Atuagagdliutit - 09.09.1999, Síða 10
10 -TORSDAG 9. SEPTEMBER 1999
ATUAGAGDLIUTIT
TUSAGASSIORTOQ
TUMISIORLUGU
Torben Lodberg 70-iliivoq, sulili sulilluartorsuuvoq
Kalaallit Nunaata Radiua suleqatigalugu Qimaasoq
1971-imut katersineq Lodberg-ip aaqqissuusseqataaffigaa.
Danmark-imi inuttussuseq naapertorlugu nunatsinni
katersat amerlanerupput.
Lodberg var med til at stable Flygtningeindsamlingen
i 1971 på benene i samarbejde med Grønlands Radio.
Her lykkedes det, at få et større beløb pr. indbygger end
i Danmark.
ni Nuummi skoledirektøre-
qarfimmi qaammarsaasutut
tusagassiisartutullu sulinin-
ni. Tamatuma kingorna AG-
mi sulisutut, siullermik
Nuummi kingornalu Køben-
havn-imi, taavalu Tusagas-
siorfik (Det Grønlandske
Pressebureau) aallartillugu.
Kalaallit Nunaanni isum-
mertartut aliikkusersuisar-
tullu tusarnaartarsimavatit,
oqaloqatigisarlugit tamaa-
salu ilisarisimallugit, anger-
larsimajfinnguani najuga-
qartut, imerniartaarfiit akun-
nittaifiillu pulaartarsimallu-
git, Folketing-ip tusagassi-
ortunut inigititaani, Christi-
ansborg-imi natini qillersar-
luarneqarsimasuni Nuummi-
lu Inatsisartut Allattoqaifi-
anni sulisut tamaasa ilisari-
simallugit. Taamaattumik
kukkunerussanngilaq taane-
qassaguit Kalaallit Nunaan-
ni politikimik ingerlatsinermi
ittannerusutit, suut tamaasa
nalunagit, naak ilaat oqaru-
massagaluartut ilisimasa-
qarpallaartutit.
Pingaameruvorli Kalaallit
Nunaanni namminersorneru-
neq ilumoorfigiuaannarak-
ku, taassuma isumaa tunnga-
vialu, sulininnilu Kalaallit
Nunaata qallunaanit eqqaa-
maneqarnissaa qularnaarni-
arpat, tusagassiortullu allar-
passuit - qallunaat nunanilu
allaneersut - isumaqartittu-
arlugit pingaaruteqartoq,
soqutiginartoq pissanganar-
torlu Kalaallit Nunaata sam-
mineqarnissaa. Suliaq ta-
manna nalissaqanngilaq,
taamaattumik qutsavigisari-
aqarpatsigit«.
Tusagassiortuuneq
Folketing-ip »Oqaloqatigin-
nittarfiani« nerrivimmi ara-
malortumi naapikkatta Tor-
ben Lodberg-ip asserpassuit
nassarpai, sulinermini assili-
sarisarsimasani, ilaallu allaa-
serisami uani ilaapput. Assi-
lisat ullorsiutitut oqaatigine-
qarsinnaasut, assit tamarmik
immikkut oqaluttuassartallit.
Lodberg-ip oqaluttuassar-
taa Amager-imi Islands
Brygge-mi aallartippoq, aa-
nammini aatamminilu pero-
riartorluni, ernersiartaarisi-
mammanni. Meeqqat atuarfi-
anni atuareerluni pisiniarfim-
mi atortuerniarfimmi ilin-
niartunngorpoq.
Inuusuttuullunili sulisut
kattuffiini sulisarpoq, ki-
ngornagullu Socialdemokra-
tisk Ungdom-imut ilaasor-
tanngorluni, taamaalillunilu
Socialdemokratisk Nyheds-
tjeneste-mi sulilerluni. Ta-
matuma kingorna Danmarks
Radio-mi aamma Dansk
Flygtningéhjælp-imi sulivoq
- kingornalu radiumut uteq-
qilluni.
Tassanngaanniit - ikin-
ngumminit marlunnit 1960-
ikkut aallartinneranni Ka-
laallit Nunaanni sulisimasu-
nit qiimmassarneqarluni -
Kalaallit Nunaata Radiuani
sulinissamik qinnuteqarpoq.
Atorfinitsinneqarporli Niels
Højlund, kingornagut tv-mi
ilisarisimaneqarlualersumit.
Nakkaannanngilarli. Lands-
høvding-eqarfimmi tusagas-
siisartutut atorfik inuttassar-
siuunneqarmat Torben Lod-
berg atorfinitsinneqarpoq.
Radiukkut aallakaatitassior-
nerup saniatigut AG-mi al-
laaserisaqartarpoq.
1973-imi Danmark-imut
uterpoq, AG-p aaqqissuiso-
qarfiani aaqqissuisunngorlu-
ni. Sivikitsumi aamma sulif-
figaa Socialistisk Dagblad
redaktionssekretær-itut. Tas-
sani 1987-ip tungaanut suli-
voq, Namminersornerusut
Danmark—imi allaffeqarfian-
ni tusagassiisarnermut allaf-
fimmi sulilemissami tungaa-
nut, tamatumalu kingorna
Folketingets Presseloge-mut
ilaasortanngorluni.
Soqutiginninneq
milliartortoq
Ukiut pingasut matuma sior-
na soraarninngoraluarluni
Torben Lodberg namminer-
somerusut Danmark-imi al-
laffeqarfianni illup iluani
tusagassiisarnermi suleqati-
tut ingerlaannarpoq, taamaat-
tumik sivisoorsuarmik tusa-
gassiortutut sulisimavoq. Al-
lanngornerujussuilli aamma
misigisimavai.
Qallunaat tusagassiuutaasa
siornagut Kalaallit Nunaat
annertuumik sammisarsima-
vaat, kisianni Namminersor-
neruneq eqqunneqarmat po-
litikimik soqutiginninneq
milliartorsimavoq, aalaja-
ngiisarneq Nuummut nuun-
neqarmat. Sulili pingaaruti-
linnik suliassaqarpoq. Qallu-
naat nalinginnaat Kalaallit
Nunaanni susoqarneranik ili-
simasaqarnissaat pingaarute-
qarpoq. Taamaattumik tusa-
gassiisarfimmi suleruluttarsi-
mavugut Kalaallit Nunaat
pillugu paasissutissiiniarluta.
Naalagaaffeqatigiippugum-
mi, taamaattumik isummat
isumaliutiinnartakkat pak-
kersimaamissaat pingaarute-
qarpoq. Qallunaat tusagas-
siuutaanni Kalaallit Nunaat
pingaartinneqarpallaanngi-
laq, akuttunngitsumillu taa-
matuma kingorna Jonathan
Motzfeldt-imik apersuiner-
mini ilisimasaqarniarluni
oqarmat, naalakkersuisut siu-
littaasuat ilinniartitsisutut
ilinniagaqarsimasoq, taama-
lu ilisimanagu ukiorpassuar-
ni palasitut sulisimanera. Si-
vikitsumik ntalugineqarsin-
naavoq naalakkersuisut siu-
littaasuat kissaammertoq, tv-
kulli assiliissutit ingerlapput,
paasilluarpaalu tunuarsi-
maarsinnaanini, naak tusa-
gassiortup ilisimasaqanngis-
susia annertuumik eqquigu-
naraluartoq.
Taamatut isummerneq aal-
lartitassi eqqarsaatersuuti-
giinnanngimmagu pissutsit
ilaanni artornarsinnaasarpoq
Folketing-imi Kalaallit Nu-
naannut tusagassiortuuneq.
Imaluunniit radiukkut KNR-
imut aallakaatitassiortartoq
oqarmat Ellen Kristensen
Folketing-ip ammmaalluni
oqallinnerani oqaluttarfim-
mut qaqimmat, tamannalu
pissutigalugu ilaasortat arla-
lissuit ataatsimiittarfimmit
aniallutik: Ima annertuneru-
sumik pisussaqanngilaq. Ta-
matigut taama pisoqartarpoq
»nunaannarmiut« oqalunnia-
leraangata.
Tamaasa ilisarisimavai
Aappaatigut kisimi ilumooq-
qissaartoq nassaassaanngi-
laq. Tamatta immikkut pi-
gaarput, ullorlu taanna sioq-
qullugu tusagassiortoq AG-
meersoq Folketing-imi allaf-
fimmut pulaarmat, Torben
Lodberg-ip 70-iliineranut
atatillugu apersoriartorlugu,
isiinnarluni inussiarnersumik
ilassiorneqalerpoq. Torben
Lodberg aamma taamatut
pissuseqarpoq. Kikkut ta-
maasa ilisarisimavai. Inuk
oqalukkumatooq, aammali
eqiasuitsorujussuaq. Nalliut-
torsiualaarnissamik nuanna-
risalik, aqagussaali eqqaama-
sarlugu.
Kalaallit inuiaqatigiit Tor-
ben Lodberg-ip ukiut 30-t
sinnerlugit sammisimavai,
67-iniIlu ukioqarluni Nam-
minersornerusut Danmark-
imi allaffeqarfiannit soraar-
ninngormat, Tove Søvndahl
Petersen-ip Lodberg ilaatigut
ima ilisaritippaa, ullumikkul-
lu aamma naleqquttumik:
»Kalaallit Nunaata oqa-
luttuassartaa nutaaneq tusa-
gassiortunit allanit malin-
naajfigissallugu periarfissa-
qarsimavutit, pingaartumik
namminersornerunerup ine-
riartornerani, Kalaallit Nu-
naata kalaallit atugassariti-
taat tunngavigalugit nammi-
nersornerulernissaanik sak-
kortuumik ikittunilli piuma-
saqaatinit ullumikkumut
namminersornerunerup i-
ngerlalluarfigilersimasaanut.
Suut tamaasa qanimut ma-
linnaaffigisimavatit. Siuller-
mik 1960-ikkut naalerneran-
Isumaqatigiittoqarsinnaappat... taxa pillugu, Lodberg-ip illarluni asseq una takutippaa.
Er der to, der står sammen... om en taxa, griner Lodberg, da han viser dette billede.
gassiortut sungiussilluarsi-
masut ilaat oqarpoq. Tusa-
gassiortut utaqqinerminni
quiasaarutinik suliffimmin-
nilu pisartunik illarsaaruttar-
put, Poul Nyrup Rasmussen-
ip aamma naalakkersuisut
siulittaasuata Jonathan Motz-
feldt-ip Avanersuarmiut qal-
lunaat naalagaaffiannut eq-
qartuussinermi ajugaanerat
pillugu ataatsimiinnerminni
angusaminnik nalunaaruti-
ginissaat utaqqiitigalugu.
TV-mi tusagassiortup mi-
tallerpalulluni immaqalu ni-
kassaarpalulluni oqaasia
Lodberg-imit tusaanngitsuu-
saarneqarpoq - immaqalu ta-
manna qujanaannarpoq. Im-
maqali ilumoornermik killor-
mut sammisumik imaqarpoq.
Torben Lodberg ukiorpas-
suarni Folketing-imi tusagas-
siortutut sulisimavoq. Siul-
lermik AG-mi tusagassiortu-
tut. Tamatumalu kingorna
Namminersornerusut Dan-
mark-imi allaffeqarfianni tu-
sagassiisarnermut suleqataa-
sutut. Qallunaaq Kalaallit
Nunaannik ilisimasaqarluar-
toq, Folketing-imi allaffilik.
Tassani tusagassiortut ilaasa
Kalaallit Nunaanni pisartut
soqutaarpianngitsutut isuma-
qarfigisarpaat, kanngunartu-
lianik pisoqanngikkaangat,
Danmark-imi tusagassanut
unammillersinnaasunik, Ka-
laallit Nunaannilu pisartunik
isumaliutiinnarneqarsimasu-
nik uummarsaaqqissinnaap-
pata.
Ilisimasakinneq
Kalaallit Nunaannik nali-
nginnaasumik ilisimasaqar-
neq erserpoq tv-mi tusagas-
siortoq quisaarniaqisoq ta-
r r
TORBEN LODBERG
- Lodberg aana aggerpoq.
Ilumoorsaarnartut taava eq-
qartorneqalissapput, statsmi-
nisterip allaffiata silataani
utaqqisarfimmi tv-mi tusa-
NAMMINEQ PIGISAQ / PRIVATFOTO