Mánudagsblaðið - 13.10.1969, Page 8
Vínvandræði Hafnfirðinga — Pelafyllerí — Kennaraskólinn
og húsnæði — Sláttuferð Magnúsar — Erlendir skemmti-
kraftar — Kvörtun Konráðs í Sögu — Rasssíðir karlmenn —
JÆJA, aldrei fór það svo. Eins og kunnugt er þá eru Hafnfirð-
ingar, þ. e. þæjarstjórnin þar, orðin að athlægi fyrir afstöðu
sína í svonefndu þrennivínsmáli staðarins. Sjálfir Hafnfirðing-
ar sýndu skjótt, að þeir eru engir eftirbátar annarra íslendinga
þegar kemur til kjarna málanna. Strax á fyrsta „vínlausa"
ballinu á nýja veitingastaðnum, einasta, syðra, mættu inn-
fæddir með sínar „pytlur" upp á vasann og hófu gömlu rétta-
fylleríin upp til síns gamla vegs og vanda. Að „drekka í smul"
er víst eina svarið, sem þesir þrautpýndu bæjarbúar, verða
að búa við, vegna frámunalegs kjarkleysis ráðamanna syðra.
DR. BRODDI JÓHANNESSON, er gildur maður og greina-
góður. En hann er brenndur sama marki og margir kollegar
hans þegar kemur til umræðna um skólamál og bygginga-
mál skólans. Kennaraskólinn hamast nú við að útskrifa at-
vinuleysingja, þ.e. aðeins hluti nýrra kennara hefur nokkra von
um vinnu samkvæmt upplýsingum Brodda í sjónvarpsviðtali.
Hér er um að ræða typiska eyðsluhít í skólamálum, en dr.
Broddi er manna heppnastur, að enginn af þýðendum sjón-
varpsins, tókst á hendur að „þýða" nafnið hans, eins og oft
gerist, því eflaust hefði það orðið „Spíke Jones", sem er
næsta orðrétt þýðing á nafni skólastjórans og mun skárri en
sumar aðrar nafnaþýðingar hjá þeirri stofnun.
ÞÁ ER bráðlega von á Magnúsi fjármálaráðherra úr vestur-
heimi eftir eina eftirminnilegustu „sláttuferð" sem um getur,
enda hafði hann frítt lið meðferðis. M.a. var nú slegið fé til
„lagningu varanlegra vega“, sem er mjög aðkallandi en hefði
vel mátt bjarga ef kommagrílan hefði ekki ráðið öllum gerðum
ríkisstjórnarinnar. Þarna sem víðar gátum við sparað stór út-
gjöld, án þess að minnka „virðingu okkar, þjóðerni og stolt",
eins og í mörgum öðrum dýrum framkvæmdum, en nú er kom-
ið á daginn, að einhver skilur að útilokað er að smá og fá-
menn þjóð í stóru landi, geti staðið ein undir slíkum fram-
kvæmdum. Þjóðin geturþakkað hræðslunni og kommum þessi
útgjöld.
MEÐ HAUSTINU virðast veitingahúsin í Reykjavík ætla að
ríða á vaðið með erlenda skemmtikrafta, einkum nakið kven-
fólk. Röðull hefur nú tekið upp háttu Sigtúns og flutt inn eina
„þeldökka" prinsessu, samkvæmt frásögn frú Helgu, og mun
sú eflaust njóta óskiptra vinsælda. Onnur hús munu hafa álíka
plön í uppsiglingu til að trekkja, því íslenzku dömurnar virðast
vekja litla sem enga athygli, þótt sumar hverjar syngi dálag-
lega. „Það er kroppurinn sem gildir" sagði maðurinn og eru
þetta næsta orð að sönnu.
ÞAÐ ER ekki oft, að hótelmenn kvarti yfir aðsókn, en Konráð
í Sögu gerir það réttilega og eftirminnilega í Tímanum s.l.
þriðjudag. Virðist þetta vatnsból bændastéttarinnar vera svo
vinsælt um helgar, að gestir noti ekki einu sinni dyrnar heldur
brjóti rúður til að komast í dýrð Konráðs. Saga er vinsæll
skemmtistaður, og mun þó verða enn vinsælli ef hótelstjórinn
ætlar að hefja þá nýbreytni að auka skemmtikrafta — „dreyfa
skemmtanafýsninni" á önnur kvöld — og lækka veitingarnar.
Allt er þetta í rétta átt.
REIÐ STÚLKA skrifar: „Hvernig er það með ykkur karlmenn-
ina, getið þið krafizt þess, að við skörtum okkar bezta, reyn-
um að vera „sexy" þegar þið svo sjálfir eruð yfirleitt eins og
sveitamenn, bæði í klæðnaði og göngulagi? Að sjá þessa lura
með rassinn niður á hæla (buxurnar) — hendurnar grafnar
í vösum, vaggandi eins og gæsir, og án allra mannasiða. Fjöldi
karlmanna, sem gætu litið sæmilega út virðast annaðhvort
beltislausir, í fermingaraxlaböndum, skálmarnar upp á kálfa,
eða einmuna rasssíðir. Við reynum okkar bezta, en fáum svo
þetta í staðinn. Þá er munur á göngulagi og reisn útlendinga".
— Jæja piltar, þarna sjáið þið.
ftí hátUfrnÍAbí
H E R RAD E I L D
Mánudagur 13. október 1969
Þáttur Indriða lofar góðu
Hitlers-myndin
Hví ekki gamla Stalin
og lítil 20 milljón morð?
Sérkenni þulanna okkar
Hinn nýi þáttur Indriða G. Þor-
steinssonar, spjallþátur við nafn-
kennda menn, virtist fara vel af
stað, er rætt var við Helga á Hrafn
kelsstöðum, alkunnan persónuleika
úr þjóðlífinu. Indriði hefur mjög
skemmtilega framkomu í sjónvarpi,
rólegur í fasi, röddin mikil og hann
lætur oftast þann, sem við er rætt
hafa orðið. Helgi var alls ófeiminn
að segja skoðanir sínar, einkum ei
varðar grugg hans í höfunda ís-
lendingasagnanna, er þar fastur fyr
ir og býður fræðimönnum, ef frá
er skilinn dr. Nordal, byrginn.
Hvort sem skýringar og kenningar
Helga fá staðizt eður ei, þá er hress
andi að heyra og sjá svona menn.
Indriði sjálfur virtist all-vel að sér
í sögunum, en þó bar dálítið á því,
að hann var öllu kunnari Gerplu
Laxness, en Fóstbræðrasögu, eink-
um er hann bryddaði á því, upp á
eigin spýtur, að vopn sögualdar-
manna hefðu verið helzti bitlaus.
Þar eru greinileg áhrif Gerpluhöf-
undar.
★
Nú, nú, sjónvarpið náði sér í
15—20 ára mynd úr lífi Adólfs
bónda Hitlers, hins þýzka. Er þetta
gamall áróður, úreltur jafnvel í
Evrópu, en engu að síður fróðleikur
í áróðri, því þetta var fyrst og
fremst áróðursmynd upphaflega.
Slíkt eru ágætir þættir, og væri ekki
úr vegi, að kommadeild sjónvarps
og útvarps, taki næst til sýningar
glæpaferil Stalíns heitins, hins rúss-
neska, en karlanganum tókst þó að
myrða nær 20 milljónir manna á
valdaferli sínum, ekki smáafrek fyr
ir ómentaðan mann, enda flúði
uppáhaldsdóttirin til erkióvinanna,
Ameríkumanna, sem gert hafa
stelpuangann að milljónamæringi
með útgáfu endurmininga hennar
um „pabba" litla.
★
Það er ætíð gaman að veita því
eftirtekt hvernig sumir sjónvarps-
manna, fréttaþulir sérhæfa sig. Auð
séð er t.d. að Markús Orn Antons-
son leggur sig allan fram í erlend-
um fréttum. Markús er orðinn dá-
lítið „fyrirlesaralegur" í fréttalestri
sínum, einskonar fræðari í stað
þuls, og er það vel, því Markús er
líka fréttamaður. Erlendur frétta-
lestur hans er öllu svipmeiri og á-
kveðnari en þegar hann les upp
bruna- og slysafréttir, svo ekki sé
talað um fréttir af vandræðum
bænda. Magnús Bjarnfreðsson er á
dálítið öðru sviði. Honum fara bezt
viðtölin, harður í horn að taka,
spurull með ágætum og oft bein-
skeyttur í orðum og hispurslaus.
Sást það einna bezt er hann ,yfir-
heyrði" Ragnar Arnalds, þingmann,
spurði hann spjörunum úr, og leið-
beindi honum aftur inn á efnið, er
Ragnar hugðist fara villur á rétt-
lætisbrautinni. Einarðar spurningar
eru einmitt bað sem bezt hentar
Framhald á 4. síðu.
STAÐREYNDIR — sem ekki mega gleymast: (39)
ATVINNULÝÐRÆÐI
Trúaratriði — „Afnám eða lækkun“ — Á Blindravinafélagið
að borga? — Nytsemi nýyrða — Fjárplógsmenn hefja fundi
Spurningar um samvizku
„Hvað er meirihlutinn?
Meirihlutinn er heimskan.
Skynsemin hefur alltaf átt
heima hjá fáum aðeins.“
— Friedrich von Schiller (1759
—1805): DEMETRIUS, I
(Sapiehe).
MERGURINN MÁLSINS
Dapurlegri vitnisburður um úr-
ræðalausa þjóð og nignandi þjóö-
félag, heldur en hvíldarlaust þras
um aukaatriði og einber hégóma-
mál, verður vart fundinn í fljótu
bragði. Skýringarinar þarf hvorki
lengi að leita, né er hún langsótt.
Þjóðfélag, er telur sér það helzt til
gildis, að velferð þess byggist á
vizku og þroska fjöldans, sem
hvort tveggja hlýtur ávallt að vera
af skornum skammti, sérstaklega
að því er varðar jafn flókin og
margbrotin vísindi og stjórnskip-
unarfræðin, verður óhjákvæmilega
stefnulaust rekald og upplausninni
að bráð. Óreiðan og glundroðinn
verða höfuðeinkenni þess. Oðruvísi
getur beinlínis hvergi farið, þar
sem sú meginregla hefir verið gerð
að trúaratriði, að framtíð ríkis og
þegna, sé að verulegu leyti undir
því komin, að sem allra flestir leggi
sér til skoðanir á sem allra flestum
málum, alveg án tillits til þekk-
ingar og reynslu, og hafi síðan tæki
færi til þess að staðfesta hugar-
bjástur sitt með jöfnum rétti í al-
mennum atkvæðagreiðslum.
Höfðatalan ein ræður því úrslit-
um um stefnu og starfshætti, og
jafnaðardellan hefir það eðlilega
í för með sér, að þeir, sem hafa
framfæri sitt af atvinnulýðræði, þ.
e. „stjórnmálamennirnir", leggja
sig jafnan alla fram um að þræða
vegi meðalheimskunnar, ef ekki
blátt áfram reginheimskunnar, í
öllum orðum sínum og athöfnum,
nema þar, sem eiginhagsmunir
þeirra eru í veði, enda þótt þeir
viti gjarnan betur. Af því er sem
kunnugt er löng og mikil saga, að
það er auðveldara að vinna lýðinn
á sitt band með hástemmdum fyr-
irheitum og blossandi loforða-
glamri um gull og græna skóga,
heldur en með hlutlægum upplýs-
ingum, rökstuddum skoðunum og
þroskandi fróðleik. Allir teljast
jafn dómbærir um hvaðeina, jafnt
Iærdómsmenn sem landeyður, fram
taksmenn sem fábjánar, greindir
alþýðumenn sem siðlaus leiguþý
dagblaðanna.
HUGSUN OG
HUGSUNARLEYSI
En atvinnulýðræðismenn kunna
fleira fyrir sér og hafa oftast fleiri
spjót úti. Sökum þess, að þeim er sú
staðreynd löngu kunn, að fjöldann
brestur öll skilyrði til þess að gera
sér grein fyrir langframaáhrifum
einstakra aðgerða og atvika, við-
brögð hans ráðast einatt af hugboð-
um hans um það, sem hann heldur
að þjóni sérhagsmunum sínum bezt
í svipinn, þá hefir þeim orðið ó-
metanlegur aðstöðu- og áhrifa-styrk
ur í að rotta atkvæðapeningi sínum
saman í andstæð, sundurleit stétta-
baráttusamtök, sem böðlast livert á
öðru í tíma og ótíma. Samþykktir
þær og ályktanir, sem samkundur
slíkra bjargráðastofnana láta við-
stöðulaust frá sér fara, eru oft hroll-
vekjandi áminning um það, hvílík-
um heljartökum forheimskunin
hefir náð á jafnvel hinum dagfars-
greindustu mönnum. Það er ekkert
einsdæmi, að í einni og sömu at-
rennunni sé hellt yfir landsfólkið
kröfum og áskorunum og ályktun-
um til „Alþingis og ríkisstjórnar''
frá t.d.
1) útvegsmönnum um „afnám
eða lækkun tolla á rekstr-
arvörum sjávarútvegsins,
s. s. salti og olíu“,
2) bændum um „afnám eða
lækkun tolla á landbúnað-
arvélum og öðrum nauð-
synjum landbúnaðarins",
3) iðnrekendum um „afnám
eða lækkun tolla á hráefn-
um til iðnaðarins, svo og
að athugað verði, hvort
ekki sé tímabært að banna
innflutning á erlendum iðn-
aðarvörum, sem hægt er
að framleiða hér innan-
lands með jafngóðum á-
rangri“, og
4) alþýðusamtökunum um
„mannsæmandi lífskjör og
réttlátan hlut til handa vinn
andi fólki af þjóðartekjun-
um, svo og afnám eða
lækkun tolla á brýnustu
nauðsynjum almennings.“
Þegar þvílíkt syndaflóð heimtu-
frekju og ófyrirleitni, samtvinnung-
ur hugsunarleysis og blindrar sér-
hagsmunastreytu, hefir glumið við
í nokkur ár, verður manni ósjálfrátt
að spyrja, hvort ekki hafi e.t.v.
eitthvað fallið aftan af boðskap
hinna vísu Ieiðtoga um allt þetta
Framhald á 7. sxðu.