piniartut saniatigut nunaqar-
finni tamani piniartut marluk
pingasulluunniit assigiinngit-
sutigut suleqataasarput.
- Najugaqartut suliassaqar-
tinneqarnissaat pingaarute-
qarpoq. Piniartut aningaasar-
siortariaqarmata.
Ilinniartitaaneq
Illumut aappaluttumut isertut
tamarmik tikilluaqquneqar-
tarput. Meerarpassuit inuu-
suttorpassuillu isersimasar-
put oqaloqatiginnikkiartorlu-
tik, neriartorlutik imaluunniit
isersimasut allat pinnguaqa-
tigisarlugit. Kinaluunniit o-
qarfigineqameq ajorpoq pif-
fissaq naleqqutinngitsoq i-
sertoq. Unnukkorsiutissat qa-
lassimappata kikkut tamar-
mik tamusseqquneqartarput.
Unnukkorsiomermi ilorri-
simaartoqartarpoq, takoma-
riat Tasiilarmiullu pinngit-
sooratik oqaloqatigiilersar-
mata. Inuiaqatigiinni pissut-
sit assigiinngitsut takoma-
riap tassaniinnermini paasi-
sinnaanersarpai.
Inuiaqatigiinni ukiut untri-
tillit paarlaanneranni europa-
miut kulturiannik naapitseq-
qaartuni ajomartorsiutit naa-
pinneqarsinnaasut kialuun-
niit toqqortemianngilai anni-
kitsuinnartullu isumaqarfi-
giumanagit.
Ilikkagaqameq
- Kikkut tamarmik suliner-
mut peqataarusuttut periar-
fissaqarput, Robert Peroni
oqarpoq.
Innuttaasut ilaasa akoman-
ni imigassamik annertuumik
ajomartorsiuteqameq pissu-
tigalugu illumi aappaluttumi
suleqataassagaanni piumasa-
rineqarpoq aalakoortanngin-
nissaq.
- Soomnami aamma isu-
mannaatsuunissaq eqqarsaa-
tigalugu, Robert Peroni er-
seqqissaavoq.
Nuannaarutigaa suliniute-
qarfik alliartormat nukitto-
riartorlunilu, taamaalilluni
sapinngisamik amerlanerpaat
qujarunneqartussanik takor-
narissanit saniatigut isertita-
qarsinnaaqqullugit.
- Aningaasanik isertitaqar-
tameq kisimi pingaaruteqan-
ngilaq, aammali immitsinnut
ilinniarteqatigiittarpugut. Ili-
simasamik annemlemissaan-
nik piniartut soqutiginnitto-
rujussuupput. Oqaatsinik i-
linniarusupput, takomarissat
oqaloqatigisarsinnaajumallu-
git. Naatsorsuuserisarpugut
allanillu suliaqartarluta, pi-
Ukiut arfinillit matuma sioma takomariartitsineq pillugu
Ammassallup Kommuneani ilisimasaqarluartut
ataatsimeersuamissaannut Robert Peroni aggersaavoq.
Robert Peroni inviterede til stormøde med deltagelse af
eksperter fra hele verden om turisme i Ammassallip
Kommunia for seks år siden.
Tasiilami piniartut Robert Peroni-llu siullermeerluni Sermiligaamut 1980-imi tikittup
takornariartitsinermik suleqatigiinneranni »Guest House« tunngaviuvoq.
»Guest House« danner rammen om samarbejdet om turisme mellem fangerne i Tasiilaq og
Robert Peroni, der for første gang kom til Sermiligaaq i 1980.
ASS J FOTO: AG