Atuagagdliutit - 16.12.1999, Blaðsíða 5

GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 16. DECEMBER 1999 • 5
Namminersomerusut pinngitsuutippaat
Akileraarnermut Siunnersuisoqatigiit Namminersornerullutik Oqartussat,
ajunngitsorsianik akileraarutaasussanik nalunaartussaanerminnik
ukiorpassuarni maleruaasimanngitsut pinngitsuutippaat
(EE) - Kalaallit Nunaanni su-
lisitsisut annersaasut ilaat,
Namminersornerullutik O-
qartussat, inatsisit malillugit
ajunngitsorsianik akileraar-
nermik oqartussaasunut nal-
unaartussaatitaagaluarlutik
maleruaasimanngitsut akilii-
sinneqassanngillat.
Akileraartarnermut siun-
nersuisoqatigiit decemberip
arfineq aappaani Akileraar-
tarnermut Pisortaqarfiup in-
nersuussuteqarnera tunnga-
vigalugu ataatsimiikkamik
aalajangerput, akileraartartut
ajunngitsorsiaminnik, imma-
qa ukiuni arlalinni, nalunaa-
ruteqarsimanngitsut kisimik
akiliisinneqassasut.
Pisortaqarfik
Akileraartarnermut Pisorta-
qarfik akileraartarnermut si-
unnersuisoqatigiinnut inne-
rsuussuteqarsimanngilaq,
Namminersornerullutik O-
qartussat sulisitsisutut inatsi-
sit malillugit nalunaartussaa-
titaanerminik maleruaasi-
mannginnertik pillugu pine-
qaatissinneqarnissaanik, pi-
(EE) - Sapaatip akunnerata
matuma ingerlanerani Nam-
minersornerullutik Oqartus-
sani qaffasissumik atorfillit
politikerillu qaffassissumi i-
nissisimasut tallimat akile-
raaruserisarfimmit akileeq-
qusissutinik tigusaqassapput.
Akileraartartut tallimat
taakku aqqi akileraaruserisut
oqaatigisinnaanngilaat, eq-
qartuussisulersuunneqassan-
ngikkunilli sapaatit akunne-
risa pingasut iluanni akilig-
assaq akilertariaqarpaat.
Namminersornerullutik O-
qartussani qaffasissumik a-
torfillit tallimat ajunngits-
orsiatik ukiup ataatsip talli-
mallu akornanni nammineq
nalunaarsunngitsoortarsima-
vaat. Taakku tassaasinnaap-
put akeqanngitsumik ineqar-
tinneqarneq, biileqartinne-
qarneq, telefoneqartinneqar-
neq ukiumullu ataaseq sin-
nerlugu akiliunneqarluni
angalanerit. Politikerit qaffa-
sissumik inissisimasut qaffa-
sissumillu atorfillit kisimik
tamakkuninnga ajunngit-
sorsiaqarsinnaatitaapput, pi-
sortat isumaqatigiissutaannut
ilaannginnamik.
Akileraartarnermut pisor-
taq Kaare Hagemann oqar-
poq, akileraartartut tallimat
sunik ajunngitsorsiaqartinne-
qarsimanersut ukiunilu qas-
sini atuisimanersut oqaatigis-
sallugu pisussaatitaanani.
Aamma akileeqqusissutit
annertussusaat oqaatigiu-
manngilaa.
Taamatuttaaq akileraartar-
ngaartumik suliat aalaja-
ngiiffigineqarnissamut piso-
qalinissaannut piffissarititaa-
sup ukiunik tallimanik sivi-
sussuseqartup iluani.
Akileraartarnermut Pisor-
taqarfiup, akileraartarnermut
siunnersuisoqatigiit allaffe-
qarfigisaata Namminersorne-
rullutik Oqartussat sulisitsi-
soraat. Pisortaqarfik Nammi-
nersornerullutik Oqartussat
qitiusumik allaffeqarfianut i-
laavoq, sulisitsisorlu taanna
inatsisit malillugit nalunaar-
tussaatitaanerminik ntalerua-
asimanngilaq.
Akileraartarnermi pisortaq
Kaare Hagemann oqarpoq,
Akileraartarnermut Pisorta-
qarfiup sulisitsisup akiliisin-
neqarnissaanik innersuussu-
teqamissaq kissaatigisiman-
ngikkaa.
- Akileraartarnermik oqar-
tussaasut ukiup matuma aal-
lartinnerani nalunaartussaati-
taanermut piffissarititaasoq
qaangiummat Namminersor-
nerullutik Oqartussanut mia-
nersoqqussuteqareerput. Ta-
manna pineqaatissiinerlul i-
nermut pisortap inuit tallimat
taakku akiligassaat sumut
tunnganersut oqaatigiuman-
ngilaa.
Nammineq nalunaarsuif-
fissami ajunngitsorsianik na-
lunaanngitsoornermi akili-
gasseeriaatsit marluupput. A-
kileraartartoq piaarinaatsoor-
simaguni akiligassarilikkani
tamakkerlugu akiliinnarsin-
naavaa.
Kisianni piaarinaatsoorneq
ingasappallaarsimappat, aki-
leraarutiginngitsuukkat a-
merlassusaasa marloriaataa-
sa aappaat avillugu akiligas-
siisoqartarpoq. Piaaralunili
nalunaaruteqanngitsoorner-
mi akiligassaq pingasoriaam-
mik annertussusilerneqartar-
poq.
Kaare Hagemann-ip aki-
ligassatut immikkoortitikka-
ni tallimani akileeqqusissutit
sumut tunnganersut oqaatigi-
umanngilaa, taamatullu aam-
ma akileraartartut sulisitsi-
suunermigut marloqiusamik
inissisimasinnaanerat akili-
gassat annertussusilernerini
ilaatinneqarsimanersut oqaa-
tigiumanagu.
Akileraarutitigut peqqu-
serluuteqarsimasut tallimat
akiligassiissutaasut akileru-
manngippatigit politiinut un-
nerluussisoqassaaq, kingor-
nagullu cqqartuussiviler-
suussisoqassalluni.
Tamatuma tungaanut suli-
aq taanna akileraaruseriffiup
peqquserluuteqartullu talli-
mat kisimik susassaqarfigaat.
sigisariaqarpoq. Mianersoq-
qussuteqamerup kingorna a-
kileraartarnermul oqartus-
saasut ukiuni kingullerni tal-
limani ajunngitsorsiat akile-
raarutaasussat pillugit paa-
sissutissanik tamakkiisunik
pissarsipput. Tamatuma sani-
atigut nalunaartussaatitaa-
nermik maleruaanissamik
neriorsuisoqarpoq. Taman-
nalu pinngippat akiliisitsisa-
lernissaq ilimanarsinnaasoq
akileraartarnermut pisortaq
oqarpoq.
Ukiuni 13-ini
naammagittarpoq
Akileraartarnermut oqartus-
saasut Nåmminersornerullu-
tik Oqartussat sulisitsisutut
annertuumik periarfississi-
mavaat. Siusinnerusukkut
Nuup Kommuneani akileraa-
ruseriffianit AG-mut upper-
narsarneqarpoq, 1985-imili
ajunngitsorsiat akileraaruser-
neqartalernissaannik inatsit
atuutilermat Namminersor-
nerullutik Oqartussat nalu-
naaruteqartarsimanngitsut.
Nuup Kommuneata ukiut
ingerlanerini Namminersor-
nerullutik Oqartussat inussi-
arnersumik nukingisaartarsi-
magaluarpaat, qinnuigisarlu-
gillu ukiut tamaasa nalunaa-
ruteqartaqqullugit, tamannali
Namminersornerullutik O-
qartussat ukiut 13-it ingerla-
nerini isiginngitsuusaartuar-
tarsimavaat. Nukingisaarutit
Namminersornerullutik O-
qartussanut nassiunneqartar-
simapput, Sulisoqarnermullu
Pisortaqarfiusimasup assi-
leqqillugil pisortaqarfinnut
tamanut nassiussuutlarsima-
vai.
Ajunngitsorsiat akileraaru-
teqaataasussat tassaapput
naalakkersuisut inatsisartullu
siulittaasuisa akeqanngitsu-
mik ineqartinneqartarnerat,
naalakkersuisut direktørillu
akeqanngitsumik biileqartin-
neqartarnerat, kiisalu politi-
kerit qaffasinnerusunilu ator-
fillit akeqanngitsumik telefo-
neqartinneqartarnerat. Aam-
ma ukiumut ataaseq sinner-
lugu akiliunneqarluni anga-
lanerit, minnerunngitsumik
angalanerit bonus-isiaqarfiu-
sut, politikerit atorfillillu a-
torfimminnut atatillugu a-
ngalasarnerminni pissarsia-
qarfigisartagaat tassani pine-
qarput.
Inatsisartut
kukkunersiuisui
Namminersornerullutik O-
qartussat inatsisit malillugit
nalunaaruteqartannginnerat,
1997-imi aasakkut Nammi-
nersornerullutik Oqartussat
iluanni kukkunersiuisartunit
malugineqarpoq, tassa ajun-
ngitsorsiat akileraaruserne-
qartalernerannit ukiut 12-it
qaangiuttut. Taamani pisor-
taqarfiit tamarmik iluarseeq-
quneqarlutik kukkunersiui-
sunit allaffigineqarput, taak-
kultaarli Namminersorncrul-
lutik Oqartussat takunngit-
suusaarpaat.
Ukiup tulliani, tassa 1998-
ip ingerlanerani avataanit
kukkunersiuisartut inatsisit
malillugit nalunaartussaati-
taanermik maleruaannginneq
malugilersimallugu Inatsi-
sartut kukkunersiuinermut a-
taatsimiititaliaannut nalunaa-
ruligaat. Kukkunersiuiner-
mut isumaliutissiissummi
annikinnerusumik oqaaserta-
liinikkut Namminersomerul-
Iutik Oqartussat iluarseeqqu-
ncqarput, tamannalu qiliusu-
mik allaffiup qisuariarfigin-
ngilaa.
Assistentit
nassuiaaqquneqarput
Inatsisit malillugit sulisitsi-
sup nalunaartussaatitaanera-
nik maleruaannginneq peq-
qutigalugu Nuup Kommune-
ani akileraarutinik naliliisar-
tut sulisut ukiuni kingullerni
tallimani namminneq nalu-
naarutaannik tamanik misis-
suillutik aallartipput. Akile-
raaruserisarfiup Nuummi su-
lisut tamakkerlugit akileraar-
nermi paasissutissanik paasi-
niaaffigai, taakkununngalu
atorfillit nalinginnaasut,
Namminersornerullutik O-
qartussat ajunngitsorsiassari-
litaanik pissarsisinnaan-
ngitsul ilaatinneqarput.
Taakku pisortat isumaqati-
giissutaannut, Namminersor-
nerullutik Oqartussat ilaaffi-
gisaannut ilaanngillat. An-
ncrtunerusumimmi qaffasin-
nerusuni atorfillit, soorlu di-
rektørit naalakkersuisunullu
ilaasortat kisimik ajunngit-
sorsiaqarsinnaatitaapput.
1998-ip naanerani Nuup
Kommunea akileraarutinik
naliliisartut tunuliaqutaralu-
git inussiarnisaarpallaarun-
naarpoq, 1993-imiillu 1998-
imut ukiuni tallimani nalu-
naarutissat piumasaralugit.
Suliammi pisoqalinissaannut
ukiut tallimat piffissarititaap-
put, tamannalu akileraarner-
mik oqartussaasut malinni-
artariaqarpaat.
Mianersoqqussut
Piffissarititaasulli naanerani
Namminersornerullutik O-
qarlussat suli nalunaarsiman-
ngillat. Taamaariarmat aki-
leraarutinik naliliisartut suli-
aq Akileraartarnermut pisor-
taqarfimmut ingerlateqqip-
paal, tassanngaanniillu Nam-
minersornerullutik Oqartus-
sanut mianersoqqussuteqar-
toqarpoq, nutaamik piffissa-
liilluni.
Ajunngitsorsiat akileraaru-
serneqarnissaannut inatsit a-
tuutilcrmalli ukiut 14-it qaa-
ngiutillartut pernaataasumik
Namminersornerullutik O-
qartussat ajunngitsorsiat na-
lunaarsimaffiinik tamakkii-
sunik nassiussaqarpoq. Ajun-
ngitsorsiat ilaatigut tassaap-
put akeqanngitsumik ineqar-
titaaneq, biileqartitaaneq,
telefoneqartitaaneq angala-
sarnerlu, qitiusumik allaffim-
mi qaffasinnerusumik ator-
fillit naalakkersuisunullu i-
laasortat, kiisalu Inatsisartuni
siulittaasup inuulluataaruti-
gisaat.
Qaffasinnerit
toqqorterput
Sulisut namminneerlutik na-
lunaarutaasa misissuiffigine-
rini paasinarsivoq, suliani o-
qartussaasut misissuiffigi-
saanni 600-ni 14-it kisimik
eqqunngitsunik paasissutis-
sarlaqartut.
Nalinginnaasumik atorfil-
lit, ajunngitsorsiassanik pis-
sarsisinnaanngitsut ilanngun-
nerisigut, qaffasissunik ator-
fillit politikkikkullu qaffasis-
sumi inissisimasut tusagassi-
orfinnut nalunaaruteqarsin-
naalcrput, Namminersorne-
rullutik Oqartussani atorfi-
linnit politikerinillu ikittua-
raannannguit ajunngitsorsia-
minnik nammineq nalunaar-
suiffimmi ilanngussinngit-
soorsimasut.
Tallimaannaat akileraar-
tartutut, sulisitsisutuunngit-
soq akiliisussanngortinne-
qarput, ukiuni arlalinni ajun-
ngitsorsiaminnik nalunaaru-
teqanngitsoortarsimallutik,
taamaalillutillu inatsimmik
uniuisimallutik.
Aaku direktørit ilaat, ukiorpaahmni akileraartarnermut allaffeqarfimmit
allagarsisaqattaaleruttoramik.
Her er nogle af direktørerne i de år, hvor skattemyndighederne forgæves,
sendte rykkere til hjemmestyret.
Qaffasissumik atorfillit
akiliisussanngorput
Akileraartarnermi
siunnersuisoqatigiit
akileeqqusissutit tallimat sapaatip
akunnerani uani nassiutissavaat
Akileraartarnermut pisortaq
Kaare Hagemann
Skattedirektør
Kaare Hagemann
Unioqqutitsineq
kingune-
qassanngilaq
(EE) - Ajunngitsorsiat aki-
leraaruserncqarnissaannik
inatsisip ukiuni 14-ini atu-
unnerani nalunaaruteqan-
ngitsoortarsimanerit Nam-
minersornerullutik Oqar-
tussani qaffasissumik ator-
filinnut kingunerluuteqas-
sanngilaq.
- Inatsisit malillugit na-
lunaartussaatitaaneq ma-
linneqanngitsoortarsimam-
mat ilisimavarput. Kisian-
ni aamma taamalut piso-
qaqqinnginnissaa qulakke-
erparput, taamaammallu
kingunerlutsinniamagu aa-
lajangerpugut, direktøriu-
neq Søren Hald Møller
oqarpoq.
Akileraartartut kikkorpi-
aat akileraaruseriffimmit
akiligassinneqarnersut
Namminersornerullutik O-
qartussanit ilisimaneqan-
ngilaq.
- Akileraaruseriffiup a-
kileraartartut pillugit suliai
ataasiakkaat susassarin-
ngilagut. Suliat taakku a-
kunnerminni iusmagisus-
saavaat, tamannalu Nam-
minersornerullutik Oqar-
tussat sulisitsisutut akule-
ruffigisinnaanngilai, oqar-
poq.
Slår en streg
over lovbrud
(EE) - Manglende indbe-
retning af frynsegoder til
skattevæsenet i de 14 år,
lovgivningen har eksiste-
ret, får ikke konsekvenser
for nogen topembeds-
mænd i Hjemmestyret.
- Vi er opmærksomme
på, at den lovfæstede ind-
beretningspligt ikke har
været overholdt. Men nu
har vi sikret os, at det ikke
sker igen, derfor vælger vi
at slå en streg over det,
siger administrerende
direktør Søren Hald Møl-
ler.
Hjemmestyret kender
ikke til de bøder, de enkel-
te skatteydere har fået af
skattevæsenet.
- Vi beskæftiger os ikke
med enkeltsager, som skat-
tevæsenet har med skattey-
derne. Det er en sag imel-
lem de to juridiske enhe-
der, som Grønlands Hjem-
mestyre som arbejdsgiver
ikke blander sig i, siger
han.