Mánudagsblaðið - 23.11.1970, Blaðsíða 8

I
Hótel Gunnarsholt — Lyfsalaokur — Albert út! — Vantar
kritiker — Auglýsingagjald sjónvarpsins — Bílar Verzlunar-
skólanema — Eiturlyf i Skólum —
HVE LENGI eiga vistmennirnir á Gunnarsholti austur að lifa
þar í lúxus, nenna ekki að vinna og auk þess er verið að kaupa
allskyns tæki og tól þeim til afþreyingar? Þetta fáheyrða dek-
ur við þessa menn nær ekki nokkru tali, því hinn almenni borg-
ari á ekki að greiða stórfé til að þessum lýð sé haldið uppi
þar til þeir eru aftur drykkjuhæfir eða sæmilega móttækilegir
fyrir pillur og eiturlyf. Hinu opinbera og borgarstjórn væri nær
að sinna einhverju öðru en reka dýr ræflahótel og endur-
hæfingarstöðvar fyrir uppgefna drykkjumenn.
HVAÐ LENGI verður lyfsölum stætt á okri í sambandi við sum
lyf. Maður hér í Reykjavík, sem þarf á lystaukandi meðulum
;að halda hefur greitt fyrir glasið allt upp undir kr. 400,00 en á
Spáni kostar sama lyf, sem hingað er flutt í erlendum, þýzkum
umbúðum, langt undir kr. 100,00. Það er langt því frá, að lyf-
salar séu einhverjar heilagar kýr í þessum efnum, en þó er að
sjá, að verzlun þessi sé ekki ábatalaus, ef aðeins er dæmt
eftir þeim lúxus, sem mætir auga í nýju apótekunum, bæði í af-
greiðslusölum og skrifstofum.
ÞAÐ ER hvíslað í röðum knattspyrnuyfirvalda, að nú eigi að
þakka Alberti Guðmundssyni fyrir velunnin störf í þágu þess-
ara mála með að sparka honum úr forustustöðu knattspyrnu-
málanna. Sagt er að KR-liðið agiteri mjög fyrir að Albert verði
felldur frá, auk annarra óheillaafla, sem þar eru að verki. Það
er aðeins síðari árin, eftir að Albert tók við, að einhver glæta,
agi, æfingar og leikni, hafa haldið innreið sína á „völlinn", en
auðvitað þakka aðrir ráðamenn þessara mála Albert eins og
þeir eru menn til.
OKKUR HEFUR verið falið að birta klausu um það- hér- að
Mánudagsblaðið vanti illilega mann, eða konu, til að sækja
þær fjölmörgu málverkasýningar sem haldnar eru ár hvert
Blaðið fær boðskort á flestar þéssar sýningar, en hefur ekki
talið ástæðu að minnast þeirra sérstaklega, sem atburðar, en
vill heldur fá fastan gagnrýnanda, annaðhvort undir fullu nafni
eða dulnafni, sem skyn ber á þessa listgrein. Þessu fylgir
önnur orðsending um greiðslu fyrir slíkar greinar, sem er öllu
ómerkilegri. Ritstjórnin telur sig bæði vera blanka og nízka,
en bendir hins vegar á það, að á opnum slíkra sýninga séu
venjulega öll listasnobb, sem máli skipta og hjörðin hin fríð-
asta, svo það sé nokkur uppbót fyrir lélega, ef nokkra
greiðslu.
SPYRJA MÁ: er sjónvarpinu sérstaklega heimilt að hækka
auglýsingagöld sín þessa mánuðina, þegar eftirspurn eftir
auglýsingum er miklu meiri en aðra mánuði. Verðstöðvunin
virðist aldrei ná til opinberra stofnana, og þeim er allt leyfi-
legt, en hér er um að ræða hreint rán, sem framið er í því
skyni að hreinlega notfæra sér neyð annarra, en á þessum
tíma er verzlunarmönnum lífsnauðsyn að auglýsa, sem mest,
þann varning, sem þeir hafa til sölu.
•--------------------------
SÍÐUR EN SVO erum við mótfallnir því, að efnamenn og af-
kvæmi þeirra eigi bifreiðir og önnur tæki, sem kaupa má fé.
En hitt er afar bagalegt þegar bifreiðir t.d. nemenda Verzlunar-
skólans, sem heimtuðu frítt nám og skólavist fyrir nokkru,
beinlínis tefja fyrir og stöðva umferð kringum skólann vegna
þess hve ranglega er lagt. Bifreiðir þessar beinlínis kæfa um-
ferð og ætti lögreglan að banna þessum vesalings nemendum
að hafa gljáandi tæki sín þannig, að öðrum sé til ama og trufl-
unar.
EITURLYFJANEFND dómsmálaráðherra hélt, eins og hér var
spáð, blaðamannafund um niðurstöður rannsókna sinna á eit-
urlyfjaneyzlu. Eins og einnig var hér spáð, var ekkert af nefnd-
inni að frétta nema nokkur fjálgyrði um hættur eiturs. Nú hafa
kannanir leitt í Ijós, að a.m.k. 19% menntaskólanema gæla
við lyf, en ekkert opinbert er gert í málinu. Jafnvel rektorarnir
bera ekki blak af nemendum sínum, né gefa nokkrar skýringar
á þessum niðurstöðum. Það er skemmtilegt að hafa krakka í
skólum þar sem auðsýnilega er litið með velþóknun á þessa
„menn.ingar“-þróun, eins og ástandið sýnir.
Veröld Vinstrimennsku — 12. tilræði: „Sannleikurinn er ekki
LÝÐRÆÐIÐ GEGN LÍFINU einn og stór, heldur margur og smár."
Eitrun gefur drjúgan arð
Sannleiksþungi peningsins -
„Ekkert klám er til“ — Valdið
gerð í Svíþjóð —
„Hrifning mín af lýðræðis-
legu fyrirkomulagi er alger-
lega reist á skynsemdarrök-
um, en í innsta eðli mínu er
ég höfðingjasinni, þ.e. ég
fyrirlít múginn og óttast. Ég
elska frelsið, lögréttinn og
dómsmætið af ástríðu, en
ekki lýðræðið. Þetta er
mergur sálar minnar . . .
Frelsið er meginástríða mín.
Það er heilagur sannleik-
ur.“
— Alexis Clérel de Tocqueville
(1805—1859), franskur sagn-
fræðingur og utanríkismálaráð-
herra ((1849):.
ívitnún mín úf þ. útgáfu af bók
Antoine Redier: „COMME
DISAIT M. DE TOCQUE-
VILL'E", ((Perrin, París 1925),
en ’ þar er ljósmynd ' af einka-
bréfi frá Tocqueville með ofan-
greindum ummælum birt á bls.
47—48. 'f •
DJÚPIÐ ÓBRÚANLEGA
Friðrik mikli Prússakonungur
komst einhverju sinni þannig að
orði, að fegursti sigurkransinn, sem
stórmenni getur hlotnazt, er sá, afí
hafa uppgötvað fáein sannindi og
eytt nokkrum ranghermum." Chur-
chill, er vissulega einnig verðskuld-
ar einkunnina „mikill", þótt reynd-
ar af ummunanJega frábrugðnum
ástæðum sé, og þess vegna í dálít-
ið öðrum skilningi, sagði um það
bil tveimur öldum síðar, að „sann-
leikurinn er svo dýrmætur, að það
cetti aldrei að sleppa honum laus-
um nema í fylgd með tveimur lyg-
um."
Þessi ólíku viðhorf, tveggja ó-
líkra manna, eru leiftrandi sigild
dæmi um það regindjúp, sem stað-
fest er á milli tveggja andstasðra
lífsskoðana. Þau sýna ein með öðru,
hversu óhugsandi er, að sættir geti
— Kjarnfóður og búsnytjar —
eitt getur stjórnað — Skýrslu-
- Undrið mikla —
nokkurntíma tekizt með hægri og
vinstri, iífvernd og lýðræði.
Lífverndarmenn telja að sannleik
urinn sé einn og stór, ódeilanlegur
og raungildur, siðlægt mæti, mark-
mið í sjálfum sér, og eigi sér skýra
mótsetningu, ósættanlega gagn-
stæðu. Á þeirri forsendu álíta allir
hægrimenn það verá ævilanga
skyldu sína, að uppræta skaðlega
fordóma, tortíma bábiljum og heila
spuna, þoka þröngsýni úr vegi og
yfirbuga öfgar og ofstæki. Þessu
markmiði sínu hyggjast þeir ná
með því að auðga anda þjóða sinna,
fegra smekk þeirra og göfga sálar-
lífið, vekja heilbrigðan hugsunar-
hátt og skerpa skilning-þeirra'á lög-
málum lífsins. . Þarna - er : óneitan-
lega - mikið í fang færzt, og 'ekki
auðvelt að koma auga á asðri ásetn-
■ing eða jákvæðara hlutverk.
Lýðræðissinnar hafa að vísu grun
um, að éitthvað sé til, sem nefnist
sannleikur, en í augum allra vinstri-
manna er þar aðeins um'afstætt hug
tak að ræða, tækifærisbúndið, ó-
raunhæft matsatriði, er laga megi
í hendi sér og hagræða eftir efnum
og ástæðum, allt eftir því, hvernig
stundarhagsmunum verði bezt t>org-
ið. Að lýðræðislegri skoðun er það
eitt satt, rétt, fagurt eða gott, sem
metið verður á peningakvarða, er
hagkvæmt í bili. Af þeirri stað-
reynd að lygin er að jafnaði nær-
tækari og auðveldari í meðförum
heldur en sannleikurinn, veitir aug-
ljósari stundargrið og kemur sér
iðulegá vel, er sú ályktun dregin,
að notkun hennar sé fyllilega rétt-
mæt „í góðum tilgangi", þ.e. til
þess að efla eiginhagsmunina. „Sann
leikur" lýðræðissinnans er véltækni
legt vinnuáhald, sem auðveldlega
má brúka til eins í dag og annars
á morgun, á mismunandi hátt við
sundurleitar aðstæður, og í marg-
breýtilegum útgáfum. Sannleikur-
inn er „margur og smár" í augum
vinstrimanneskunnar, hann bæði
má og á að setja saman eftir hent-
ugleikum, úr öllum tiltækum efni-
við og beita síðan í samræmi við
ríkandi markaðsástand. Enginn
lýðræðissinni hefir hugmynd um,
að hálfur sannleikur er oftast heil
lygí-
LÍFSRÝMIÐ OG
JARÐVEGURINN
Meginstyrkur lýðræðislegrar
vinsfrimennsku hefir því af. ofan-
greindnm orsökum frá upphafi ver-
ið fólginn í ófyrirleitni hennar við
að hafa endaskipti á augljósum sann
indum, gera einfaldar staðreyndir
flóknar og óljósar, viðteknar venjur
tortryggilegar og ófrægja aldagöm-
ul; þrautreynd siðgæðislögmál. Áfl-
vákinn héfir ævinlega verið harðger
og lífseigúr, jarðvegúrinn frjór, víð-
feðmur og djúpur — og því alltaf
gjöfull. Einféldni, trúgirni og með-
fædd blekkingarþörf alþýðu hefir
aldrei brugðizt. Þar hefir eilífðar-
lögmál takmarkaleysisins stöðugt
verið í fullu gildi og notið sín út
í yztu æsar, og afurðirnar þess
vegna næstum því ómetanlegar til
peninga.
Að atvinnulýðræðismenn skuli
hafa uppgötvað efnahagslegt gildi
þessa Jögniáls og hagnýtt sér það af
fýsnarákefð þeirra fúllífisseggja,
sem aldrei hafa haft ástæðu til þess
að kvarta um ónot eða ónæði af
hálfu íhaldsþyngsla eins og sam-
vizku, ber hvorki vott um sérstaka
skarpskyggni né óvenjulegar gáfur.
Til þess er ófrýnið alltof æpandi í
ömurleika sínum, alltof skræpótt
í nekt sinni. Sérhvert sauðnaut
hlaut að sjá og skilja, eða a.mk.
finna og skynja, þannig að eðlis-
ávísunin ein sér hefði nægt til fulls.
„MÉR ÞYKIR GÓÐUR
RUDDI“, SEGIR HANN TUDDI
OIl atkvæði hafa þess vegna ver-
Framhald á 7. síðu
Hluti starfsfólks á EL TORO.
Nautii opnai - Óðaiið næst
Nýnæmi í veitingamálum Reykjavíkux
Jæja, pá ©r spuirningin ekki
lengur, eigum við aö borða úti?
heldur, hvar eigutn við að bera
niður Einn af nýjustu matar-
stöðum Reykjavíkur var opnaðu.r
fyrir rösikri viku í Austurstræti,
og ber nafniö Nautið eða S1
Toro.eins og spánskir vilja hafa
það. Þeir Sælkerabræður Jón og
Haukur Hjaltasynir hafa nú end-
anlega eÆnt gefið loftorð utn opn-
un nýs matstaðar, og hefur heJitm-
ingur staðarins verið opnaður,
en efri hæðin, Öðalið, verður
opnað innan nokkurra vikna,
sennilega undir hátíðir.
Nautið er með vistlegri mat-
stöðum sem hér sjást, þótt hvergi
nærri eins fullkomið og Öðaliö
kemur til með að verða. Á 1.
hæð, sem að Austurstræti snýr
er „steikhúsið" skyndimiaitarfram-
leiðsla, sem leggur sérlega á-
herzlu á úrvalls-steikur, kjúkl-
inga, sem steiktir eru í allra á-
sýnd í glugga staðarins, líkt og
sigldir menn þekkja af ferðum
sínum. Steikumar eru skomar
að emerískum hætti, en þeir
þykja beztir í þessu fagi, reidd-
ar fraim með m.a. baked potatoes
Fra mhald á 6. síðu.