Tíminn - 30.12.1977, Blaðsíða 8

8
Föstudagur 30. desember 1977
Fjölmennir bændafundir hafa
aö undanförnu verið haldnir
viöa um land. í fyrstu snerust
umræöur á þessum fundum um
tillögur Stéttarsambandsins um
á hvern hátt skyldi bregðast viö
þeim vanda, sem viö blasir
vegna mikillar framleiöslu og
sölutregöu á framleiöslunni. En
siöustu dagana hafa umræöur
aö mestu snúizt um þann nýja
verölagsgrundvöll, sem
samþykktur var af yfirnefnd
annan des. sl.
Ekki er aö undra þótt bændur
séu agndofa yfir þeim úrskuröi.
Hækkunin, sem i þeirra hlut
kemur er þaö litil, aö ljóst er aö
þeir halda engan veginn i viö
aörar stéttir hvaö varöar laun á
næsta ári. Biliö milli þeirra og
annarra stétta i þjóöfélaginu
mun þvi enn aukast, þótt á
siöasta ári næöu bændur aöeins
65,4% af tekjum svokallaöra
viömiöunarstétta.
Bændur fóru fram á aö verð-
lagsgrundvöllurinn hækkaöi um
26%, en sú hækkun, sem yfir-
nefndin ákvaö, var aöeins
rúmlega 7%. Þarna er mjög
mikill munur og þvi ekki aö
undra þótt óánægja meöal
bænda sé mikil, sizt þegar það
er athugaö hve lágir þeir voru i
launum áöur.
Stjórnvöld verða að
leysa vanda bænda
Vantaldir fjármagns-
liðir lækka kaupið.
Sá liöur, sem bændur eru
óánægðastir meö i verölags-
grundvellinum er sú ákvöröun
yfimefndarinnar aö fjármagns-
liöurinn i visitölubúinu skuli
aðeins talinn rúmar þrjár
milljónir kr. Þrir hagfræöingar
höföu kannaö þetta atriöi og
komizt aö þeirri niöurstööu, aö
þessi liöur væri i raun rúmar 12
milljónir kr. Þessir hag-
fræðingar voru frá þjóöhags-
stofnun, landbúnaöarráðuneyt-
inu og forstööumaöur búreikn-
ingastofu landbúnaöarins, og
má ætla aö þeir hafi haft góöa
aöstööu til þess aö meta þessi
mál á hlutlausan hátt.
En þegar svo verulega vantar
á þennan liö 1 verölagsgrund-
vellinum þýöir það i raun beina
kauplækkun til bóndans. Hann
veröur einhvers staöar aö taka
peninga til aö standa straum af
fjármagnskostnaðiviö nær þvi 9
milljónir kr. og þá peninga
getur hann aöeins tekiö af sinu
kaupi.
Ábyrg afstaða bænda
Þaö er þvi ekki aö furöa þótt
þungt hljóö sé I fjölmörgum
bændum og þeir hugi aö sinum
málum. Bændur hafa aldrei
veriö meö óhóflega kröfugerð,
og á siöasta sumri sýndu þeir
mjög ábyrga afstööu og bentu á
leiöir til þess aö snúast við þeim
vanda, sem blasti viö vegna
mikillar framleiöslu, sem erfitt
var aö selja. Þá buöust bændur
til þess aö taka hluta af vandan-
um beint á sinar heröar þrátt
fyrir lágar tekjur á undanförn-
um árum. Þetta boö bænda er
þakkaö meö þvi aö auka enn bil-
ið milliþeirra og annarra stétta
þjóöfélagsins.
Alþingi og rikisstjórn
verða að leysa vandann
Þetta ár hefur veriðár mikilla
launahækkana I þjóðfélaginu.
Þar hefur veriö um stórfelld
stökk aö ræða hjá flestum stétt-
um, nema bændum.
Þessar launahækkanir hafa
veriö gerðar meö vitund og i
mörgum tilfellum meö
samþykki stjórnvalda. Þessar
launahækkanir koma lika til
meö að kosta rikissjóö vertilega
fjármuni. Þannig'er talið aö
hækkun launa opinberra starfs-
manna muni kosta rfkissjóö
nálægt 5 milljöröum kr. á næsta
ári og alls mun frumvarp til
fjárlaga hækka um 17 milljaröa
kr., sem stafar aöall. af kaup-
hækkunum 1. des. sl., nýjum
kjarasamningum og áætluöum
veröbótahækkunum.
A hinn bóginn heyrist litiö um
væntanlegar aögeröir hjá
stjórnvöldum til þess aö leysa
vanda landbúnaöarins. Það er
þvieölileg krafa bænda að rikis-
stjórn og Alþingi taki nú á sig
rögg og geri raunhæfar úrbæt-
ur.
Afurðalánin þarf að
hækka.
Eitt þaö brýnasta sem stjórn-
völd geta gert er áð stórhækka
afuröa- og rekstrarlán til land-
búnaöarins. Algengast er
aö bændur fái aðeins um 70% af
afurðaveröinu greitt viö afhend-
ingu vörunnar. Hin 30% fá þeir
oft ekki fyrr en aö ári liönu. Þá
hefur verðbólgubálið brennt
stórt skarö i þær krónur.
Landbúnaöarráðherra hefur
lýst þeirriskoöun sinni aö stefna
beri aðþvimarki aö afuröalánin
verði það há, að unnt veröi aö
greiöa bændum 90% af veröi
vörunnar viö afhendingu. A
alþingi sitja margir bændur.
Varla mun standa á þeim aö
styðja landbúnaöarráöherra viö
aö ná þessu markmiöi sínu. Þvi
veröur aö ná þegar á næsta ári.
MÓ.
Kynning á ungum framsóknarmönnum
Takmark okkar er að
fá tvo menn í bæjarstjórn
— rætt við Frímann Vilhjálmsson formann FUF 1 Hafnarfirði
Frimann Vilhjáltnsson er for-
maður Félags ungra framsókn-
armanna i Hafnarfiröi. Hann
fæddist i Reykjavik en flutti til
Ilafnarfjaröar 1968 og hefur bú-
iö þar sföan. Frfmann er húsa-
smiður að mennt en vinnur nú i
Frihöfninni i Keflavik. Hann
hefur tekið mikinn þátt I félags-
málum og i mörg ár lék hann
handbolta meö Fram. Auk þess
hefur hann veriö þjálfari I hand-
bolta um margra ára skeiö og
m.a. þjálfaði hann handboltaliö
I Færeyjum I eitt ár.
Frimann var kosinn formaður
i Félagi ungra framsóknar-
manna i Hafnarfiröi i nóvember
s.l. Auk hans eru i stjórninni
Guöný Magnúsdóttir varaform.,
Sveinbjörn Eyjólfsson ritari,
Einar Bogi Sigurðsson gjald-
keri og Gestur Kristinsson er
meðstjórnandi.
Nýlega tókum við Frimann
tali og spurðum hann fyrst
hvaöa áætlanir séu um að auka
starf ungra framsóknarmanna I
Hafnarfirði.
— Við leggjum allt kapp á að
auka félagsstarf okkar þannig
að áhrif okkar verði sem mest.
Viö höfum þegar baldið nokkra
fundi i stjórninni, þar sem Ifnan
hefur veriö lögð um hver veröi
meginverkefnin á þessum vetri.
Aö sjálfsögöu markast starfiö
mikið af þvi að framundan eru
kosningar, bæði til sveitar-
stjórna og alþingis. Búið er að
ákveöa lista Framsóknar-
flokksins IReykjaneskjördæmi i
komandi alþingiskosningum og
viö leggjum mikla áherzlu á aö
afla þessum lista sem mests
fylgis.
Siðan höfum viö veriö aö
vinna að þvi á hvern hátt fram-
boöálisti framsóknarmanna til
bæjarstjórnar I Hafnarfiröi
veröi skipaöur. Viö teljum mik-
ilvægt aö eitt af þremur efstu
sætum listans veröi skipaö ung-
um manni og munum vinna aö
þvi aö svo verði.
— Hvaöa möguleika eiga
framsóknarmenn i Hafnarfiröi I
komandi bæjarstjórnarkosning-
um?
— Okkar takmark er að ná
inn tveimur mönnum. Eins og
er höfum viö aöeins einn mann i
bæjarstjórninni, en í siðustu
kosningum vantaöi okkur aö-
eins eitthvað á annaö hundraö
atkvæða til þess aö ná öörum
manni kjörnum.
Við munum þvileggjaá okkur
mikla vinnu til þess að fá tvo
menn kjörna i komandi kosn-
ingum. Þaö er unnt að ná þvi
marki,ef vel er unnið.
— Hverjir skipa nú meiri-
hluta bæjarstjórnar Hafnar-
fjaröar?
— Það eru sjálfstæöismenn
og óháöir borgarar. Þessir aðil-
arhafa fariö meö stjórn bæjar-
ins eftir bæjarstjórnarkosning-
amar 1974.
— Hvaöa málafiokka I bæjar-
málum Hafnarfjaröar telur þú
að ieggja verði höfuöáherzlu á i
náinni framtiö?
— Viö svona spurningu kem-
ur vissulega margt upp i hug-
ann. Margar framkvæmdir eru
nauðsynlegar og margt væri
æskilegra aö framkvæma á
annan veg. En ef ég tæki eitt-
hvert mál sérstaklega út úr, vil
ég nefna nauðsyn þess að auka
og bæta aöstööu til iþróttaiðk-
ana f Hafnarfiröi. T.d. er ekkert
iþróttahús viö Viöistaöaskóla,
og börn, sem þar stunda nám,
veröa aö sækja iþróttakennslu
um langan veg. Þarna tel ég
mjög mikilvægt að hafnar verði
framkvæmdir.
Núverandi bæjarstjórnar-
meirihluti hefur litiö sinnt þess-
•um málum. Ekkert hefur veriö
aðhafzt til þess að bæta iþrótta-
aðstööuna. 1 mörg ár hefur ver-
iö veitt fé á fjárhagsáætlun
Frlmann Vilhjálmsson.
Hafnarfjarðar til byggingar
álmu við iþróttahöllina við
Strandgötu. Þar eiga félögin aö
fá aöstööu fyrir starfsemi sina.
En þrátt fyrir þetta hefur ekki
verið hafizt handa um þessa
framkvæmd fyrr en nú nýlega
og fer ekki hjá þvi að manni
komi i hug aö þaö sé eingöngu
gert vegna þess aö kosningar
eru I nánd.
— En er þá ekki léleg félags-
leg aðstaða i Hafnarfiröi?
■ — Félagsleg aöstaöa er
hvergi nærri nógu góð, og má
segja aö hún sé nánast engin.
Nauðsyn er þvi að koma upp
einhvers konar félagsaðstööu,
þannig aö auka megi allt tóm-
stundastarf ibúanna bæði eldri
og yngri.
— Viö skulum nú vfkja aftur
aö starfi félagsins. Er mikil
samvinna milli yngra félagsins
og þess eldra?
— Milli þessara félaga eru
mikil og góö samskipti. Viö
störfum saman i bæjarmála-
ráöi, og koma fulltrúar félag-
anna saman til fundar reglulega
kvöldiö áöur en fundir eru
haldnir i bæjarstjórn. Þar eru
þau mál rædd, sem taka á fyrir
á bæjarstjórnarfundinum næsta
dag og afstaða mótuð.
sim
lltilll!.lll lll II...M.II.]||..........
Umsjónarmenn: Magnús Ólafsson
Ómar Kristjánsson
Þá stöndum við saman aö út-
gáfu „Hafnfiröings”, en þaö er
bæjarmálablað, sem kemur út
nokkrum sinnum á ári. Þessa
dagana erum viö aö ljúka frá-
gangi á jólablaðinu og kemur
það út á næstu dögum.
— Gangizt þiö fyrir einhverj-
um skemmtunum?
— Já, viö erum einmitt núna
að undirbúa dansleik og verður
hann haldinn i Skiphóli I Hafn-
arfirði I kvöld, föstudaginn 16.
des. Auk þess, sem dansað verö-
ur við undirleik hljómsveitar
hússins fram til kl. tvö eftir
miönætti gefst samkomugestum
tækifæri að hlýða á skemmti-
kraftana Halla og Ladda, og
ungt fólk mun skemmta meö
söng.
Þá er áformaö aö halda spila-
kvöld reglulega siðar i vetur þar
sem spiluð veröur framsóknar-
vist, og verða þau skemmti-
kvöld á vegum allra félaganna
þriggja i Hafnarfiröi.
— Ef við vikjum talinu nú að
þjóðmálunum. Eru einhver mál
i þjóðfélaginu, sem þú telur öör-
um fremur að þurfi að taka til
endurskoðunar?
— Margt er það, sem ég vildi
hafaá annan veg. T.d. má nefna
þá kolvitlausu vaxtapólitik, sem
nú er rekin. Hér eru mjög háir
vextir, sem að minu mati eru til
þess eins aö auka þá gífurlegu
verðbólgu, sem þegar geisar i
þjóðfélaginu. Sú trú manna að
vextir þurfi aö hækka til þess að
tryggja sparifé landsmanna er
að minu mati algerlega röng,
þvi háir vextir eru til þess eins
fallnir aö auka veröbólguna og
rýra þar með spariféð.
Annaö mál vil ég nefna þaö er
sú vá, sem mér viröist fyrir dyr-
um i byggingariönaöinum.
Verði ekki eitthvaö aö gert
veröur það mikill samdráttur i
þessari iðngrein að verulegt at-
vinnuleysi er yfirvofandi.