Tíminn - 18.12.1976, Side 17

Laugardagur 18. desember 1976
17
Mö—Reykjavlk. —Eins og frá
hefur veriö skýrt i blaðinu voru
fjölmennir bændafundir haldnir
i HUnaþingi á mánudag og
þriðjudag i þessari viku. 1 gær
voru framsöguræður aðkomu-
manna á þessum fundum raktar
og ályktanir fundanna birtar. I
dag verður gerð grein fyrir ræð-
um nokkurra heimamanna.
Fyrstur heimamanna á
Blönduósfundinum talaði
Kristófer Kristjánsson form.
Búnaðarsambandsins. Hann
ræddi i upphafi um verð-
lagningarkerfi það, sem bændur
búa við og hve viða er á þvi
brotalöm. Sagði hann það vera
hart fyrir bændur að ná ekki
nema 25-30% af þeim launum,
sem þeir ættu að hafa, eða með
öðrum oröum að þeir ynnu þrjá
mánuði á ári án kaups.
Taldi hann verðmyndunar-
kerfið vera orðið úrelt og við-
semjendur bænda þ.e. sex-
mannanefndina ekki raunhæfa,
vegna þess að rlkisvaldið væri
orðið svo stór ákvörðunaraðili,
eins og t.d. varðandi niður-
greiðslur, lánafyrirgreiöslur
o.fl. Taldi Kristófer, að þessu
yi;ði að breyta, en það yrði ekki
gert nema bændur semdu beint
við ríkisvaldið um kjör sin.
Þá nefndi Kristófer nokkra
liði i verðlagsgrundvellinum,
sem væru algerlega fjarri raun-
veruleikanum, og tók sem
dæmi, að til viðhalds útihúsa
væri ekki ætlað nema 38.900 kr.
og væri litið hægt að gera fyrir
þá upphæö.
Þrefaldar vaxta-
greiðslur
Þá sagði hann, aö vaxta-
kostnaðurinn væri mjög fjarri
þvi sem i raun væri og nefndi
þvi til sönnunar, að hann hefði
látið gera könnun á vaxta-
greiðslum bænda i tveimur
hreppum i A.-Hún. hjá Kaup-
félagi Húnvetninga og Stofn-
lánadeild íandbúnaðarins. Hefði
komið i ljós að meðalvextir,
sem bændur greiddu hjá kaup-
félaginu voru 84.600 kr. og hjá
Stofnlánadeildinni voru þeir
120.589 kr. Til viðbótar við þetta
vantaði þá vexti, sem þessir
bændur þyrftu að greiða annars
staðar, eins og t.d. i bönkum.
Vaxtakostnaður er i grund-
vellinum ekki nema 57.600 kr. og
taldi Kristófer lágmark að
þrefalda þá upphæð.
Þá nefndi hann að rafmagns-
kostnaður er ekki áætlaður
nema 30.600 kr i grundvellinum,
en samkvæmt könnun, sem
hann hefði gert um rafmagns-
kostnað bænda i sýslunni, væri
algengt að þeir greiddu 160-200
þúsund kr. i rafmagn á ári. Að
visu væri ekki fullljóst hve mik-
ið af þessari upphæð væri greitt
vegna búrekstursins og hve
mikið væri greitt vegna hús-
hitúnar ibúðarhúss, en þótt vel
væri áætlað til húshitunarinnar
væri ljóst, að þennan lið þyrfti
a.m.k. að þrefalda.
Þá vék Kristófer aö tekjulið-
um verðlagsgrundvallarins og
taldi þá viða vera of hátt áætl-
aða, þannig að útkoman fyrir
bóndann yrði mjög óhagstæö.
Kristófer sagði, að það væri
ljóst að margir bændur heföu
ekkináð tekjum sinum hin siðari
ár og vinda yrði bráðan bug að
þvi að hjálpa þessum bændum
áður en þeir yrðu að hætta
búskap. Lausaskuldum þeirra
yröi að breyta i föst lán, og það
yrði að gera áður en þaö yrði um
seinan.
Viö ljáum þeim röddum ekki
lið, sagöi Kristófer, sem vilja
landbúnaðinn feigan. Við viljum
ekki nein forréttindi handa
Mikift fjölmenni sótti báöa fundina. Hluti fundarmanna i Vióihliö
VERÐLAGSGRUNDVOLLUR
LANDBÚNAÐARVARA FJARRI
RAUNVERULEIKANUM
Hækka þarf rekstrarlánin verulega
Gunnar Sæm. Gunnar Sig. Sigurður Aöalbjörn
bændum, en við viljum, að land-
búnaðinum sé búinn sá stakkur
að hann geti vaxið og dafnað til
hagsbóta fyrir land og þjóð.
Oft er þörf en nú er
nauðsyn
Arni S. Jóhannsson kaup-
félagsstjóri talaði næstur og
sagði i upphafi, að oft hefði ver-
ið þörf, en nú væri nauðsyn að
rétta kjör bænda I landinu. Taldi
hann lánafyrirgreiðslu til land-
búnaðarins vera mjög slæma nú
og mun verri, en áður hefði ver-
iö. Ræddi hann siðan ftarlega
um afurðalánin, uppgjörslánin
og rekstrarlánin og nefndi
dæmi, sem hann sagöi að sýndi
svart á hvitu, að þrátt fyrir fag-
urt tal um betri lán nú, en áður,
væru lánin minni að raungildi.
Þá sagði Arni, að það sem
koma þyrfti væru það góð lán,
að unnt væri að greiða bændum
90% af afurðaverðinu strax við
móttöku, og að fullu i mal á
næsta ári.
Þá ræddi Arni'um þann mikla
kostnað, sem sláturleyfishafar
hafa af geymslu á kjötinu frá
sláturtið og þar til það er selt.
Til að koma til móts við þenn-
an kostn. greiðir rikissjóður kr.
10 á hvert kg. af kjöti á mánuöi
þar til sala fer fram. Þessar
greiðslur eru ekki inntar af
hendi fyrr en sala hefur farið
fram, en Arni taldi að þetta ætti
að greiðast mánaðarlega miðað
við þær birgðir, sem þá væru
hjá viðkomandi sláturleyfis-
hafa. Ef svo væri gert hefði
Sölufélagið á Blönduósi fengið
8,5 millj. kr. i nóvember i stað
þess að greiðslan kemur ekki
fyrr en sala fer fram.
Á hver húnvetnskur
bóndi að gefa rikissjóði
25 þúsund kr.
Þá ræddi Arni um útflutnings-
bæturnar og þann drátt, sem
orðið hefði á greiöslu þeirra.
Skýlaus krafa væri, aðjiær væru
greiddar viku eða i siðasta lagi
mánuði eftir að saia tæri fram,
enda hefði það verið gert áður
fyrr. En sá dráttur, sem orðið
hefði nú á þessum greiöslum
þýddi 25 þúsund kr. fyrir hvern
bónda i A.-Hún. i vaxtatapi og
væru bændur þvi að gefa rikis-
sjóði þessa peninga. Taldi Árni
lágmarkskröfuna þá aö þetta
vaxtatap yrði bændum greitt úr
rikissjóði.
Þá ræddi Arni um starfsemi
Sölufélags A.-Hún., en undir lok
ræðu sinnar sagði hann: — Við
höfum sofiðof lengi og mál er aö
vakna og taka til starfa af full-
Framhald á bls. 23
( Verzhin &
Þgónusta )
'jr/Æ/Æ/Æ/WÆ/r/jr/J’/M/Æ'Æ/ÆSÆ/Æ/S/Æ/ÆÆfM/Æ/Æ/Æ/jr/Æ/S/Æ/jr/Æ/AI
LOFTPRESSUR OG SPRENGINGAR i
Tökum að okkur alla loftpressuvinnu, !
borun og sprengingar. Fleygun, múr- 5
brot og röralagnir. 5
^ r/Æ/Æ
r/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/J
í
2\ v .. » / u cæ uroi og roraiagmr. 'a
3 ?
i -----'rf ■ | Þórður Sigurðsson — Sími 5-38-71 i
^/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/J
Ingibjartur Þorsteinsson
pipulagningameistari
Símar 4-40-94 & 2-67-48
Nýlagnir — Breytingar
Viðgerðir
J/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/^
í MMmmMmwmxwwl
, wm wmwsww \
'/, Blómaskáli í
i MICHELSEN é
p Hveragerði - Sími 99-4225
^/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/4 ^/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/4