Mánudagsblaðið - 23.11.1970, Blaðsíða 6

6
Mánudagsblaðið
Mánudagur 23. nóvember 1970

Nokkurori um Shakespeare
Helga Hálfdánarsonar
Afgreiðsluborð og gestir í EL TORO.
NAUTIÐ OPNAR
Um þessar miundir eru út
komnar fjórtán þýðingar Helga
Hálfdánarson ar á verkiutn
Shakespeares, en blaðinu barst 4.
og 5. bindii með fjórum leikrita-
þýðingum hans í næstliðinni
vtku. í 4. bindi eru verkin Allt i
misgripum, Anton og Kleopatra
og Vindsö-konumar kátu, en í
hinu síðara Hatndett Danaprins oig
Lér konungur_ Báðum bindun-
um fylgja ýtarlegar umsagnir og
slkýringar verkanna, sem geyma
í sér m,jög miikinn fróðleik nm
verkin, athugasemdir og skýring-
ar. Það er ekki ætilan mín að
fara mörgium orðum um efni
verka Shakespeares. Þau eru
þeikkt hér a.m.k. þaiu, sem, leik-
in hafa verið og bókmennta-
menn þiek'kja þau bæði af firum-
Jestri og a£ þýðingum, þlótt al-
þýðu manna séu þau að heita
má með ölJu ókunn, utan setn-
ingasiangurs, sem sleigið er fram
í tfma og ótíimia, oftast aifibak-
að og nær alltaÆ misskilið.
Þýðinigar á verkium Sihake-
speares hafa löngum verið ís-
lenzkum þýðendum óþægur Ijár
í þiúifiu. Málfar skáidsins er erf-
itt, tímabundið og méitoragur
hans, sam tíðkaðist um og áður
en Churchill-amir, setm sjón-
varpið sýnir nú, óþjáll í yfir-
færzlu á íslenzka tungu flestum
sem uim hafa fjallað. (ChurehiM-
þátba enskan er mijög módem'-
seruð).
Flestar þær þýðingar, sem ég
hef gripið í, sem gömlu þýðend-
umir afrekuðu undir verstu
krinigumstæðum eru takmarkaðar
og stundum rangar, ekki vegna
þekkingarleysis þýðenda á ís-
lenzku máli heldur vegna ýmsra
ytri aðstæðna,, skilningsleysis á
anda tímanna, skorts á hjálpar-
bókum og þekfcinga.röflun al-
mennt og takmörkuðuim sikilningi
á tumgunni sjálfri og, o£t, más-
jöfnum hjálpargögnum úr
dönsku, sem aldrei gátu réttlætt
hinn sanna og sinjalla uppruna
frumimiálsins. L.jóminn a£ skálld-
unum gömlu sem réðust í það, að
þýða Shakespeare ,hefur aukizt
og efflsrt langt fram úr hæfind-
um, sem raunar er furðulaust
hjá þjóð, sem ekkert hafði að
rniða við nerna takmarkaðan
lestur íslenzkra fornsagna, sem
eru mieð öllu óskyld í efini og
málsmeðferð.
Ég hedS ha£t tallsverð tæikifæri
til að fylgjast með þýðingum
Helga á verkum Shakespeares
bæði lesið þau, nokkuð gaum-
gæfiilega og séð sum þei<rra leik-
-in. Það kann að teljast smár
sómi er ég fullyrði að ekkert
skáld né þýðandi á verkum hins
mikla brezka skáHds, hafi enn
komizt í hálflkvist við Helga í
þessum efnum. Orðsnilld hans
á íslenzku máli, skyn hans á
anda hvers verks, andrúmsiloftið
aillt er eins og bezt verður á
kosið og -miálfegurðin hre-inasta
snilld. Það er ekki á færi nema
þrosikuðustu leikara Englands að
se-gja fram orð Shakespeares en
listin að þýða hann á aðrar tung-
ur er ekki síðri. Hnitmiðuð þýð-
ing á þess anda„ sem nær hvert
atriði krefst er list, sem krefst
fleira en þeikkingar á orðum
einum og kunnáttu í því máli,
sem þýtt er á. Þýðandinn verður
að skilja tilfinningar og aldar-
hátt 16. aldarinnair og upphaf
þeirrar 17, Hann verður í upp-
hafi að setja sér stil, siem h-vergi
skeikar út verkið, og aldrei tapa
sjónuim af þungamiðju, höfundar.
Taltmörkuð ku,n,nátta mín á báð-
um málunum er enginn úrsiita-
dóimur á þýðingu Hel-ga Halidlórs-
sonar, heldur aðeins lítilfjöriegt
miat lesanda, sam hefur sér til
mikiillar ánægju notið verk-a þessa
öndvegisskálds.
Heimskringla hefur ekki látið
sitt hllutverk eftir liggja. AUur
frágangur er prýðile-gur, prentun
og pappír og band. Þessar bækur
Heimskringlu ættu að skreyta
hvern einasta bókaskép á ís-
lenzku heimili, þar sem bækur
eru keyptar tii lesturs en ekki
sem roetravara. A.B.
Framhald af 8. síðu.
— bökuðuim kartöflum — en
annars miá fá með þeiim oig kjúkl-
ingunum það meðlæti, sem hver
ósfcar. Þá er úrva! saimiloka^ ham-
borgara, goss, kaffis kókós og
annarrar vætu, en í framitíðinni
verða þar enskiar og franskar
kökur og ann-að sælgæti. Eitt af
því nýjasta er stórendu-rbætt
loftræsting, að matarlykt feir ekki
inn í matsalinn, eins og víðast
annars staðar.
Umhverfi allt er í stfl við
E1 Tore, svart o-g rautt eru að-
allitirnir, .miinnir á þá liti, sem
oftas-t eru bendllaðir við E1 Toro.
Þarna er semisagt hægt að fá
alla venjuilega og sérstaka fyrir-
greið-slu fyrir þá, sem ekki að-
eins unna góöuim mat heldur og
vilja sjá hann framreiddann fyr-
ir au-gum sér. Aðsókn er mijög
góð, að því Haufcur Hjaltaso-n,
fraimkvæmidastjóri Nautsins tjáði
okkur. .
En hinn eiginleigi dýrðarljómi
er á le'.ðinni og vissulega mijög
langt kioiminn, en ekki verður
o-pnað, eins og fyrr segiir, fyrr en
undir hátíðar, því þa-r ve-rður allt
fullkomið. Þegar gen-gið er -inn
á Óðal er komið frá Austur-
velli og hailddð á 2. hæð. Þar
blasir við 60 mamna salur, lítill
bar fyrir ca. 12-14 manns ætl-
aöur matargestum, en svalir vísa
út á völllinn, 2ja manna borð og
,,glerjaðar“ svalir eins og kallað
er á vetruim en opið á sumrum
þega-r veður leyfir. Þar verður
og lítið danspláss, ef. gesti-r vilja
fá sér snúning en áherzla-n er
lögð á „intimate“ and-rúmsloft, en
ekki hávaða danslhúsanna. Þá
verður og ktess-ík dinne-r-músi-kk.
Til nýjunga má telja forréttar-
altari, hlaðið úr sjiósilíp-uðum
steinum, kampavinsihnöllum á
báðar hliðar,. en á alta-rinu verðia
allskyns forréttir, rækjur, la-x
kavíer ísilenzkur, humar, salöt
og hverskyns góðmeti, sem gest-
ir velja úr,-ásamt réttum .vínurn.
Þá verð-ur og, íslenzkt, listaverk,
se-m salinn skrerfir. Guðni Þórð-
arson, Jón Kaldal og Ástmund-
ur Jóhannsson þ.e. Staöaill teikni-
tofan hafa séð -um innréttingar
og má m,.a. nefna alveig sérstaka
stóla, sem Kaldal hefur gert og
verða í salnum, kallaðir óðals-
stól-ar, einskonar nútirna öndrvegi
reykvískra matargesta. Guðni
annaðdst pipulagningu o-g nýstár-
lega loftræstingu, en innamhús-
stjóm önnuðust byggingameistar-
arnir Jón Róibert Karisson og
Magnús K,'Jó-nsson, Snorri Ólafs-
s-on, Rafiniaust, hefúr séð um alla
faigmannsvinnu í þeim efnum,
ljós, lyftur etc.
Einréður yfir pottum, pönnum>
grillum og öðrum m-aitartækjum
verður Kristján Sasmundssion,
fyrrum kokkur á Sö,gu við góðan
orðsitý. Gólfliðinu stýrir Ómar
Hallldlórsson, fyrrum Naust-mað-
ur, sem stjómar þj,ón-ustuliðinu
öllu, enda kunnur þjónn hér í
höfuðborginni. Haukur Hjaltaso-n
er fra-mkvæmidastjóri eins og að
ofan getur og aðs-purður um aug-
lýsingu sagð-i hann aðeins um
leið og við kláruðum óblandað
gosið: „Jó-n bróöir sér uim pen-
ingamiálin — ég aðeins afila
þeirra.“
Fréttaritari.
JiJÍijjll J-j 1X
Kakali
Framhald af 4. síðu.
háskólum, sem he-fur því
hærra, sem það er fiámenn-
ara, en ailllt gott, allt heilbrigt
hvoirf hel-dur í menntun eða
lífemi almennt, er fo-rsmáð,
gamiattdags og „púkó“. Jafn-
firaimt menntaihrokanum og
„sósialismianum“ fylgir s-vo
eindæmia fyrirlitning á allri
v-innu, öllum afköstum og
manndómi.
Gyttfi Þ. Gíslason myndi
máski skilja eftir spor í ís-
lenzkum menntamál-um, ef
hann ynni bráðan bug á þess-
konar sósíattism-a, s-vona s-ora-
mennsku í nafni heiðrikju
menntunar og firóðleiks í stað
þess . að styðja við bakið á
skrílnuim og hjálp-a til við að
draga allt niður í svaðið.
Fyrrv. „nemi"
NÝTT NÝTT
SCNDID VINUM CRUNDIS „GIFT PARCEL FROM ICELAND''
INNIHELDUR:
Reykt læri úrbeinað, harðfisk, sviðadós, reykta síld, reyktan lax, 1 dós smjörsíld, 1 dós kindakæfu, 1 dós lifrarkæfu og 1 glas kavíar.
§ - BÚÐIRNAR
NÝTT NÝTT
Reiðsrslag Mbl. Ólafur og
Skjóna hverfa
Framhald af 4. síðu.
óskrifandi að bezt verS.ur séS. Örlög Ólafs eru hinsvegar meS
öSrum og hryggilegri hætti. Hann fellur frá í fullu starfsfjöri
og býSur þjónustu sína, en merin gamla situr eftir á fjöllum,
því allir, sem þekkja Björn vita, aS hann fer ekki úr þessu aS
eySa fóSri á aflóga meri, sem skyggt hefur hinn hreina skjöld
hans.
Eftir standa svo tóm gripahús Árvaks, eftir aS þessar met-
skepnur eru horfnar af síSum blaSsins.