Tíminn - 09.07.1977, Blaðsíða 16
16
Laugardagur ð. jiili 1977
Prófessorinn
og þingræðið
Halldór Kristjánsson.
Er þingræ&i á Islandi? Svo
SDvr Ólafur Ragnar Grimsson
prófessor i þjóöfélagsvisindum
sjálfan sig i Dagblaöinu 1. júli
s.l. Þessu svarar hann sjálfur
meö þvi aö leggja fyrir sig fimm
spurningar til athugunar.
Niöurstaöa hans er sú aö þing-
ræöiö á islandi sé mjög gallaö,
„þjóöin skammt á veg komin á
þroskaferli þingræöisskipulags-
ins.”
„Fyrsta spurningin snertir þá
valkosti sem þjóöinni eru boönir
i kosningum.” Þá spurningu
oröar prófessorinn ekW glöggt.
En hann telurþaö galla á skipu-
laginu aö mynduö sé rikisstjórn
án þess að þjóöin hafi greitt
atkvæ&i um hana beinlinis.
Hér liggur nærri aö ruglaö sé
saman þingræöi og lý&ræöi. Þaö
er tvimælalaust aö hér er þing-
ræöi, þingmeirihluti myndar
stjórn og fellir. En hvar greiöa
kjósendur almennt atkvæöi um
rikisstjórn? Sums staöar er
stjórnarformaöurinn þjóö-
kjörinn svo sem I Banda-
rikjunum. Þar sem er tveggja
flokka kerfi vita menn aö visu
hva&a flokkur myndar stjórn
meö þeirra fulltingi, en annaö
mál er þaö hversu ljóst þeim er
fyrirfram hvaö sú stjórn kann
a& gera.
Onnur spurningin er um þaö
hvort mikilvægustu ákvaröanir
séu teknar á Alþingi. Prófessor-
inn vir&ist telja þaö galla á
stjórnskipulagi aö samtök
almennings utan þinghússins
geri sig gildandi og hafi áhrif á
löggjöf. Þaö hélt ég að yki lýö-
ræðiö ef þaö væri skeröing á
þingræði. Annars er valdiö hjá
Alþingi, þingmenn ráöa þvi á
hverju þeir taka mark, hverju
þeir beygja sig fyrir. En sem
betur fer er Alþingi ekki lokaö
og einangraö fyrir hræringum i
þjóðlifinu.
„Þriöja spurningin snýst um
þaö hvort jafnan gefist nægi-
legur timi til opinna og Itarlegra
umræöna á þinginu.” Hér heföi
ég nú raunar haft ýtarlegra meö
ý en látum þaö einu gilda.
Umræöur á þingfundum eru
alveg nógu miklar. Þær mættu
vera ööruvisi. Umræöur i flokk-
unum og úti i þjóðlifinu móta
afstööu manna. Þaö er fyllilega
lýöræöislegt og enginn blettur á
þingræ&inu. Þó aö afgreiösla
mála dreifist ekki jafnt á allar
vikur þingsins er þaö mikill
barnaskapur aö halda að ekkert
sé vinna nema afgreiðslan sjálf.
A&alvinnan liggur i þvi aö móta
afstöðuna, skapa sér skoöun,
komast að niöurstööu og ná
samkomulagi. Þegar þaö er
gert er hin formlega afgreiösla
auöveld og einföld. Þetta ættu
fullorönir menn aö vita þö aö
þeir séu ekki prófessorar, og
þaö I þjóöfélagsvisindum.
Fjóröa spurningin snertir
stefnufestu rikisstjórnar. Vist
er þaö rétt aö stefnulaus rikis-
stjórn getur setiö viö völd.
En þá fyrst er þaö brot á þing-
ræ&inu ef meirihluti þings sam-
einast um stefnu og kemur
stjórninni ekki frá. Svo er ekki
hér. Þaö er ekki brot á þing-
ræ&inu þó aö misjafnir menn nái
kosningu en viö Ólafur Ragnar
ekki. Þar veröum viö aö reyna
aö greina á milli, þó aö gárt
kunni að vera.
Fimmta spurningin beinist aö
upplýsingum um fjárhagsleg og
hagsmunaleg tengsl rá&herra
og þingmanna viö öfl utan
Alþingis. 1 þvi tilefni segir
prófessorinn m.a. „I Banda-
rikjunum væru hinir frjálsu
fjölmiölar fyrir löngu búnir aö
fletta ofan af öllum fjármála-
legum tengslum ráðherrans”.
Mikil er trú þin. Hvemig var
þaö meö skörunga eins og
Kennedy og Rockefeller? Gáfu
þeir fátækum allar eigur sinar
áöur en þeir nálgu&ust embætti
forseta og varaforseta? Höfðu
þeir hvergi fjárhagslegra hags-
muna a& gæta? Hér bið ég um
nánari upplýsingar. Ætli þaö
geti ekki lengi veriö einhver
fjárhagsleg hagsmunatengsl þó
aö þau liggi ekki á yfirboröinu?
Skyldi ekki þurfa aö treysta á
manngildiö sjálft?
Prófessorinn segir orörétt:
,,Samfléttun fjármunalegra og
þinglegra hagsmuna i islenzka
stjórnkerfinu og skortur á upp-
lýsingum um fjármálaleg tengsl
ráöamannamanna eru enn eitt
dæmiö um lágt þroskastig is-
lenzka þingræðisins.”
Hvernig á nú aö skilja þetta?
Hverjir eru hinir bineleon Haoc-
munir? Og hverju myndu upp-
lýsingar um fjármálaíeg tengsl
breyta? Yfirleitt vita menn um
aðild stjórnmálamanna aö
fyrirtækjum hér i fámenninu i
landi kunningsskaparins. Og
ætli þaö sé ekki heiöarlegast og
skynsamlegast aö meta t.d.
Geir Hallgrimsson eftir
stjórnarstörfum fremur en
eignum, eftir þvi hvaö hann
gerir fremur en hvaö hann á?
H.Kr.
Prófessor ólafur Ragnar Grimsson.
( Verzlun & Þjónusta )
'Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/J* r/Æ/Æ/S/Æ/Æ/Æ/Æ/M/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ//*
2 2 ' *
^ Í Dráttarbeisli — Kerrúr r
; JEPPADEKK * ú
' Fl|ót afgreiðslo 4 t Þórarinn r'Y't&^ Í
Fr^o flokks S 5 Kristinsson K . ^ T *
' oe
bARÐIHn; 5 i í
ARMUIA7*30501 f/ f/ neima. 7-20-87 X3T------^ K
r/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/jf ^ZÆ/Æ/Æ'Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/já
Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/^ Æ'/ÆZ
f (X >1 Hjól 1 f
á \\ \J Þríhjól kr, 5.900 ? 4
4 | « Tvíhjól kr. 15.900 4 4
\^«sp~n... t t
r/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/A
Xsjf Leikfangahúsiö
^Skólavörðustíg 10 Simi 1-48-06 2
^/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/4
í 4
2 4
f/ 2
wææ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/ææ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/a
Húsgagnaversliin \
Reykjavíkur hf.
BRAUTARHOLTI 2 \
SÍMI 11940 Í
r/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/já
v,6 »•»;
eða bar®P°bré
Svefnbekkir og svefnsófar ú
til sölu í öldugötu 33.
Sendum í póstkröfu.
^ Sími (91) 1-94-07 ^
^/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/jé
'Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/J^
Einnig alls konar mat fyrir
allar stærðir samkvæma <£ ^
eftir yðar óskum. Í
Komið eöa hringiö ff
í síma 10-340 K0KK fe/ HÚSIÐ *
\
i
Lækjargötu 8 — Slmi 10-340 {
^Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/ÆÆ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/já
fT/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/^ f/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/^
| Psoriasis og Exem '' f
'éphyris snyrtivörur fyrir við- | 'é Til Laugarvatns, Geysis og f
i kvæma °9 ofnæm.shuð.í 4 Gu||foss a„a daga í
Azulene sápa 4 4 frá Bifreiðastöð islands. f/
Azulene Cream f 4 4,
Azulene Lotion 4, i ólafur Ketilsson. ^
Kollagen Cream^ ^/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ/æ
'é m/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ
ír-“ .. 1
Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/J
Æ
y/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æj Æ/Æ/Æ/J
Body Lotion
Cream Bath a a , .
&páoSblað+ | Þiönustu......
2 2,
W/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/J
I I I I I
I
Í 4Fasteignaumboðið Y/
} gPósthússtræti 13 — sími 1-49-75 i
blóma og jurtaseyða.
phyris fyrir allar húð-
gerðir Fæst í snyrti
vöruverzlunum og
apotekum
i gHei mir Lárusson — sími 2-27-61 ^
4 gKjartan Jónsson lögfræðingur 4,
i apoieKum. ^ uonuuuii iwv^i i uuii i^ui w
%r/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/jr/Æ/Æ/Æ/A ^/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/j} %F/Æ/Æ>
4 TB auglýsir:
4 Bílskúra- og
4y svalahurðir
4 í úrvali og
5 eftir máli
í
j
Timburiðjan h.f. 4
Sími 5-34-89 4
Lyngási 8 4y
Garðabæ ^
\ SEDRUS-húsgögn
í Súðarvogi 32 — Reykjavík
t Símar 30-585 & 8-40-47
I
Sófasett á kr. 187.00
Staðgreiðsluverð kr. 168.300
Greiðsluskilmálar:
Ca. 60.00 við móttöku og
15-20 þús. á mánuði
r/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/A
'Æ/Æ/jé ^//Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/Æ/jé