Tíminn - 23.06.1976, Síða 7

Miðvikudagur 23. júni 1976
TÍMINN
7
H
I.illlffií liill
Um grafik-sýninguna veröur
ekki fjallaö hér, þetta eru
gamalkunn verk i bland. Það er
i sjálfu sér allt i lagi að sýna þau
noröur á Akureyri, en dálitið er
farið að gæta ofnotkunar á
grafikmyndum \ islenzkra
grafikfera. Þetta er litið land, og
grafik verður að útbreiða með
sérstökum hætti.
Þaö kemur i ljós að Akureyri
á góðar myndir og vondar.
Fyrri hlutinn, eöa góðu mynd-
irnar eru flestar úr Daviðshúsi.
öndvegi skipar að sjálfsögöu
Sölvi Helgason (Sólon
Islandus), hiö fræga verk,
sjálfsmynd með meiru. Þessi
mynd er dýrgripur, og þyrfti að
fá betri umbúnað ef vgl ætti að
vera. Þarna er lika hin viðfræga
mynd Kjarvals Kirkja með fjór-
um framliönum sérkennileg og
dularfull i senn.
Þá er þarna mynd af Akur-
eyri, máluð af J.P. Schmidt áriö
1860. Þar er skúta, hin danska
verzlun á Akureyri og „Grims-
eyjarskipið” — eða Grims-
eyjarferjan — að þvi er margir
ætla. Þessi mynd er ekki einasta
dýrgripur sem málverk, heldur
sem heimild um Akureyri
siöustu aldar.
Þá er þarna stór mynd af
Svönum eftir Höskuld Björns-
son, oliumálverk og er það
stærsta mynd, sem ég hefi séö
eftir hann. Alls eru 67 myndir i
þessari deild og sumar eftir
þekkta listamenn. Þá verö ég að
lokum að minnast á eina mynd,
mjög fagra og sérkennilega, en
það er mynd af Akureyri og
Eyjafiröi eftir Einar Jónsson.
Hún er máluð áriö 1905, en lítiö
er til af myndum þessa lista-
manns. Þær liggja a.m.k. ekki á
glámbekk.
Einar Jónsson var fæddur
1893 og bróðir hins kunna skip-
stjóra Eldeyjar-Hjalta. Hann
nam smiðar I Kaupmannahöfn
og húsamálun og gekk þar i
teikniskóla Tekniske Selskabs
Skole og var þar meöal annars
samtimis og nafni hans frá
Galtafelli.
Aö loknu námi flutti hann til
tslands og bjó á Sauðárkróki og
siðar á Akureyri. Einar missti
aleiguna i svonefndum
Oddeyrarbruna árið 1906.
1 brunanum fórust margar
myndir hans að þvi að mér
hefur veriö sagt. Fluttist hann
þá til Reykjavikur og hann
andast árið 1922. Haldin var
yfirlitssýning á verkum hans á
aldarafmæli hans árið 1963.
Þriðja deild, er nefnist Litur-
ljós- lina. Þar sýna þeir Gisli
Guðmann (f. 1927), Óli G.
Jóhannsson (1945), Aðalsteinn
Vestmann (1932) og örn Ingi
(1945), en þessir menn hafa
verið hvað duglegastir við að
halda uppi myndlistarstarfi á
Akureyri siðustu árin. örn Ingi
er framkvæmdasstjóri Vor-
vöku.
Þeir sýna alls 42 verk.
Ef tekin er til samanburðar
sýning, er Akureyringar héldu i
Norræna húsinu um árið, er þaö
mikil framför sem birtist f þess-
um myndum. Myndir Óla G.
Jóhannssonar hafa nú meiri
festu, eru ekki eins sundurlausar
og áður var, en liturinn er
heldur fábrotinn og dimmur. Þá
hefur stærð myndanna breytzt,
þær eru minni en þær voru. Óli
G. Jóhannsson er einn af fáum
islenzkum málurum, sem hefur
humor i myndlist sinni og mætti
hann gjarnan varöveita hann
áfram.
örn Ingi sýnir þarna 12
myndir. Þetta eru nýleg verk
allt saman. Honum hefur farið
fram i tækni, og myndir hans
eru ljóðrænni en áður. „Dauða-
leit að þorski” fannst mér bezta
myndin. Hann hefur nú bætt
spraututækni i vinnu sina. Hún
er vandmeðfarin og þarfnast
gætni.
Klappir er lika sterk mynd, og
einhvern veginn áþreifanlegri
og sannari en flestar hinar
myndirnar.
Aðalsteinn Vestmann gerir
athyglisverðar tilraunir. Ég
held að myndefnið sem hann
velur sér, sé honum tæknilega
ofviöa. Hlutar myndanna eru
vel geröir og sumar myndirnar
eru vel unnar, en ég tel aö hann
eiei eftir að finna sig betur.
Gisli Guðmann , sýnir
pastel-myndir. Þær eru vel
geröar, en tæplega eins
persónulegar og fyrri myndir
hans, sem voru hrjúfar og
einhvern veginn sannari en
þessar.
Ég gat þess hér um árið, að
við örðugleika væri að etja
norður á Akureyri, yfirvöld
voru lengi tómlát um aðstöðu
fyrir myndlistir. Nú viröist
þetta vera að breytast og fyrir-
heit hafa veriö gefin um fram-
tiðarhúsnæði fyrir myndlistar-
sýningar, sem nota má allt árið.
Mun það vafalaust þegar fram i
sækir verða til góðs fyrir
eyfirzka málara.
List á göngugötu
Myndhöggvarar hafa meira
lag á að hneyksla samborgara
sína en málarar. Svo sterkt
höfða myndir þeirra til
almennings, að menn velta
þeim um koll og mölva mélinu
smærra. Það hlýtur að vera
notaleg tilfinning bæði fyrir
myndhöggvarann og
skemmdarvarginn. Svona
hressileg viðbrögð hafa ekki
viðgengizt hér siðan þeir.
sprengdu hafmeyna i loft upp i
Reykjavík.urtjörn, og stálu
stúlkunni, úr Menntaskólanum i
Reykjavik.
Það kemur i ljós, að það er
prýðileg aðstaöa fyrir högg-
myndasýningar i gönguhluta
Austurstrætis. Þegar veöur eru
góð er notalegt að ganga þarna
um og virða þessa myndsköpun
fyrir sér.
Ekki hafa þetta alltaf verið
mjög góð myndlistarverk, en
það er ekki verra ef mynd-
höggvarar okkar fást til þess að
sýna tilraunir sínar þarna á
opinberum vettvangi.
Athyglisverðasta myndin
finnst mér vera „Regnverk”
eftir myndlistarnema, sem út-
skrifaðist i vor, járnliljur. Þetta
er snjallt byrjendaverk, höf.
Sverrir Ólafsson. Sérstaklega
hlýtur þaö aö henta vel I útsynn-
ingi og regni. Þá eiga liljurnar
aö bærast fyrir storminum eins
og reiði á freigátu, eða virðuleg
eik og vatnið sullast yfir mynd-
ina þegar hreyfing kemur á
skálarnar. Ef til vill mætti sjá
myndinni fyrir vatni á annan
hátt, t.d. með þvi aö láta það
streyma hægu rennsli I dropa-
tali upp i blöðin. Þessi mynd er
þó á afleitum stað. Þyrfti að
vera þar sem unnt er aö lita upp
til hennar og hún þyrfti að vera
á miðju torgi.
Asta ólafsdóttir, Ivar Val-
garðssonog Niels Hafstein eiga
verk I anda dada-ismans að þvi
að bezt verður séð.
Ragnar Kjartansson sýnir
þarna tvo fiskimenn, sem til eru
á tsafirði I fullri stærð. Þar
stendur myndin sem minnis-
merki sjómanna. Er hún gott
dæmi um það hvaö sumar
myndir njóta sin betur eftir þvi
sem þær stækka meira.
Ingi Hrafnhefur flutt Gengis-
sig sitt nær bönkunum en þaö
var áöur, en myndin var viö
Bókhlööustig á einkalóö. Högg-
mynd ólafar Pálsdótturaf Hall-
dóri Laxness er eitt bezta verk
listakonunnar á þessu sviði,
sem ég hefi séð.
Vert væri aö minnast á fleiri
verk, en það veröur ekki gert að
sinni.
Sýningar á þessu svæði eru að
minu mati mjög dýrmætar.
Myndhöggvarar vorir hafa
þarna fengið vettvang, fjölmið-
il, sem þeir höföu ekki áður.
Þetta ber þeim að nota sem
allra bezt. Þeir eiga aö leggja
áherzlu á að sýna þarna ný
verk, tilraunir sinar og drauma,
fremur en „venjuleg” verk.
Höggmyndasýningar einstakl-
inga eru svo örðugar aö þeim
verðurþaö mörgum ofviða, sem
von er.
Aðrar sýningar.
Að lokum langar mig til þess
að minnast örfáum oröum á
aðrar sýningar, sem haldnar
hafa verið, þótt ekki séu þær
formlega tengdar listahátið. Er
þar fyrst að nefna sýningu
Gunnars Hjaltasonar sem hann
hélt i Iðnskólanum i Hafnarfirði
i byrjun þessa mánaðar.
Gunnar Hjaltason
Gunnar er afkastamikill um
þessar mundir. Sýndi nýverið i
Eden i Hveragerði, en þessar
sýningar I Iðnskólanum i Hafn-
arfiröi er árlegur viðburður hjá
honum.
Aö þessu sinni sýndi Gunnar á
annað hundrað myndir, olíu-
málverk, vatnsliti og pastel.
Myndgerð hans virðist vera
með svipuðum hætti og áöur, en
þó greinir maöur ögn frjálsari
vinnubrögð og mildari. Ef til vill
leggur hann of mikiö upp úr ná-
lægð áhorfenda við myndirnar,
þar sem smámunir og skreyt-
ingar njóta sin. Myndirnar njóta
sin þvi ekki eins vel úr fjarlægð,
sem skyldi.
Þetta er ágætt viðhorf I bók-
arskreytingum, áhorfandinn
heldur á myndinni I höndum
sér, en fer ekki eins vel I mál-
verkum, sem hanga eiga á
vegg. Gunnar hefur náð ágætri
tækni og gjarnan fenginn til
þess að gera konungsgersemar I
gullsmiði, sem er hans aöalfag.
Honum ætti þvi að vera i lófa
lagiö að vinna myndir sinar meö
meiri fjarlægð áhorfenda I
huga. Góð aösókn var að sýn-
ingu hans, sem endranær.
I lok listahátiðar opnuðu þau
Hallbjörg Bjarnadóttir söng-
kona og Fischer Nielsen mál-
verkasýningu i Casa Nova i
Menntaskólanum i Reykjavik.
Hallbjörg var hér fyrr á árum
þekkt söngkona og skemmti-
kraftur i borginni, en hefur nú
siöari ár verið búsett erlendis.
Þau sýna 66 myndir, 33 hvert.
Myndir Hallbjargar eru blið-
legar og hún er „heppin meö
veður” einsog Kjarval sagöi, en
fremur bragðdaufar. Hún ræður
á hinn bóginn yfir ágætri tækni
og málar betur en margur ann-
ar. Ef til vill heföi hún átt að
snúa sér fyr að myndlistarstörf-
um.
Myndir Fischers Nielsen eru
af öðrum toga. Minna dálitiö á
auglýsingamyndir i alþjóðleg-
um timaritum fyrir ferðalög,
sterk vin og ameriskar sigarett-
ur, þar sem „töffarar” og
„skvisur” þeirra njóta lifsgæöa
fremur en vinnu. Myndir
Nielsen eru mjög misjafnar að
gæðum, en samt er sýning
þeirra veggja mun betri en
maður þorði að vona.
Jónas Guðmundsson
Opið frá kl. 8.oo 19.oo alla daga nema sunnudaga
Bílasalan Braut
ATHUGIÐ!
Fyrir aðeins 200 kr. sólarhringsgjald getið þér
skilið bilinn eftir i rúmgóðum, upphituðum og
björtum sýningarsal okkar. Innifalin er bruna-
og þjóftrygging. — Otisvæði.
Sendið okkur bilinn og látið 4 sölumenn okkar
tryggja yður fljóta og örugga þjónustu.
J L
Bílasalan Braut Skeifunni 11
Símar: 81502 — 81510
ga Heilbrigðisfulltrúi
w Sauðárkróki
Starf heilbrigðisfulltrúa fyrir Sauð-
árkrókskaupstað er laust til umsóknar.
Óskað er eftir að ráða heilbrigðisfulltrúa
með sérmenntun i heilbrigðiseftirliti, eða
sem er talinn hæfur til starfsins að mati
heilbrigðisnefndar Sauðárkróks og Heil-
brigðiseftirlits rikisins.
Launakjör og starfstimi verða ákveðin af
bæjarstjórn Sauðárkróks.
Skrifleg umsókn berist bæjarráði Sauðár-
króks, bæjarskrifstofum við Faxatorg,
fyrir 28. júni 1976.
Sauðárkróki 10. júni 1976.
Bæjarstjórinn á Sauðárkróki
Þórir Hilmarsson.
Laus staða
Staða fulltrúa við Verðlagsskrifstofuna á
Akureyri er laus til umsóknar.
Umsóknir, ásamt upplýsingum um aldur,
menntun og fyrri störf sendist Verðlags-
skrifstofunni i Reykjavik.
Reykjavik, 21. júni 1976.
Verðla gsstjórinn.
Verkstjóri
Óskum að ráða verkstjóra (matsmann)
við rækjuvinnslu og saltfiskverkun.
Nánari upplýsingar i sima 96-52132.
Sæblik h.f. — Kópaskeri.
Til sölu
TZ sláttuþyrla 135 i góðu standi og sláttu-
vél með 5 feta greiðu fyrir Deutz dráttar
vél, sem ný.
Simi 99-3148.