Frjáls þjóð - 19.06.1964, Blaðsíða 5

BILLY JflCK er ritstjóri MORGUNBLAÐSIN
„Ef þá gerir það. þá ertu
kommánisti".
Síðastliðið laugardagskvöld
f6r ég í Þjóðleikhásið og sá
Táningaást. Mér reyndist það
harðvítug árás á skemmtana-
iðnaðinn og framkvæmda-
stjóra hans, mergjuð lýsing á
anda sölumennskunnar, feimu
laus afhjápun þess geðslags
sem kýs sér að ævistarfi að
trylla fólk með lygi og villa
það með svikinni vöru. Það
fljága margskonar lmátur um
sviðið. Gylfi Þ. Gíslason var í
leikhásinu eins og ég; og þeg
ar Billy Jack fór að átmála,
hversvegna jafnaðarmenn
væru hættir að bera sér í
munn hin fornu kjörorð um
frelsi og jafnrétti og bræðra-
lag, þá langaði mig að sjá
framan í Gylfa í myrkrinu.
Skýringin var þessi, að dómi
Billys Jacks: „Það er vegna
þess, að það er engin sala í
þeim“; og var þetta mikið lof
í munni hans. Sem sagt: jafn-
aðarmenn bjóða ekki lengur
aðra vöru en þá sem selst. En
eins og .ég sagði: ég sá ekki
framan í Gylfa við þetta tæki
færi. En reyndar ei hann
skólaður stjómmálamaður —
og hefur honum kannski ekki
bmgðið svo á honum sæi.
Billy Jack á konu, sem alla
tíð hefur verið honum stoð
og stytta í skemmtanabrans-
anum. En ná gerast þau tíð-
indi, er líður á leikinn, að
skýla fellur frá augum henn-
ar; hán sér, að hán hefur ver-
ið í slæmum félagsskap —
maður hennar hefur svikið
hana í öllum greinum. Hán
ákveður að láta hendur
standa fram ár ermum og af-
hjápa Billy Jack fyrir almenn-
ingi, gera framferði hans allt
saman að blaðamáli. Þá segir
Billy Jack: „Ef þá gerir það,
þá ertu kommánisti". Billy
Jack þarf engar röksemdir,
hann þarf ekki ða verja sig,
hann þarf ekki að meta hvort
konan hefur rétt fvrir sér,
hann þarf ekki að skoða sjálf-
an sig, hann þarf aðeins að
hrópa eitt orð og halda síðan
áfram eins og ekkert ýiafi í
.skorizt: Þá ert kommánisti!
Konan kveður hann vita, að
það sé rangt. Hann svarar, að
það skipti ekki máli; það eitt
skiptir máli, sem ég læt fólkið
halda. Ef þá afhjápar mig, þá
ertu kommánisti!
Sama daginn og við Gylfi
menntamálaráðherra.fórum í
Þjóðleikhásið barst sendi-
herra Bandaríkjanna á íslandi
dálítið bréf. Það var undirrit-
að af 70 íslendingum, sem
flestir eru rithöfundar eða
skapandi listamenn í öðrum
greinum. í bréfinu er þess
farið á leit við sendiherrann,
að hann beiti áhrifum sínum
til þess að „ekki vevði sjón-
varpað frá Keflavíkurvelli á
þjóðhátíðardegi íslendinga,
17. jání“. í bréfinu er þess
getið, að stækkun sjónvarps-
stöðvarinnar í herstöðinni á
Miðnesheiði árið 1962 hafi
verið óþörf og hljóti hver
skyniborinn íslendingur að á-
lykta sem svo að sjónvarp
hersins sé fyrst og fremst
starfrækt í þeim tilgangi að
hafa áhrif á hugsunarhátt fs-
lendinga. „Virðist ná ekki
annað sýnna en áform þetta
muni senn ná tilgangi sínum,
þar sem hið bandaríska sjón-
varp er þegar komið inn á
fjórða hvert heimili í Reykja-
vík og nágrenni". Vænta send
endur bréfsins, að sendiherr-
ann verði við ósk þeirra,
„enda væri það að vpru áliti
lágmarkskurteisi af hálfu þjóð
ar yðar í tilefni af 20 ára af-
mæli íslenzka lýðveldisins.
Virðingarfyllst“.
Meðal þeirra sem skrifuðu
undir bréfið vom þessir: Bald
ur Óskarsson rithöfundur
blaðamaður á Tímanum,
Bryndís Schram leikkona,
Gunnlaugur Scheving listmál-
ari, Hallgrímur Helgason tón
íslenzkur
Pasternak
Þegar lætin voru sein mcst
út af Pastemak, voru þeir
margir, sem lýstu yfir hneyksl
un sinni á þeim sauðarhætti
Rássa og klaufaskap að
sleppa ekki skáldinu til Sví-
þjóðar til að sanna frjálslyndi
sitt. Ná er það komið í ljós,
að Morgunblaðið mátti trátt
um þetta tala, því að það
skáld, Jón Helgason ritstjóri
Tímans, Jónas Kristjánsson
skjalavörður, Jökull Jakobs-
son rithöfundur, Leifur Þór-
arinsson tónskáld og tónlist-
ardómari Vísis, Oddur Björns
Sendu mótmæla-
bréf vegma síón-
varpsins
MOBGUNBLAT>INU barst f gœr
afrit af bréfi, sem 72 einstakling
ar, kommúnistar, sendu bdnda-
ríska sendiherranum á íslandi og
yfirmanna bandaríska vamarlihs
ins á Keflavíkurflugvelli.
í bréfinu er talað um innráa
varnarliðssjónvarpsins og „beri
að stöðva það umsvifalausl með
öllu“, eins og komist er að orði.
Þá gera undirskrifendur þá
kröfu „í nafni þjóðarinnar", að
ekki verið sjónvarpað írá Kefla
víkurflugvelli 17. júní nk.
í>ó ekki sé þess getið í bréfinu,
mun hin raunverulcga ástæða
fyrir því vera sú, að kommún-
istum sveið mjög, að þeir íengu
ekki að vera með, er 60 mennta-
menn sendu Alþingi ávarp til að
mótmæla sjónvarpi varnarliðs-
ins.
s.Qn rithöfundur, Sigiirðúr A.
Magnússon rithöfundur og rit
dómari Morgunblaðsins. Slef-
án Jónsson fréttamaður át-
varpsins, Þóroddur Guð-
mundsson skáld.
Mér er kunnugt um, að
þetta bréf gladdi margan
mann. Væntanlega hefur einn
maður átt hugmyndina; en
þegar hán var á annað borð
komin fram, þótti flestum öðr
hefur einmitt innan sinna vé-
banda einn mann, sem hefur
það hlutverk að sanna með
tilveru sinni, að Morgunblað-
ið sé í raun og veru afskap-
lega frjálslynt blað. Þessi
maður er Sigurður A Magn-
ásson. Um áskorunina til
Bandaríkjamanna að skráfa
fyrir sjónvarpið 17. járií hafði
Mogginn það eitt að segja,
að þarna væru nokkrii komm
ánistar að verki, sem væru ó-
um hán sjálfsögð og boða
gott. Dagblöðunum var sent
afrit af bréfinu. Tvö þeirra,
Tíminn og Þjóðviljinn. slógu
efni þess upp á forsíðu undir
myndarlegum fyrirsögnum.
Morgunblaðinu barst einnig
bréfið og kvittaði fyrir mót-
töku þess á sunnudaginn eins
og hin dagblöðin. En hvernig
brást Morgunblaðið við efni
þess? Tók ekki Morgunblaðið
afstöðu með tónlistardómara
V7ísis og ritdómara sjálfs sín?
Fannst Morgunblaðinu ekki
einsýnt, að skráfað væri fyrir
hermannasjónvarpið banda-
ríska á Keflavíkui-flugvelli á
þjóðhátíðardegi íslendinga?
Þótti Morgunblaðinu það
ekki ískyggileg tíðindi, að át-
lent sjónvarp væri komið inn
á fjórða hvert heímili í
Reykjavík? Lét Morgunblaðið
ekki þá skoðun í ljós. að það
væri óhæfa að áhrifamesta
mótunar- og áróðurstæki ná-
tímans væri á íslandi einokað
af erlendri herstjórn? Sló ekki
Morgunblaðið efni bréfsins
úpp á forsíðu undir myndar-
legri ’fýrirsögn?
Nei. Morgunblaðið kvittaði
fyrir móttöku bréfsins i ein-
dálka smáklausu á næstöft-
ustu síðu sinni. Kvittunin
hófst þannig: „Morgunblað-
inu barst í gær afrit af bréfi,
sem 72 einstaklingar, komm-
ánistar, sendu bandaríska
sendiherranum á íslandi“ —
þar sem þeir gera þá kröfu,
ánægðir með að fá ekki að
fljóta með í áskorun sextíu-
menninganna. Ná vildi svo til
að þarna var t. d. tr.eð Sig-
urður A., sem var einn af
sextíumenningunum. En þeir
á blaðinu eru orðnir of seinir
til að feka hann, svo þess
vegna umbera þeir hann eftir
beztu getu og segja: „Hann
er nú svolítið skrýtinn, en
samt vænsta skinn. Takið
bara ekki of mikið mark á
honum. En svona em™ ' ið
frjálslyndir."
Séra Ólafur
og sjónvarpio
Lesbók Morgunblaðsins
birti sunnudaginn var viðtal
við séra Ólaf Skálason. Eins
og orðinn er fastur siður
blaðamannanna á Moggan-
um, enduðu þeir viðtalið á
því að spyrja, hvort prestur
segir síðan, „að ekki verði
sjónvarpað frá Keflavíkurflug
velli 17. jání n.k.“; æ, hvaða
dagur er ná aftur 17. jání?
Ástæða bréfsins mun vera sá,
segir blaðið að lokum, „að
kömmánistum sveið mjög, er
þeir fengu ekki að vera með,
er 60 menntamenn sendu Al-
þingi ávarp til að mótmæla
sjónvarpi varnarliðsins"; en
það ávarp var Morgunblað-
inu einmitt mjög að skapi!
Sem sagt: Morgunblaðinu
fer eins og Billy Jack: það
þarf engar röksemdir, það
þarf ekki að meta hvort bréf-
ritarar hafa lög að mæla, það
þarf ekki að skoða sjálft sig
eða sína eigin afstöðu í sjón-
varpsmálinu, það þarf bara
að hrópa eitt orð og halda
síðan áfram að vera banda-
rískt leppblað eins og ekkert
hafi í skorizt: Þið eruð komm
ánistar! Bryndís Schram er
kommánisti! Gunnlaugur
Scheving er kommánisti! Jök-
ull Jakobsson er kommánisti!
Leifur Þórarnsson er komm-
ánsti! Sigurður A. Magnásson
er kommánisti!!! Ef þá ert á
móti kanasjónvarpi á þjóðhá-
tíðardaginn, þá ertu komm-
ánisti!
Svo mörg eru þau orð. Það
skiptir ekki máli, hvað rit-
stjóri Morgunblaðsins heitir.
Ritstjóri Morgunblaðsins er
Billy Jack.
15. jání.
væri ekki báinn að fá sér
sjónvarp. Sjónvarpið er orð-
inn fastur liður í Mogganum.
f vetur er leið barst sá saga
til borgarinnar, að sveitafjol-
skylda ein austur hjá Eyrar-
bakka hefði glæpzt til að
kaupa sér sjónvarp Sam-
stundis voru blaðamenn
Moggans þar, og tóku mynd-
ir af sjónvarpsloftnetinu. Læt
in hefðu ekki orðið öllu meiri,
þótt komið hefði upp drauga-
gangur á bænum, það má
annars telja þetta nokkuð
samsvarandi viðburð, —
sjónvarp á íslenzku sveita-
heimili.
Hvernig svaraði ná prestur
fyrirspurninni? Lýsb hann
yfir viðbjóði sínum á sjón-
varpinu? Nú hefur hann verið
í Bandaríkjunum, og þekkir
sjálfsagt nafnið „idiot box“,
en svo nefna siðmenntaðri
Erh. á bls. 7.
S
B. B.
KVAKAÐ
í EYRA
J-rjáls þjóS — föstudaginn 19. júní 1964.