Tíminn - 10.02.1978, Page 15

Föstudagur 10. febrúar 1978
15
Þaö er ekkert skemmtilegt aö búa viö svona aöstæöur, Gripahús og geymslur voru lika I hættu.
sagöi ungi bóndinn i Ferjunesi, sem býr meö fjölskyldu
sinni I þessu nýja húsi
Hér má iitiö út af bera.
VARNARAÐGERÐIR A BOKKUM
ÞJÓRSÁR í VILLINGAHOLTS-
HREPPI ÞOLA EKKI BIÐ
,, Varnargarðurinn við
Þjórsá reynist vel”
Þannig er yfirskrift á greinar-
korni, sem ég afhenti einum af
blaðamönnum Timans nýlega,
meö þeim ummælum að ég
eftirléti honum aö semja fyrir-
sögnina.Þegarfásögn súerhér
um ræðir birtist i 22. tölublaði
Timans (3. siðu) með ofan-
greindri fyrirsögn, sá égsvartá
hvitu, að vinur minn, blaðamað-
urinn hafði skotið framhjá stað-
reyndum.
Staðreyndin er sú, að enn
hefur ekki reynt á hinn nýgerða
varnargarð, vegna þess að það
sem af er vetri er Þjórsá, sem
um þetta leyti i fyrravetur ógn-
aði mannlifi á þessum slóðum
og að þvi' er virtist til „allra
bragða búin”, er nú i lágmarki:
Auðað mestu við Urriðafoss og
ishellan á ánni eftir að hún
breiðir ur sér, neðan við Egils-
staðahverfi, niðri á eyrum.
(Sbr. mynd sem birt er með frá-
sögn af varnargarðinum
nýja).
Þar sem vandamál það, er
blasti við á bökkum Þjórsár i
neðanverðum Villingaholts-
hreppi i fyrravetur, hefur ekki
verið leyst nema að litlu leyti,
meðhinum 300 m langa varnar-
garði á árbakkanum á móts við
MjósundogForsætisbæina, hitti
ég að máli, Harald Einarsson
bónda á Urriöafossi, oddvita
Villingaholtshrepps, og bað
hann að segja frá þróun mála
við ána i fyrravetur og fram-
tiðarhorfum með varanlegar
varnaraðgerðir. Haraldur sagði
m.a.:
— I fyrravetur, þegar vatns-
borð Þjórsár tók að hækka og
náði hámarki hér hjá Urriða-
fossi 14. og 15. janúar, og þann 4.
febrúar tók vatn að flæða yfir
Egilsstaðaveg austan við Vill-
ingaholt og Villingaholtsveg
neðan við Villingaholtið, var
auðséð að mikil hætta var á
ferðum.

Þaö var oröiö þröngt um fóik og fénaö I Ferjunesi þegar flóöiö var I
hámarki.

.
Sár I árbakkanum af völdum Þjórsár.
Þann 7. febrúar boðaði
hreppsnefnd Villingaholtshrepps
til fundar i Þjósárveri með full-
trúum frá Landsvirkjun,
Almannavarnarráði, Samtök-
um sunnl. sveitarfélaga og
skólanefnd Villingaholtshrepps.
Á þessum fundi var rætt um
málið frá ýmsum hliöum. I bók-
un þessa fundar segir m.a.:
„Nú þegar hafa orðið umtals-
verð spjöll á mannvirkjum,
girðingum, túnum og garðlönd-
um. Einnig er komið vatn i
hlöðu á Mjósundi, og sama
ástand gæti skapazt I Fer junesi,
hvenær sem er. Einnig hefur
komið fram að erfiðleikar eru
orðnir á akstri skólabarna.
Allmiklar umræður urðu á
fundinum, bæði um hvað hægt
væri að gera nú þegar til bjarg-
ar, ef hættuástand skapaðist.
t.d. ef flytja þyrfti burt búfé, og
þá hvert væri hægt að flytja það.
Einnig hvað hægt væri að gera,
ef litið væri til lengri tima. Svo-
hljóðandi tillaga kom fram og
var samþykkt:
Hreppsnefnd Villingaholts-
hrepps samþykkir á fundi,
höldnumað Þjórsárveri 7.2. ’77,
að fara þess á leit við stjórn
Landsvirkjunar að hún skipi
þegar i stað, menn til viöræðna
við fulltrúa hreppsins um þaö á-
stand sem skapazt hefur við
Þjórsá, vegna þeirra breytinga
sem orðið hafa á ánni við miðl-
unaraðgerðir I Þórisvatni.
Hreppsnefnd undirstrikar það
álit sitt, að ástandið I sveitinni,
neðan Urriðafoss, sé þannig að
um verulega hættu geti veriðað
ræða hér, bæði fyrir menn og
skepnur. Ennfremur hafa orðiö
skemmdir á mannvirkjum og
landi á þessu svæði og hætta er
á frekari skemmdum i framtið-
inni.
Þá lýsti fulltrúi Almanna-
varna þvi yfir á fundinum, að
þegar yrði hafizt handa um
undirbúning og gerð áætlunar,
um viðbrögð til björgunar ef
vatnsflaumnum frá bænum þar
og bæjum i næsta nágrenni.
Þessi garður, sem er aðeins
300 m langur, byggður úr jarö-
efni, sandi og leirmold, vel
þjappaðurmeð „vibrator” valt-
ara og þakinn með túnþökum,
er til varnar þvi að áin flæði yfir
bakka sina og geri tjón i næsta
nágrenni. En það þarf meira til,
svo bæirnir neðan með ánni séu
ekki i jafnmikilli hættu fram-
vegis og i fyrravetur, þegar út-
litið var sem alvarlegast.
— Hvað er til ráða?
— Næsta framkvæmd, tel ég
ætti að vera, að byggja grjót-
varnargarða út frá bökkum ár-
innar, til þess að varna þvi að
hún brjóti niður bakkana, en
þaðhefur hún gert frá ómunatið
og i vaxandi mæli, frá þvi að
vatnið tók að aukast á veturna.
Að sjálfsögðu er þaö verkfræði-
legt atriði, á hvern hátt varnar-
garðarnir verða hannaðir og
hvernig framkvæmdum verður
hagað við þá.
Þessi mál eru i athugun, t.d.
hefur Steingrimur Ingvarsson,
deildarverkfræðingur hjá Vega-
gerð rikisins, athugað aöstæð-
ur. Fleiri hafa þar komið viö
sögu. Sótthefur verið um fyrir-
hleðslustyrk til fjárveitingar-
nefndar Alþingis.
Þarna er, eins og allir vita er
til þekkja, mikið vandamál sem
þarf að leysa á farsælan hátt.
Hér er ekki eingöngu um fram-
tiðarbúsetu og mannlif að ræða
á bökkum Þjósár. Stór hluti
byggðarinnar i neðanverðum
Flóanum er i yfirvofandi hættu,
ef ekki verður haf izt handa með
varanlegar varnaraðgeröir hið
fyrsta, sagði Haraldur Einars-
son oddviti Villingaholtshrepps
að lokum.
Meðfylgjandi myndir eru frá
flóðinu I Þjórsá i fyrravetur.
Myndirnar sýna flóðhæöina hjá
bænum Ferjunesi, sem er á ár-
bakkanum, nokkur hundruð
metrum neðar með ánni en Mjó-
sund og Forsætisbæirnir.
Stefán Jasonarson
Straumurinn færir giröinguna næstum þvi i kaf. Fjær sést ishellan á
Þjórsá.
háttuástand skapaðist. Gæti sú áætlun verið fullgerð i siðasta
lagi á morgun og þá þegar send
hingað i sveitina til þeirra aöila
er hugsanlega þyrftu að bjarga
bústofni eða verðmætum vegna ■
árflóðsins, ”
Af hálfu Almannavarna var
brugðið fljótt við og næsta dag 1 lrr\ m ó m1111n 11m K rnt tfl ntn in ff <5 * -‘i
s KUIIl accliUU UIIl UI UllIlUlIl lllg cl búfé, frá þeim bæjum sem voru i yfirvofandi hættu af völdum árinnar. Sem betur fór þurfti ekki að flytja búfé af flóðasvæðinu, þar sem flóðin fóru heldur að réna, er kom fram i febrúar. Hámarki náðu þau 6. febrúar. Þróun málsins varð sú, aö með aöstoð Sambands sunnl. | sveitarfélaga var ákveðið að P gera tilraun með að byggja i varnargarðjþar sem árbakkinn
er lægstur, á móts viö bæinn
Mjósund, og beina á þann hátt
Ilér hindraði vegurinn vatnsflauminn i aö streyma óbeizlaöur
vestur yfir flatlendiö.
Rætt við Harald Einarsson oddvita Villingaholtshrepps