Tíminn - 02.02.1977, Side 15

Miftvikudagur 2. febrúar 1977.
15

60 ára:
Ingimundur Guðjónsson
Þann 28. des. síðastliðinn varð
Ingimundur Guðjónsson, verk-
stjóri að Egilsbraut 18 i Þorláks-
höfn, sextugur. 1 tilefni þessara
timamóta langar mig að senda
þessum samstarfsmanni, ná-
granna og vini minum, innilegar
heillaóskir um leið og ég læt i ör-
stuttu máli getið kynna minna af
Ingimundi og störfum hans sið-
ustu tuttugu árin.
Ekki skal rakin ætt né uppruni
Ingimundar, enda mér litt kunn.
Foreldrar hans voru hjónin Jóna
Guðmundsdóttir og Guðjón Guð-
mundsson, sem bjuggu að Voð-
múlastaða-Austurhjálegu i Aust-
ur-Landeyjum.
Móðurætt Ingimundar er vest-
firzk, frá Tálknafirði, og var hann
heitinn eftir nöfnum móðurfor-
eldra. Föðurætt Ingimundar er úr
Rangárþingi og mun þagnað
komin úr Skaftafellssýslum af
Jóni eldpresti m .a. Alss urðu börn
þeirra Jónu og Guðjóns tólf að
tölu.
Sá lækur er löngu bakkafullur,
sem i hafa verið bornar lýsingar á
högum bænda hér um slóðir á ár-
unum kringum aldamótin. Mun
ég þvi engu i hann bæta, en um
æskuár Ingimundar er mér það
eitt kunnugt, sem hann sjálfur
hefir einhvern tima tjáð mér.
Aðalatriði þeirrar stuttorðu frá-
sagnar voru, að alltaf var nóg
að býta og brenna og nægu að
sinna. Skólagangan mun ekki
hafa verið löng fremur en þá tiðk-
aðist, en þvi meiri rækt lögð við
fjölbreytta lifsbjargarviðleitni,
sem á þeim árum var þess konar,
að eigi hentaði aukvisum og batt
oftast skjótan endi á basl þeirra,
sem bresti höfðu til likama eða
sálar.
Á æskuheimili Ingimundar var
oft glatt á hjalla og mikið sungið.
Sytkinin og foreldrar voru óvenju
elsk að söng og tónlist. Ingimund-
ur hafði yndi af umgengni við
skepnurnar, en mest hélt hann
upp á hestana og hefir það við
hann loðað lengstum. Hefir hann
átt marga góða hesta og a.m.k.
einn gæðing, en sliku láni fagna
fáir, þótt stóð eigi. Margur ferðlú-
inn klárinn fékk tugguna sina hjá
unglingnum undir garði, meðan
ferðamenn þáðu beina inn i bæ.
Hann vandist snemma á ferðalög
og kunni að ösla Affallið, með
hvað eina á klakki, sem flytja
þurfti. Ingimundur vann foreldr-
um sínum, og búi þeirra öll sin
unglings- og uppvaxtarár. Farið
var i verið og seinna Bretavinn-
una, en vist er að hiruna hafði
hann ætið heim með sér i verks-
lok.
Á þessum árum reyndi Ingi-
mundur það á sjálfum sér og sin-
um, hvilikum stakkaskriftum
mannlifið i sveitunum austan
fjalls tók, við stofnun og starf-
rækslu kaupfélaganna, mjólkur-
búsins og sláturfélagsins. Hefir
hann sagt mér frá ýmsu þvi við-
komandi. Bændur losnuðu við erf-
ið ferðalög i verzlunarerindum,
komu afurðum sinum á markað
og sáu margir sina fyrstu pen-
inga, en það er önnur saga.
Seinna kom á daginn, að lif
Ingimundar og starf átti eftir að
samtvinnast starfsemi sam-
vinnufélaganna i rikum mæli,
fyrst Kaupfélagi Árnesinga. Hjá
þvi félagi vann hann við vöruaf-
greiðslu frá 1946 til 1953, og siðan
lá leið hans til starfa hjá Meitlin-
um h.f. i Þorlákshöfn, en þar hefir
Ingimundur starfað óslitið sem
verkstjóri frá 4. ágúst 1955. Áður
en Ingimundur hóf störf hjá K.Á.
hafði hann um 1943 stofnað til hjú-
skapar og búskapar að Bergþórs-
hvoli, Bjó hann þar i þrjú ár og
búnaðist vel. Hann giftist Guð-
rúnu Kristjánsdóttur, en þau slitu
samvistum eftir fárra ára sam-
búð.Sonur þeirra er Jónas Ingi-
mundarson, velþekktur pianó-
leikari og söngstjóri, sem auk
þess kennir nú við Barnamúsik-
skólann i Reykjavik.
Ég hefi nú stiklað á stóru um
æsku og uppvaxtarár Ingimund-
ar, um dvöl hans á Selfossi er mér
fátt eitt kunnugt sökum fjarveru
við nám, framan af dvöl hans þar,
utan að þar eignaðist Ingimundur
marga góða félaga og vini. Þar
hóf hann af alvöru afskifti af
söngstörfum og stjórn, átti þátt i
að stofna karlakór og þjálfaði
hann og allar götur siðan má
segja, að hann hafi varið stórum
hluta tómstunda sinna til þess að
æfa og stjórna söng og miðla af
þekkingu sinni og áhuga þeim,
sem við vildu taka.
Föður minum Agli kynntist
Ingimundur við upphaf dvalar
sinnar á Selfossi og veit ég að með
þeim tókst góður kunningsskapur
og siðar vinátta. Það var fyrir orð
Egils, að Ingimundur fluttist til
Þorlákshafnar og hóf störf hjá
Meitlinum. Hafði hann þá um
tveggja ára skeið unnið að
verzlunarstörfum vestan heið-
ar og haft nægu að sinna. A miðju
ári 1955 skeður það svo, að Meitl-
inum verður vant verkstjóra til
þess að annast saltfisk og skreið-
arverkun félagsins. Man ég sem i
gær væri, gleðibrag föður mins,
þegar hann á miðju þessu regn-
vota sumri, kom sem oftar við i
Höfninni og sagði mér að vinur
sinn Ingimundur hefði látið til
leiðast að taka starfanum. Þor-
lákshöfn var Ingimundi kunn frá
veru hans á Selfossi, og varla
munu landkostir hafa fýst hann
farar né hafnarskilyrði. Sandur-
inn var nær einráður i landi og
höfnin litil og ótrygg. Það þurfti
vissulega þrek og bjartsýni til
þess að trúa á þessar töfraborgir
Egils á þeim timum, og hætta
fjármunum sinum og vinnu i
óvissuna.
Á þessum árum var allur
vertiðaraflinn saltaður og hertur.
Oft var landburður af fiski, sér-
staklega i marz og april, og ekki
óalgengt að góður togarafarmur
kæmi á land dag eftir dag, þ.e. 100
til 200 tonn af óslægðum fiski.
Reyndi þá mjög á útsjónarsemi
og dugnað verkstjórans og hans
manna, að anna og koma frá
þessu mikla magni svo vel færi og
vera með hreint gólf þegar fyrsti
bátur birtist næsta dag. Oll störf
við fiskverkun voru unnin upp á
gamla mátann þegar Ingimundur
hófhérstörf. Allt varð að vinna á
sjálfum sér með hjólbörum,
skóflur og hnifa eina að vopni.
Það er skemmst frá að segja, að
fljótlega sýndi sig, að Ingimundur
hafði þá hæfileika, sem bezt
máttu duga við þessar aðstæður
Sjálfstraust hans var mikið, kapp
og þol óþrjótandi, en verkkviði
fyrirfannst eigi. Við höfðum báðir
mikinn áhuga á að nýta tæknina
nánar við þessa vinnslu, ef ég
man rétt, fengum við fyrstu
flatningsvélina, sem reynd var
hér á landi. Þetta var vél af
Baader-gerð og fylgdi upp-
finningarmaður vélarinnar henni
eftir og gerði á henni ýmsar
breytingar, sem nauðsynlegar
voru. Tókst það eftir alllangt
starf. Var hér um byltingu á þess-
um störfum að ræða. Ingimundur
hefir alla tið verið sérlega hepp-
inn með þá aðgerðarmenn, sem
að honum hændust. Var á þessum
árum ánægjulegt að sjá yfir hóp
allt að 16 þaulreyndra flatnings-
manna, og verða var við kappið
og vinnugleðina, sem rikti undir
stjórn hans. Völdust honum sömu
menn ár eftir ár og má nærri fara
um, hver ávinningur félaginu var
að þvi.
Strax fyrsta haust Ingimundar
hér i Höfninni, reisti hann sér
myndarlegt tvilyft ibúðarhús,
sem var fokhelt um áramótin
1955-56. Læt ég nú lokið að tiunda
um störf Ingimundar við fisk-
verkun, en sný að þvi, sem flestir
nefna tómstundaiðkanir, þótt
varla finnist mér það eiga við um
söngstjórnar- og organistastörf
Ingimundar, svo umfangsmikil
og timafrek sem þær iðkanir og
þau störf hans hafa verið. Að þvi
leyti eru þau réttnefnd tóm-
stundastörf, að þrátt fyrir eril og
annir hefir hann mér vitanlega
ekki þegið neina umbun sins
erfiðis utan vitundar um þakkláta
söfnuði og söngfólk.
Sem kunnugt er liggur Þorláks-
höfn undir Hjallasókn, og fljót-
lega eftir komu Ingimundar til
Þorlákshafnar kom Hermann
Eyjólfsson þá oddviti og form.
sóknarnefndarinnar á hans fund
þierra erinda, að fá Ingimund til
þess að gegna organistastörfum
við Hjallakirkju. Sóknin var
fremur fámenn þá, en Hermann
hafði mikinn áhuga á viðhaldi og
endurnýjun kirkjunnar og reynd-
ar safnaðarstarfinu öllu. Vissi
hann af kynnum sinum af Ingi-
mundi, að þessum málum yrði
bezt borgið i hans höndum.
Hermann var greindur maður og
velviljaður og honum brugðust
ekki vonir þær, sem hann gerði
sér um störf Ingimundar. Tók
hann að sér organistastarfið, auk
þess sem hann var kosinn i
sóknarnefndina og varð formaður
hennar eftir lát Hermanns.
Þessum störfum hefir Ingimund-
ur gegnt af stakri prýði nú um
tuttugu ára skeið, og haft for-
göngu um stækkun og endurbætur
kirkjugarðsins þar og endurbætur
á kirkjunni, en hvorttveggja er nú
i góðri hirðu.
Árið 1957 tók Ingimundur einnig
að sér organistastörf við Stranda-
kirkju i Selvogi, og hefir þvi rækt
það starf um tuttugu ára skeið.
Selvogurinn er sem kunnugt er
nágrannabyggð Þorlákshafnar i
um 17 km. fjarlægð til vesturs.
Hefir frá fyrstu tið verið náin og
góð samvinna milli þessara
granna, þótt stærðarmunur sé nú
allmikill orðinn á byggðunum.
Selvogur var á þessum árum og
er enn, fámenn sókn, og þvi viss-
um erfiðleikum háð, að halda þar
uppi messusöng og öðru
safnaðarlifi. Um þetta leyti, þ.e.
árið 1956, hafði Ingimundur safn-
að um sig nokkru söngliði frá
Þorlákshöfn og Selvogi, sem brátt
fór að syngja við messur að
Hjalla og Strönd. Veit ég ekki
annað, en að sögnfólkið hafi haft
ánægju af þessum heimsóknum
til nágrannabyggðanna og
heimamenn kunnað vel að meta
þetta framlag þess til kirkju og
safnaðarstarfs. Þetta söngfólk
stofnaði siðan Söngfélag Þorláks-
hafnar 1961, og hefir Ingimundur
æft og stjórnað söng þessa bland-
aða kórs óslitið siðan, og verið
sverð félagsins og skjöldur frá
upphafi. Áður en þessu efni er
sleppt, er rétt og skylt að geta
þess, að Ingimundur var, að öðr-
um ógleymdum, aðalhvatamaður
að byggingu veglegs kirkjugarðs
hér i Þorlákshöfn, og jafnframt
sá fyrsti, sem af kappi og alövru
lagði til að hér yrði reist lcirkja.
Kirkjubyggingarmálið er að visu
á frumstigi, en mikið starf hefir
þó verið unnið af ýmsum og all-
miklir fjármunir þegar safnazt.
Er það einlæg von ibúa staðarins,
að þetta mál hafi ljúfan byr og
komizt klakklaust i höfn sem
fyrst.
Á útmánuðum 1967 var Ingi-
mundur kosinn formaður skóla-
nefndarinnar hér, og hefir það
starf með höndum enn þann dag i
dag.
Árið 1961 giftist Ingimundur
þýskri konu, Margréti fæddri
Marten. Eiga þau þrjú
mannvænleg börn, Elisabetu,
Róbert og Albert, og indælt og
gestrisið heimili. Mér hefir oft
verið hugsað til þessa heimilis i
sambandi við störf heimilisföð-
urins. F'iskvinna fram á rauðar
nætur, viku eftir viku, söngæfing-
ar á kvöldin eftir vinnu, þegar
færi gafst, og messurnar blessað-
ar um helgar. En ég veit, að á
heimili Ingimundar eru æf-
ingarnar og messurnar réttilega
metnar, og undirritaður, sem átt
hefir þvi láni að fagna, að njóta
tilsagnar hans f söng frá upphafi,
og taka þátt i þvi starfi og félags-
lifi, sem i kringum það dafnar,
segi kærar þakkir. Lifið varð ekki
alveg tómur saltfiskur fyrir
bragðið. Þótt undirritaður hafi
ekki mikið vit á söng né tónlist,
þorir hann að fullyrða, að með
Ingimundi fara miklar meðfædd-
ar gáfur á svið tónlistar, sem
hann hefir borið gæfu til að þróa
með sér af mikilli smekkvisi.
Þrátt fyrir litla sem enga tilsögn
og takmarkað næði tel ég hann
leika mjög vel á orgel, af innlifun
og smekkvisi, sem þó nýtur sin
bezt á sviði söngstjórnar og túlk-
unar tónlistarinnar, enda árang-
ur oft mjög góður af söngstarfinu,
þrátt fyrir ólært söngfólk og
nauman tima.
Ekki fer það fram hjá neinum,
sem æfir söng undir stjórn Ingi-
mundar, að hann er kröfuharður
fyrir sina hönd og þeirra sem
hann æfir. Um það hefir hann þó
sjaldnastorð, en auðvelt er að sjá
einkunnina sina á andliti kennar-
ans fyrir þann, sem kunnugur er.
Þótt þessi fáu fátæklegu orð fái
litlu einu áorkað til skilnings á
hlutverki slikra manna i músik
sem Ingimundar, er mér nær að
halda, að það sé býsna merkilegt.
Rækt er lögð við holla og þjóðlega
iþrótt og i söngnum finna menn,
þegar bezt lætur, einsog nið löngu
liðinna lada, sem streymir til
okkar i nútimann og eykur okkur
skilning á lifi þjóðarinnar og
treystir ræturnar i hollum jarð-
vegi þjóðlegrar hefðar. Slikir
menn sem Ingimundur, hafa i
starfi sinu sem söngstjórar holl
og góð áhrif á unhverfi sitt með
öfgalausri túlkun sinni á góðri
tónlist. Sagt er. að sönn iist sé
vandfundin hjá áhugafólki, en litt
stoðar snilldin ef einlægnina
skortir, og vera má, að i þessu
sem mörgu öðru, sé hollastur
heimafenginn baggi, og að hross-
hár i strengjum og holað tré geti
stundum náð að túlka hinn eina
sanna tón i mannssálinni til móts
við dýrar symphóniusveitir ef
einlægur og góður vilji ræður
rikjum.
Að lokum endurtek ég árnaðar-
óskir minar til þin og þinna,
sömuleiðis fyrir hönd félags okk-
ar. Ég veit, að undir það taka ibú-
ar Þorlákshafnar heilshugar.
Saga og þróun Þorlákshafnar og
störf Ingimmundar eru nátengd
og þáttur hans i þeirri sögu snar.
Þakka þér komuna.
A jólum 1976.
Th. B.

CAV
____OLIUVERK
Varahlutaþjónusta - Viðgerðarþjónusta
IILOSSSI8
r
Skipholti 35 • Simar:
8-13-50 verzlun • 8-13-51 verkstæði • 8-13-52 skrifstofa
( Verzlun & Þjónusta )
'/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆJ^
*
LOFTPRESSUR OG SPRENGINGAR i
Tökum að okkur alla loftpressuvinnu, 5 S
borun og sprengingar. Fleygun, múr- S 5
brot og röralagnir. 5 5
m’/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆS^
Z 2 —1 - * - * *
Þórður Sigurðsson — Sími 5-38-71

f/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/J^
\ \ Blómaskreytingar \
pípulagníngameistari f \ .. .... ... . t
Símar 4 40 94 & 2-67-48 \ \ VIO Oll tæklfæri
Nýlagnir — Breytingar \ \ mÍcHELSEN
Viðgerðir 2 5 ™ILHE.LS*N
* y Hverageröi - Simi
99-4225
^/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/já ^’/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/já ^/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/já