Tíminn - 22.06.1977, Qupperneq 4

4
Miövikudagur 22. júnt 1977
ABURÐARTURN TEKINN
í NOTKUN Á ÍSLANDI /
Nýjung,
sem
getur
haft
mikið
gildi fyrir
islenzka
bændur
MóL-Reykjavik. Nýlega var
tekin I notkun á tslandi merk
nýjung, sem er gott framlag til
aö auka nýtni og hagræðingu I
islenzkum landbilnaöi. Er hér
um aö ræöa áburöar-
turn, sem þeir bræöur Vern-
haröur, Höröur og Jón Sigur-
grimssynir hafa komiö upp á
búi sinu aö Holti I Stokkseyrar-
hreppi. Ekki er óllklegt aö slíkir
áburöarturnar, eöa slló eins og
þeir eru gjarnan nefndir I dag-
legu tali, komi til meö aö veröa
algengirá Islandi I náinni fram-
tlö enda er nytsemi þeirra ótvl-
ræö.
I slðustu viku var hér á landi
staddur fulltrúi norska fram-
leiöandans, HansTorkildsen frá
Cipax Piast AS, og gafst þá
blaöamanni Timans tækifæri til
aö heimsækja stórbýliö Holt og
sjá turninn meö eigin augum.
Hann er nokkuö hár — sennilega
eitthvaö á áttunda metra meö
undirstööum — en sómir sér þó
vel I umhverfi hins Islenzka
sveitabæjar eins og reyndar er
titt um nytsama búhluti.
Geymslurými turnsins I Holti er
14 tonn, en einnig er hægt aö fá
þá minni eöa 9 tonna.
Mikil hagræðing
Bragi Ragnarsson fram-
kvæmdastjóri og Jónas Lúö-
viksson sölustjóri hjá
Véladeild Kristjáns Ó. Skag-
fjörös, sem er sölu- og umboös-
aöili norska áburöarturnsins
hér á landi, geröu grein fyrir
gildi nýjungarinnar.
— Þaö er augljóst, aö miklar
breytingar munu fylgja tilkomu
A þessarl norsku mynd sést
betur hvernig turninum er
komið fyrir.
þessa turns, sagöi Bragi. Allir
bændur þekkja þá erfiöleika og
þaö strit, sem fylgir áburöar-
pokunum I dag. Þá veröur aö
bera fram og aftur, svo ekki sé
minnzt á geymsluna, en þar fer
margur áburöurinn I kekki.
1 framtlöinni ætti hins vegar
aö vera hægt aö aka áburöinum
á tankbilum til bæjanna, dæla
honum I turninn og þegar
bóndanum þóknast, getur hann
látiö áburöinn renna ofan I kast-
dreifarana, þannig aö litil sem
engin vinna fylgir áburöardreif-
ingunni og þaö þætti mörgum
bóndanum kærkomin breyting.
En hér er ekki einungis um aö
ræða vinnuhagræöingu heldur
einnig fjárhagslegan sparnaö. 1
fyrsta lagi er áburöur I lausa
sölu ódýrari en sekkjaöur
áburöur, þar sem pökkunar-
kostnaöurinn hverfur. 1 öðru
lagi má svo vel hugsa sér aö
dreifingarkostnaöurinn yröi
minni, þegar fram I sækir, ef vel
er aö staöiö.
Nokkur vandamál
Þaö veröur þó aö gera sér
grein fyrir, aö áburöarturninn
er enn á tilraunastigi á íslandi,
og þvi eru ýmis vandamál I
veginum sem veröur aö yfir-
stlga.
I fyrsta lagi veröur aö finna
hentuga tankblla, sem
eru útbúnir réttum dælunar-
tækjum, en I Noregi hefur þetta
vandamál veriö leyst, þannig aö
ekki er hægt að hugsa sér annaö
en þaö sama veröi uppi á
teningnum hér á landi.
I ööru lagi var Aburöarverk-
smiöjan auövitaö ekki hönnuö
meö tillititil þess aö áburöurinn
yröi afgreiddur á tankbila, og
þyrftiþvl aö koma upp slikriaö-
stööu þar.
Áburðarverksmiðjan
jákvæð
— Viö erum vitanlega hlynntir
öllu, sem getur dregiö úr kostn-
aöi og aukiö vinnuhagræöingu,
sagöi Hjálmar Finnsson, fram-
kvæmdastjóri Aburöarverk-
smiöju rlkisins, er Tlminn
spuröi hann um afstööu fyrir-
tækisins, en margt veröur þó aö
taka til athugunar áöur en viö
leggjum út i sllkar framkvæmd-
ir. A annatlmum höfum viö
reynt aö bjóöa bændum aö taka
áburö I lausu, en hingaö til hafa
þeir frekar viljaö bíöa, enda
höfum viö ekki einu sinni I fór-
um okkar vigt til aö vigta bll-
ana.
En sé eftirspurn og áhugi fyr-
ir hendi, þá erum viö tilbúnir aö
taka máliö til athugunar enda er
um fjárhagslegan sparnaö aö
ræöa, þvl verömismunur er á
lausum og sekkjuöum áburöi.
Viö framleiöum einar tiu til ell-
efu tegundir, en til mála kæmi
aö setja upp aöstööu fyrir tvær
algengustu tegundirnar, græöi 2
(23-11-11) og græöi 4 (23-14-9),
sagöi Hjálmar.
Þess ber einnig aö gæta, aö
meö almennri notkun sllkra
áburöarturna, þá myndi vor-
álagiö á Aburöarverksmiöjuna
minnka til muna, þvl hafi bænd-
ur turn, geta þeir raunar tekiö
áburö hvenær sem þeim þókn-
ast, til dæmis aö hausti til eöa
snemma vetrar.
Góð reynsla i Noregi
Dreifingaraöili silóanna I
Noregi er Felleskjöpet, sem er I
eign norskra bænda. 1 lok þessa
árs veröa einir 500 sllkir
áburðarturnar komnir upp I
Noregi, en þeir fyrstu voru sett-
ir upp fyrir aöeins 2-3 árum.
Hans Torkildsen, sem er ekki
einungissölustjóri hjá Cipax Pi-
ast AS heldur er hann einnig
bóndi sjálfur, tjáöi blaöamanni
Timans aö fyrir nokkru heföi
verið gerö könnun meöal 100
bænda, sem heföu fengiö sér
sllka turna, og heföu þeir ein-
róma lýst yfir ánægju sinni meö
þá, en þó sérstaklega meöal
þeirra, sem byggju á þéttbýlis-
svæöum, þvi þar væri
dreifingarkostnaöurinn lægri.
Svipuö skoöun kom fram hjá
Braga Ragnarssyni fram-
kvæmdastjóra, sem sagöi aö
sllkir áburöarturnar væru hag-
stæöari fyrir bændur sem
byggju á hinum þéttbýlli svæö-
um íslands, svo sem á vestan-
veröu Suöurlandi, Borgarfiröi
og kringum Akureyri.
Kaupandinn, seljendurnir og framleiöandinn viö áburöarturnlnn
IHolti. Taliö frá vinstri: Höröur Sigurgrlmsson, Bragi Ragnars-
son, Hans Torkildsen og Jónas Lúöviksson.
Einföld uppsetning
Einn af kostum áburöarturns-
ins ersá, aöekki þarf mikil tæki
til.aö setja hann upp eöa I mesta
lagi lltinn krana. Þá er hægt aö
hafa hann bæöi utan dyra sem
innan ef aöstæöur eru fyrir
hendi.
Þar sem þessi nýjung er enn á
tilraunastigi, er þvi miöur litiö
hægt aö segja til um verö turns-
ins, en einhverjar upplýsingar
ætti aö vera hægt aö fá hjá selj-
andanum. En til aö hafa ein-
hver ja v'ömiöun, má segja aö 14
tonna geröin kosti nálægt hálfu
dráttarvélarveröi.
Ánægður með turninn
1 Holtitók á móti okkur Hörö-
ur Sigurgrimsson, einn þeirra
þriggja bræöra, sem reka búiö.
Aöspuröur kvaöst Höröur vera
ánægöur meö þá reynslu, sem
hann heföi fengiö af sinum turni
og gæti hann því mælt meö
þessum turnum viö bændur.
1 Holti kynntist blaöamaöur
Timans annarri nýjung, sem
honum þótti athyglisverö, þótt
meö öllu sé óskyld, áburöar-
turninum. Er hér átt viö fjósiö,
sem er meira eöa minna sjálf-
virkt. Þaö er jafnvel þannig
hannaö, að orkan sem er notuö
til aö kæla mjólkina er einnig
notuö til aö hita vatn, sem er
reyndar svipuö hugmynd og
frystihúsin eru nú farin aö taka
upp. Mun fjósiö vera sett upp
samkvæmt sænskum fyrir-
myndum og aö sögn Hans Tor-
kildsens, þá finnast þau varla
fullkomnari úti I heimi og þaö
ekki einu sinni i Amerikunni
sjálfri.
Vert þess að athuga
Þaö er augljóst að mikil
vinnuhagræöing og jafnvel fjár-
magnssparnaður er fram liöa
stundir, fylgja notkun áburöar-
turnsins. Bændur ættu því ekki
aö láta undir höfuö leggjast aö
kynnast kostum og göllum
þessa turns til aö geta vegiö og
metiö hagnýtt gildi hans.
Oslóarför Samkórs
Trésmiðafélagsins
Samkór T.R. var stofnaöur 16.
marz 1972. 1 fyrstu voru félagar
i kórnum aöeins 15 talsins, og
starfsemi kórsins aöeins bundin
viö Trésmiöafélagiö sjálft, en
smám saman hefur kórfélögum
fjöigaö og starfsemin aukizt aö
sama skapi.
Nú siöustu árin hefur kórinn
tekiö til meöferöar fleiri og
erfiðari verkefni og komiö fram
viö ýmis tækifæri innan verka-
lýöshreyfingarinnar svo sem
viö þinghald Sambands bygg-
ingamanna, viö setningu
Alþýöusambands íslands og á
útifundi verkalýösfélaganna 1.
maí siöastliöinn.
Af öörum verkefnum kórsins
má nefna söng I útvarp á sföast-
liðnu ári og þátttöku i samnor-
rænni dagskrá sem útvarpaö
var frá öllum útvarpsstöövun-
um á Noröurlöndum 1. mal
slöastliöinn, en þar komu ein-
mitt fram kórar frá hinum
Noröurlöndunum sem eru
byggöir upp á svipaöan hátt og
Samkór T.R.
Meö þessum tónleikum sem
nú eru haldnir er Samkórinn
enn aö færa út starfsemi sina,
en þessir tónleikar eru einmitt
undirbúningur undir þátttöku 1
samnorrænu tónlistarmóti
alþýöukóra sem fram fer I Osló
dagana 30. júni til 3. júll næst-
komandi.
Fyrsti söngstjóri kórsins var
Jakob Hallgrlmsson, en frá
haustinu 1973 hefur Guöjón Böö-
var Jónsson haft stjórn kórsins
á hendi.
Kórinn leggur af staö til
Oslóar 29. júni en áöur eöa þann
23. n.k. heldur kórinn stórtón-
leika sem veröa i mennta-
skólanum viö Hamrahliö og
hefjast þeir kl. 20.30.
Stjóm kórsins skipa: Om Er-
lendsson, formaöur, Birna
Elíasdóttir, ritari, Hannes
Helgason, gjaldkeri, Margrét
Polly Baldvinsdóttir og Magnús
ólafsson.
t frétt frá Kattavinafélagi tslands segir aö félagiö hafi gefiö út
kort meö teikningu af sofandi ketti eftir Rlkarö Jónsson lista-
mann. Rikaröur var mikill kattavinur, og áöur en hann dó ákvaö
hann aö gefa Kattavinafélagi tslands birtingarétt teikningarinn-
ar. Verö kortsins, sem er til sölu I öllum helztu bókaverzlunum,
er kr. 180. (Simi Kattavinafélags tslands er 14594).